به منظور انجام این مطالعه خبرگزاری ایسنا به عنوان مورد مطالعه انتخاب گردید. ایسنا یکی از خبرگزاریهای فعال در ایران است که از سال ۱۳۸۷ آغاز به کار کرد. گزارشگران و تحریریه این خبرگزاری عموما دانشجویان رشتههای مختلف در دانشگاههای ایران هستند و تعداد زیادی از آنها به صورت داوطلبانه همکاری میکنند. ایسنا با جذب کمکهای مالی از دولت و نیز با حمایت تشکیلاتی جهاد دانشگاهی فعالیت میکند.
با توجه به اینکه دانشآفرینی به عنوان رمز بکارگیری دانش و ایجاد مزیت رقابتپذیری در کلیه سازمانها و همچنین سازمان رسانهای محسوب میگردد، این تحقیق به بررسی دانشآفرینی در سازمانهای رسانهای میپردازد.
مساله اصلی در این تحقیق، دانشآفرینی در سازمانهای رسانهای با بهره گرفتن از مدل نوناکا میباشد که به صورت خاص خبرگزاری ایسنا را هدف قرار داده است.
۱-۲) اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق
با توجه به اینکه دانشآفرینی در سازمان جزء اولویتهای مدیران ارشد سازمان قرار دارد، انتخاب مدل مناسب به عنوان یک استراتژی سازمانی بسیار ضرورت مییابد. سازمانهای رسانهای نیز از این قاعده مستثنی نبوده و با توجه به تعامل بسیار زیاد با محیط پیرامون خود واجد شرایط خاصی میباشد. لذا از این رو منابع انسانی در سازمانهای مذکور در این تحولات نقشآفرین و موثر خواهند بود.به منظور استفاده بهینه از این پتانسیل ضرورت ایجاد ساختارهای لازم جهت دانشآفرینی به عنوان محور رشد، تعالی و ایجاد احساس ارزش در منابع انسانی از یک سو و استفاده موثر از ایشان برای تحقق اهداف سازمانهای رسانهای از سوی دیگر خواهد بود.
در این تحقیق برآنیم تا با بهره گرفتن از مدل نوناکا فرایند دانشآفرینی را در یک سازمان رسانهای (خبرگزاری ایسنا) مورد بررسی قرار دهیم. این تحقیق میتواند مدیران سازمانهای رسانهای را نسبت به چهار فرایند موجود دانشآفرینی در مدل نوناکا آگاه نموده تا با بهرهگیری از آن در سازمان خود نقاط ضعف و قوت را شناسایی کرده و تصمیمات و تمهیدات لازم را در این خصوص اتخاذ نمایند.
۱-۳) گزارههای تحقیق
۱-۳-۱) اهداف تحقیق
هدف اصلی تحقیق:
یک سازمان رسانهای موفق در جهان امروز میبایست فرایند دانشآفرینی را به صورت استراتژیک انتخاب کند. برای نیل به این هدف مدیران سازمانهای رسانهای میبایست منطبق با الگوهای موجود در فرآیندهای دانشآفرینی استراتژی موردنظر خود را انتخاب نموده و ساز و کارهای لازم جهت تحقق این مهم را فراهم نمایند. یکی از مدلهای موجود مدل نوناکا میباشد که ضرورت بررسی این مدل در یک سازمان رسانهای هدف این تحقیق میباشد.
فرآیندهای تبدیل دانش صریح و دانش ضمنی به یکدیگر که در چهار حالت اجتماعی سازی، بیرونیسازی، ترکیب و درونیسازی محقق میگردد. هدف اصلی این تحقیق تعیین وجود یا عدم وجود ساز و کارهای مرتبط و کارآمد جهت تحقق ارکان این مدل و همچنین تعیین تحققپذیری این مدل در یک سازمان رسانهای ( خبرگزاری ایسنا) میباشد.
اهداف فرعی تحقیق:
شناسایی فرآیندهای تولید دانش در یک سازمان رسانهای
تعیین و اولویتبندی فرآیندهای تبدیل دانش ضمنی و تصریحی بر اساس مدل نوناکا در یک سازمان رسانهای
وجود یا عدم وجود فرآیندهای تولید دانش ضمنی و یا تصریحی در یک سازمان رسانهای
بررسی انطباقپذیری مدل نوناکا برای دانشآفرینی در یک سازمان رسانهای
۱-۳-۲) سوال های تحقیق
سوال اصلی تحقیق:
تا چه میزان فرایند دانشآفرینی در یک سازمان رسانهای (خبرگزاری ایسنا) بر اساس مدل نوناکا انجام میپذیرد؟
سوالهای فرعی تحقیق:
آیا فرایند دانش آفرینی در خبرگزاری ایسنا منطبق با مدل دانش آفرینی نوناکا میباشد؟
چه فرآیندهایی برای تبدیل دانش تصریحی و دانش ضمنی به یکدیگر بر اساس مدل نوناکا در سازمان رسانهای وجود دارد؟
۱-۳-۳) فرضیه های تحقیق
فرضیات این پژوهش بر اساس مطالعات و بررسیهای پیرامون موضوع به شرح زیر تدوین گردید:
فرضیه اصلی:
فرایند دانش آفرینی در خبرگزاری ایسنا منطبق با مدل دانش آفرینی نوناکا می باشد.
فرضیه های فرعی:
فرضیه اول: در فرایند دانش آفرینی در خبرگزاری ایسنا، فرایند اجتماعی سازی وجود دارد.
فرضیه دوم: در فرایند دانش آفرینی در خبرگزاری ایسنا، فرایند بیرونی سازی وجود دارد.
فرضیه سوم: در فرایند دانش آفرینی در خبرگزاری ایسنا، فرایند ترکیب وجود دارد.
فرضیه چهارم: در فرایند دانش آفرینی در خبرگزاری ایسنا، فرایند درونی سازی وجود دارد.
۱-۴ )شرح واژه ها و اصطلاحات بکار رفته در تحقیق
دانش ضمنی: شکلی از دانش است که از تجربیات و اعمال مستقیم و معمولاً از طریق مکالمات تعاملی میتوان آن را به اشتراک گذاشت. همچنین دانشی است که احساس یا درک میشود اما نمیتوان آن را به صورت مکتوب بیان کرد. استنباط از اعمال دیگران مشکل در رمزگذاری و بیان زبانی از ویژگیهای این نوع دانش میباشد (سهرابی، ۱۳۸۹).
دانش تصریحی: بخشی از دانش که در داخل سازمان تولید میشود دانش تصریحی است. این دانش به آسانی ذخیره و انتقال داده میشود. دانش تصریحی به آسانی نوشته، تشخیص و رمزگذاری میشود. این دانش شکلی از دانش است که مستند سازی، اخذ و انتشار آن در اشکال گوناگون آسان است. بنابراین میتوان آن را در سراسر سازمان به شکل قوانین و رهنمودها بیان کرد. (سهرابی، ۱۳۸۹)
اجتماعیسازی: فرآیندی است که در آن دانش ضمنی فردی به فردی دیگر انتقال مییابد (سهرابی، ۱۳۸۹).
