فصل دوم، به ارکان بزه محاربه اختصاص دارد و در سه مبحث، ارائه گردیده است. در مبحث اول، به رکن قانونی جرم محاربه و تحولات تقنینی آن در هر یک از قوانین حدود و قصاص، قانون مجازات اسلامی و لایحه مورد تحلیل قرار گرفته و در مبحث دوم به رکن مادی و در مبحث سوم نیز به رکن روانی بزه محاربه و اجزاء آن اشاره شده است.
فصل سوم، به واکنش کیفری در قبال بزه محاربه اختصاص دارد و در دو مبحث اشاره شده است. در مبحث اول، به مسؤولیت کیفری محارب و کیفیت اجرای مجازات ها و همچنین رویکرد های فقهی در زمینه کیفیت اعمال این مجازات ها مورد بررسی قرار گرفته و در مبحث دوم به تحلیل هر یک از مجازات های مشارکت و معاونت در محاربه و همچنین علل سقوط کیفر محاربه نیز اشاره شده است.
در پایان نیز به نتیجه گیری از مباحث مطرح در این تحقیق و پیشنهاداتی را در جهت موضوع محاربه ارائه نموده ایم. امید است تا با بررسی سیاست کیفری قانونگذار، گامی مثبت در جهت ارتقاء سطح حقوقی کشورمان برداشته شده و مسیر رسیدن به عدالت واقعی، هموارتر گردد.
فصل اول
بازشناسی مفاهیم و درآمدی بر مبنای بزه محاربه
در این فصل ابتدا به مفهوم محاربه که در موضوع پایان نامه نیز دارای اهمیت می باشد می پردازیم. و آنگاه به مبنای بزه محاربه و همچنین مبانی قرآنی و روایی که در این زمینه بیان گشته و همچنین در مورد دیدگاه مفسرین در مورد اینکه آیه ۳۳ سوره ی مائده که در خصوص محاربه، در مقام بیان دو عنوان جداگانه محاربه و افساد فی الارض را بیان داشته یا خیر و در مورد دیدگاههایی که در این زمینه بیان گشته پرداخته می شود.
مبحث اول: واژه شناسی و تفکیک محاربه از مفاهیم مشابه
در این گفتار ابتدا به مفهوم واژه محاربه از نظر لغوی، فقهی و حقوقی پرداخته می شود و سپس به تفکیک این جرم از مفاهیم مشابهی که در این زمینه نیز وجود دارد پرداخته می شود.
گفتار نخست: واژه شناسی
الف: مفهوم لغوی
محاربه کلمه ای عربی واسم فاعل از مصدر ثلاثی مزید واز باب مفاعله است و ریشه آن حرب است. حرب در لغت به معنای جنگیدن و پیکار کردن است ومحاربه به معنای جنگجو و پیکارگر است.^[۱]
در لسان العرب آمده «حرب» نقیض «سلم» است و «سلم» به معنای سازگاری ونقیض آن (حرب) به معنای ناسازگاری است که گاهی به صورت ربودن مال وگاهی به صورت غصب و زمانی، به صورت جنگ ودرگیری نظامی جلوه می کند.^[۲]
در قرآن کریم، واژه حرب و محاربه به معانی مختلفی به کار رفته است که یکی از معانی آن همان جنگیدن می باشد.^[۳]
با دقت در معانی واژه حرب این نتایج بدست می آید:^[۴]
به نظر بعضی از اهل لغت حَرب از ریشه حَرب به معنای غارت کردن مال وسلب کردن وبه یغما بردن استعمال شده، چون در گذشته غالب درگیری های مسلحانه و جنگ به سلب و غارت اموال طرف مغلوب به دست طرف غالب منتهی می شده و حتی در بیشتر موارد هدف از جنگ، غارت وبه یغما بردن مال بوده ودر واقع ملازمه ی بین لخت کردن مغلوب وسلب مال به جنگ ودرگیری مسلحانه لحاظ شده است. بنابراین حرب به معنی جنگ به کار گرفته شده است.

