در نگرش ایدئولوژیک وجود آسمانها و زمین تنها بخشی از مخلوقات و آورده‌های خداوند است و انسان به تأمل و تفکر پیرامون آنها به‌عنوان گامی برای پی بردن به حقیقت هستی فراخوانده شده است. بیش از ۲۵۰۰‌سال قبل از میلاد، مردم به ستاره‌ها، سیارات و آسمانها با انگیزه‌های مختلف از قبیل موضوع‌های علمی، مذهبی و اجتماعی می‌نگریستند. توجّه اولیه بشر به آسمانها و کُرات بیشتر پیرامون مسائلی همچون چگونگی پیدایش آنها معطوف بود. از میان تمدن‌های باستانی که به علم نجوم و ستاره شناسی علاقه داشتند، تمدّن مشرق زمین بود که برای نجوم اهمّیت خاصی قائل بود، به‌ ویژه در ایران باستان، هندوستان و مصر، دانشمندان مُقدّرات خود را به علم نجوم پیوند می‌زدند و جایگاه ویژه‌ای برای خورشید و کُرات آسمانی در سرنوشتِ آینده خود قائل بودند. یونانیان نیز به دلیل نزدیکی با مشرق زمین به مبانی نجوم و علوم فضایی علاقمند بودند و مکاتبی نیز در این خصوص پدید آوردند. در ایران نیز دانشمندانی همچون حکیم زکریّای رازی، ابوریحان بیرونی، ابن سینا، ابن مسکویه، ابراهیم بن حبیب فزاری^[۳] و قطب الدین شیرازی^[۴] در علم هیأت و نجوم نظرات و دیدگاه های علمی ارزشمندی را ابراز داشتند.

تا قرن چهارم پیش از میلاد، درخصوص مسائل مربوط به طبیعت و نجوم تلاش‌های زیادی انجام شد، امّا از قرن چهاردهم پس از میلاد بود که نظرات علمی در این عرصه ابراز شد. در قرن شانزدهم اخترشناسان ایتالیایی، فرانسوی، انگلیسی، آلمانی به مطالعه علم نجوم پرداختند. تلاش این محققان موجب شد در قرن هفدهم نظرات بطلمیوس درمورد مرکزیّت خورشید باطل شود و حرکات وضعی زمین و سایر سیّارات مشخص شدند. اوج پیشرفت این دانش را در نیمه دوم قرن نوزدهم و قرن بیستم شاهد هستیم که نشان می‌دهد مطالعه در این حوزه بایستی مبتنی بر مشاهده آثار طبیعت و تحقیقات علمی باشد.^[۵]
چاپ داستانهای تخیلی و تصورات پیش‌گویانه «ژول ورن» در کتاب «از زمین تا ماه»^[۶] و سخنرانی های «امیل لود» افکار بشر را به فضای لایتناهی ماوراء‌جو معطوف کرد. درپی تلاش‌های برادران رایت در ۱۹۰۳ که در عرصه هوایی صورت گرفت، به‌تدریج پیشرفت‌های حوزه هوایی به قلمرو فضایی سرایت نمود و مشابه اقدامی که برادران رایت در هوا به‌عمل آوردند، شوروی در پرتاب سفینه «اسپوتنیک۱»^[۷] برای فضای ماوراء جو انجام داد و رؤیاهای سفر بشر به فضا به واقعیت پیوست. به دنبال این اقدام، بلوک غرب به‌ویژه ایالات متحده نتوانست این عرصه را برای جولان دادن رقیب خالی بگذارد بنابراین درصدد برآمد اقدامات مشابهی را انجام دهد که این نقطه آغاز تنش میان بلوک غرب و شرق بود. این روند نمی‌توانست بدون وجود قواعد ناظر و کنترل کننده ادامه پیدا کند زیرا فضا به صحنه رویارویی دو ابرقدرت تبدیل می شد، بدین ترتیب جامعه بین‌المللی و در رأس آن سازمان ملل مصمم شدند تا نسبت به ایجاد یک نظام حقوقی خاص و خود بسنده^[۸] اقدام کنند.
لزوم تدوین قواعد و مقررات برای استفاده صلح‌آمیز از فضا، مجمع عمومی سازمان ملل متحد را وادار کرد براساس رسالت و مأموریت ذاتی‌اش در منشور ملل متحد^[۹] با تصویب قطعنامه ۱۳۴۸ مورخ ۱۳ دسامبر ۱۹۵۸ به تبیین اصول کلی ناظر بر فعالیت‌های فضایی بپردازد^[۱۰] و سپس در دسامبر همان سال «کمیته استفاده صلح‌جویانه از فضای ماورای جو» «کوپیوس»^[۱۱] را پی ریزی نماید. این کمیته نیز بلافاصله پس از تشکیل، در اولین نشست خود در ۶ می‌۱۹۵۹ دوکمیته فرعیِ «علمی و فنی» و «حقوقی» را ایجاد کرد و به آنها مأموریت داد تا به بررسی علمی، فنّی و حقوقی مسائل مربوط به بهره‌برداری از فضا بپردازند.^[۱۲] کمیته حقوقی پس از مطالعات خود به این نتیجه رسید که در شرایط کنونی مسائل حقوقی ناظر برفعالیت‌های فضایی به آن درجه از پیشرفت نرسیده که ضرورت انعقاد یک معاهده بین‌المللی احساس شود.^[۱۳] اما تلاش‌های مداوم کمیته یادشده سبب شد تا اوّلین سند حقوق فضا در قالب اعلامیه‌ای با عنوان «اعلامیه اصول حقوقی حاکم بر فعالیت‌های دولت‌ها در اکتشاف و بهره‌برداری از فضا» در ۱۳دسامبر ۱۹۶۳ به‌تصویب مجمع عمومی سازمان ملل متحد رسید. مفاد این اعلامیه زیربنای تدوین اسناد حقوق فضا به ویژه «معاهدۀ فضای ماوراء جو ۲۷ ژانویه ۱۹۶۷» قرار گرفت. معاهدۀ فضای ماوراء جو که در این تحقیق از آن به‌عنوان «معاهده فضا» یا «منشور فضا» یاد می‌شود، مبنای انعقاد چهار معاهده بعدی واقع شد که مجموعاَ هسته اصلی این نظام حقوقی را تشکیل می‌دهند. بر این اساس، پنج معاهده اصلی فضای ماوراء جو عبارت‌اند از:
- معاهده ۱۹۶۷ راجع به اصول حاکم بر فعالیت‌های دولت‌ها در زمینۀ کاوش و بهره‌برداری از فضای ماوراء جو ازجمله ماه وسایر اجرام آسمانی(معاهده فضا)^[۱۴].
- موافقتنامه ۱۹۶۸ نجات فضانوردان، بازگرداندن فضانوردان وبازگرداندن اشیای پرتاب شده به فضا(موافقتنامه نجات)^[۱۵].
- کنوانسیون ۱۹۷۲راجع به مسئولیت بین‌المللی برای خسارات وارد شده توسط اشیاءفضایی(کنوانسیون مسئولیت)^[۱۶].
- کنوانسیون ۱۹۷۵ راجع به ثبت اشیای پرتاب شده به فضا (کنوانسیون ثبت)^[۱۷].
- موافقتنامه ۱۹۷۹ حاکم بر فعالیت‌های دولت‌ها در زمینۀ ماه وسایر اجرام آسمانی(موافقتنامه ماه)

با توجه به جدول ۴-۱، متوسط بازده دارایی های شرکت های نمونه که برابر ۱۴/۱۱ درصد است. کمترین و بیشترین میزان این متغیر نیز به ترتیب برابر با ۸۵/۲۸- درصد ۰۳/۶۲ درصد می باشد. بررسی چولگی و کشیدگی متغیر بازده دارایی ها گویا آن است که این متغیر از توزیع نرمال برخوردار نمی باشد^[۸۸].