بیرونیسازی: فرآیندی است که دانش ضمنی افراد را به صورت دانش تصریحی درمیآورد. (سهرابی، ۱۳۸۹)
ترکیب: فرایند انتقال دانشی که به صورت صریح درآمده است. (سهرابی، ۱۳۸۹)
درونیسازی: فرایند درک و جذب دانش تصریحی به صورت دانش ضمنی که فرد دارای آن است. (سهرابی، ۱۳۸۹)
فصل دوم
پیشینه تحقیق و مبانی نظری
مقدمه
در این بخش به مرور ادبیات متغیرهای تحقیق میپردازیم. مطالب این فصل حاوی چکیدهای از کندوکاوی عمیق و وسیع در آنچه که پیرامون موضوع پایان نامه و موضوع های مشابه در کتاب ها، مقالات و تحقیقات وجود دارد، میباشد. مطالب این فصل شامل چهار بخش اصلی می باشد. در بخش اول به بررسی مفهوم دانش از ابعاد مختلف پرداخته می شود. بخش دوم پیرامون موضوع مدیریت دانش بوده و شامل مطالبی در رابطه با تعریف مدیرت دانش، سیستم های مدیریت دانش، مدل های مختلف مدیریت دانش و … می باشد . در بخش سوم پیشینه تحقیق در قالب تحقیقات داخلی و خارجی انجام گرفته تشریح می شود و در بخش چهارم مبنای نظری پژوهش معرفی می گردد.
۲-۱) دانش
۲-۱-۱) داده، اطلاعات و دانش
برای درک بیشتر مفهوم مدیریت دانش لازم است تعریفی از دانش ارائه کنیم، اما پیش از آن، تفاوتهای داده، اطلاعات و دانش را بیان کرده و به ارائه تعریفی از هر یک از آنها می پردازیم.
تعریف داده، اطلاعات و دانش کار مشکلی است و تنها از دیدگاه استفاده کنندگان میتوان آنها را از هم تشخیص داد(کرمی وا سفیدانی، ۱۳۸۳). بدین منظور در ادامه به برخی از تعاریف داده، اطلاعات و دانش از دیدگاه صاحبنظران مختلف اشاره می شود.
برای شکل گیری اطلاعات و دانش مدل های گوناگونی ارائه شده است که از میان آنها سه مدل مشهور تر است. مدل اول در ۱۹۹۰ توسط استیفن تاثیل ارائه شده است که به نام سلسله مراتب داده ها نامگذاری شده است .
در مدل دوم که ۱۹۹۷ توسط جینی بلنگر ارائه شد، همان سلسله مراتب پذیرفته شده است اما میان دو طیف استقلال زمینه ، متن و درک و فهم قرار گرفته است و با ویژگیهای متمایزی در هر یک از نقاط اصلی در این طیف ارائه گردیده است . درمدل سوم که توسط ناتان شیدروف در ۲۰۰۴ ارائه شده است همان سلسه مراتب مورد توجه قرار گرفته است . (وردی نژاد و بهرامی، ۱۳۹۲)
برای آشنایی با آنها در این بخش به این سه مدل می پردازیم؛
مدل اول : سلسله مراتب داده ها
این مدل توسط استیفن تاثیل در ۱۹۹۰ ارائه شده است.
تبصره ۳ :مدیر کل موظف است یک هقته پیش از پایان مدت مقرر توسط مقام قضایی ، پرونده را با کسب اظهارنظر گروه درمانگر / مسئول فنی با رعایت مفاد آیین نامه موضوع ماده (۱) ماده (۱۶) قانون به اطلاع مقام قضایی ذیصلاح برساند .
تبصره ۵ : چنانچه متعاقب معرفی فرد معتاد به مرکز ، شرایط اعمال تبصره ۲ ماده ۱۶ قانون فراهم شود حسب تقاضای به عمل آمده مقام قضایی درخصوص آن اتخاذ تصمیم می نماید .
ماده ۸ : رعایت ضوابط عمومی و دستورالعمل های بهداشتی و درمانی وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی برای کلیه مراکز الزامی است .
تبصره ۱ : مسئولیت کلیه امور بهداشتی و درمانی مطابق با دستورالعمل و پروتکل ابلاغی در مرکز با مسئول فنی است .
ماده ۹ : هرگونه اقدام درمانی اعم از دارویی و غیر دارویی خارج از پروتکل های درمانی ابلاغی و یا عدم رعایت ضوابط عمومی و آیین نامه ها و دستورالعمل های ابلاغی ممنوع می باشد . تخلف حسب مورد موجب تعقیب انتظامی وفق مقررات امور بهداشتی و پزشکی و یا عناوین مشابه و یا تعقیب کیفری و علاوه بر آن از موجبات لغو مجوز به طور موقت و یا دایم خواهد بود .
ماده ۱۰ : تاسیس هرگونه مرکز خاارج از مقررات این آیین نامه ، برای نگهداری معتادان موضوع ماده (۱۶) قانون ، تخلف است و موجب تعطیلی مرکز و اعمال مجازات های قانونی و مجازات مداخله غیر مجاز در امو پزشکی خواهد بود .
ماده ۱۱ :مسئول نظارت بر حسن اجرای این آیین نامه در کشور دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر و در استان ها استاندار رئیس شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان خواهد بود .
تبصره ۱ :مسئولیت فوق نافی مسئولیت قانونی بالاترین مسئول در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی ، درمانی ، اداره کل بهزیستی ، نیروی انتظامی ، دادستان مربوطه و سایر دستگاه های اجرایی ذی ربط در حیطه وظایف خود نمی باشد.
تبصره ۲ :نظارت بر فرایند غربالگری و عملکرد درمانی در مراکز موضوع این آیین نامه با کمیته نظارت کشوری / استانی می باشد . کارشناس نظارتی باید مطابق با این آیین نامه موارد تخلف را منطبق با ضوابط قانونی ، آیین نامه های و دستورالعمل ها و به طور مشخص در صورتجلسات و مکاتبات مربوطه قید و به مراجع قانونی ذیصلاح منعکس نمایند .
تبصره ۳ : مقام قضایی تدابیر لازم برای نظارت بر حسن اجرای اقدامات در مرکز را اتخاذ و حمایت های قانونی لازم نسبت به مجریان اعمال خواهد داشت .
ماده ۱۲ :مالکیت مراکزی که تا این تاریخ از محل اعتبارات ستاد احداث ، تجهیز و راه اندازی شده و یا در آینده راه اندازی خواهند شد ، به نام دولت جمهوری اسلامی ایران به نمایندگی دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر ثبت می گردد . اجازه استفاده از محل به صورت موقت ، از طریق عقد تفاهم نامه و یا قرارداد با دبیرخانه ستاد حسب مورد به دستگاه های اجرایی ذی ربط با بخش های غیر دولتی یا خصوصی و یا سازمان های مردم نهاد دارای جواز فعالیت دز زمینه اجرای ماده (۱۶) قانون داده خواهد شد .