برخی دیگر بر این باورند که حرب نقیض و مقابل سلم و سلم به معنی صلح و آرامش است، در نتیجه معنی حرب حالت تضاد و نا امنی خواهد داشت. از این رو استعمال این کلمه برای جنگ یا درباره سلب و غارت مال با ملاحظه ی این واقعیت است که جنگ و غارت اموال هر دو ملازم با اضطراب و نا امنی برای طرفین و وجود حالت تضاد و دشمنی بین آن دو است که گاهی بصورت ربودن مال و گاهی بصورت غصب و زمانی بصورت جنگ و درگیری نظامی جلوه می کند. پس کلمه حرب الزاماً به مفهوم جنگ نیست بلکه به معانی مطلق ناسازگاری و مبارزه است و جنگ و درگیری نظامی مصداقی از آن است.
ب: مفهوم فقهی
علما و فقهای امامیه با توجه به اطلاق آیه ۳۳سوره مائده تعاریف مختلفی از محاربه ارائه نموده که مضمون همه تعاریف به یکدیگر نزدیک و کمتر اختلاف دارند.
شهید اول در کتاب شرح لمعه محاربه را چنین تعریف کرده:
محاربه عبارت است از بیرون کشیدن سلاح به منظور ترساندن مردم اعم ازاینکه در خشکی باشد یا در آب، شب باشد یا در روز، در شهر باشد یا غیر آن، مرد باشد یا زن، قوی باشد یا ضعیف، از اهل ریبه باشد یا نباشد^[۵].
مرحوم محقق حلی در کتاب شرایع محارب را چنین تعریف کرده:
محارب کسی است که سلاح خود را برای ترساندن مردم بیرون آورد چه در خشکی باشد و چه در دریا، شب باشد یا روز، در شهر باشد یا روستا^[۶].
شیخ طوسی در مبسوط، محاربه را منحصر به قطاع الطریق نموده و مقصود از آن را تنها راهزنی دانسته است^[۷].
آیت اله خویی در تعریف محاربه می گوید: محارب کسی است که برای ترساندن مردم سلاح برهنه نماید^[۸].
امام خمینی (ره) در تعریف محاربه بیان می دارد که محارب کسی است که سلاح خود را برای ترساندن مردم بیرون آورده یا خود را مجهز به آن نماید و قصد فساد در زمین را داشته باشد اعم از اینکه در خشکی باشد یا در آب در شهر باشد یا غیر آن، در شب باشد یا روز، و در تحقق آنچه که ذکر شد شرط نیست که مرتکب از اهل ریبه باشد وهمچنین در حکم آن مرد و زن یکسان هستند^[۹].
فقهای عامه نیز در تعریف محاربه و بیان شرایط و مصادیق آن چندان اختلافی با یکدیگر ندارند.
در کتاب الخلاف شیخ طوسی و نیز در کتاب الفقه علی مذاهب الاربعه محاربه چنین تعریف شده:
کسی که درراه عموم دور از شهر خروج نموده و برای ارعاب مردمی که از آن راه عبور می کنند، سلاح بکشد، راهزن محسوب می گردد. اعم از اینکه آزاد باشد یا بنده، مسلمان باشد یا ذمی، در امان باشد یا نباشد و در هر صورت احکام محارب بر او جاری می شود و اگرچه یک نفر باشد^[۱۰].
در کتاب راهنمای مذهب شافعی محاربه چنین تعریف شده است:
راهزن کسی است که به قصد تعرض به مال یا جان،یا ناموس مردم با اعتماد به شوکت و نیروی شخصی و با استطهار به اینکه نیروهای انتظامی به فریاد نمی رسند، راه را به عابرین ببندد. اگر شخصی یا جماعتی در برابر راهزنی یا گروهی از راهزنان می توانستند از خود دفاع کنند لکن تسلیم شدند، موضوع از راهزنی خارج و غارتگری نامیده می شود و اگر متجاوزین و معترضین بر شوکت و نیروی خود اعتماد نکنند و بخواهند فرصتی بدست آورده چیزی بربایند و نگریزند، آنها را مختلس می نامند^[۱۱].
فقهای حنفی محاربه را چنین تعریف کرده:
«محاربه عبارت است از خروج به قصد اخذ مال از طریق استعمال زور، مادامی که این خروج منتهی به ایجاد هراس در راه یا گرفتن مال یا قتل انسان گردد و بعضی از فقهای فرقه مذکور گفته اند که محاربه عبارت است از ایجاد رعب و وحشت (هراس) در راه به منظور گرفتن مال^[۱۲]».
در مذهب شافعیه محاربه چنین تعریف شده است:
«محاربه عبارت است از ظاهر شدن (خروج) جهت گرفتن مال یا ارتکاب قتل یا ایجاد هراس شدید به طوری که با تکیه بر قدرت و شوکت خویش امکان استغاثه و کمک خواهی را از دیگری سلب کند».^[۱۳]
ج: مفهوم حقوقی
در خصوص مفهوم حقوقی محاربه نیز باید بیان داشت که از دیدگاه حقوقدانان معاصر لزوم وجود قصد بر هم زدن امنیت عمومی از سوی مرتکب از یک طرف و به کارگیری سلاح از طرف دیگر، دو شرط اساسی در تحقق محاربه محسوب می شوند که به چند نمونه از آن می توان اشاره کرد: «محارب کسی است که با سلاح در راه های خارج شهر و آبادی متعرض مردم شود و آشکارا اموال مردم را غصب کند».^[۱۴]
در این تعریف ویژگی علنی بودن رفتار و اقدامات محارب، از جمله تجرید سلاح، تشهیر اسلحه و حمل سلاح به وضوح تمام، استنباط می گردد.
در تعریفی دیگر نیز آمده: محارب با خدا کسی است که با اعمال خشونت بار و رعب انگیز، مردم را بترساند یا مصالح جامعه را در معرض خطر قرار دهد. بنابراین، زدن کاروان ها، ایجاد ناامنی در راه ها، دستبرد قهرآمیز به مصالح و منافع عمومی و سرقت های مسلحانه، ایستادن در برابر نظام حاکم اسلامی، کارشکنی های قهرآمیز در پیشبرد امور جامعه، آتش سوزی و خرابکاری به قصد ایجاد اغتشاش و ناامنی از مصادیق روشن محاربه هستند^[۱۵].در این تعریف نیز قصد اخافه مردم، به وسیله اعمال دهشت انگیز و رعب آور لحاظ شده است که در حقیقت، تعریف مشهور فقهای امامیه نیز بر این اساس استوار است. نکته جالب توجه در این تعریف آن است که مصادیق عینی و روشن از محاربه را بیان می کند که در حقیقت؛ علت محاربه بودن کسانی را که نام می برد، ایستادگی در برابر نظام اسلامی و یا به خطر انداختن مصالح جامعه اسلامی است.
و بالاخره در یک تعریف جامع تر آمده است که: هرکس اسلحه بکشد و قصد ترساندن مردم را داشته باشد، محارب است و به تعبیر ساده تر؛ همان دزد سرگردنه را گویند که امنیت جاده ها را از بین می برد و مشخص است که خدا و رسول(ص) در آیه، کنایه می باشد؛ بلکه مراد همه ی امت اسلامی است و نیز فرقی نمی کند که افراد مهاجم، مسلمان باشند یا غیر مسلمان. همچنین است در مورد افرادی که به آنان هجوم آورده اند؛ یعنی فرقی بین مسلمان و غیر مسلمان نیست. درهرحال، در اینجا عنوان محارب صدق می کند و باید احکام محارب را بر مهاجمان (واجد شرایط محارب) جاری کرد^[۱۶].
همچنین قانونگذار در ماده ۱۸۳ قانون مجازات اسلامی به ارائه تعریفی درباره ی محاربه اقدام نموده و دراین باره مقرر کرده است: «هرکس که برای ایجاد رعب و هراس و سلب آزادی و امنیت مردم دست به اسلحه ببرد، محارب و مفسد فی الارض می باشد».