متوسط بازده سهام شرکت های نمونه برابر با ۶۷/۲۳ درصد بوده و کمترین و بیشترین آن به ترتیب برابر با ۳۶/۷۴- درصد و ۵۸۳ درصد می باشد. بررسی چولگی و کشیدگی متغیر بازده سهام شرکت ها نیز گویا آن است که از توزیع نرمال برخوردارنمی باشد. متوسط بازدهی شرکت ها تا سال ۱۳۸۷ دارای یک سیر نزولی بوده ولی درسال های ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹ روند صعودی به خود گرفته است. با این وجود متوسط بازدهی سهام شرکت ها در سال ۱۳۹۰ نیز کاهش نسبتاً محسوسی را تجربه کرده است.
با توجه به آمار توصیفی ارائه شده در جدول ۴-۱، میانگین کل اقلام تعهدی شرکت ها برابر با ۰۰۴۸/۰- بوده و متوسط اقلام تعهدی عملیاتی جاری و غیرجاری آن ها به ترتیب برابر با ۰۶۵۴/۰- و ۰۳۱۴/۰- می باشد. همچنین با توجه به جدول ۴-۱ متوسط اقلام تعهدی مالی شرکت های نمونه برابر با ۰۴۰۶/۰ است.
۴-۳) آزمون نرمال بودن توزیع متغیرهای وابسته پژوهش
از آنجاییکه در انجام این پژوهش به منظور تخمین پارامترهای مدل از روش حداقل مربعات معمولی استفاده می گردد و این روش بر این فرض استوار است که متغیرهای وابسته پژوهش دارای توزیع نرمال باشد و توزیع غیرنرمال آن منجر به تخطی از مفروضات این روش برای تخمین پارامترها می شود،لذا لازم است نرمال بودن توزیع متغیرها مورد آزمون قرار گیرد. در این مطالعه این موضوع از طریق آزمون جارکو-برا بررسی شده است.

داده ها از توزیع نرمال پیروی می کنند :H₀
داده ها از توزیع نرمال پیروی نمی کنند :H₁
نتایج این آزمون حاکی از این است که در هر دو متغیر وابسته پژوهش (بازده دارایی ها و بازده سهام) سطح معنی داری آماره آزمون جارکو-برا کمتر از ۰۵/۰ بوده و فرضیه H₁ مبنی بر نرمال نبودن توزیع متغیرها در سطح اطمینان ۹۵ درصد پذیرفته می شود. در این راستا برای نرمال سازی متغیرهای از تابع انتقال جانسون استفاده شده که فرایند آن در پیوست پایان نامه ارائه شده است. نتایج بررسی نرمال بودن توزیع متغیرهای وابسته پژوهش قبل و بعد از نرمالسازی در جدول ۴-۲ آورده شده است.
جدول ۴-۲) نتایج بررسی نرمال بودن توزیع متغیرهای وابسته

با توجه به این جدول بعد از نرمال سازی داده ها، سطح معنی داری آماره آزمون جارکو-برا برای تمامی متغیرها به بالاتر از ۰۵/۰ افزایش یافته بنابراین فرضیه H₀ مبنی بر نرمال بودن توزیع داده ها پذیرفته می شود و گویای آن است که بعد از نرمال سازی داده ها هر دو متغیر وابسته پژوهش دارای توزیع نرمال می باشند.
۴-۴) بررسی همبستگی میان متغیرهای پژوهش
در این بخش با بهره گرفتن از ضریب همبستگی پیرسون به بررسی ارتباط متغیرهای پژوهش و همبستگی موجود بین آنها پرداخته می‏شود. ماتریس ضرایب همبستگی بین متغیرهای پژوهش جدول ۴-۳ ارائه شده است. براساس نتایج حاصل از آماره پیرسون، بازده دارایی ها (ROA) همبستگی مثبت و معنی‏داری با بازده سهام (RET) و کل اقلام تعهدی (AC) دارد. همچنین این متغیر دارای همبستگی منفی و معنی داری با اقلام تعهدی عملیاتی جاری (WC)و اقلام تعهدی مالی (FIN) می‌باشد.
جدول ۴-۳) ماتریس ضرایب همبستگی پیرسون بین متغیرهای پژوهش

تورم، نوسانات نرخ بهره و سطح فعالیت‌های اقتصادی (بعنوان عوامل موثر اقتصاد کلان) و برخی شاخص‌های اقتصاد خرد مورد بررسی قرار گرفته‌اند. طبق گزارش ارائه شده از سوی بانک مرکزی برزیل، مطالبات معوق و هزینه‌های بالای عملیاتی اصلی‌ترین عوامل نرخ حاشیه سود بانکی بالا در این کشور است.
طبق این گزارش، برای یک نمونه، شامل ۱۷ بانک تجاری، بطور متوسط وام‌های معوق ۳۵ درصد و هزینه‌های عملیاتی ۲۲ درصد نرخ حاشیه سود بانکی برزیل توضیح می‌دهند. بانک مرکزی برزیل، در این گزارش بیشتر مبتنی بر مشخصه‌ های حسابداری عمل کرده است تا یک روش‌شناسی اقتصادی. از این رو، محققان در این مطالعه، در پی فراهم آوردن یک پایه اقتصاد سنجی برای عوامل تعیین کننده نرخ حاشیه سود بانکی هستند.

نتایج این مطالعه حاکی از آن است که، نرخ حاشیه سود بانکی در برزیل طی سال‌های اخیر روند نزولی را طی می‌کند. شرایط اقتصاد کلان پایدار، از مهمترین عوامل موثر بر کاهش نرخ حاشیه سود بانکی در این دوره زمانی است. مشخصه مهم نرخ حاشیه سود بانکی در برزیل، نوسانات بسیار زیاد ان در بین بانک‌های مختلف است. دلیل اصلی این موضوع هم حالت انحصاری حاکم بر بانک‌های برزیل است که به برخی بانک‌ها اجازه می‌دهد هزینه‌های عملیاتی خود را بسیار بالاتر از دیگر بانک‌ها نگه دارندو منجر به نرخ حاشیه سود بانکی بالاتری شوند.
محققان با بهره گرفتن از داده‌های تلفیقی برای ۱۴۲ بانک، برای دوره زمانی فوریه ۱۹۹۷ تا نوامبر ۲۰۰۲ تخمین‌های اقتصاد سنجی را ارائه داده‌اند. این تحمین‌ها نشان دهنده آناست که همبستگی شدیدی بین شرایط اقتصاد کلان شامل نرخ تورم، ثبات اقتصادی و تغییرات نرخ ارز و مشخصه‌ های مهم بانکی شامل نرخ ذخیره قانونی، هزینه‌های عملیاتی و مطالبات معوق که تعیین کننده نرخ حاشیه سود بانکی است وجود دارد. با وجود کاهش نرخ حاشیه سود بانکی هنوز این نرخ در برزیل نسبت به استاندارد بین‌المللی در سطح بسیار بالائی قرار دارد.
۲-۱۵-۳- ملاچیلا و چیروا^[۱۴] (۲۰۰۲)
این مطاعه تاثیر اصلاحات بخش مالی را بر روی نرخ حاشیه سود بانکی در نظام بانکی مالاوی^[۱۵] مورد بررسی قرار می‌دهد. برنامه اصلاحات مالی در سال ۱۹۸۹ در این کشور آغاز شد. بانک مرکزی در قوانین خود تجدید نظر کرده و برای رقابتی‌تر شدن نظام بانکی، ابزارهای ورود این بخش را مهیا کرد. در سال ۱۹۹۴ با اتخاذ رژیم ارزی شناور، اصلی‌ترین گام جهت اصلاحات مالی برداشته شد. هدف محققان در این تحقیق، بررسی تاثیر اصلاحات مالی بر روی نرخ حاشیه سود بانکی است.