تبصره :میزان یارانه مراکز مجاز (غیر دولتی یت خصوصی و یا سازمان های مردم نهاد) نگهداری ، درمان و کاهش آسیب معتادان موضوع ماده ۱۶ قانون سالانه از سوی دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر تعیین ابلاغ می گردد . پرداخت اعتبارات فوق در قالب قراردادهای منعقد با مراکز مذکور منوط به تایید کمیته کشوری هماهنگی مراکز نگهداری ، درمان و کاهش آسیب معتادان موضوع ماده ۱۶ قانون خواهد شد .
ماده ۱۴ - دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر - معاونت کاهش تقاضا و توسعه مشارکت های مردمی موظف است برنامه عملیاتی سالانه در سطعع کشوری و استانی را در قالب اعتبارات مصوب و ابلاغی سالانه طبق مفاد ماده ۱۳ این آیین نامه تدوین و ابلاغ نموده و نسبت به ارائه گزارش عملکرد اجرای برنامه عملیاتی سالانه در سطح کشوری و استانی اقدام نماید .
ماده ۱۵ - به منظور ایجاد وحدت رویه ، پس از ابلاغ این آیین نامه از سوی دبیر کل ستا مبارزه با مواد مخدر کلیه آیین نامه ها و دستورالعمل ها مشابه و یا مغایر ملغی می گردد .
این آیین نامه شامل مقدمه و (۱۵) ماده و (۲۵) تبصره در تاریخ ۳۱/۳/۱۳۹۳ به تصویب ستاد مبارزه با مواد مخدر رسید و از تاریخ ابلاغ لازم الاجراء می باشد .[۳۲]
۴- آیین نامه تبصره ۱ ماده ۱۶
مراقبت از معتاد به مواد مخدر و روان گردان که بطور داوطلبانه اقدام به درمان اعتیاد خود ننموده و بنا بر حکم قانون به درمان مکلف شده با تعیین تکلیف مراقبتی بعد از خروج، امری ضروری در فرایند مبارزه با اعتیاد و مواد مخدر و روان گردان ها می باشد. لذا در اجرای تبصره ی (۱) ماده ی (۱۶) اصلاحی قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر، مصوب ۹/۵/۸۹ ، این آیین نامه با مشارکت دستگاه های ذی ربط توسط دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر تهیه و به شرح مواد آتی به تصویب می رسد:
ماده ۱ - معانی اصلاحات بکار رفته در این آیین نامه به شرح زیر است:
-
- قانون: قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب سال ۱۳۷۶ و اصلاحات و الحاقیه های بعدی آن.
-
- معتاد: فردی که به یک یا چند ماده مخدر یا روان گردان موضوع مواد (۴) با (۸) قانون، اعتیاد داشته و فاقد گواهی موضوع ماده ۱۵ قانون یا متجاهر به اعتیاد باشد.
-
- اعتیاد: وابستگی به مصرف یک یا چند ماده مخدر یا روان گردان موضوع مواد (۴) یا (۸) قانون که عدم مصرف آن موجب اختلالات جسمی یا روانی یا هر دو شود.
-
- تجاهر به اعتیاد: شرایط معتادی که رفتار، گفتار یا اعمال او عرفا دلالت بر اعتیاد وی نماید. تشخیص این امر با مقام قضایی است، مقام قضایی در صورت تردید می تواند جهت احراز اعتیاد نسبت به اخذ نظریه کارشناس اقدام نماید.
-
- مرکز: حسب مورد مراکز موضوع مواد (۱۵) و (۱۶) قانون.
-
- مدیر مرکز: فردی که بر اساس ضوابط و مقررات بعنوان مدیر مرکز موضوع ماده (۱۶) قانون شناخته می شود.
-
- مسئول فنی: فردی که بر اساس ضوابط و مقررات بعنوان مسئول امور درمان و کاهش آسیب مرکز موضوع ماده (۱۶) قانون شناخته می شود.
-
- گروه درمانگر: شامل پزشک، روان پزشک، روان شناس، مددکار اجتماعی و یا سایر متخصصینی که بر اساس ضوابط و مقررات مربوطه، حسب مورد وظیفه اقدامات درمانی و کاهش آسیب را در مرکز بر عهده دارند.
-
- مراقبت بعد از خروج: تکلیف یا تکالیفی که با دستور مقام قضایی وقف این آیین نامه نسبت به فردی که پس از طی مدت مقرر مرکز را ترک می نماید، تعیین می شود.
-
- مدت مقرر: دوره زمانی که در اجرای ماده ی (۱۶) قانون توسط مقام قضایی برای نگهداری و درمان معتاد تعیین می شود.
-
- مددکار اجتماعی (مراقبت): فرد آموزش دیده و واجد شرایط که طبق ضوابط و مقررات صلاحیت وی به تایید رسیده و پیگیری و نظارت بر حسن اجرای تکالیف مراقبت بعد از خروج فرد و یا افراد را در زمان مقرر به عهده داشته و موظف است گزارش وضعیت را بطور مستمر به مدیر مرکز آموزش دهد.
-
- مقام قضایی: دادستان یا سایر مقامات قضایی ذی صلاح در حوزه قضایی ذی ربط.
ماده ۲ - فردی که پس از اتمام مدت مقرر در دستور مقام قضایی موضوع ماده ی (۱۶) قانون و تبصره ی (۲) آن از مرکز خارج می شود، مکلف است یک یا چند تکلیف از تکالیف ذیل که به پیشنهاد گروه درمانگر و اعلام مسئول فنی و تقاضای مدیر مرکز نوع و مدت آن توسط مقام قضایی با توجه به پیشنهاد مذکور و سوابق شخص تعیین می شود را رعایت نماید:
-
- مراجعه به مراکز موضوع ماده ی (۱۵) قانون جهت شرکت در برنامه های درمان ، بازتوانی و کاهش آسیب از قبیل: درمان های دارویی و جلسات مشاوره ای آموزشی.
-
- شرکت در جلسات گروه های خود یاری که بر حسب ضوابط و مقررات مربوطه، مجوز فعالیت دارند.
-
- مراجعه به مراکز درمانی در دوره های زمانی مشخص و اخذ گواهی سلامت و تسلیم آن به نماینده مقام قضایی موضوع این آیین نامه.
-
- گذراندن دوره یا دوره های خاص آموزشی و یادگیری مهارت های زندگی یا شرکت در دوره های مذهبی، تربیتی، اخلاقی، ورزشی و غیره.
-
- حرفه آموزی.
-
- انجام خدمات عمومی و یا اجتماعی.
-
- منع یا محدودیت ارتباط و یا معاشرت با شخص و یا اشخاص معین.
-
- منع یا محدودیت رفت و آمد به محل یا محل های معین.
-
- اشتغال به شغل، حرفه یا کار معین.
-
- منع یا محدودیت رانندگی با وسیله نقلیه موتوری و یا تصدی وسایل موتوری.
-
- ارائه خدمت در مراکز موضوع مواد(۱۵) و یا (۱۶) قانون.
-
- در صورت بی خانمان بودن و یا وجود شرایط مربوطه، الزام به اقامت در مراکز اقامتی از قبیل: خانه های میان راهی، گرمخانه های شهرداری ها و یا مراکز متولی امور بی خانمان ها و یا معلولین و غیره که بر اساس ضوابط و مقررات مربوطه ایجاد شده اندحسب مورد.