لزوم وجود قصد برهم زدن امنیت عمومی از سوی مرتکب و نیزبه کارگیری سلاح، دو شرط اصلی برای تحقق جرم محاربه محسوب می شوند. در خصوص مفهوم حقوقی باید به این نکته نیز توجه داشت که در مورد تحقق جرم محاربه که علاوه بر نیاز به دو شرط فوق، مقید به ایجاد رعب و هراس است، بین حقوقدانان اختلاف نظر می باشد. برخی از حقوقدانان، با استناد به تبصره ۱ ماده ۱۸۳ قانون مجازات اسلامی که بیان نموده است کسی که به روی مردم اسلحه بکشد ولی در اثر ناتوانی موجب هراس نشود محارب نیست، استدلال نموده اند که تحقق این جرم منوط به وجود ارعاب و هراس در خارج می باشد^[۱۷].
و برخی دیگر از نویسندگان، تبصره فوق را به این معنا دانسته اند که برای تحقق قصد اخافه، لازم است تا در مرتکب به صورت بالقوه امکان چنین قصدی وجود داشته باشد. حال به مجرد اینکه وی با چنین قصدی حرکت کند محارب است، چه موجب خوف شود یا نشود^[۱۸].
گفتار دوم: تفکیک محاربه از مفاهیم مشابه
الف: تفکیک محاربه ازبغی
دیدگاه غالبی که در فقه امامیه و اهل سنت وجود دارد تفکیک بین محاربه و بغی است. مستند قرآنی جرم بغی آیه ۹سوره ی حجرات است.
خداوند در این آیه می فرماید:
اگر دوگروه از مؤمنان با یکدیگر مقابله و جنگ نمودند پس میان آنها صلح و آشتی برقرار سازید چنانچه یکی از آن دو گروه بر دیگری ظلم و سرکشی کرد با آن گروه ظالم پیکار کنید تا به سوی فرمان خدا باز آید پس هرگاه به حق برگشت با حفظ عدالت میان ایشان صلح دهید و به عدل و داد رفتار کنید که محققاً خدا کسانی را که به عدل و داد رفتار نمایند را دوست دارد.
جرم بغی در فقه به مفهوم قیام علیه حکومت یا دولت و در زمره ی جرائم سیاسی شناخته شده است^[۱۹].
دکتر حبیب زاده معتقد است^[۲۰]، جرم بغی متفاوت از محاربه است چرا که جرم بغی یک جرم سیاسی است. دکتر مجیدی در بیان وجوه افتراق بغی و محاربه معتقد است که: ۱- محاربه جرائم علیه امنیت عمومی محسوب می شود اما بغی خروج علیه امام و جرم علیه دولت است. ۲- در محاربه سلاح برای تحقق جرم ضروری است ولی در بغی ضرورتی ندارد ۳- محاربه به صورت فردی امکان پذیر است ولی بغی به صورت گروهی تحقق می یابد. ۴- توبه مرتکب جرم محاربه پس از دستگیری قبول نمی شود ولی در جرم بغی، توبه باغی پذیرفته می شود مگر اینکه دارای تشکیلاتی باشند و منهدم نشده باشند و …^[۲۱] .
قانونگذار ایران مفهوم رایجی را از محاربه پذیرفته و در ماده ۱۸۳ قانون مجازات اسلامی به روشنی تعریف محاربه منعکس شده است اما در تعیین مصادیق محاربه، سیاست کیفری متحده توسط مقنن هماهنگ با نظر غالب فقهای اسلامی نیست حتی با مفهومی که خود از محاربه در ماده مزبور بیان داشته مطابقت ندارد.
از یک طرف نادیده انگاشتن تمایزی که در فقه میان محاربه و بغی قائل شده اند در مواد ۱۸۶، ۱۸۷ و ۱۸۸ قانون مجازات اسلامی مصادیقی که با مفهوم محاربه مذکور در ماده ۱۸۳ همان قانون مطابقت نداشته است و ازمصادیق بغی است را به عنوان محاربه دانسته است و از طرف دیگر سیاست کیفری قانونگذاری بر این موضوع نهاده شده که به منظور پیشگیری از وقوع جرائم مهمی که علیه حاکمیت داخلی یا خارجی کشور و یا جرائمی که به جمهوری اسلامی ایران لطمه شدیدی وارد می کند، و همچنین به منظور سرکوبی عاملین آنها بتواند شدیدترین مجازات، یعنی اعدام را برای مرتکبین در نظر بگیرد اما برای رهایی از کمند محدودیت تعیین مجازات ها و برای رسیدن به مقصود خود که اعمال شدیدترین مجازات یعنی اعدام برای مرتکبین جرایم علیه حاکمیت جمهوری اسلامی است اقدام به توسعه وگسترش جرم محاربه کرده است.
ب: تفکیک محاربه از جرایم سیاسی
قبل از تفکیک محاربه از جرایم سیاسی ابتدا می بایست به تعریفی از جرم سیاسی اشاره نمود و سپس به تفکیک این جرم از جرایم سیاسی پرداخته شود. تعریف جرم سیاسی می تواند از دیدگاه سیاست جنایی تقنینی کشورها و نیز دکترین حقوقی مورد توجه قرار گیرد. پیش از این می توان از منظر فرهنگ های حقوقی نیز به آن نگریست. در برخی از فرهنگ های حقوقی، جرم سیاسی به بزهی که علیه حاکمیت داخلی و یا خارجی یک نظام سیاسی انجام می شود، اطلاق شده است^[۲۲].
ترمینولوژی حقوق جرم سیاسی رابه جرم ناشی از فکر سیاسی و یا از یک موسسه سیاسی نزدیک دانسته است که مانند توطئه ای که برای تغییر شکل یک حکومت انجام می شود مخالف نظام سیاسی داخلی و یاخارجی کشور باشد^[۲۳].
اصولا جرایم سیاسی به خاطر دفاع از آزادی و شرافت انسانی انسان های وارسته ای مطرح شده که در راه مبارزه با حکومت های ظالم و استبدادی جان خود را برکف دست نهاده اند. از اینرو چنین استنباط می شود که برای تحقق عینی جرم سیاسی وجود دو عنصر لازم و ضروری است: ۱- حسن نیت و عدالت خواهی مرتکب ۲- عدم مشروعیت حقیقی حکومت، بدون تحقق دو عنصر مذکور جرم سیاسی تحقق نخواهد یافت. در تطبیق با دو عنصر ذکر شده محاربه که به قصد ایجاد رعب و وحشت در جامعه اسلامی و ارعاب مردم صورت می گیرد ولو اینکه از جرایم علیه امنیت داخلی می باشد ولیکن به علت فقدان دو عنصر مذکور، جرم سیاسی نیست، بعلاوه محاربه اصولا هدف اولیه و اصلیش مبارزه با حکومت و یا حاکمیت سیاسی نیست بلکه منظورش ایجاد خوف و ترس برای مردم است و هدف ثانوی او یعنی غارت مردم، تجاوز به اموال و نفوس و اعراض ایشان، تزلزل پایه های حکومت و غیره تاثیری در حقیقت امر ندارد. به عبارت دیگر برای تحقق محاربه تنها قصد ایجاد خوف لازم است و ایجاد اخافه به طور اعم ملاک است و مجرد ارعاب مردم ولو یک نفر هم باشد حرام است و اطلاق آیه هرکس را که دارای چنین قصدی باشد راشامل می شود^[۲۴].
در خصوص رابطه محاربه با جرائم سیاسی نیز باید بیان داشت که برخی از نویسندگان معتقدند که رابطه محاربه با جرائم سیاسی از نسبت اربعه منطقی عموم و خصوص من وجه است. یعنی جرایم سیاسی ممکن است عنوان محاربه داشته و برخی نداشته باشند. پس، هر محاربه ای جرم سیاسی و هر جرم سیاسی محاربه نیست و باید معتقد بود محاربه را نمی توان دقیقا همان جرم سیاسی دانست^[۲۵].