درمالاوی، همانند دیگر کشورهای آفریقائی، آزادسازی مای تحت عنوان کلی‌تر برنامه تعدیل ساختاری اعمال شد. آزادسازی مالی بصورت نوعی، نه تها شامل عدم اعمال کنترل بر روی نرخ بهره و حذف محدودیت‌های اعتباری می‌شود، بلکه خود مستلزم اصلاحات ساختاری در خور توجهی است؛ که شامل وضع قوانین جدید، اصلاح قوانین حاکم بر بخش مالی، خصوصی‌سازی و تجدید ساختار بانک‌ها و اتخاذ ابزارهای غیر مستقیم برای اعمال سیاست‌های پولی است.
انتظاری که از اصلاحات در نظام مالی می‌رود، افزایش درکارائی آن است که غالباً در همگرائی نرخ سود واسطه‌گری مالی با کشورهای توسعه یافته متجلی می‌شود.
نتایج این بررسی نشان می‌دهد که در دوره بعد از آزادسازی مالی، نرخ حاشیه سود بانکی افزایش یافته است. دلایل صعودی بودن نرخ حاشیه سود، روند رو به رشد هزینه‌های عملیاتی، وجوه معطل برای مطالبات مشکوک‌الوصول، مالیات‌های مالی شامل نرخ ذخیره قانونی، نرخ تنزیل مجدد و تورم بالا و بسیار پرنوسان می‌باشد. این یافته بیانگر این مطلب است که آزادسازی مالی به بهبود چندانی در ارائه خدمات مالی منجر نشده است. ولی متوسط سهم بازاری بانک‌های تجاری و درجه قدرت انحصاری آنها با آزادسازی مالی و ورود بخش خصوصی به این حوزه کاهش یافته است. تحلیل‌های اقتصاد سنجی نشان می‌ دهد، نرخ حاشیه سود بانکی بصورت معناداری در دوره بعد از آزادسازی مالی افزایش یافته است.
اگرچه بدلیل ورود بانک‌های جدید، سهم بازاری بانک‌های قدیمی‌تر کاهش یافته است ولی آن بانک‌ها قدرت انحصاری خود در تعیین نرخ سود تسهیلات و سپرده‌ها را به نحوی بکار می‌گیرند که به ضرر سپرده‌گذاران و دریافت‌کنندگان تسهیلات تمام شود. دلیل این امر آن است که بانک‌ها و موسسات مالی جدیدالورود به لحاظ اندازه، آنقدر بزرگ نیستند که رقیب جدی برای بانک‌های قبلی باشند. نتایج اقتصاد سنجی نشان می‌دهد که نرخ حاشیه سود نسبت به درجه تمرکز بازار کشش‌پذیر است.
شواهد حاکی است، دو ابزار اصلی اعمال سیاست‌های پولی یعنی نرخ ذخیره قانونی و نرخ تنزیل مجدد، از عوامل موثر بر افزایش نرخ حاشیه سود بانکی هستند. اگرچه نرخ حاشه سود بانکی نسبت به نرخ تنزیل مجدد، هزینه‌های تامین مالی وجوه خود را به مشتریان خود انتقال می‌دهند. فقدان موسسات بیمه کننده سپرده‌ها، محدودیت‌های مقرراتی و ظرفیت‌های ناکارآمد نظارتی، وجود درصدبالائی از سپرده‌ها بصورت سپرده‌های قانونی را توجیه می‌کند که هدف آن حمایت از سپرده گذاران است. حال آنکه، سپرده گذاران و دریافت کنندگان تسهیلات از این نسبت بالای نرخ ذخایر قانونی، بصورت نوعی مالیات ضمنی و در قالب نرخ حاشیه سود بانکی بالاتر، متضرر می‌شوند.
برخی رهنمودهای سیاستی این مطالعه عبارتند از: اولا بدلیل حساسیت نرخ حاشیه سود بانکی به قدرت انحصاری (درجه تمرکز بازار)،‌برای تغییر معنادار در ساختار بازار بایستی در کنار تاسیس بانک‌ها وموسسات داخی که قدرت چندانی ندارند، به بانک‌های قدرتمند خارجی و بین‌المللی اجازه فعالیت داد تا با شکستن قدرت انحصاری بانک‌های قدیمی‌تر منجر به کاهش نرخ حاشیه سود شوند، ثانیاً خصوصی‌سازی بانک‌های دولتی و نیمه دولتی ایجاد رقابت بین بانک‌های موجود و جدید‌الورود را تسهیل خواهد کرد. سوم اینکه، مقابله جدی با تورم بالا و کاهش نرخ ذخیره قانونی باید در سرلوحه وظایف بانک مرکزی قرار گیرد.
۲-۱۵-۴- جایار من و شارما^[۱۶](۲۰۰۳)
نرخ حاشیه سود بانکی در کشورهای جزایر اقیانوس آرام،‌در مقایسه با یک کشور توسعه یافته بسیار بالاست. علی‌رغم اعمال اصلاحات در بخش مالی، به جهت ارتقاء رقابت در این بخش، نرخ حاشیه سود بانکی بجای کاهش، روند افزایشی به خود گرفته است. در این بررسی عوامل موثر بر نرخ حاشیه سود بانکی در کشور فیجی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
بدلیل فقدان داده‌های سری زمانی (بصورت سالانه یا فصلی) برای کشور فیجی، محققان جهت بررسی عوامل موثر بر حاشیه سود نتوانسته‌اند از یک رهیافت اقتصاد سنجی نظام‌مند استفاده کنند. از این رو،‌با بهره گرفتن از یک روش حسابداری به بررسی عوامل موثر بر حاشیه سود پرداخته شده است. آنچه مبرهن است این است که، نرخ حاشیه سود در کشورهای جزایر اقیانوس آرام و از جمله فیجی بالا بوده و تفاوت فاحشی با نرخ مشابه کشورهای توسعه یافته دارد.
برای صنعت بانکداری در حالت کلی، بعد از کسر مالیات، حاشیه سود^[۱۷] سهم قابل توجهی از اندازه حاشیه سود بانک می‌باشد. بطوری که سهم آن از حاشیه سود از ۴۹درصد در سال ۱۹۹۹ به ۷۶درصد در سال ۲۰۰۲ رسیده است.
حال آنکه، هزینه‌های عملیاتی و مطالبات معوق بانکی از دلایل اصلی نرخ حاشیه سود بانکی بوده و سهم آنها در دوره مورد بررسی ثابت مانده است. این مطالعه نشان می‌دهد، زمانی که درآمد صنعت بانکداری از منابع غیر بهره‌ای، بخش قابل توجهی باشد؛ هرگونه افزایشی در نرخ حاشیه سود که ناشی از دلایل فوق‌الذکر باشد برای این دوره زمانی، موضوعیت ندارد. حال آنکه مطالعه دیگری که اخیرا صورت گرفته است این مسئله را به گونه‌ای دیگر جلوه می‌ دهد. طوری که حاشیه سود بخش قابل توجهی از نرخ حاشیه سود را به خود اختصاص نمی‌دهد. حال آنکه، افزایش هزینه‌های مدیریتی و افزایش وجوه کنار گذاشته شده برای پاسخگویی به نکول تسهیلات اعطائی، قسمت عمده افزایش نرخ حاشیه سودرا توضیح می‌دهد.
با توجه به روند مشاهده شده حاشیه سود در فیجی، می‌توان بانک‌های این کشور را به ۲ دسته تقسیم‌بندی کرد:
نخست بانک‌هائی که در طی دوره مورد بررسی، کاهش حاشیه سود داشته‌اند و دسته دوم بانک‌هائی که با افزایش این نرخ مواجه بوده‌اند. وجه مشترک این دو دسته از بانک‌ها این است که سهم حاشیه سود از نرخ حاشیه سود طی دوره زمانی مورد برسی افزایش یافته است.