تبصره ۱: مدیر مرکز موظف است یک هفته پیش از پایان مدت مقرر، نظریه گروه درمانگر و مسئول فنی را که با توجه به وضعیت شخص و سوابق هر فرد متضمن نوع تکلیف یا تکالیف به همراه مدت پیشنهادی که حداقل سه ماه تا حداکثر یک سال می باشد را بطور کتبی و محرمانه جهت اخذ دستور به مقام قضایی تسلیم نماید. در هر حال تعیین نوع و میزان مدت تا دو برابر مدت پیشنهادی با مقام قضایی می باشد.
تبصره ۲: انواع خدمات عمومی و یا اجتماعی موضوع بند(۶) این ماده، در دستگاه ها و موسسات دولتی و عمومی پذیرنده و نحوه ی همکاری آنان پس از تبادل توافق نامه هایی که حسب مورد توسط دبیرخانه ستاد مرکز مبارزه با مواد مخدر با مراجع مزبور در چارچوب شرح وظایف آنها منعقد می شود، با مقام قضایی خواهد بود.
تبصره ۳: دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر با همکاری دستگاه های ذی ربط تدابیر لازم را برای اعمال و اجرای تکالیف این آیین نامه در مراکز موضوع ماده ی (۱۵) قانون با هدف پذیرش افراد اتخاذ خواهد نمود.
تبصره ۴: دستور مراقبت بعد از خروج مقام قضایی بطور کتبی صادر و به شخص و مرکز و سایر مراجع مورد نیاز جهت اطلاع و نظارت بر حسن اجرا ابلاغ می شود. مرکز موظف است از طریق واحد مددکاری اجتماعی تدابیر لازم برای حسن اجرای دستور و نحوه ی ارائه ی گزارش به مقام قضایی را اتخاذ و گزارش تخلف مستمر از دستور موضوع این ماده را بطور کتبی ظرف ۲۴ ساعت به مقام قضایی یا نماینده وی تقدیم خواهد داشت.
ماده ۳ - مقام قضایی می تواند به منظور تقویت اقدامات نظارتی بر حسن اجرای تکالیف موضوع ماده (۲) این آیین نامه، توسط شخص و یا مرکز و یا مجری ذی ربط، نمایند هایی از قبیل ضابطین دادگستری تعیین نماید. نماینده تعیین شده موظف به اقدام و ارائه گزارش مکتوب طبق نظر مقام قضایی است.
هدف اصلی تحقیق حاضر ، «بررسی تاثیر هوش سازمانی بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی استان تهران
می باشد .» این هدف اصلی چند هدف فرعی نیز به دنبال دارد که در زیر به آنها اشاره می شود:
ب) هدف های فرعی :
بررسی تاثیر تصوراستراتژیک سازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی.
بررسی تاثیر سرنوشت مشترک سازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی.
بررسی تاثیر میل به تغییر درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی.
بررسی تاثیر وجودروحیه درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی.
بررسی تاثیر اتحاد درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی.
بررسی تاثیرکاربرددانش درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی.
بررسی تاثیرفشارعملکرد درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی.
ج )هدف کاربردی: این تحقیق از نظر هدف و مقصد از نوع کاربردی است . زیرا اولا به دنبال تولید نظریه نیست بلکه می خواهد نظریات مربوط به هوش سازمانی را در امور اجرایی سازمان و مسائل پیش رو سازمان در بهبود عملکرد سازمان به کاربندد.
۱-۶)فرضیه های پژوهش :
فرضیه اصلی:
هوش سازمانی برعملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست.
فرضیه های فرعی:
تصوراستراتژیک سازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست.
سرنوشت مشترک درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست.
میل به تغییر درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست.
وجود روحیه درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست.
اتحاد درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست.
کاربرد دانش درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست.
فشارعملکرد درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست.
۱-۷)سوالات تحقیق :
سوال اصلی:
آیا هوش سازمانی بر عملکرد سازمان تاثیرگذاراست؟
سوالات فرعی:
آیا تصوراستراتژیک سازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست؟
آیا سرنوشت مشترک بر عملکرد درسازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست؟
آیا میل به تغییر درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست؟
آیا وجود روحیه درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست؟
آیا وجود اتحاد درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست؟
آیاکاربرددانش درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست؟
آیا فشارعملکرد درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست؟
۱-۸) نوع تحقیق :
تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیرهوش سازمانی بر عملکرد شعبه ۱ سازمان تامین اجتماعی استان تهران به توصیف وضع موجود می پردازد. این پژوهش بر اساس اهداف کاربردی و بر حسب روش پژوهش توصیفی- پیمایشی است . در این پژوهش اطلاعات در جامعه هدف از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است.. به منظور سنجش روایی پرسشنامه ازروایی صوری و برای سنجش پایایی از روش ضریب الفای کرونباخ استفاده شده است .
۱-۹) استفاده کنندگان از نتایج تحقیق:
استفاده کنندگان از نتایج حاصل از این تحقیق سازمانهای خصوصی و دولتی می باشند .
۱-۱۰)جامعه آماری :
جامعه آماری این پژوهش کارکنا ن شعبه ۱ سازمان تامین اجتماعی استان تهران است که تعداد آنها ۱۲۰ نفرمی باشند. به منظور افزایش اثر بخشی و تسهیل در امر نمونه گیری داده های مورد نیاز با بهره گرفتن از روش نمونه گیری تصادفی با بهره گرفتن از دو پرسشنامه در سطح شعبه جمع آوری شده است .
۱-۱۱) نمونه آماری :
نمونه پژوهش حاضر برابر ۳۹ نفر می باشد که با توزیع پرسشنامه بین ۳۹ نفر داده های لازم برای پژوهش گرد آوری گردید .
۱-۱۲) روش گرد آوری داده ها :
برای گرد آوری داده ها و اندازه گیری متغیر ها از پرسشنامه استاندارد هوش سازمانی کارل البرخت و پرسشنامه عملکرد سازمانی در قالب مقیاس ۵ رتبه ای لیکرت ۱= کاملا موافق تا ۵=کاملا مخالف) تنظیم شده و توسط تمونه مورد نظر پاسخ داده شده است .
۱-۱۳) تجزیه و تحلیل داده ها :
برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS 16.0 استفاده شده است.
۱-۱۴) تعریف متغیر ها :
هو ه هوش سازمانی:
هوه هوش سازمانی مفهومی جدید در عرصه ی ادبیات مدیریتی و قرن بیست و یکم محسوب می باشد . کارل آلبرخت این مفهوم را این گونه تعریف می کند :
«هوش سازمانی استعداد و ظرفیت یک سازمان در حرکت قدرت ذهنی اش و تمرکز این قدرت ذهنی در تحقق اهداف سازمانی اش می باشد . وی هوش سازمانی را به هفت بعد چشم انداز استراتژیک ، سرنوشت مشترک ، میل به تغییر ، روحیه ، اتحاد و توافق ، کاربرد دانش و فشار عملکرد تقسیم می کند (نسبی،۱۳۸۷).