: واریانس کل پرسشنامه
با بهره گرفتن از نرم افزار آماری ۲۰SPSS، میزان ضریب اعتماد با روش آلفای کرونباخ محاسبه شد که برای پرسشنامه ها در جدول زیر خلاصه شده است این مقادیر نشان دهنده آن است که پرسشنامه مورد استفاده از قابلیت اعتماد و یا به عبارت دیگر از پایایی خوبی برخوردار می باشد دامنه ضریب قابلیت اعتماد از صفر (عدم ارتباط) تا ۱+ (ارتباط کامل) است. ضریب قابلیت اعتماد نشانگر آن است که تا چه اندازه ابزار اندازه گیری ویژگی های با ثبات آزمودنی و یا ویژگی های متغیر و موقتی وی را می سنجد. آلفای کرونباخ سوالات با توجه به توضیحات بالا نزدیک ۱ است.

جدول: ضرایب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه به تفکیک سازه ها

۳-۶- خلاصه فصل

در این فصل کلیات روش تحقیق بکار گرفته شده در تحقیق حاضر مورد بررسی قرار گرفت. پرسشنامه ابزار جمع آوری اطلاعات بوده و ارزیابی پایایی آن نیز از طریق روش توصیفی و با بهره گرفتن از معادله ضریب همبستگی پیرسون وبا استفاده از نرم افزار۲۰ SPSS صورت خواهد گرفت. همچنین روایی پرسشنامه نیز با هماهنگی استاد محترم راهنما و مشورت با صاحبنظران احراز گردیده است. جامعه آماری تحقیق، متشکل۳۲۲ نفر از کارمندان، مدیران ۳۸۴ نفراز مشترکین شرکت ارتباطات سیار ایران بود.
فصل چهارم:
تجزیه و تحلیل
۴-۱- مقدمه
دراین فصل به توصیف و تحلیل داده های پژوهشی پرداخته می شود. برنامه ریزی و دقیق اطلاعات و ارزیابی آنها موجب می شود که بتوان مسائل مربوط به تجزیه و تحلیل داده ها را پیش بینی، و روش های آماری مناسب را بررسی و نحوه کار آنها را مشخص کرد. در نتیجه به منظور نتیجه گیری صحیح و منطقی از داده های جمع آوری شده در بخش اول این فصل متغیرهای پژوهشی را با بهره گرفتن از جداول توزیع فراوانی و شاخص های آماری تمایل به مرکز و پراکندگی توصیف می شود. و در بخش دوم فرضیات پژوهشی با بهره گرفتن از آزمون های همبستگی به ارزیابی صنعت ارتباطات با معیارهای چندگانه در شرکت ارتباطات سیار ایران پرداخته شده است.
داده های پژوهشی حاضر جنسیت و تعداد مدیران، کارمندان و مشتریان همچنین ارزیابی عملکرد صنعت ارتباطات بر مبنای معیارهای چندگانه می باشد. که بایستی آنها را بصورت جداول به تصویر کشیده و به تجزیه و تحلیل آنها پرداخت. در این فصل ابتدا به توصیف داده ها از طریق شاخص های آماری توصیفی و سپس تحلیل داده ها می پردازیم.
قبل از آزمون فرضیه ها ابتدا برای بررسی نرمال بودن توزیع متغیر ها از آزمون کلموگروف - اسمیرنوف استفاده شد که نتایج آن نشان می دهد متغیرهای کاهش هزینه های اقتصادی، ارتقا و پشتیبانی از برنامه های استراتژیک، مزیت رقابتی، انجام دقیق و صحیح فعالیت¬های حال و آینده، بهبود کیفیت خدمات، پاسخ به نیازهای داخلی و بیرونی، افزایش رضایت کاربران وصنعت ارتباطات با توزیع نرمال تفاوت معنی داری از نظر آماری نداشته و دارای توزیع نرمال می باشند.
۴-۲- توصیف آماری داده‌ها :
۴-۲-۱- توصیف فراوانی جنسیت مورد مطالعه

در مطالعه بررسی برابری تامین مالی هزینه های سلامت خانوارهای ایرانی که توسط آقای مهرآرا و همکاران در سال ۱۳۸۹ انجام گرفت مشخص شد که بیمه بودن خانوار احتمال مواجه با هزینه های کمرشکن را تنها ۸ درصد کاهش میدهد و نتیجه گیری نمودند که نظام بیمه ای در تامین موثر هزینه های سلامت کارآیی پایینی دارد .(۴۵)
مطالعه حاضر علت عدم توان پوشش هزینه ها توسط سازمان های بیمه گر را عدم کارایی نمی داند بلکه عدم رشد متناسب هزینه ها با تعرفه ها و تعرفه ها با حق بیمه و سرانه موجب کاهش توان بیمه در پوشش هزینه ها شده است .
علاوه بر آن همانطور که در سازه های کلی بیان گردید ، پرداخت از جیب علاوه بر مرتبط بودن با مباحث تامین مالی با سایر بخش های نظام سلامت مانند تامین منابع ، ارائه خدمات و نظارت مرتبط می باشد و وجود نقص در عملکرد این بخش ها باعث افزایش پرداخت از جیب می گردد .
سونالی(۲۰۰۸) در مطالعه خود بیان داشت که تقویت مکانیسم های پیش پرداخت بر کاهش پرداخت از جیب موثر است و سیاستگذاران نظام سلامت باید بیش از پیش به موضوع پیش پرداخت توجه نمایند . در یافته های مطالعه حاضر نیز کدهای مختلفی در خصوص توجه به حق بیمه و سرانه بیان گردید.
به دلیل اینکه تمام بیمه های سلامت در ایران مدل بیمه اجتماعی را دارند و مبتنی بر حق بیمه و سرانه دولت و کارفرما منابع خود را تامین می نمایند ، توسعه پوشش بیمه ای به منظور کاهش پرداخت از جیب نیازمند توسعه پیش پرداخت ها است . به عبارت دیگر اگر حق سرانه ها متناسب با نرخ رشد هزینه های نظام سلامت رشد یابد و مشارکت بیمه شدگان در پرداخت حق بیمه ها نیز به میزان استفاده خدمات و با توجه به مباحث عدالت توزیعی افزایش یابد ، سازمان های بیمه گر قادر خواهند بود که بسته خدمات خود را گسترده تر نمایند و یا اینکه سطح پوشش هر خدمت را افزایش دهند . (۴۸)
اکمان (۲۰۰۷) بیان می دارد که با توجه به بررسی ها ، داشتن بیمه سلامت ، ریسک قرارگرفتن خانوار در هزینه های کمرشکن را کاهش نمی دهد ، این موضوع اگر از منظر سیاستگذاری توجه گردد ، با توجه به سازه های کلی که در بخش سیاستگذاری مطرح شده است ، به دلیل درمانگرا بودن سازمان های بیمه گر و عدم سرمایه گذاری در موضوعات پیشگیری ایجاد شده است . از منظر تامین مالی ، تمایل بیمه شدگان در مراجعه به مراکز خصوصی و ناتوانی بیمه ها در پوشش دادن هزینه های بخش خصوصی به علت عدم موافقت با تعرفه ابلاغی دولت منجر به بالا رفتن پرداخت از جیب بیمه شدگان می گردد.(۵۷)
گارج(۲۰۰۹) به بالابودن پرداخت از جیب در بخش دارو اشاره نموده است اما به علل آن از منظر سیاستگذاری نظام سلامت نپرداخته است. در مطالعه حاضر پرداخت از جیب دارو ناشی از تجویز داروهای خارجی که تحت پوشش بیمه نمی باشد توسط پزشکان و گرایش بیماران در مصرف داروهای خارجی عاملی در افزایش پرداخت از جیب دارو معرفی شده است . همچنین روابط مالی پزشکان با شرکت های داروئی و تجویز غیر منطقی دارو از سازه های مرتبط با افزایش پرداخت از جیب در بخش دارو شناخته شده است . تغییرات سریع فناوری های دارویی عامل دیگری که باعث می شود پزشکان تحت تاثیر تبلیغات و بازاریابی شرکت های داروئی به تجویز آنها مبادرت ورزند درحالیکه سازمان های بیمه گر هنوز آن دارو ها را جهت تحت پوشش آوردن بررسی نکرده اند .(۶۰)
جورج (۲۰۰۹) در مطالعه خود بستری شدن در بیمارستان را سبب ایجاد هزینه های کمرشکن برای خانوار شناسایی نموده است و به بررسی عوامل ناشی از پرداخت از جیب در بخش بستری نپرداخته است اما مطالعه حاضر پرداخت از جیب در بخش بستری را بعنوان یک سازه موضوعی مورد بررسی قرارداده است بطوریکه اختلاف تعرفه بخش دولتی و خصوصی اعمال جراحی بعنوان یکی از سازه های مرتبط معرفی شده است . این اختلاف موجب تمایل پزشکان به انتقال بیماران به بیمارستان های خصوصی و اخذ هزینه بالاتر می گردد . همچنین ارائه کد های غیر واقعی از اعمال جراحی و ارائه لوازم یکبار مصرفی که تحت پوشش بیمه نمی باشد موجب افزایش پرداخت از جیب بیماران می گردد .(۶۱)