نظام بانکی فیجی یک بازار کاملاً انحصاری است؛ از این رو، بانک‌های فعال در آن، قدرت فراوانی برای به حداکثر رساندن سود دارند.
۲-۱۶- جمع‌بندی و خلاصه فصل
هدف از ارائه این فصل بررسی مبانی نظری موضوع، یعنی عوامل اثرگذار بر روی نرخ حاشیه سود بانکی بود که با جمع‌بندی بنیان‌های تئوریک مشخص می‌شود با دخالت دولت در بازار تسهیلات و سپرده‌ها واعمال نظارت‌های متعارف شبکه بانکی مانند نرخ ذخیره قانونی، ملی کردن شبکه بانکی و در نتیجه افزایش هزینه‌های عملیاتی به دلیل کاهش کارایی، تعیین سقف و کف نرخ‌های بهره (سرکوب مالی) و اعطای تکلیفی اعتبارات بانک‌ها را به جبران این هزینه‌ها وا می‌‌دارد که بانک‌ها با افزایش در نرخ حاشیه سود بانکی به ضرر وارده واکنش نشان می‌دهند. با مشاهده این عکس‌العمل و افزایش بهای تمام شده وجوه برای سرمایه‌گذاری، نظریه پردازان با ارائه مفهوم آزادسازی سعی کردند با ایجاد رقابت بین شبکه بانکی به کاهش نرخ حاشیه سود بانکی اقدام کنند.
به لحاظ سوال اصلی تحقیق، یعنی عوامل اثرگذار بر حاشیه سود بانکی، با جمع‌بندی مبانی ارائه شده این نتیجه می‌گیریم که تمامی فرضیات مطالعه یعنی تاثیر مثبت شاخص تمرکز صنعت بانکداری،‌ نرخ تورم، هزینه‌های عملیاتی، بر روی حاشیه سود بانکی با مبانی نظری مورد تائید قرار می‌گیرد که به لحاظ منطقی، روابط اقتصادی آنها مورد تائید قرار می‌گیرد.
به لحاظ تبعات نرخ حاشیه سود بانکی هم مبنای تئوریک بیانگر این مطلب است که بالا بودن حاشیه سود، بر روی سرمایه‌گذاری و در نتیجه رشد اقتصادی تاثیر مخربی به همراه دارد.
نتیجه اینکه چون بالا بودن نرخ حاشیه سود بانکی بر رشد اقتصادی و در نتیجه برای رفاه اجتماعی مضر است از این رو بایستی به شناسایی عوامل اثرگذار بر آن به لحاظ مبانی اقتصادی بپردازیم تابا کنترل این اجزاء که شامل نرخ ذخیره قانونی، هزینه‌های عملیاتی، نسبت مطالبات معوق، نرخ تنزیل مجدد، تورم و قدرت انحصاری بانک‌هاست. به کاهش نرخ حاشیه سود بانکی مبادرت ورزیم.
با در نظر گرفتن شاخص‌های اقتصادی عمق مالی و نرخ حاشیه سود بانکی، بعنوان معیار بهبود کارائی نظام مالی و نظام بانکی، به نظر می‌رسد برنامه‌های آزادسازی مالی در ایجاد رقابت و کارائی چندان موفق نبوده‌اند. با توجه به اثرات نامطلوب بالا بودن نرخ حاشیه سود در سطوح خرد و کلان ضرورت بسترسازی برای ایجاد اقتصاد بازار و تعیین نرخ‌های سود سپرده و تسهیلات در بازارهای اعتباری به صورت غیر دستوری و با بهره گرفتن از مکانیزم عرضه و تقاضا اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد.
توفیق در انجام اصلاحات مالی، در گرو افزایش یا کاهش مکانیکی در نرخ‌های بهره کنترل شده نیست، بلکه الزامات دیگری برای اصلاحات بخش مالی و رابطه دولت با اقتصاد نیز لازم است و از طریق کاهش حاکمیت دولت (بالاخص بر واسطه‌های مالی)، اصلاح مناسبات دولت با بخش خصوصی و بانک مرکزی، کنترل تورم، اتکا به ابزارهای پولی غیر مستقیم و اصلاحات لازم در بخش فیزیکی اقتصاد، باید کوشش شود تا در صورت لزوم، زمینه افزایش در نرخ‌های بهره و در نهایت سپردن بازار پول به نیروهای بازار فراهم گردد.
به عبارت دیگر، هر چند با آزادسازی مالی در بسیاری موارد، کارائی نظام بانکی بهبود نیافته است، ولی در مواردی شاهد بودیم که در کشورهای با ثبات اقتصادی (از لحاظ رشد GNP و تورم) این آزادسازی‌ها موفق بوده‌اند. از این رو، در رابطه با فرضیات مورد لحاظ این مطالعه، تلاش در جهت کاهش سهم سپرده‌ها و انحصار زدائی نظام‌های مالی برای کاهش نرخ حاشیه سود بانکی به تنهایی، به لحاظ تئوریک به اشکالاتی بر می‌خورد. بنابراین، جهت اعمال این اصلاحات باید تعدیلات دیگری بر روی دیگر عوامل موثر بر نرخ حاشیه سود مانند نرخ ذخیره قانونی، نرخ تورم و ثبات محیط اقتصاد کلان صورت پذیرد، تارقابتی شدن نظام مالی بتواند به اصلاحات این بخش کمک کند. همچنین، به صورت مختصر درجه آزادی و نحوه تعیین نرخ حاشیه سود توسط بانک‌ها تبیین شد. بنابراین، نمی‌توان نرخ حاشیه سود بانکی در ایران را کاملا دستوری تلقی کرد.
فصل سوم
روش‌شناسی و مدل تحقیق
۳-۱- مقدمه
دلایلی که می‌توان برای انتخاب الگو مورد استناد قرار داد به شرح زیر است. نخست اینکه، الگویی که بتواند همه متغیر‌های اثر‌گذار به لحاظ نظری و تجربی یک جا جمع کند به عنوان کامل‌ترین الگو خواهد بود. چرا که این الگو به دلیل جامع بودن نقش همه متغیر‌های مطرح شده در عالم تئوری و عملی را بررسی می‌کند. دوم اینکه، در اکثر مطالعات صورت گرفته از الگوی پایه‌ای هو و ساندز یعنی همین الگو استفاده شده است که به لحاظ جامعیت به کارگیری نیز مورد تایید می‌باشد و از همه مهم‌تر اینکه، چون در تحقیق حاضر این الگو می‌تواند پاسخ‌گوی سئوالات تحقیق و بررسی صحت فرضیات باشد، انتخاب شده است. چرا که ممکن است الگویی به لحاظ روش‌شناسی و الگوسازی بسیار مطلوب باشد ولی در مطالعه ما قابلیت پاسخ‌گویی نداشته باشد که چنین الگویی قابل قبول نخواهد بود. در مورد پاسخ‌گو بودن الگو به سئوالات تحقیق روش کار به گونه است که با تخمین پارامتر‌های هر یک از متغیرهای الگو که در حقیقت همان سئوالات فرضیات است، در صورتی که این پارامترها به لحاظ آماری معنادار بودند، فرضیات را پذیزا خواهیم بود در غیر این صورت رد می‌شوند.