ت ی ماتسودای ژاپنی که یکی از پدیدآورندگان نظریه ی هوش سازمانی است ، هوش سازمانی را مرکب از دو عامل هوش انسانی و هوش ماشینی می داند . او معتقد است هوش سازمانی دارای دو جزء اساسی یکی فرایند و دیگری محصول است (ماتسودا،۱۹۹۳).
تعریف عملکرد:
تحولات اخیر عراق از پیچیدگی های خاصی برخوردار است و لازم است همه ابعاد آن در سطوح مختلف مور توجه قرار گیرد.
عوامل و بازیگرانی در سطوح مختلف ملی (عراق)، منطقه ای (خلیج فارس و خاورمیانه) و بین المللی (قدرت های بزرگ و متوسط جهانی) در این تحولات دخیل هستند و ساده کردن موضوع به درگیری میان تکفیری های تروریست و ارتش نوعی تقلیل گرایی است که در میان متخصصان روابط بین المللی و علوم سیاسی طرفداران چندانی ندارد. لذا سعی بر آن است که در سه سطح تحلیلی بر موضوع بحران عراق پرداخته شود.
۳-۵-۱- سطح ملی
در این سطح تحلیل یعنی ملی که دولت عراق می باشد به نقش دولت فوق به عنوان بازیگر دولتی به علل جنگ داخلی عراق در ارتباط با فعالیت جنگجویان خارجی در این کشور می پردازیم.
۳-۵-۱-۱- دولت عراق
در سطح ملی عراق، تحولات چند سال اخیر و به ویژه پس از خروج نیروهای آمریکایی از آن کشور، دولت را از جامعیت لازم برای تحت پوشش قرار دادن تمام طوایف و جریانات سیاسی کشور چند طایفه ای عراق، خارج کرده است.
شدت این جهت گیری غیر فراگیر، به حدی بوده است که در وضعیتی که بخشی از کشور به تصرف داعش و هم پیمانانش درآمده است و کردها نیز برخلاف جهت دولت مرکزی توانسته اند با بهره گرفتن از فرصت شهر مورد اختلاف کرکوک را به تصرف خود درآورند، فراخوان دولت برای تشکیل جلسه پارلمان برای اعلام حالت فوق العاده با اجابت گروه های اصلی اهل سنت روبرو نشده، در نتیجه امکان تشکیل جلسه ملی عراق فراهم نیامد. این وضعیت نشان می دهد در عراق اجماعی دال بر پذیرش خطر داعش وجود ندارد. اخبار بعضی منابع نیز حاکی از آن است که داعش توانسته است از میان اهالی سنی شهرهای اشغالی به جذب نیرو بپردازد.
استراتژی داعش، حرکت از یک کریدور باریک از سوریه به سوی بغداد است و در مسیر سعی بر آن است که از شهرهای سنی نشین گذر کند، بدون آنکه به شهرهای شیعه یا کردنشین وارد شود و تلاش بر آن بوده است که از هر گونه رویارویی مستقیم نظامی با کردها و شیعیان اجتناب شود.
از لحاظ تاکتیکی هم از شیوه های شبیه طالبان در ماه های اولیه قدرت یابی در افغانستان استفاده می کنند. (استفاده از نیروهای نفوذی اعتقادی یا خریداری شده در جبهه مقابل برای به شکست کشانیدن اردوگاه مقابل).
۳-۵-۱-۲- ارتش عراق
عامل دیگر مطرح در سطح ملی در عراق، ارتش آن کشور است. با ارتشی بازمانده از رژیم بعث عراق که بسیاری از افسران آن هنوز خود را بعثی و دولت فعلی را از مسببان شکست در قبال ارتش آمریکا می دانند. ترکیب طوایفی این ارتش (شیعه، سنی، کرد، آشوری، ترکمن و …) زمینه ساز اختلاف و رقابت و گاه دشمنی میان واحدهای مختلف آن بوده است. این ارتش به هیچ وجه از انسجام و فرماندهی نیز برخوردار نیست و به این لحاظ توان مقاومت در برابر حملات طایفه ای و نفوذ از بیرون را ندارد. کما اینکه قبل از حملات اخیر داعش نیز توان مقابله با تروریسم کشتارگر جدی بعثی ها و تکفیری های دیگر را نداشت. وابستگی برخی فرماندهان به فرماندهان سابق ارشد بعثی خود که فراری یا اخراجی هستند از نقاط ضعف و مشکلات اساسی دیگر ارتش عراق است.
۳-۵-۱-۳- شیعیان
شیعیان عراق به عنوان طایفه ای که با وجود داشتن اکثریت عددی نسبت به دو طایفه ی اصلی، از زمان استقلال کشور همواره نقش حاشیه ای در قدرت داشتند، در دوران پس از سقوط صدام با توجه به در اکثریت بودن، به کانون اصلی قدرت تبدیل شدند. اما شیعیان با وجود در اکثریت قرار داشتن، از نوع خاصی از تفرق هم رنج می برند، جناح مالکی توانسته است با تکیه بر حمایت خارجی قدرت را در اختیار گیرد اما مخالفان جدی در میان شیعیان نیز دارد. عشایر شیعه منتهی الیه جنوبی عراق به دلیل اینکه از ناامنی در امان هستند، خود را درگیر منازعات مناطق مرکزی و شمالی نمی کنند. کناره گیری مقتدا صدر نیز نشان از نوعی دیگر از اختلافات در میان شیعیان حاکم است.
منسجم ترین نیروهای فعال شیعی، باقی مانده سپاه بدر است و می تواند در شرایط خاص با عنوان نیروی تأثیر گذار نقشی تعیین کننده در معادلات نظامی و رقابت بر سر قدرت داشته باشد و به نظر می رسد در شرایط کنونی به سرعت فرایند بازسازی خود را آغاز کرده است.
۳-۵-۱-۴- کردها
کردها با وجود اختلافات داخلی خود طی چند سال اخیر پس از سقوط صدام حسین در پیگیری و دستیابی اهداف تاریخی خود موفق ترین طایفه عراق بوده اند. کردها با وجود اختلافات در اهداف استراتژیک با ایران و ترکیه نه تنها از مقابله با هر دو کشور اجتناب کرده اند، بلکه توانستند در اختلافات داخلی و اختلافات منطقه ای به نفع اهداف خود بهره برداری کنند.
در تحولات سیاسی داخلی عراق تلاش کردها بر تحکیم پایه های قدرت در دو سطح بوده است: حرکت تدریجی و آرام به سوی استقلال از طریق گسترش قدرت اقتصادی و سیاسی و حوزه جغرافیایی در کردستان عراق و تثبیت جایگاه حقوقی خود در درون دولت ملی عراق، در تحولات اخیر بیشترین و فوری ترین بهره نصیب کردها شد که توانستند نیروهای پیشمرگ خود را به طور کامل جایگزین خلأ وجود ارتش عراق در کرکوک کنند و به آسان ترین وجه اختلاف دیرینه خود با دولت عراق را بر سر این مسئله به نفع خود حل کنند. داعش نیز با توجه به شناخت قدرت بسیج مردمی دولت اقلیم کردستان در شرایط فعلی از هر گونه مواجهه با کردها خودداری می کند.