فصل سوم:
روش پژوهش
مقدمه : جهت دستیابی به اهداف هر پژوهش با توجه به نوع پژوهش از روش های گوناگونی در نمونه گیری ، جمع آوری داده و آنالیز استفاده می گردد . این فصل با توجه به نوع پژوهش حاضر که مطالعه کیفی می باشد به توضیح ایعاد گوناگون روش مطالعه می پردازد .
نوع پژوهش : مطالعه حاضر از نوع کیفی می باشد که به صورت پدیده شناسی انجام گرفته است .
فمونولوژی^[۷] یا پدیده شناسی یک فلسفه و نیز یک روش تحقیق کیفی محسوب می شود و در رشته های جامعه شناسی و روانشناسی بعنوان بعنوان یک عرصه تحقیق استفاده می شود . به نوشته پولیت و هانگر (۲۰۰۰) فمونولوژی به بررسی تجربیات انسان ها می پردازد . سوال این تحقیقات آن است که جوهره پدیده هایی که توسط مردم تجربه شده است چیست؟
محقق فمونولوژیست معتقد است که در پدیده ها و تجربیات زندگی جوهره هایی وجود دارند که قابل فهم و بررسی هستند . از اینرو به بررسی پدیده های ذهنی می پردازد که جوهره اساسی واقعیات در آن نهفته است . استرابرت و کارپنتر (۲۰۰۳) فنومنولوژی را عملی می دانند که هدف آن توصیف پدیده های خاص یا ظاهر چیزها و تجربیات زندگی است . کانون توجه فنومنولوژی تجربیات زندگی است زیرا این تجربیات هستند که معنای هر پدیده را برای هر فرد می سازند و به فرد می گویند که چه چیز در زندگی او و نزد وی حقیقی و واقعی است .
فنومنولوژی سیستمی از تفسیر است که به ما کمک می کند تا خود و نیز روابط خود را با دیگران و هر چیز که در قلمرو ما قرار می گیرد درک نمائیم .از این منظر جهان شیئی نیست که مطابق میل ما باشد بلکه عرصه ادراکات ماست و این ادراک اساس عمل را تشکیل می دهد .(۷۰،۷۱،۷۲)
جامعه پژوهش : مدیران ارشد سازمان بیمه گر دولتی در ایران می باشد که مدیران سازمان بیمه خدمات درمانی نیروهای مسلح بعنوان نمونه انتخاب شدند .
روش نمونه گیری و حجم نمونه : نمونه گیری بصورت هدفمند و سهمیه ای انجام گردید . بدین ترتیب که مدیر مالی سازمان بیمه خدمات درمانی نیروهای مسلح مربوط هر استان انتخاب گردید . حجم نمونه ۳۰ نفر می باشد که شامل ۲۴ استان کشور و ۶ نفر نیز در ستاد تهران انتخاب شدند .
ابزار و روش گردآوری داده ها : داده ها بوسیله پرسشنامه باز و مصاحبه عمیق طراحی شده جمع آوری گردید . با توجه به هدف پژوهش که شناسایی سازه های مرتبط با تغییر پرداخت از جیب بیمه شدگان بود ، داده های استان های غیر از تهران با پرسشنامه جمع آوری گردید . پرسشنامه دارای دو سوال اصلی بود . ابتدا سازه های مرتبط با افزایش و سپس سازه های مرتبط با کاهش پرداخت از جیب مورد پرسش قرار گرفت . داده های مورد نیاز در تهران از طریق مصاحبه عمیق با مدیرانی که بصورت هدفمند انتخاب شده بودند انجام گردید .
روایی و پایایی ابزار :
روایی : به نوشته استرابرت و کارپنتر(۱۹۹۹) اصولا هدف از بررسی روایی تحقیق کیفی آن است که اطمینان حاصل شود که مطالعه دقیقا” بیانگر تجربیات شرکت کنندگان در تحقیق باشد . روایی همراه زمینه فرهنگی اجتماعی تاریخی است که ارزیابی می شود و هر تحقیق کیفی از این نظر منحصر به فرد است، چگونه می توان کسی را یافت که در این متن متغیر و متفاوت تجربه ای ثابت و مشابهی داشته باشد که بتواند بر روایی یک تحقیق مهر بزند . افزایش روایی با انتخاب نمونه های مناسب که بیشترین و بهترین احاطه را بر موضوع پژوهش دارند صورت می پذیرد . جمع آوری و تحلیل همزمان داده ها ، تعامل بین آنچه شناخته شده و آنچه باید شناخت اساس روایی و پایایی داده ها است . لذا در این مطالعه جهت افزایش روایی ، طراحی سوالات پرسشنامه از طریق اخذ نظرات ۵ نفر از خبرگان و متخصصین مرتبط انجام گرفت و در نمونه گیری با انتخاب افراد مرتبط با موضوع پژوهش سعی بر افزایش روایی گردید . همچنین داده های استان ها که توسط مدیر مالی جمع آوری گردیدند با تایید مدیر کل استان برای تیم تحقیق ارسال گردید که این شیوه موجب افزایش روایی و پایایی مطالعه گردید.
پایایی : یکی از مهم ترین خطرات روایی در پژوهش های کیفی، پایایی است . پژوهش های کیفی به واقعیت متعدد باور دارد و درصدد شناخت پدیده ها در زمینه و بافت فرهنگی آن هاست و اینکه پژوهش کیفی تفسیر هنرمندانه واقعیت و دست کم هر قدر دانش است هنر هم هست ، به این ترتیب تکرار یک تجربه یا داستان قابل انتظار نخواهد بود ، چون هنر است بدیع است .پس قابلیت تکرار برای مصاحبه های کیفی و پژوهش های کیفی ضرورت نخواهد بود و شاید بتوان گفت که روایی و پایایی در این پژوهش ها رابطه معکوس دارند.
همسانی : همسانی^[۸] در واقع ثبات و پایایی داده ها در زمان و شرایط مشابه است . مفهوم آن مشابه پایایی در پژوهش های کمی است . شبیه سازی مرحله ای^[۹] و مشابه دو نیم کردن^[۱۰] آزمون روش هایی برای سنجش پایایی است .یک گروه از محققین به دو نیمه تقسیم می شوند و مستقل از گروه دیگر منابع اطلاعات را مورد پژوهش قرار می دهند و در نهایت داده ها و نتیجه گیریها با هم مقایسه می شوند . راه دیگر ارزیابی همسانی ، نظارت خارجی است ، به این معنی که داده ها را به پژوهشگری که ارتباطی با پژوهش نداشته و به منزله یک ناظر خارجی است می دهیم تا ببینیم آیا او نیز درک مشابهی از داده ها خواهد داشت ؟ آیا او نیز از این داده ها همین نتیجه را خواهد گرفت؟ در این پژوهش جهت افزایش همسانی داده ها از شیوه مشابه دو نیم کردن استفاده شد که اشتراک ۹۰ درصد در کد ها را داشت. نحوه محاسبه نیز به این شکل است که تعداد کد های مشابه تقسیم برمجموع تعداد کدهای مشابه و غیرمشابه می گردد. مدیران کل هر استان بعنوان ناظر خارجی داده های مدیران مالی را بررسی و با تایید آنها به تیم تحقیق ارائه می شد .
مقبولیت پژوهشگر : در پژوهش های کیفی پژوهشگر علاوه بر اینکه طراح و تحلیلگر پژوهش است، ابزار جمع آوری اطلاعات نیز هست ، بنابراین مهارت،تجربه و دقت و کاردانی او می تواند تاثیر بسزایی در نتیجه پژوهش داشته باشد . مجری این مطالعه دارای سوایق اجرایی و پژوهشی در حوزه پرداخت از جیب می باشد که این مولفه منجر به افزایش همسانی در این مطالعه شده است .
روش تجزیه و تحلیل داده ها:
دو بخش مهم در تجزیه و تحلیل داده های کیفی جمع آوری داده های مناسب و کافی و دیگری تحلیل خلاقانه داده هاست . برون و گرو (۱۹۹۹) می نویسند تحلیل داده های کیفی طی سه مرحله انجام می شود :