۳-۲- اهداف تحقیق
شناسایی عوامل موثر بر ارتقاء کارایی نظام بانکی در بانک انصار مهم‌ترین هدف این است. با توجه به نظریه‌های اقتصادی، اقتصادی بدون نظام بانکی توسعه یافته دور از انتظار است، از آنجایی که رشد اقتصادی به عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های توسعه اقتصادی و ارتقاء سطح رفاه جامعه مطرح است؛ عوامل تسهیل کننده آن بسیار ارزشمند است. نظام بانکی کارآمد بهای تمام شده وجوه اقتصادی که بایستی صرف پس‌انداز و در نهایت تشکیل سرمایه شود را کاهش می‌دهد و به انباشت سرمایه کمک می‌کند و متقابلا نظام بانکی ناکارآمد به دلیل اینکه سپرده‌گذاری در آن مطلوبیتی ندارد، نمی‌توان منابع لازم جهت تشکیل سرمایه را تامین کند و یا با نرخ‌های بالای سود تسهیلات، سرمایه گذاران بالقوه را به سوی بازارهای دیگر مالی و بازارهای غیر رسمی سوق می‌دهد؛ اگر در اقتصاد بازار‌های مالی توسعه یافته باشند این ناکارایی نظام بانکی را بازارهای مالی دیگر جبران می‌کنند و باعث رونق چنین بازارهایی می‌شود، در غیر این صورت این تقاضاها به سوی بازارهای غیر رسمی سرازیر می‌شوند و باعث رونق آنها می‌شود. در بازارهای غیر رسمی نیز به دلیل عدم تقارن اطلاعات مشکلات مبتلا به اقتصاد یعنی مخاطرات اخلاقی و گزینش نامناسب حاکم است که نتیجه هر دو دوری از کارایی اجتماعی است.
بنابراین نظام بانکی سالم باعث ارتقاءکارایی اجتماعی و رشد اقتصادی می‌شود، کارایی را گاهاً با تفاوت بین نرخ سود دریافتی و نرخ سود پرداختی نظام بانکی اندازه‌گیری می‌کنند که اصطلاحا به آن نرخ حاشیه سود بانکی گفته می‌شود که هر چه کوچکتر بودن این نرخ بیانگر نظامی کارامد است. اگر بتوان عوامل مؤثر بر این نرخ را شناسایی کرد، قادر خواهیم بود با کنترل اجزای مؤثر بر آن به کاهش این نرخ و ارتقاء کارایی نظام بانکی کمک کرد.
۳-۳- سئوالات و فرضیات تحقیق
سئوال اصلی تحقیق حاضر، بررسی عوامل موثر بر نرخ حاشیه سود بانکی در بانک انصار و تعیین اهمیت این عوامل است که در قالب فرضیات زیر مطرح می‌شود:
هر چه نسبت معوق و سررسید گذشته بانک‌ها به کل وام‌های نظام بانکی افزایش یابد، نرخ حاشیه سود افزایش می‌یابد.
هر چه نسبت هزینه‌های عملیاتی به کل وام‌های نظام بانکی افزایش یابد، نرخ حاشیه سود افزایش می‌یابد.
هر چه سهم هر بانک تجاری از بازار سپرده‌ها افزایش یابد، نرخ حاشیه سود افزایش می‌یابد.
هر چه نظام بانکی متمرکز‌تر باشد، نرخ حاشیه سود افزایش می‌یابد.
هر چه نرخ ذخیره قانونی افزایش یابد، نرخ حاشیه سود افزایش می‌یابد.
هر چه شاخص تولیدات صنعتی افزایش یابد، نرخ حاشیه سود کاهش می‌یابد.
هر چه نرخ تورم افزایش یابد نرخ حاشیه سود بانکی افزایش می‌یابد.
به لحاظ روش شناسی، اگر پارامترهای هر یک از متغیرهای درون الگو، معنی‌دار شوند به معنای پذیرش فرضیه مورد نظر است و در غیر این صورت به معنای رد فرضیه است.
۳-۴- تعاریف متداول از نرخ حاشیه سود بانکی
نرخ حاشیه سود بانکی، دارای تعاریف وسیع و محدود می‌باشد که طبعا بسته به تعریف ارائه شده، نحوه محاسبه متفاوتی خواهد داشت. در این بخش تعاریف وسیع و محدود نرخ حاشیه سود بانکی را ارائه داده و تعریف مورد استفاده در این بررسی را به همراه ذکر دلیل انتخاب آن ارائه می‌دهیم.
در مطالعه حاضر، نحوه محاسبه نرخ حاشیه سود بانکی بصورت تعریف محدود و SPN_o خواهد بود. زیرا اولا نحوه گزارش دهی مالی در نظام بانکی کشور فقط امکان نرخ حاشیه سود بانکی به این صورت را میسر می‌سازد و ثانیا در اکثر تحقیق‌های صورت گرفته نیز این تعریف استفاده شده است به علاوه، به احتمال زیاد همبستگی بسیار بالائی بین این نرخ‌ها وجود دارد و هر یک از تعاریف ارائه شده می‌تواند نماینده مناسبی از بقیه روش‌های محاسبه نرخ باشد.
۳-۵- سناریو‌های مختلف محاسبه نرخ حاشیه سود بانکی در ایران
محاسبه دقیق نرخ حاشیه سود بانکی در ایران نیازمند اطلاعات ذیل است:
حجم تسهیلات اعطائی به هر بخش از اقتصاد و نرخ سود تسهیلات پرداختی. یعنی چه حجمی از تسهیلات با چه نرخ سودی پرداخت شده است.
حجم سپرده های سرمایه‌گذاری مدت‌دار و نرخ سود سپرده‌های مدت‌دار. بعبارت دیگر چه حجمی از سپرده‌ها با چه نرخ سودی جذب بانک‌ها شده است.
از آنجائی که نرخ سود تسهیلات همواره بصورت یک فاصله (حداقل و حد اکثر) اعلام می‌شوند، مشخص نیست که چه حجمی از تسهیلات با چه نرخ سودی اعطا شده است.

۱-۱۰-۱ قلمرو زمانی
مرداد تا اسفند سال ۱۳۹۳
۱-۱۰-۲ قلمرو مکانی
قلمرو مکانی این تحقیق دانشجویان پیام نور مرکز تهران غرب می‌باشد.
۱-۱۰-۳ قلمرو موضوعی
بررسی تأثیر احساسات بر رفتار مشتریان آنلاین (مقایسه‌ی جستجو، تجربه و خدمات اعتباری) می‌باشد. مورد کاوی: کتاب‌فروشی‌های آنلاین تهران.
۱-۱۱ جامعه آماری و روش نمونه‌گیری
جامعه آماری بازدیدکنندگان وب‌سایت‌های کتاب‌فروشی‌های آنلاین تهران می‌باشد و نمونه‌گیری به شکل تصادفی در دسترس از میان دانشجویان دانشگاه پیام نور واحد تهران غرب صورت گرفته است. همچنین برای برآورد اندازه نمونه از جدول کرجسی و مورگان استفاده می‌شود.

۱-۱۲ تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق
۱-۱۲-۱ احساسات
مجموعه‌ای از حالات مانند، خشم، تنفر، شادی، عشق، اندوه، آرزو، ترس و… احساسات هر فرد را تشکیل می‌دهند و بیانگر وضعیت روانی افراد بوده و برای رفتار مناسب در شرایط مختلف بسیار مهم هستند. درواقع تغییرات روانی را به وجود می‌آورند. این تغییرات در مغز ایجاد می‌شوند و خود را به‌صورت واکنش‌های ارادی دستگاه عصبی نشان می‌دهند. برای مثال، تپش قلب، یکی از نمونه‌های بارز تحریکات جسمی است که با احساسات قوی در ارتباط است. احساسات می‌توانند تحریکات فیزیولوژیکی بدن را افزایش یا کاهش دهند و روی فکر و رفتار تأثیرات منفی یا مثبت داشته باشند.
تعریف عملیاتی:
محققان در روانشناسی محیطی معتقدند که مشتریان به ابعاد فیزیکی اطراف خود به‌صورت احساسی و شناختی پاسخ می‌دهند این پاسخ‌ها بر رفتار مشتریان تأثیر می‌گذارد. زاجونک بیان می‌دارد که همراه بودن پس‌زمینه سایت با موزیک و رنگ باعث برانگیخته شدن احساسات مشتریان در ابتدای تماس به سایت می‌شود.