۳-۵-۱-۵- اهل سنت
اهل سنت عراق با وجود عدم برخورداری از اکثریت جمعیتی از زمان استقلال عراق تا پایان حکومت رژیم بعث، قدرت سیاسی و اقتصادی عراق را در اختیار داشت. سقوط دولت بعث به معنای از دست رفتن بسیاری از مناصب اقتصادی و سیاسی برای اهل سنت بود. با وجود اینکه در قانون اساسی جدید عراق از لحاظ حقوقی جایگاه مناسبی برای اهل سنت به نسبت جمعیت آنها گرفته شده بود، طی ۵ سال اخیر به تدریج محدودیت های آن ها در دسترسی به منابع قدرت سیاسی و مدیریتی و به تبع آن مناصب اقتصادی کاهش یافت و محدود شد. نوع رفتار دولت وقت نیز با وجود تلاش های گسترده مرجعیت شیعه و مخصوصاً آیت اله العظمی سیستانی نتوانسته احساس کنار گذاشته شدن از قدرت را از اهل سنت دور کند. تمرکز اقدامات تروریستی فاجعه بار بر مناطق شیعه نشین نیز این احساس را در بدنه جامعه اهل سنت ایجاد کرده است که تروریست ها را علیه خود ندانند و از عکس العمل نسبت به اقدامات تروریستی و موضع گیری علیه آن خودداری کنند. تبلیغات رسانه های فراگیر عربی اهل سنت نیز این جو را تشدید کرده است. (رمضان زاده، ۱۳۹۳، ص ۱۲)
۳-۵-۱-۶- داعش «دولت اسلامی عراق و شام»
صدام حسین در سال آخر قدرت خود و قبل از سقوط کامل رژیم بعثی، به دلیل تظاهر به مقابله با آمریکا و اسرائیل به یکی از قهرمانان جهان اسلام در میان اهل سنت بدل شده بود به گونه ای که اکثر نیروهای جهادی سنی از جمله القاعده در ماه های آخر حکومت صدام وارد عراق شدند و هسته های اولیه مقاومت علیه سربازان آمریکایی را شکل دادند. با توجه به تجربه و اطلاعات افسران بعثی، به تدریج توانستند به بازیگرانی فعال در عراق تبدیل شوند. این نیروها از فرماندهی های به ظاهر جداگانه برخوردار بودند اما اکثریت تحت حمایت مالی عربستان و سایر شیوخ ثروتمند عرب قرار گرفتند. تحت تأثیر القائات تکفیری. مخصوصاً القاعده عراق این نیروها از فعالان ضد آمریکایی به تروریست های ضد شیعه و ضد دولت تحت سیطره شیعیان عراق تبدیل شدند و بدین ترتیب مورد حمایت نیروهای ضد شیعه خائف از تشکیل هلال شیعه قرار گرفتند و بدین ترتیب از منابع مالی سرشار جدید برخوردار شدند. تحولات سوریه و ایجاد فضای خالی عملیاتی برای نیروهای نظامی تکفیری زمینه تشدید فعالیت جبهه جدیدی از افراطی ترین نیروهای تکفیری تحت عنوان دولت اسلامی عراق و شام را به وجود آورد. این گروه تمام گروه های اسلامی غیر خود را نفی می کند. هم چنین گسترش فعالیت های جدید در داخل عراق و سرخوردگی اهل سنت عراق از دولت مرکزی به تدریج شرایط را به بحران امروز کشانیده است. داعش تلاش کرد از مناطق سنی نشین همجوار سوریه و اردن برای خود نیرو جذب کند (در کنار تکفیری های جمع آوری شده از سراسر دنیا مخصوصاً کشورهای عربی) و از عدم جامعیت دولت مرکزی در این جهت حداکثر بهره را برد. از لحاظ فکری داعش در انتهای خط افراطی گری و انحصارگری مذهبی قرار دارد به گونه ای که تمام مسلمانان غیر از خود را به نحوی تکفیر می کند.
تذکر این نکته ضروری است که داعش به هیچ وجه نتوانسته است تمامی اهل سنت عراق را به حمایت از خود وادار کند و هنوز امکان تعامل گسترده همه طوایف عراق با یکدیگر برای دفع این شر خطرناک وجود دارد. (همان، ص ۱۳)
۳-۵-۲- بازیگران منطقه ای
ترکیب اهداف، اقدامات و فعالیت های بازیگران داخلی عراق به گونه ای بوده است که لاجرم پای بازیگران خارجی (منطقه ای و بین المللی) را به میدان مخاصمه این کشور باز کرده است. بازیگرانی که هر یک اهداف، راهبردها و منافع خاص خود را دارند، اهدافی که گاه همسو و گاه متعارض هستند که در ذیل به این بازیگران منطقه ای می پردازیم.
۳-۵-۲-۱- ترکیه
ترکیه از لحاظ سیاسی به دلیل تمایلات جاه طلبانه در جهان اسلام، روابط گسترده دولت اردوغان با اسلامگرایان سنی محافظه کار جهان اسلام و هم چنین به دلیل حساسیت ویژه نسبت به اوضاع کردستان عراق و از لحاظ اقتصادی به دلیل بازار گسترده عراق برای بخش خصوصی و همچنین در مسیر اصلی ترانزیت سوخت کردستان عراق واقع شدن، همواره نسبت به تحولات عراق حساس بوده است. پذیرش معاون مخلوع رئیس جمهوری عراق که از سوی دولت مالکی به حمایت از تروریست ها متهم شده بود موجب تنش میان آنکارا و بغداد در سال های اخیر شد. حمایت های سریع و بی پرده دولت اردوغان از مخالفان بشار الاسد در سوریه نیز عاملی در جهت تشدید بحران میان دولت مالکی و دولت اسد از یک سو و دولت ترکیه از سوی دیگر شد. دولت ترکیه با وجود مخالفت تبلیغاتی با تروریسم تاکنون هیچ گونه اقدام عملی در مقابل با تروریست های تکفیری نداشته است، به این معنا که ترکیه در عین خودداری از حمایت علنی از داعش، از نتیجه اقدامات تروریست ها در تضعیف دولت های بغداد و دمشق رضایت داشته است.
از جمله اقدامات ترکیه، برقراری روابط با جریانات سوریه و تلاش برای شناخت نیازها و مطالعه دقیق اهداف نهایی و قدرت آنها برای تحقق خواسته هایشان، تلاش ترکیه با سرازیر شدن شماری از پناهنگان سوریه به خاک ترکیه در ایجاد خط حائلی برای جلوگیری از ورود پناهنگان سوری با هدف جلوگیری از ورود عناصر القاعده و مخالفین کُرد بود. (التیامی نیا، رضا، ۱۳۹۲، ص ۳-۱)
۳-۵-۲-۲- عربستان
عربستان منبع اصلی حمایت مالی و لجستیک از افراطیون وهابی و تکفیری در عراق به شمار می رود و انگیزه های سیاسی و مذهبی بسیار زیادی برای این امر داشته و دارد. تقویت جریان سلفی و وهابی در سوریه و حمایت همه جانبه از داعش و فعال سازی رسانه هایی مانند شبکه العربیه و نشریاتی چون الشرق الاوسط و الاحیاه از جمله اقدامات عربستان بوده است.