مرحله توصیف ، مرحله تحلیل و مرحله تفسیر . مرحله توصیف دارای اهمیت اساسی بوده و محقق باید زمان هر چه بیشتری را به آن اختصاص دهد .
مرحله توصیف : در این مرحله محقق با خواندن و بازخوانی مکرر یادداشت ها و نسخه ها و به یادآوری مشاهدات و تجربیات وگوش دادن مکرر و نسخه برداری از نوارهای صوتی و تصویری غرق در اطلاعات می شود . در این مرحله تعامل پویایی بین محقق و داده ها برقرار می شود و هر بار افکار جدیدی به ذهن او می رسد از اینرو این مرحله را مرحله تفکر رفلکسی^[۱۱] نیز می نامند . محقق باید این افکار را با گذارندن در پرانتز از اصل داده ها جدا نماید . کار مهم محقق در این مرحله کدگذاری داده هاست . این کدها نشانه هایی هستند که به تشخیص سازه های موجود در داده ها کمک می کند . هر بار که محقق به کدگذاری یا اصلاح کدها می پردازد افکار و بینشهای جدیدی برای او حاصل می شود .
مرحله تحلیل : مرحله تحلیل شامل خوشه بندی داده های (کدها) مشابه است . در بسیاری از روش های کیفی این ایده های خوشه بندی شده را تم^[۱۲] می نامند . تم واحدهای معنایی هستند که در ساختار داده ها وجود دارند . به نوشته برن و گرو (۱۹۹۹) در این مرحله تاکید بر تشخیص متدها و الگوهای موجود در داده ها و روابط میان آنهاست . کوفی و اتکینسون (۱۹۹۶) می نویسند مطالعه عصاره داده ها و وقایع باعث می شود کلمات کلیدی ، فرایندها یا خصوصیات مهم و اساسی داده ها برای محقق مشخص گردد.
در این مطالعه مرحله تحلیل داده ها با بهره گرفتن از نرم افزار MAXQDA انجام گردید به این ترتیب که داده های جمع آوری شده حاصل از پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختار یافته با مدیران در نرم افزار word 2007 پیاده سازی گردید. سپس وارد نرم افزار آنالیز کیفی گردید . مصاحبه هایی که در نرم افزار وارد شده اند بطور دقیق و جزئی مطالعه می گردد . به مجموعه کلماتی که معنایی را بیان می کنند ، یک برچسب معنایی داده می شود که این عملیات کددهی(Coding) نامیده می شود . کدهای مشابه با یکدیگر تجمیع شده و طبقات (Categoryes) را ایجاد می نماید . فرایند تقطیر مفاهیم از ایجاد مفاهیم جزئی به کلی می باشد، طبقات استخراج شده در بن مایه (Theme) سازه های فزاینده و کاهنده تحلیل می شود.
MAXQDA برنامه نرم افزاری تحلیل داده های کیفی می باشد که به کاربران اجازه می دهد بطور نظامند به سازماندهی ، ارزیابی و تفسیر داده های متنی و چندرسانه ای بپردازد . این نرم افزار ابزار قوی برای آنالیز داده های کیفی و مدیریت دانش محسوب می گردد. اولین نسخه این نرم افزار سال ۱۹۸۹ ارائه گردید که مورد توجه و استقبال موسسات تحقیقاتی و سازمان ها قرار گرفت .
MAXQDA محدود به نوع خاصی از تحقیق نشده است و می تواند با رویکردهای مختلف استفاده شود مانند تحلیل محتوا^[۱۳] ، نظریه مبنائی^[۱۴] و روش های آمیخته^[۱۵] . این نرم افزار دارای ۴ بخش اصلی می باشد .(۷۳)
بخش مستندات^[۱۶] : در این بخش داده های جمع آوری شده بدون آنالیز قرار می گیرد.
بخش مرور متن^[۱۷] : صفحه ای است که داده های منتخب ذخیره را نمایش می دهد .
بخش کدها^[۱۸] : کد های حاصل از آنالیز داده های خام که بر روی بخش نمایش آورده شده اند و تجزیه و تحلیل روی کد ها در این بخش تجکیع شده است .
بخش بازیابی داده ^[۱۹]: این نرم افزار با امکان فعال سازی برخی کد ها به محقق اجازه می دهد که متن آنالیز شده مورد جستجو را در این صفحه نمایش دهد .
در تصویز زیر نمایی از صفحه کار این نرم افزار نمایش داده شده است .
مرحله تفسیر: در این مرحله محقق تفسیر خود را در این مورد که داده ها حاکی از چیست؟ ارائه می دهد . به اعتقاد کوفی و اتکینسون تمرکز این مرحله بر آن است که محقق به فهم و توضیحی فراتراز آنچه قطعی به نظر می رسد دست یابد . همچنین در این مرحله مفید بودن و کاربرد یافته ها در عمل مورد توجه قرار می گیرد و محقق سعی در تئوریزه کردن یافته ها می کند . که در مطالعه حاضر بخش تفسیر را در فصل بحث و نتیجه گیری ارائه نموده است . (۷۴،۷۵)
مکان پژوهش: مکان پژوهش سازمان بیمه خدمات درمانی نیروهای مسلح می باشد .
زمان پژوهش: زمان انجام پژوهش سال ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ می باشد .
محدودیت های پژوهش :
با توجه به اینکه اجرای این پروژه هم زمان با اغام سازمان های بیمه گر در کشور بود و با توجه به زمان و بودجه طرح امکان دسترسی به داده های سازمان های بیمه گر دولتی فراهم نگردید .
از بین پرسشنامه های توزیع شده در کل استان های کشور ، ۴استان پرسشنامه را تکمیل نکردند .
ملاحظات اخلاقی : جهت رعایت نمودن ملاحظات اخلاقی از بیان مشخصات فامیلی مصاحبه شوندگان خودداری گردید .
تعاریف واژه ها:
هزینه کمرشکن^[۲۰]:
در متون اقتصاد سلامت هزینه های کمرشکن خدمات سلامت را به صورت : “مقدار مخارج صرف شده برای خدمات سلامتی که از سطح معینی از درآمد (هزینه های مصرفی خانوار ) بیشتر شود ” تعریف می کنند(۱۶) طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی اگر هزینه ها ی خدمات سلامتی از ۴۰ % درآمد (توان پرداخت خانوار)بیشتر شود کمرشکن تلقی میشود(۱)
نظام سلامت^[۲۱]:
نظام سلامت مشتمل بر تمام سازمان ها و منابعی است که به ارائه اقدامات سلامت می پردازند و اقدام سلامت عبارت است از هرگونه تلاشی که خواه در مراقبت سلامت فردی، خدمات سلامت عمومی و یا از طریق برنامه های بین بخشی انجام می گیرد و هدف اصلی آن ارتقای سلامت است. به جرات می توان گفت که در جهان امروز ، زندگی کلیه افراد در دستان نظام سلامت قرار دارد. نظام سلامت مسئولیتی حیاتی و مداوم نسبت به افراد در کل دوره زندگی آنها دارد . نظام سلامت با اعاده، حفظ و بهبود وضعیت سلامت افراد ، خانواده ها و جوامع ، در جهت ارتقاء سطح وکیفیت زندگی آحاد جامعه ایفای نقش می کند.
هدف اساسی نظام سلامت همانا تامین، حفظ و ارتقای سلامت است اما اهداف درونی دیگری نیز برای مطرح است.این اهداف به مسایلی مانند مشارکت عادلانه مردم در تامین هزینه های سلامت و نحوه پاسخ نظام سلامت به انتظارات مردم اشاره دارد به عبارتی نظام سلامت باید بتواند به درستی به آنچه مردم از آن انتظار دارند پاسخ دهد و در تنظیم مشارکت آنها در تولید، توزیع و مصرف خدمات رعایت عدالت بنماید.(۲۷)