۱-۱۲-۲ لذت
طیف گسترده‌ای از حالات ذهنی است که انسان‌ها و دیگر حیوانات به‌عنوان چیزی مثبت، خوشی‌آور، یا با ارزش تجربه می‌کنند. در روانشناسی اصل لذت، لذت را به‌عنوان یک سازوکار بازخورد (مکانیسم فیدبک) مثبت توصیف می‌کند که موجودات زنده را در آینده به بازآفرینی شرایطی که لذت‌بخش یافته‌اند ترغیب می‌کند. بر اساس این نظریه، به همین ترتیب موجودات زنده برای اجتناب از شرایطی که درگذشته موجب رنج شده نیز انگیخته می‌شوند. تجربه لذت، تجربه‌ای ذهنی است و افراد مختلف، انواع و مقادیر متفاوتی از لذت را در شرایط یکسان تجربه خواهند کرد. بسیاری از تجربه‌های لذت‌بخش با ارضای محرکه‌های زیستی اساسی، همچون خوردن، ورزش یا رابطه جنسی در ارتباط هستند. دیگر تجربه‌های لذت‌بخش با تجارب اجتماعی و محرکه‌های اجتماعی همچون تجربه احساس فخر، سرشناسی و خدمت در ارتباط هستند. تقدیر از بابت آثار و فعالیت‌های فرهنگی همچون هنر، موسیقی و ادبیات اغلب لذت‌بخش هستند
تعریف عملیاتی:
در ارتباط با مطالعات گذشته و با به‌کارگیری مدل (PAD) لذت عبارت است از اندازه‌ای که یک شخص احساس خوشایندی، خوشحالی و رضایت از یک موقعیت می‌کند در این مدل ما می‌توانیم فرض کنیم که لذت یک شاخص پذیرش و علاقه‌مندی به سایت می‌باشد لذت ارتباط مستقیم (تأثیر) دارد با کارایی، مفید بودن اطلاعات و سرگرم‌کنندگی یک وب‌سایت. (پولز و دویت ۲۰۰۸)
۱-۱۲-۳ برانگیختگی
از واژه لاتین Movere به معنی حرکت مشتق شده، است؛ و موجب آغاز و ادامه رفتار فرد می‌شود و جهت کلی رفتار هر فرد را معین می‌سازد شدت برانگیختگی بستگی به نیروی عامل برانگیزاننده دارد (رضائیان ۱۳۸۶) به‌طورکلی مجموع شرایط و اوضاع و احوالی که باعث می‌شود شخص از درون به فعالیت درآید را برانگیختگی می‌گویند فرایند احساس کمبود روان‌شناختی، فیزیولوژیکی یا نیاز و سائقه‌ای که انسان را در راستای هدفی به فعالیت وا می‌دارد. فرآیندی که مستمر، پایدار، پایان‌ناپذیر، دارای فراز و نشیب و پیچیده است و رفتار شخص را نیرو می‌بخشد و آن را جهت دستیابی به اهدافی هدایت می کند (ساعتچی ۱۳۸۶).
تعریف عملیاتی:
عبارت است از درجه‌ای که شخص احساس انگیزش، فعال بودن و مطلع بودن می‌کند و از آن می‌توان به‌عنوان شاخصی از قدرت برانگیختگی یک وب‌سایت استفاده کرد. برانگیختگی ارتباط مستقیم (تأثیر) دارد با ادراک مشتری از کارایی، مفید بودن اطلاعات و سرگرم‌کنندگی یک وب‌سایت. (پولز و دویت ۲۰۰۸)
۱-۱۲-۴ تسلط
میزان نظارت و هدایت فرد بر اعمال و رفتار خود و پی آمدهای آن می‌باشد و اینکه فرد تا چه حد جهت این رفتارها را تحت کنترل دارد. (عمید ۱۳۸۹)
تعریف عملیاتی:
تسلط عبارت است از درجه‌ای که شخص احساس کنترل، تأثیر گذاشتن و مستقل بودن می‌کند و همین‌طور به‌عنوان شاخصی از قدرت کنترل مشتریان بر وب‌سایت می‌باشد یعنی چیرگی، قدرت و توانایی جستجوی در سایت‌های خرید کتاب، در مقایسه با تجربه و خدمات اعتباری تسلط این امکان را می‌دهد که مشتریان در رابطه با عواقب خریدشان به جستجوی بیشتر در وب‌سایت بپردازند و اطلاعات موردنیاز خود را جمع‌ آوری کنند و به ارزیابی بپردازند بنابراین ارتباط مستقیمی بین تسلط و ادراک مشتری از علائم، نشانه‌ها و فضای وب‌سایت وجود دارد. تسلط ارتباط مستقیم (تأثیر) دارد با ادراک مشتری از کارایی، مفید بودن اطلاعات و سرگرم‌کنندگی یک وب‌سایت (مظاهری، ریچارد، لارچ ۲۰۱۲).
۱-۱۲-۵ کارایی
کارایی‌ به ‌معنای‌ کمترین‌ زمان‌ یا انرژی‌ مصرفی‌ برای‌ بیشترین‌ کاری‌ که‌ انجام‌ شده‌ است. سطح‌ افزایش‌ کارایی‌ مستقیماً‌ به‌دست‌ مدیران‌ سپرده‌ شده‌ است. افزایش‌ کارایی‌ موجب‌ ارتقا بهره­وری‌ و کمک‌ مؤثر در نیل‌ به‌ اهداف‌ خواهد شد و عبارت‌ است‌ از مقدار منابعی‌ که‌ برای‌ تولید یک‌ واحد محصول‌ به‌ مصرف‌ رسیده‌ است‌ و می‌توان‌ آن را برحسب‌ نسبت‌ مصرف‌ به‌ محصول‌ محاسبه‌ کرد. ‌اگر سازمانی‌ بتواند در مقایسه‌ با سازمان‌ دیگر با صرف‌ مقدار کمتری‌ از منابع‌ به‌ هدف‌ مشخص‌ برسد، می‌گویند که‌ کارایی‌ بیشتری‌ دارد. به‌عبارت‌ دیگر کارایی‌ به‌معنای‌ کمترین‌ زمان‌ یا انرژی‌ مصرفی‌ برای‌ بیشترین‌ کار انجام‌ شده‌ است. یا درواقع نسبت مقدار کاری که انجام می‌شود به مقدار کاری که باید انجام گیرد. (رضائیان ۱۳۸۶)
تعریف عملیاتی:
برای سنجش کارایی هزینه منابع انسانی هزینه استفاده از تجهیزات، نگهداری تسهیلات و نرخ بازگشت سرمایه و نظایر آن مورد ملاحظه قرار می‌گیرد؛ و بدین ترتیب کاراترین پرسنل کسی است که بتواند با کمترین هزینه مواد و دستمزد کار کند. در اینجا منظور از کارایی یک وب‌سایت میزان به روز بودن، در دسترس بودن و مرتبط بودن وب‌سایت با کالای مورد نظر می‌باشد کارایی ارتباط مستقیمی (تأثیر) دارد با نگرش نسبت به سایت و درگیر شدن با یک وب‌سایت (مظاهری، ریچارد، لارچ ۲۰۱۲).