به عقیده کارشناسان امور خاورمیانه گروه های جهادی اهل سنت کمک های مالی هنگفتی را از طرف هایی در عربستان و قطر دریافت کرده و دولت ها و سازمان های رسمی نیز چشم خود را در مقابل این مسئله بسته اند. رهبران داعش بدون گرفتن چراغ سبز از حامیان مالی خود هرگز دست به اقدامی در سطح و اندازه حمله و اشغال موصل نمی زدند.
با این حال عربستان بازنده اصلی سقوط رژیم بعث عراق بود و سقوط صدام عملاً هیچ نفعی عاید این کشور نکرده است. این کشور به عنوان منبع اصلی حمایت مالی و لجستیک از افراطیون وهابی و تکفیری در عراق به شمار می رود. (رمضان زاده، ۱۳۹۳، ص ۱۴)
۳-۵-۲-۳- اردن
اردن نیز بازیگری است که به دلیل همجواری با عراق و ترس از آنچه هلال شیعی در حال شکل گیری می نامند، در تمام تحولاتی که در عراق به نفع شیعیان شکل می گیرد، نقش مخالف را بازی می کند و توانسته است به عنوان گذرگاه اصلی زمینی حمایت از جریانات تکفیری بعثی در صحنه عمل کند. در واقع کمک های مالی قطر و عربستان از گذرگاه اردن به تروریستها و سایر جریانات سنی فعال در منطقه می رسد. (همان، ص۱۵)
۳-۵-۲-۴- اسرائیل
رژیم اسرائیل به عنوان برنده اصلی در بحران های اخیر عراق، سوریه و لیبی تلاش کرده است خود را ناظری بی هدف و ساکت نشان دهد. البته در مواقعی هم با سوء استفاده از فرصت، ضربه های نظامی به مقاومت فلسطین و سوریه وارد کرده است.
در نهایت بازیگران منطقه ای فوق بر اساس منافع و علایق جهت گیری های مختلفی را در رابطه با ظهور پدیده های نسبتاً غیرمنتظره (جنگجویان تروریست خارجی) اتخاذ نموده اند که در خصوص اسرائیل، تأمین امنیت این رژیم یکی از این منافع و علائق پاره ای از این بازیگران منطقه ای بوده است. (التیامی نیا، رضا، ۱۳۹۲، ص۷۵)
۳-۵-۳- بازیگران فرامنطقهای
در این سطح تحلیل به بازیگران دولتی فرامنطقه ای یعنی نقش دولت ایالات متحده آمریکا، روسیه و دولتهای اروپایی در ارتباط با فعالیت جنگجویان خارجی در عراق می پردازیم.
۳-۵-۳-۱- ایالات متحده امریکا
بزرگترین بازیگر فعال در عراق ایالات متحده است که مهمترین نقش را نیز در بازسازی عراق از طریق کنترل تولید و استخراج نفت در عراق دارد. ایالات متحده که در واقع به تنهایی توانست عراق را اشغال و نظام پیشین این کشور را سرنگون کند، با حداقل تلفات انسانی نظامیان خود را از باتلاق عراق خارج کرد. به نظر میرسد درگیریهای طرفهای متخاصم اسلامگرا در منطقه بیش از همه به نفع امریکا تمام میشود زیرا درگیری تمامی نیروهای اسلامگرا در منطقه امریکا و اسراییل را از تیررس همه آنان خارج میکند. در بحران اخیر عراق، در واقع نوعی تناقض نمادر مورد اهداف ایالت متحده به وجود آمده است، دولت فعلی ایالات متحده از یک سو نیازمند ثبات و امنیت در عراق است تا به رقبای داخلی ثابت کند تصمیم به خروج نظامیان از آن کشور صحیح و به نفع منافع ملی امریکا بوده است و از سوی دیگر با درگیر کردن اسلام گرایان با یکدیگر خیال خود و اسراییل را از ناحیه آنان راحت کند. این منازعات در نهایت میتواند به تشکیل جبههیی جدید از متحدان منطقهیی امریکا بینجامد.
۳-۵-۳-۲- روسیه
روسیه که در نتیجه اشغال عراق توسط امریکا یکی از مهمترین متحدان منطقهیی خود را از دست داده است، با دخالت مستقیم در بحران سوریه توانست یک متحد دیگر خود را (هرچند متزلزل) حفظ کند. در نتیجه بحران سوریه، نوعی منافع مشترک جدید میان ایران و روسیه ایجاد شده است که به نظر میرسد منجر به همکاریهای جدی در بحران عراق شود. روسیه در پی به دست آوردن جایگاه سنتی خود در عراق است لذا ضمن این که از تداوم بحران منافعی کسب میکند، در نهایت در کنار ایران (در صورت تداوم سیاستهای کنونی) قرار خواهد گرفت.
۳-۵-۳-۳- اروپا
اروپاییها (به غیر از انگلیس) امریکا را در جنگ عراق تنها گذاشتند. در بازسازی عراق بهطور جدی نتوانستند وارد شوند و در واقع از سوی امریکاییها طرد شدند. اکنون نیز این بحران را مستقیم متوجه خود نمیدانند، اگرچه آنان نیز با اجازه حضور مسلمانان افراطی اروپایی در جبهه داعش و سایر تکفیریها در واقع خود را از شر آنان در امان نگه داشتهاند. در حال حاضر نیز هرچه بحران و تنازع بیشتر ادامه یابد تعداد بیش تری از این مسلمانان اروپایی کشته خواهند شد و اروپا از این بابت نفع میبرد.
۳-۶- بررسی وضعیت جنگ داخلی سوریه در ارتباط باجنگجویان تروریست خارجی (داعش)
در این گفتار به بررسی جنگ داخلی سوریه در ارتباط با جنگجویان خارجی و روند فعالیت و تحرکات این گروه و سازمان تروریستی در سوریه می پردازیم.
۳-۶-۱- روند تحرکات داعش در سوریه
مقیاس اندازه گیری مورد استفاده در پرسشنامه این تحقیق، مقیاس پنج گزینه ای طیف لیکرت و از نوع فاصله ای میباشد. این مقیاس از مجموعهای منظم از گویه ها که به ترتیب خاصی تدوین شده است، ساخته میشود. این گویه ها، حالت خاصی از پدیده مورد اندازه گیری را به صورت گویههایی که از لحاظ ارزش اندازه گیری، دارای فاصلههای مساوی است عرضه می کند. پاسخدهنده میزان موافقت خود را با هر یک از گویه ها در یک مقیاس درجهبندی شده نشان میدهد.