F-TYPE Project 7, Jaguar’s most powerful production car ever. The latest in sports car technology with the spectacular style, sound and look of Jaguar’s classic …

7. 7. Jaguar (@Jaguar) | Twitter

https://twitter.com/jaguar
این صفحه را ترجمه کن
Official Jaguar worldwide Twitter account for news, videos and photos from Jaguarcars, home to #FTYPE, #XE, #XF, #XJ and #CX75. UK. bit.ly/JaguarHome.

8. 8. Jaguar - Car and Driver

www.caranddriver.com › Buyer’s Guide
این صفحه را ترجمه کن
Check out Jaguar car reviews at CARandDRIVER.com. Use our Car Buying Guide to research Jaguar prices, specs, photos, videos, and more.
اگر امکان دارد آن را به فارسی ایمیل کنید

9. 9. Jaguar News, Photos and Reviews - Autoblog

www.autoblog.com/jaguar/
این صفحه را ترجمه کن
Get Jaguar news, press releases and expert reviews along with detailed photos, spy shots, videos and road tests of new Jaguar vehicles.

10. 10. Jaguar - YouTube

www.youtube.com/user/JaguarCarsLimited
این صفحه را ترجمه کن
Welcome to the Official Jaguar YouTube channel. Jaguar’s belief in beautiful design drives us to build cars that are as Alive as you are. Here you can find t…
شکل ۴-۲۶.استخراج بخشی از نتایج PSEFiL برای زیر طبقه “Car “از"Jaguar”

1. 1. Jaguar Attacks Crocodile (EXCLUSIVE VIDEO)

video.nationalgeographic.com/…/jaguar-attacks-c…
این صفحه را ترجمه کن
When a jaguar pounces, sometimes one bite is all it takes to get a meal. National Geographic has exclusive video of a jaguar taking down a caiman in Brazil’s …

2. 2. Jaguar | Basic Facts About Jaguars | Defenders of Wildlife

www.defenders.org/jaguar/basic-facts
این صفحه را ترجمه کن
The jaguar is the largest cat in the Americas. The jaguar has a compact body, a broad head and powerful jaws. Its coat is normally yellow and tan, but the color …

3. 3. Flickr: Tambako the Jaguar’s Photostream

https://flickr.com/tambako/
این صفحه را ترجمه کن
Flickr is almost certainly the best online photo management and sharing application in the world. Show off your favorite photos and videos to the world, securely …

4. 4. Panthera | Jaguars

www.panthera.org/node/10

پیشینه تحقیق
در مطالعات و بررسی‌های صورت گرفته در مراکز و سازمان‌های مختلف مانند کتابخانه ملی، مرکز پژوهش‌های مجلس، مرکز مطالعات و تحقیقات استراتژیک، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده‌ی خبر، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها، مرکز اسناد و مدارک علمی ایران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز و علوم و تحقیقات، مرکز مطالعات و سنجش صدا و سیما، وزارت کشور و …، به منظور دست یافتن به مباحث نظری و تحقیقات انجام شده پیرامون موضوع این پژوهش، مشخص گردید که طرح‌های پژوهشی و یا مطالعاتی که بطور مستقیم در این رابطه (شیوه‌های اطلاع رسانی در شرایط بحران ناشی از قطع برق) باشد، وجود ندارد. البته در زمینه رسانه و بحران با توجه به بررسی‌های صورت گرفته نسبت به چند سال گذشته پیشرفت خوبی صورت گرفته و تعدادی کتاب، مجموعه‌ی مقالات، مصاحبه، جزوه، لوح فشرده‌ی آموزشی و دو همایش با عنوان نقش رسانه‌ها در مدیریت بحران و همایش ملی رسانه ملی و مدیریت بحران به همراه چند نمونه پایان نامه به دست آمد.
پایان نامه‌ها
برای انجام این پژوهش از دو پایان نامه بصورت ویژه به شرح زیر استفاده شد:

بررسی نقش رسانه‌ها در دوران بحران با مطالعه موردی حادثه سقوط هواپیمای C130 می‌باشد که توسط معصومه رشیدی در سال ۱۳۸۶ و در دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز انجام شده است. استاد راهنمای این پایان نامه دکتر داوودصفایی و استاد مشاور آن دکتر غلامرضا آذری می‌باشد. از نتایج این پایان نامه که در این تحقیق نیز استفاده شده است می‌توان به نقش آموزش در شیوه تهیه اخبار و گزارشات در شرایط بحرانی و نگرش افراد به موضوع اطلاع رسانی در شرایط بحران و نحوه تعامل رسانه‌ها با محیط یاد کرد.
بررسی نقش رسانه ملی در مدیریت بحران سیاسی مطالعه موردی پرونده هسته‌ای که توسط منظر عالی‌نژاد در سال ۱۳۸۷ و در دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز انجام شده است. استاد راهنمای این پایان نامه دکتر صدیقه ببران و استاد مشاور آن دکتر حسن خجسته می‌باشد.
اسامی برخی از پایان نامه‌هایی که در زمینه‌ی رسانه و بحران انجام شده به شرح زیر می‌باشد:
رسانه‌های خبری و زلزله: بررسی دیدگاه‌های روزنامه نگاران، امداد گران و مردم در خصوص آماده سازی، امداد رسانی، مشارکت همگانی و کاهش خطرات / دانشگاه علامه طباطبایی
بررسی تحلیل محتوای پوشش رسانه‌ای بحران افغانستان و بررسی اخبار و مطالب منعکس شده پیرامون واقعه ۱۱ سپتامبر/ دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز
نقش وسایل ارتباط جمعی در جنگ دوم خلیج فارس / دانشگاه امام صادق (ع)
بررسی مدیریت بحران در فناوری اطلاعات برای دانشگاه‌ها / دانشگاه امام صادق (ع)
نقش صدا و سیما در مدیریت بحران پس از انتخابات دهم ریاست جمهوری از منظر کارشناسان / دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
استراتژی‌های ارتباطی در مدیریت بحران اجتماعی با بهره گرفتن از قابلیت‌های فضای مجازی از دیدگاه متخصصین / دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
بررسی نقش ساختاری روابط عمومی صدای جمهوری اسلامی ایران در مدیریت بحران‌های جامعه / دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
نقش رسانه‌های دیداری در بحران‌های سیاسی با مطالعه عملکرد شبکه‌های خبری بی‌بی‌سی، الجزیره و العربیه در خیزش‌های مردمی خاورمیانی در سال ۲۰۱۱ / دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشکده علوم سیاسی.
بررسی دیدگاه اساتید علوم ارتباطات در خصوص میزان تاثیر روزنامه‌نگاری بحران بر کاهش نگرانی مخاطبین / دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
بررسی نقش رسانه‌ها در دوران بحران (۱۳۸۶)/ دانشگاه علوم ارتباطات اجتماعی
پژوهش و مقالات
پژوهش و مقالات مختلفی در زمینه‌ی رسانه‌ها و بحران طی چند سال گذشته انتشار یافته‌اند که تنها در کتابخانه‌ی ملی نام ۱۵۰ عدد از این مقاله‌ها با کلید واژه‌ی «رسانه و بحران» قابل مشاهده است. اما مجموعه مقالاتی در قالب کتاب یا مجله بصورت اختصاصی در زمینه رسانه و بحران انتشار یافته که در زیر به معرفی این مجموعه مقالات می‌پردازیم.
پژوهش نامه - رسانه و مدیریت بحران ۱ و ۲
در این مجموعه مقالات که در قالب دو مجموعه توسط معاونت پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی مرکز تحقیقات استراتژیک زیر نظر دکتر سید رضا صالحی نشر یافته مقالاتی با عناوین ذیل منتشر شده است:
رسانه و مدیریت بحران۱
برنامه ریزی و تصمیم‌گیری سازمان رسانه در مدیریت فجایع طبیعی / دکتر محمد سلطانی‌فر – محمودرضا مرتضوی
«مدیریت رسانه» کلیدی‌ترین ابزار برای «مدیریت بحران» / میثم سام بند – سید محمودرضا مرتضوی
نقش رسانه‌ها در مدیریت بحران‌های سیاسی / حسن سبیلان اردستانی
مدیریت رسانه‌ها در جوامع بحران زده: مطالعه موردی افغانستان / شهرود امیر انتخابی – جواد حیران نیا
مدیریت پیام رسانه؛ نظام‌مندی و ارزیابی یک فرایند / شهناز هاشمی – محمودرضا مرتضوی
مدیریت بحران در فضای سایبر و جامعه شبکه‌ای / سید مسعود رجبی
کارکرد رسانه‌ها در مدیریت بحران / بهاره نصیری
رسانه و مدیریت بحران ۲
مفهوم‌شناسی مدیریت بحران‌های بین‌المللی/ دکتر فیاض زاهد ـ دکتر محمد سلطانی‌فر
مدیریت رسانه‌ها: مطالعه موردی جنگ آمریکا ـ عراق ۲۰۰۳/ حمید ضیایی‌پرور
رسانه، دولت و جنگ: نوشتاری پیرامون رابطه رسانه‌ها و دولت در زمان جنگ/علی احمدی
نقش رسانه در هدایت، فرو نشاندن و مدیریت بحران/ مریم طاهریان
جنگ پایان‌ناپذیر رسانه‌ها/ برگردان و خلاصه: شهرود امیرانتخابی ـ جواد حیران‌نیا
فصل‌نامه‌ی پژوهش و سنجش
این فصل‌نامه که توسط مرکز تحقیقات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران منتشر می‌شود در شماره‌های ۴۲،۴۳ و ۵۵،۵۶ به بررسی رسانه و مدیریت بحران پرداخته و طی مقالات ارائه شده در این فصل‌نامه رسانه و بحران از منظر‌های مختلف مورد نقد و بررسی قرار گرفته‌اند.
مجموع مقالات رسانه و مدیریت بحران
این مجموعه مقالات در گروه پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام زیر نظر دکتر محمد سلطانی‌فر تهیه و در تابستان ۱۳۹۰ انتشار یافته است. برخی از مقالات انتشار یافته در این مجموعه به شرح زیر است:
مفهوم شناسی مدیریت بحران‌های بین‌المللی / فیاض زاهد – محمد سلطانی‌فر
مدیریت رسانه‌ها: مطالعه موردی جنگ آمریکا – عراق ۲۰۰۳ / حمید ضیایی‌پرور
مدیریت گروه خبری در بحران / محمودرضا مرتضوی – منصوره مرادی
نقش رسانه در هدایت، فرونشاندن و مدیریت بحران / مریم طاهریان
کارکرد رسانه‌ها در مدیریت بحران / بهاره نصیری
کتاب‌ها
از مجموعه کتاب‌هایی که بصورت مستقیم با موضوع رسانه و بحران می‌باشند می‌توان از این کتاب‌ها نام برد:
مدیریت پوشش خبری بحران در رسانه‌های حرفه‌ای
این کتاب که به همت دکتر اکبر نصرالهی توسط دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها وابسته وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال ۱۳۸۹ انتشار یافته به صورت مستقیم به موضوع رسانه و بحران می‌پردازد.