۱-۱۲-۶ مفید بودن اطلاعات
اطلاعات عبارت است از مجموعه‌ای از داده‌هاست که در ذهن دریافت کنده ایجاد معنی کند درواقع اطلاعات داده­ایی هستند که پردازش و ترکیب شده‌اند تا شکل معین و معناداری بگیرند و آگاهی بیشتری را به فرد منتقل کنند (سرلک و فراتی ۱۳۹۰)
تعریف عملیاتی:
هرچقدر اطلاعات درون وب‌سایت‌ها بیشتر، صحیح‌تر و به روز تر باشد مشتریان وقت بیشتری را برای خواندن آن‌ها می‌گذرانند و بیشتر با سایت درگیر می‌شوند و احتمال خرید آن‌ها بیشتر می‌شود بنابراین ما انتظار داریم که دریابیم مشتریان، خدمات اعتباری و تجربی از مفید بودن اطلاعات و کارایی وب‌سایت بیشتر از مشتریان خدمات جستجو توجه کنند مفید بودن اطلاعات ارتباط مستقیمی (تأثیر) دارد با قصد خرید و درگیر شدن با یک وب‌سایت. (مظاهری، ریچارد، لارچ ۲۰۱۲)
۱-۱۲-۷ سرگرمی
اوقات سرگرمی به زمان‌هایی اطلاق می‌شود که افراد کار ضروری برای انجام دادن ندارند و معمولاً در این مواقع تمایل به انجام فعالیت‌های فرح‌بخش و نشاط‌آور بیشتر می‌شود. درواقع زمان‌هایی است که فرد آن را طبق تمایل شخصی خود و برای خود تنظیم می‌کند و برنامه آن در مورد هرکس متفاوت است و به سلیقه، نیازهای روحی، سن و توان مالی فرد بستگی دارد. (وب‌سایت ویکی پدیا فارسی)
تعریف عملیاتی:
مفهوم سرگرمی به‌صورت گسترده‌ای در تبلیغات به کار می‌رود و با ارزش می‌باشد زیرا باعث لذت و افزایش احساسات مطلوب مخاطبین می‌شود. سایت‌های سرگرم‌کننده باعث تشویق مشتریان به استفاده بیشتر از سایت‌ها می‌شوند طراحان وب‌سایت‌ها اغلب تصاویر پس‌زمینه و اطلاعات گرافیکی جذاب به کار می‌برند، یک وب‌سایت سرگرم‌کننده وب‌سایتی است که جالب، هیجان‌انگیز باشد و یک تصویر ذهنی مطلوب در بازدید کننده ایجاد کند و به‌عنوان یک عامل تأثیرگذار بر فضای سایت در نظر گرفته می‌شود. سرگرم‌کنندگی سایت ارتباط مستقیم (تأثیر) دارد با نگرش مشتری نسبت به سایت و درگیر شدن با یک وب‌سایت. (چن و ولز ۱۹۹۹)
۱-۱۲-۸ نگرش
گوردون آلپورت (۱۹۳۵) نگرش را چنین تعریف کرده است: نگرش یک حالت آمادگی ذهنی و عصبی است که از طریق تجربه سازمان می‌یابد و بر واکنش فرد نسبت به‌تمامی موضوع‌ها و موقعیت‌های وابسته به نگرش تأثیر مستقیم و پویا بر جای می‌گذارد نگرش به قضاوت در مورد محرک‌های محیطی برمی‌گردد و دربرگیرنده استدلال منطقی است. نگرش عبارت است از یک روش نسبتاً ثابت در فکر، احساس و رفتار نسبت به افراد، گروه‌ها و موضوع‌های اجتماعی یا قدری وسیع‌تر، هرگونه حادثه در محیط فرد مؤلفه‌های نگرش افکار و عقاید (مؤلفه شناختی^[۱۴]) احساسات و عواطف، مؤلفه عاطفه‌ای^[۱۵]، تمایلات رفتاری (مؤلفه رفتاری^[۱۶]) می‌باشد که مؤلفه اول به فکر و تغییرهای خاص و مؤلفه دوم به هیجانات منفی یا مثبت و مؤلفه سوم به نحوه خاصی از کنش فرد اشاره دارد.
۱-۱۲-۹ نگرش نسبت به سایت
در این تحقیق فرض ما بر این است که وب‌سایت‌ها مشخصات تبلیغات سنتی را بازتاب می‌دهند و نگرش نسبت به سایت ارتباط مستقیمی با نگرش نسبت به خدمات دارد و طی چندین تحقیق ازجمله تحقیق برون و واتسون (۱۹۹۲) ثابت شده که نگرش مشتریان نسبت به سایت بر نگرش مشتریان به محصول تأثیر می‌گذارد. وب‌سایت‌ها می‌توانند یک منبع مهم اطلاعاتی باشند که نگرش نسبت به ارائه‌دهندگان سرویس و خدمات را شکل می‌دهند. نگرش ارتباط مستقیم (تأثیر) دارد با نگرش نسبت به خدمات (برون و واتسون ۱۹۹۲).
۱-۱۲-۱۰ نگرش نسبت به خدمات
نگرش مشتریان نسبت به خدمات مفهوم مهمی در بازاریابی است و به دلیل ارتباطش با قصد خرید به‌صورت گسترده‌ای موردمطالعه قرارگرفته است اخیراً پوسینلی و همکاران (۲۰۰۹) بیان می‌کنند که نگرش مشتریان به خدمات بر روی فرایند تصمیم‌گیری آن‌ها تأثیر می‌گذارد درواقع نگرش‌ها بر روی فرایند ارزیابی، خرید و حتی مراحل بعد از خرید تأثیر می‌گذارد. نگرش نسبت به خدمات ارتباط مستقیمی (تأثیر) دارد با قصد خرید (اندرسون و دیگران ۱۹۷۹).
۱-۱۲-۱۱ درگیر شدن با سایت
درگیر شدن با سایت به‌صورت گسترده‌ای در بازاریابی به‌ویژه در تبلیغات و بازاریابی خدمات موردتوجه قرارگرفته است و عبارت از یک حالت برانگیختگی درونی که شامل سه مؤلفه قصد، سفارش خرید و پیگیری بعد از خرید می‌باشد (اندرو و دیگران ۱۹۹۰) درگیری می‌تواند با یک کالا، یک خدمت، یک تبلیغ و حتی یک شخص باشد (کابوت و هاگ ۱۹۹۹) یک راه برای تقسیم‌بندی درگیری با سایت تقسیم‌بندی آن به درگیری موقعیتی (موقت) و درگیری مستمر می‌باشد درحالی‌که درگیری موقعیتی در موقعیت‌های خاص مثل هنگام خرید کردن و یا دیدن تبلیغات رخ می‌دهد درگیر شدن مستمر یک رابطه مستمر و پیش‌رونده است که فراتر از تأثیرات موقعیتی است. درگیر شدن با سایت ارتباط مستقیمی (تأثیر) دارد با نگرش نسبت به سایت و قصد خرید. (ریچینز و بلاج ۱۹۸۶)
۱-۱۲-۱۲ قصد خرید
فرایند انتخاب یک کالا یا خدمات از میان دو یا چند کالا و خدمات دیگر است و از احساس نیاز در فرد تا جستجوی اطلاعات و کالا و خدمات و مقایسه و در نهایت انتخاب یکی از آن‌ها را شامل می‌شود.
تعریف عملیاتی:
حالتی که در هر زمان و مکان ممکن است عارض شود و ذهن را موقتاً اشغال کند، بی‏آنکه لزوماً تظاهری داشته باشد و نیز ممکن است در تصمیم‏ گیری دخالت داشته باشد و منشأ خرید یا عدم خرید شود. در اینجا خرید اینترنتی شامل ورود به سایت، انتخاب کالا، انتخاب نحوه پرداخت و تحویل کالا به‌صورت آنلاین یا از طریق پست می‌باشد (مظاهری، ریچارد، لارچ ۲۰۱۲).

خازن گیت، اثر خازن اکسید گیت ، خازن کوانتومی و خازن­های پارازیتی حاصل از خطوط میدان الکتریکی جانبی فلز گیت به سمت نواحی سورس و درین می­باشد ]۴۶،۴۷[
شکل(۴-۱): نمایشی از خازن گیت [۴۸].