روش امتیازبندی در پرسشنامه، بسیار ساده بوده و برای هر یک از گزینههای موجود، نمرات بدین ترتیب اختصاص می یابد:۵ برای «خیلی زیاد»، ۴ برای «زیاد»، ۳ برای «نظری ندارم»، ۲ برای «کم» و ۱ برای «خیلی کم» در نظر گرفته شده است
جدول ۳-۳ مقیاس بکارگرفته شده در پژوهش
طیف اندازه گیری | خیلی کم | کم | متوسط | زیاد | خیلی زیاد |
ارزش | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ |
۳-۱۰ روایی و پایایی ابزار
۳-۱۰-۱ روایی پرسشنامه
بطور کلی، روایی[۱۰۸] (اعتبار) یک آزمون، بستگی به این نکته دارد که تا چه میزان، آنچه را که مدعی اندازهگیری آن است، اندازه میگیرد.
بدون آگاهی از اعتبار ابزار اندازه گیری نمیتوان به دقت داده های حاصل از آن اطمینان داشت.
ابزار اندازه گیری ممکن است برای اندازه گیری یک خصیصه ویژه دارای اعتبار باشد، در حالی که برای سنجش همان خصیصه بر روی جامعه دیگر از هیچ گونه اعتباری برخوردار نباشد. روایی، انواع گوناگون دارد که در این تحقیق، «روایی محتوا[۱۰۹]» مدنظر میباشد. ملاک ارزیابی محتوا، قضاوت گروهی از متخصصان هر یک از رشتههاست که در مورد دقت و صحت آن داوری کنند.
برای سنجش اعتبار محتوای پرسشنامه از نظرات متخصصان، اساتید دانشگاهی و کارشناسان خبره استفاده شده است. در این مرحله با انجام مصاحبه های مختلف و کسب نظرات افراد یادشده، اصلاحات لازم به عمل آمده است. آزمون اعتبار عاملی پرسشنامه نیز با کمک تحلیل عاملی تأییدی و با بهره گرفتن از نرم افزار لیزرل انجام گرفت و تمامی پرسشنامه ها در این مرحله نیز مورد تأیید قرار گرفتند. مجموع این نتایج بیانگر آن هستند که پرسشنامه های این تحقیق دارای اعتبار و روایی مناسبی می باشند.
۳-۱۰-۲ پایایی پرسشنامه
پایایی[۱۱۰] (قابلیت اطمینان) که از آن به اعتبار، دقت و اعتمادپذیری نیز تعبیر میشود، عبارت است از اینکه اگر یک وسیله اندازهگیری که برای سنجش متغیر و صفتی ساخته شده، در شرایط مشابه در زمان یا مکان دیگر مورد استفاده قرار گیرد، نتایج مشابهی از آن حاصل شود. به عبارت دیگر از خاصیت تکرارپذیری و سنجش نتایج یکسان برخوردار باشد. پایایی دلالت بر آن دارد که ابزار اندازهگیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی بدست میدهد.
ضریب آلفای کرونباخ[۱۱۱] یک از متداولترین روشهای اندازه گیری اعتمادپذیری یا پایایی پرسشنامه هاست.
روایی پرسشنامه توسط چندین تن از اساتید و کارشناسان تأیید شده است و جهت اندازهگیری پایایی این پرسشنامه نیز اقدام به توزیع مقدماتی پرسشنامه در بین ۳۰ نفر از افراد جامعه آماری گردید. نتیجه حاصل شده توسط برنامه نرمافزاری spss که آلفای کرونباخ را ۸۳/۰ نشان میدهد پایایی پرسشنامه را کاملاً تأیید میکند.(۸۲۶/۰=Alpha)
ضریب آلفای کرونباخ متغیرها برابر ۹۱/۰ و ضریب آلفای کرونباخ متغیرهای پژوهش بدین ترتیب بدست آمد: رهبری تحول آفرین(تحولگرا) ۹۳۲/۰ ، رهبری تبادلی(تعاملگر) ۷۲۲/۰ ، رهبری عدم مداخلهگر ۸۳۹/۰ ، رضایت شغلی ۷۷۰/۰ ، فراموشی سازمانی هدفمند ۷۹۴/۰ بدست آمد که نشانگر پایایی و قابلیت اعتماد ابزار تحقیق می باشد.
۳-۱۱ روشهای تجزیه و تحلیل دادههای تحقیق
پس از اینکه پژوهشگر روش تحقیق خود را مشخص کرد و با بهره گرفتن از ابزارهای مناسب، دادههای مورد نیاز را برای آزمون فرضیههای خود جمع آوری نمود، اکنون نوبت آن است که با بهرهگیری از تکنیکهای آماری مناسب که با روش تحقیق، نوع متغیرها و … سازگاری دارد، دادههای جمع آوری شده را دسته بندی و تجزیه و تحلیل نماید و در نهایت فرضیههایی را که تا این مرحله او در تحقیق مورد استفاده قرار داده را در بوته آزمایش قرار دهد و تکلیف آنها را روشن سازد تا سرانجام بتواند پاسخ یا راهحلی را برای پرسشی که مطرح شده، بیابد.
به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای آمار توصیفی و استنباطی استفاده میشود.
۳-۱۱-۱ آمار توصیفی
در این تحقیق از روشهای آمار توصیفی برای گردآوری و طبقه بندی داده های جمعیت شناختی استفاده میشود. در آمار توصیفی مشخصه های آماری نظیر فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار، جنسیت، سن، سابقه کار، نوع قرارداد، تحصیلات، حوزه خدمتی و وضعیت تأهل افراد نمونه نشان داده میشود.
۳-۱۱-۲ آمار استنباطی
آمار استنباطی در واقع از آزمون های مختلفی که انجام میشود بدست می آید که این آزمون های شامل موارد زیر است:
۳-۱۱-۳ آزمون ها
به منظور آزمون فرضیه ها، ابتدا از آزمون همبستگی رتبه ای اسپیرمن و با بهرهگیری از نرمافزار SPSS برای سنجش همبستگی بین متغیرها استفاده شد. سپس فرضیه ها، با توجه به مدل معادلات ساختاری و با بهره گرفتن از نرمافزار Lisrel آزمون شدند.
۳-۱۱-۳-۱ آزمون کالموگروف - اسمیرنوف
قبل از به کارگیری آزمونهای همبستگی ابتدا باید از نرمال بودن توزیع متغیرهای تحقیق اطمینان حاصل کنیم. برای بررسی نرمال بودن مؤلفههای از آزمون کالموگروف-اسمیرنوف استفاده میشود که یک نوع آزمون ناپارامتریک میباشد. محاسبه آماره این آزمون توسط نرمافزار SPSS امکان پذیر است.
۳-۱۱-۳-۲ آزمون همبستگی اسپیرمن
به منظور آزمون فرضیه ها، ابتدا از آزمون همبستگی رتبه ای اسپیرمن با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS برای سنجش همبستگی بین متغیرها استفاده شده اسن
۳-۱۲ مدل سازی معادلات ساختاری
به منظور سنجش روابط علی فرضیه ها ذکر شده بودند، از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده میشود. این کار علاوه بر این که قدم نهایی تحلیل عاملی تأییدی است که پیش تر روی مقیاس های سنجش تحقیق انجام گرفته بود، از طریق شاخص های برازش مدل، اعتبار مدل مفهومی پیشنهاد شده را نیز نشان می دهد.