باتوجه به شکل۴-۲، خازن کوانتومی از طریق تغییرات بار کانال نسبت به ولتاژ کانال قابل محاسبه است ]۴۹[.
(۴-۲)
باید توجه کرد که در ساختارهای در ابعاد نانو، بدلیل کوتاه بودن طول کانال اثر خازن­های پارازیتی زیادتر می­باشد به طوری که می­توانند با خازن­های ذاتی افزاره قابل مقایسه باشند ]۵۰[.
باتوجه به اینکه در GNRFET از دی الکتریک با ضریب ۱۶ استفاده می­ شود. بنابراین معمولا است و این امر سبب می­ شود تا با انجام یک تقسیم ولتاژ، ولتاژ کانال را برابر با ولتاژ گیت بدست آوریم و این بدین معنا است که کنترل ولتاژ کانال با گیت صورت می­گیرد.

(۴-۳)
(۴-۴)
۴-۲- فرکانس قطع بهره جریان واحد
برای بررسی رفتار فرکانس بالای یک ترانزیستور معمولا از فرکانس قطع بهره جریان واحد (فرکانسی که بهره جریان به یک می­رسد) استفاده می­ شود. به فرکانس قطع یک ترانزیستور اثر میدانی نانو نوار گرافن ذاتی، فرکانس قطع ذاتی (اصلی) و به فرکانس قطع یک ترانزیستور اثر میدانی نانو نوار گرافن که شامل خازن­های پارازیتی می­باشد، فرکانس قطع بیرونی (فرعی) می­گویند. هنگامی که خازن­های پارازیتی کوچک هستند، فرکانس قطع بیرونی، به فرکانس قطع ذاتی نزدیک می­ شود.
شکل(۴-۲): مدار معادل سیگنال کوچک یک ترانزیستور نانو نوار گرافن با تقریب شبه ایستا.
برای محاسبه فرکانس قطع () از تقریب شبه-ایستا^[۶۵] استفاده کرده­ایم. تقریب شبه-ایستا در جایی کاربرد دارد که سیگنال در مقایسه با ثابت زمانی تعیین شده توسط خازن گیت ذاتی و اندوکتانس کانال، به آرامی تغییر می­ کند ]۵۱[ مدل مداری سیگنال کوچک برای یک ترانزیستور اثر میدانی نانو نوار گرافن ، بر اساس تقریب شبه ایستا، در شکل ۴-۲ نشان داده شده ­است. که شامل المان­های مقاومتی و خازنی معادل می­باشد و المان­های سلفی معادل، در نظر گرفته نشده­اند و حذف شده ­اند.
با بهره گرفتن از مدل مداری می­توانیم فرکانس قطع را به طور کلی به صورت زیر بنویسیم:
(۴-۵)
که هدایت انتقالی، هدایت کانال، و مقاومت­های پارازیتی سورس و درین، خازن ذاتی گیت، و خازن­های پارازیتی بین گیت و الکترود سورس(درین) می­باشد ]۵۲[. که نیاز به محاسبات الکترواستاتیکی جداگانه­ ای دارد. اگر مقاومت­های پارازیتی در محاسبات در نظر گرفته نشوند در نتیجه داریم:
(۴-۶)
فرکانس قطع ذاتی ترانزیستور بدون خازن­های پارازیتی برابر است با:
(۴-۷)
فرکانس قطع ذاتی را می­توان بر حسب نسبت تغییر جریان به تغییر بار کانال تعیین نمود]۵۳[ :
(۴-۸)
که جریان سورس-درین است و کل بار کانال نانو نوار گرافن، است و به صورت زیر محاسبه می­ شود:
(۴-۹)
که چگالی الکترون به عنوان تابعی از موقعیت کانال و طول کانال می­باشد. با توجه به معادله (۴-۹)، می­توان نتیجه گرفت که فرکانس قطع با خازن­های پارازیتی نسبت عکس دارد. همچنین با تغییر ابعاد فلز گیت می­توان خازن­های پارازیتی را تغییر داد. برای مثال با کاهش طول اتصال گیت نسبت به منطقه کانال، فاصله­ی بین گیت و الکترود سورس (درین)^[۶۶] بیشتر می­ شود و از این طریق خازن­های پارازیتی کاهش می­یابند و فرکانس قطع افزایش می‏یابد]۵۴[. یا با افزایش ضخامت فلز گیت، خازن­های پارازیتی افزایش یافته و فرکانس قطع کاهش می­یابد.
تغییر ابعاد طول کانال می ­تواند خازن ذاتی گیت را تغییر دهد. با کاهش طول کانال، خازن ذاتی گیت کاهش می­یابد و سبب افزایش فرکانس قطع می­ شود.
۴-۳- زمان تاخیر در هر بار عمل کلید زنی ()
خازن گیتی که بین گیت-سورس و گیت-درین از طریق میدان‏های پارازیتی و بواسطه­ی دی‏الکتریک با ضریب گذردهی زیاد ایجاد شده­است، دلیل اصلی محدودیت زمان تاخیر سریع، می­باشد ]۵۵[.زمان تاخیر یکی از مهمترین معیارهای عملکرد در کاربردهای الکترونیک دیجیتال می­باشد و تعیین‏کننده­ سرعت کلیدزنی ترانزیستور می­باشد. زمان تاخیر در هر بار عمل کلیدزنی به صورت زیر محاسبه می­ شود:
(۴-۱۰)
که بار کلی کانال در حالت روشنایی () ، بار کلی کانال در حالت خاموشی () و جریان روشنایی می­باشد]۵۴[.
می­توان نتیجه گرفت که با افزایش طول کانال و بزرگ­تر شدن خازن گیت، بار داخل کانال دیرتر تخلیه شده و سبب افزایش تاخیر خواهد شد.
۴-۴- توان مصرفی^[۶۷](PDP)
توان مصرفی میانگین انرژی مصرف شده در هر بار عمل کلید زنی و به عبارتی معادل می باشد با:[۷۰].
(PDP) = P_av. Tp
=∆q.V_DD = ().v_DD (۴-۱۱)
۴-۵- شبیه سازی ترانزیستورهای اثر میدانی مبتنی بر نانو نوار گرافن
در این بخش سعی می کنیم با بهره گرفتن از روش شبیه سازی تابع گرین غیر تعادلی، ابتدا منحنی ساختار نوار انرژی و چگالی الکترون و سپس منحنی مشخصه در ولتاژهای مختلف و منحنی مشخصه در ولتاژهای مختلف برای ساختار مشخص از ترانزیستورهای اثر میدانی مبتنی بر نانو نوار گرافن(GNRFET ماسفتی) با بهره گیری از تابع گرین غیر تعادلی ترسیم و سپس منحنی پارامترهای موثر بر حالت های گذرا در ترانزیستورهای اثر میدانی همانند منحنی مشخصه () ، منحنی مشخصه () ، متغیرهای موثر بر آن شامل مشخصه () و منحنی مشخصه () ، منحنی مشخصه () را نمایش دهیم. نهایتا با مهندسی ساختار این افزاره، این پارامترها و یا به عبارتی اثرات پاسخ گذرا را در چندین ساختار پیشنهادی شامل گیت Over lap و Underlap شده و گیت ایده آل بر روی سورس و درین را بررسی خواهیم نمود.
۴-۵-۱- مشخصات افزاره GNRFETماسفتی

شکل(۴-۳): نمایش طول قسمت های مختلف GNRFET ماسفتی با توجه به ساختار اصلی.[۳۸]
همان­طور که در شکل۴-۳ مشاهده می­ شود، طول نواحی سورس و درین این ترانزیستور یکسان است و از هر دو سو به GNR ذاتی منتهی شود، که نقش کانال را ایفا می­ کند. ابعاد افزاره مطرح شده برای شبیه­سازی به شرح زیر می­باشد: