ماده ۱ـ تعاریف
۱-۱- فعالیت: منظور از فعالیت یک سلسله عملیات و خدمات مشخصی است که برای تحقق بخشیدن به هدف‌های سالانه برنامه طی یک سال اجرا شده، کمیت‌پذیر بوده و منابع مورد نیاز آن از محل اعتبارات هزینه تأمین می‌شود

نظیر: تعلیم و تربیت دانش‌آموز (نفر)، صدور شناسنامه (جلد)، نگهداری راه ها، راه‌آهن و بنادر (کیلومتر)، انجام امور اداری و مالی (واحد)
۱-۲- قیمت تمام شده: به هزینه‌هایی اطلاق می‌شود که برای انجام هر واحد فعالیت و یا مجموعه‌ای از فعالیت های مشابه صرف می‌شود.
۱-۳- احصاء: احصاء یعنی شناسایی فعالیت ها
۱-۴- دستگاه اجرایی: کلیه دستگاه‌های موضوع بند(۱۱) ماده (۱) قانون برنامه و بودجه و ماده ۱۶۰ قانون برنامه چهارم توسعه که به نحوی از بودجه عمومی منتفع می‌شوند و همچنین مستلزم ذکر یا تصریح نام هستند.
۱-۵- برنامه توسعه: در این دستورالعمل منظور از برنامه توسعه، برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران است.
۱-۶- اعطاء‌ اختیارات طرفین:‌ منظور این است که دستگاه اجرایی طبق قوانین و مقررات مربوط مجاز به اعطای اختیارات لازم به واحد مجری بوده و واحد مجری بتواند از اختیارات اعطاء شده به نحو مطلوب در جهت اجرای مؤثر تصویب‌نامه‌های قیمت تمام شده استفاده نماید.
۱-۷- جابجایی فصول:‌ در این دستورالعمل منظور از جابجایی فصول، جابجایی فصول و برنامه‌های اعتبارات هزینه‌ای است. اعتباراتی که بر اساس قیمت تمام شده در چهارچوب بودجه سنواتی در اختیار واحدها قرار می‌گیرد، کمک تلقی شده و پس از پرداخت به هزینه قطعی گرفته می‌شود.
۱-۸- مابه التفاوت قبلی: در این دستورالعمل منظور از مابه‌التفاوت قبلی، تفاضل بین قیمت تمام شده مورد توافق در موافقتنامه مبادله شده با مدیر واحد مجری (اعتبارات مصوب) و هزینه‌های قطعی فعالیت یا خدمت در همان سال.
۱-۹- حساب واحد مجری:‌ حسابی است که برای واحدهای مجری که دارای استقلال مدیریتی، اداری و مالی افتتاح گردیده و به این وسیله انجام کلیه امورات دخل و خرج و عملیات حسابداری با دستور مدیر واحد مجری انجام می‌گیرد.
ضمناً این حساب دو امضایی خواهد بود که نفر اول مدیر واحد مجری و نفر دوم با پیشنهاد مدیر واحد مجری و تأیید ذیحساب می‌باشد.
۱-۱۰- واحد مجری: دایره، اداره، اداره کل و … دستگاه اجرایی، که تمام فعالیت‌ها و خدمات آن به روش قیمت تمام شده انجام می‌گیرد.
۱-۱۱- واحد ناظر:‌ طرف توافق با واحد مجری است که حق نظارت بر امور احاله ‌شده به مدیریت واحد مجری را دارد.
۱-۱۲- هزینه: عبارت است پرداخت‌هایی که به طور قطعی به ذینفع در قبال تعهد، تحت عنوان کمک یا عناوین مشابه با رعایت قوانین و مقررات مربوط صورت می‌گیرد.
۱-۱۳- دوره مالی:‌ دوره‌ای است که با اجرای توافقنامه شروع و با خاتمه مدت آن، پایان می‌پذیرد.
ماده ۲ـ احصاء فعالیت‌ها و خدمات:
الف _ دستگاه های اجرایی موظفند در طول سال‌های برنامه چهارم توسعه، سالانه حداقل بیست درصد (۲۰%) از فعالیت‌ها و خدمات خود را با توجه به موارد ذیل احصاء نموده و به روش قیمت تمام شده انجام دهند؛ به نحوی که تا پایان برنامه آن دسته از فعالیت‌ها و خدماتی که قابلیت تعیین قیمت تمام شده را دارند به روش مزبور انجام گیرند.

1. 1. سال اول و دوم برنامه چهارم توسعه، اولویت با فعالیت‌ها و خدمات کمی‌پذیر، رو به مردم و کلیدی است که در طول دو سال اول برنامه در محاسبه قیمت تمام شده فعالیت‌ها و خدمات هزینه‌های بالاسری و غیر مستقیم عمل نمی‌شود.

1. 1. سال سوم برنامه چهارم توسعه، هزینه‌های بالاسری و غیر مستقیم در محاسبات حداقل برای کار واحد مجری عمل شود.

1. 1. سال چهارم و پنجم برنامه چهارم توسعه، هزینه‌های بالاسری و غیر مستقیم برای هر کدام از فعالیت‌ها و خدمات محاسبه شود.

تبصره ۱: سال اول و دوم برنامه چهارم توسعه ضمن در نظر گرفتن بند ۱ این ماده، وظایف اصلی دستگا‌ه‌های اجرایی بایستی مبنای اساسی اولویت‌بندی فعالیت‌ها و خدمات باشد.
مثال:‌ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی – فعالیت‌ها و خدمات (واحدهای) بهداشتی و درمانی،
وزارت آموزش و پرورش – فعالیت‌ها و خدمات آموزشی و پرورشی (مدارس، کانون‌های تربیتی-فرهنگی)
تبصره ۲: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور موظف است هر ساله درصدهای مذکور در این دستورالعمل را در بخشنامه بودجه و ضوابط اجرایی آن منظور نموده و ساز و کار اجرایی آن را در مبادله موافقتنامه و یا از طریق سایر ابزارهای قانونی فراهم نماید.
تبصره۳: درصدهای یاد شده در بندهای مذکور حجم فعالیت ها و خدمات را بیان می‌کند و صرفاً اعتبار یا هزینه‌های مورد عمل و یا مورد نظر نمی‌باشد.
ب ـ تأیید فعالیت‌ها و خدمات احصاء شده پس از دستیابی دستگاه های ستادی و استانی به اصول کلی و مورد توافق برای مبادله موافقتنامه ، در سطح ستادی (ملی) به عهده سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و در سطح استان به عهده سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان است.
تبصره : آخرین مهلت اعلام توافق (برش استانی ) بین دستگاه های اجرایی ملی و استانی حسب مورد درخصوص فعالیت‌ها و خدمات قابل ارائه به روش قیمت تمام شده به منظور تأیید برای سال بعد، بایستی تا پایان بهمن‌ماه سال قبل به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و یا استان اعلام ‌گردد.
ج_ ضروری است انجام فعالیت‌ها و ارائه خدمات در قالب توافقنامه‌ای که بین دستگاه اجرایی و واحد مجری منعقد می‌شود صورت گیرد.
ماده ۳ـ نحوه و روش محاسبه قیمت تمام شده فعالیت‌ها و خدمات بایستی در سطح ملی به تأیید سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و در سطح استان به تأیید سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان برسد.
ماده ۴ـ مدیر واحد مجری حداکثر می‌تواند ۲۰% از نیروی انسانی واحد خود را که مورد نیاز نمی‌باشد به عنوان مازاد در اختیار دستگاه مادر قرار دهد.
تبصره ۱: تعداد نیروی انسانی مور نیاز برای انجام فعالیت‌ مشخص شده بر اساس تعداد پست‌های سازمانی اشغال شده می‌باشد و کاهش بیست ‌درصدی نیروها نیز از میان نیروهای یاد شده صورت می‌گیرد.
تبصره ۲: نیروهای مازاد واحد مجری که از طرف دستگاه‌ مربوط نیز غیر کارآمد تشخیص داده می‌شود طبق مقررات نسبت به تعیین تکلیف آنها اقدام شود.
ماده ۵ - دستگاه‌های اجرایی، قبل از بکارگیری نیروهای مازاد واحدهای مجری قیمت تمام شده در سایر واحدها مجاز به استخدام نیروهای انسانی جدید اعم از رسمی و پیمانی نمی‌باشند.
ماده ۶- مبنای محاسبه قیمت تمام شده، احکام قانونی و موارد ذیل می‌باشد:
الف) سال اول و دوم برنامه توسعه
الف- ۱- هزینه‌های پرسنلی (حقوق و دستمزد مستقیم):
۱_۱_ محاسبه حقوق و مزایای قابل پرداخت پرسنلی که بطور مستقیم در انجام یک فعالیت و ارائه یک خدمت و یا انجام مجموعه فعالیت ها و خدمات یک واحد شرکت دارند.
۱_۲_ پس از امضای توافقنامه، مدیر واحد مجری نمی‌تواند نیرو یا نیروهای توافق شده را اخراج یا در اختیار دستگاه قرار دهد (نمی‌تواند نیرویی را مازاد اعلام نماید) مگر در صورت بروز تخلف، که بر اساس مقررات مربوط با آنها رفتار خواهد شد.
۱_۳_ در صورتیکه نیروی انسانی واحد مجری به دلایلی از جمله مریضی، فوت، بازخریدی، اخراج و … از واحد مجری منفک شوند مدیر واحد مجری می‌تواند به ازای نیروهای یاد شده از طریق دستگاه ذیربط فرد جایگزین درخواست نموده و به کار گیرد.
۱_۴_ مدیر واحد مجری می‌تواند به ازای نیروی انسانی که مازاد اعلام می‌شود، به منظور ارائه خدمات با کیفیت تعهد شده نسبت به خرید خدمت فعالیت یا خدمات به روش‌های پیش‌بینی شده در ماده ۸۸ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و آیین‌نامه اجرایی موضوع تصویبنامه شماره ۳۱۴۲۶/ت۲۶۹۷۷ه‍ مورخ ۱/۷/۱۳۸۱ هیئت محترم وزیران اقدام نماید مشروط بر اینکه هیچگونه تعهد استخدامی یا تعهدات قانونی دیگر با پرسنل ذیربط ایجاد نگردد.
۱_۵_ مدیر واحد مجری نیز جزء کارکنان واحد مجری محسوب شده و مشمول تعداد نیروی انسانی مورد نیاز واحد می‌شود.
۱_۶_ مبنای محاسبه در پرداخت‌ها، حقوق و مزایای قانونی سال اجرای قیمت تمام شده در توافقنامه می‌باشد.
۱_۷_ آن تعداد نیروی انسانی که پس از محاسبه قیمت تمام شده و تنظیم توافقنامه بر اساس درخواست مستخدم بازنشسته، بازخرید و انتقال یابند، اعتبار مربوط به حقوق و مزایای آن افراد برای واحد مجری جهت جبران میزان ارائه خدمات و تأمین نیاز از طریق خرید خدمت یا جبران خدمات افراد موجود در اختیار واحد مذکور باقی خواهد ماند.
۱_۸_ کلیه افزایش‌های احتمالی قانونی برای کارکنان واحد مجری در توافقنامه پیش‌بینی شود و این افزایش‌ها درخصوص آیین‌نامه و دستورالعمل اجرایی قیمت تمام شده نیز تسری پیدا می‌کند.
الف ـ۲ـ هزینه‌های مصرفی (مواد مستقیم):
۱) میزان هزینه ملزومات مصرفی، لوازم اداری، آب، برق، سوخت و … که برای انجام یک فعالیت یا واحدی که در آنجا فعالیت‌های متعددی انجام می‌گیرد تعیین می‌شود.
تبصره: میزان هزینه مصرفی حداکثر به میزان هزینه انجام‌شده در سال قبل به اضافه نرخ تورم اعلام شده از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.

۲.۱.۷.۲. نمای خلفی و قدامی
در این حالت باید بدن توسط این خط به دو نیمه مساوی و قرینه تقسیم شود و خط ثقل بین دو پا فرود آید (جینکینز و همکاران، ۱۹۸۹).
۲.۷.۲. تکامل وضعیت بدنی
ستون فقرات در افراد بزرگسال دارای چهار انحنا می­باشد. در حالیکه در بدو تولد فقط دارای یک انحنا مقعر C شکل است. انحنا­های سینه­ای و خاجی به همان حالت اولیه باقی می­مانند که به آن­ها قوس­های اولیه می­گویند. قوس­های لوردوز گردنی و کمری محدب بوده که بعد از تولد ایجاد می­شوند و به آن­ها قوس­های ثانویه می­گویند. لوردوز گردنی زمانی که نوزاد در حدود ۳ ماهگی شروع به کنترل سر می­ کند، شروع به شکل گیری کرده و در ۷-۶ ماهگی که قادر به نشستن است، به طور اولیه تکمیل می­ شود. در حالیکه لوردوز کمری همزمان با شروع ایستادن و راه رفتن کودک شکل می­گیرد. در گذر پیشرفت از مرحله سینه خیز رفتن تا راه افتادن کودک، که لگن خود را به شکل عمودی در می ­آورد، نیاز به تعادل بیشتری وجود دارد. در واقع افزایش و شکل گیری انحنای کمری در پاسخ به نیرو­های گرانشی است که در نتیجه ایستادن، راه رفتن و نگهداری تنه به طور مستقیم به وجود آمده است. توسعه انحنا­های ستون فقرات معمولاً تا کامل شدن رشد ستون فقرات تقریباً تا ۱۷-۱۲ سالگی ادامه پیدا خواهد کرد. وجود این انحنا­ها به طور مستقیم با شکل و اندازه دیسک­های بین مهره­ای و جسم مهره­ها در ارتباط است (لطافت کار و همکاران، ۱۳۸۹).
۳.۷.۲. عوامل موثر بر وضعیت بدن
وضعیت بدنی از جنبه­ های مختلف تحت تاثیر شکل بندی استخوان­ها، ویژگی تاندون­ها و عضلات متصل به آن­ها قرار می­گیرد. عملکرد غیر عادی استخوان­ها، عضلات و بیماری­های تخریب کننده به عنوان عامل اصلی بر هم خوردن راستای بدنی شناخته شده ­اند. با این وجود عواملی که در تعیین و کنترل وضعیت بدنی نقش دارند را می­توان به پنج دسته تقسیم کرد:
۱. عوامل ژنتیکی: مانند جنس، نوع بدن، نقص­های مادر زادی، بیماری­های ذاتی و ناتوانایی­ها، مشکلات بینایی و نرمی مفاصل.
۲. عوامل محیطی: تغذیه، ضربات، اعمال کشش و فشار ناشی از وضعیت بدنی خاص، بیماری، پوشش، سازگاری شغلی، ورزش و آب و هوا.
۳. عوامل روانی: اعتماد به نفس، تصور بدنی، سلامت روحی، عادات روزمره روش زندگی افراد، افسردگی و انگیزش.
۴. عوامل فیزیولوژیکی: سن، رشد، بارداری، خستگی، وزن بدن، فرسودگی و تغییر شکل بافت­ها، تون عضلانی، نرمی استخوان و درد.
۵. عوامل ایدئوپاتیک.
البته لازم به ذکر است که این نوع تقسیم بندی کامل نمی ­باشد. زیرا برای مثال عامل درد هم فیزیولوژیکی و هم روانی به حساب می ­آید و یا سن را می­توان هم در طبقه عوامل فیزیولوژیکی و هم عوامل محیطی قرار دارد (لطافت کار و همکاران، ۱۳۹۱، کیسنر و کوبی، سخنگویی، ۱۳۷۹).

۴.۷.۲. دلایل وضعیت بدنی ضعیف
بعضی از دلایل وضعیت بدنی ضعیف؛ وضعیتی و بعضی ساختاری است.
۱.۴.۷.۲. عوامل وضعیتی
شایع­ترین علت وضعیت بدنی ضعیف، عادت وضعیت بدنی غلط است که در آن شخص وضعیت بدنی صحیح را حفظ نمی­کند. حفظ یک وضعیت بدنی صحیح به عضلاتی قوی و انعطاف پذیر نیاز دارد که به راحتی خود را با تغییرات محیطی وفق دهند. این عضلات بایستی دائماً بر ضد جاذبه عمل کرده و با عضلات دیگر برای حفظ وضعیت بدنی مستقیم هماهنگ باشند (نوربخش و همکاران، ۱۳۷۹). علت دیگر وضعیت بدنی ضعیف عدم تعادل یا کوتاهی عضلات است. برای مثال کوتاهی عضله ایلیوپسواس باعث افزایش لوردوز کمری می­ شود. درد نیز ممکن است سبب ایجاد وضعیت بدنی ضعیف شود. فشار بر روی ریشه عصب در مهره­های کمری ممکن است باعث کمر درد شده و به دلیل وضعیتی که فرد برای کاهش درد به خود می­گیرد، باعث ایجاد ناهنجاری­های وضعیتی بدن از جمله اسکولیوز شود (نوربخش و همکاران، ۱۳۷۹، لطافت کار و همکاران، ۱۳۹۱).
مشکلات تنفسی مثل آمفیزم، ضعف عمومی، وزن زیادی، کاهش حس عمقی و اسپاسم عضلانی (فلج مغزی) نیز ممکن است منجر به وضعیت بدنی ضعیف شوند. اکثر معایب وضعیت بدنی غیر ساختاری را بعد از تشخیص به راحتی می­توان اصلاح کرد. اصلاح آن­ها شامل تقویت عضلات ضعیف، کشش ساختار­های کوتاه شده و آموزش حفظ وضعیت بدنی مستقیم در حین نشستن، ایستادن و دیگر فعالیت­های روزمره است (لطافت کار و همکاران، ۱۳۹۱).
۲.۴.۷.۲. عوامل ساختاری
شامل آن نوع از عوامل هستند که به طور مادرزادی، حین یا بعد از تولد فرد به وجود می­آیند و به صورت تغییرات دائمی در وضعیت بدنی فرد ظاهر می­شوند. وضعیت­های ناهنجار ایجاد شده از این نوع را نمی­ توان با حرکات اصلاحی درمان کرد ولی شاید بتوان با ورزش مرتب و تمرین درمانی به موقع از وخیم­تر شدن آن­ها جلوگیری کرد (نوربخش و همکاران، ۱۳۷۹، لطافت کار و همکاران، ۱۳۹۱).
۵.۷.۲. ناهنجاری­های اسکلتی- عضلانی
بسیاری از مردم از لحاظ قامتی، در وضعیتی پایین­تر از وضعیت ایده آل هستند. اگرچه همه انحرافات وضعیتی موجب بروز آسیب، محدودیت حرکتی و یا ایجاد عوارض ثانویه نمی­شوند و لیکن افراد مرتبط با حوزه حرکات اصلاحی و تندرستی باید بتوانند وضعیت­های ناهنجار را شناسایی کنند و در جهت رفع و کنترل آن­ها برنامه ریزی­های لازم را انجام دهند. برخی از ناهنجاری­های مربوط به ستون فقرات در ادامه به طور اختصار توضیح داده شده است.
۱.۵.۷.۲. انحراف جانبی سر
در وضعیت ایستاده طبیعی و از نمای خلفی و قدامی، سر باید به شکل متعادل قرار بگیرد به
گونه ­ای که خط کشش ثقل از مرکز استخوان پس سری و از روی ستون مهره­ای ناحیه گردن بگذرد. خط شاقولی باید دقیقاً سر را به دو نیمه مساوی و قرینه تقسیم کند، چناچه سر به یک سمت متمایل باشد و خط کشش ثقل بر روی استخوان پس سری منطبق نباشد، عارصه کج گردنی ایجاد می­ شود. شدت ناهنجاری به میزان انحراف سر و مهره­های گردنی از راستای خط کشش ثقل بستگی دارد. این ناهنجاری غالباً مدت زمانی بعد از تولد یا در زمان بلوغ ظاهر می­ شود. چناچه این عارضه درمان نشود اختلال در وسعت میدان دید و چرخش چشم­ها را به دنبال خواهد داشت (جینکینز و همکاران، ۱۹۸۹). از آنجایی که سر سنگین است و از طریق یک بخش نسبتاً کوچک و انعطاف پذیر به بدن اتصال دارد از این رو مهم است که به صورت متوازن بر روی شانه­ها قرار بگیرد. برخی افراد دوست دارند که سر خود را به یک سو خم کنند، که این کار نه تنها باعث اعمال فشار به غضلات نگهدارنده و حرکت دهنده سر و شانه می­ شود، بلکه باعث ایجاد مشکلات بصری نیز می­ شود، زیرا با این کار ارتفاع چشم آن­ها به هم می­خورد، معمولاً این عارضه بر طبق عادت ایجاد می­ شود (جینکینز و همکاران، ۱۹۸۹).
از جمله روش­های تشخیص و ارزیابی این ناهنجاری می­توان به خط شاقولی، صفحه شطرنجی و آزمون نیویورک اشاره کرد که به عنوان معیار ارزیابی وضعیت سر به جلو مورد استفاده قرار می­گیرند، با این وجود اطلاعات حاصل از این روش­ها کیفی بوده و اجازه تجزیه و تحلیل دقیق و بیشتر داده ­های مربوط را فراهم نمی­آورد.
۱.۱.۵.۷.۲. علل بروز کج گردنی
الف- انقباضات تند و تیز: اغلب بعد از یک تصادف کوچک با یک حمله التهاب روماتیسمی شدید به وجود می ­آید و یا به طور کلی در هنگام بیدار شدن از خواب یا اعمال زور شدید در تماس با عضلات گردن رخ می­دهد. انقباضات به وجود آمده غیر ارادی مسبب انقباضات غیر ارادی در عضلات گردن، چرخش­های تند و تیز قابل جلوگیری و کج گردنی هستند.
ب- علت کج گردنی مادرزادی ناشناخته است، ولی چندین تئوری برجسته در این باره وجود دارد:
۱. آسیب به گردن در طول روند­های زایمان؛
۲. وجود رگ­های خونی غیر نرمال و جریان خون غیر نرمال در جنین؛
۳. احتمال قرارگیری نامناسب گردن جنین در رحم مادر؛
۴. احتمالاً ضربه­های درون رحم باعث خونریزی درون عضله شده و به تدریج تشکیل بافت زخم می­دهد و در نتیجه سبب کوتاهی عضلات گردنی می­ شود؛
۵. ضربه­های هنگام زایمان و کشیده شدن گردن در هنگام زایمان.
ج- اکتسابی
۱. فلج یا کوتاهی عضله جناغی-چنبری-پستانی در یکطرف باعث ناهنجاری می­ شود.
۲. ضربه­های وارد بر گردن باعث خونریزی در عضله جناغی چنبری پستانی می­ شود که مانند خونریزی در سایر نقاط بدن تشکیل می­ شود و به بافت جوشگاهی اسکار تبدیل می­ شود. وجود این بافت باعث کوتاهی عضله شده و منجر به کج گردنی می­ شود.
۳. علل دیگر مثل ضربه به ستون مهره­ای گردنی به علت سوختگی پوستی یاپارگی دیسک بین
مهره­ای، آدنی­های چرکی و سایر عفونت­های گردن، سل ستون مهره­ای گردنی و انقباض یکطرفه عضله جناغی چنبری پستانی به دلایل مختلف است.
۴. نگهداری سر در وضعیت بد یا نامناسب به مدت طولانی
۵. ضعف شنوایی و بینایی به گونه ­ای که فرد برای بهتر شنیدن یا بهتر دیدن به طور ناخودآگاه گردن خود را کج می­ کند.
۶. تومورها
۷. بیماری­های دیسک گردنی: نیمه در رفتگی و فتق دار شدن دیسک بین مهره­ای گردنی نیز می ­تواند باعث کج گردنی شود.
۸. داروها
۹. الکل: ممکن است باعث بدتر شدن کج گردنی به طور غیر ارادی شود.

شکل ۱.۲. انحراف جانبی سر
۲.۵.۷.۲. عارضه شانه نابرابر
چنانچه سطح شانه را با یک خط افقی مرجع مورد ارزیابی قرار دهیم، در شرایط طبیعی هر دو شانه باید نسبت به این خط، فاصله یکسانی داشته باشند. یکسان نبودن شانه­ها با خط افقی مرجع در یک طرف را عارضه شانه نابرابر می­نامند. در این عارضه معمولاً شانه­ی سمت دست برتر فردد چار افتادگی می­ شود. اگر در مراحل اولیه این ضعف تشخیص و درمان نگردد، پیشرفت آن موجب تغییراتی در ستون فقرات مثل پشت کج (اسکولیوزیس) می­ شود.
جهت تشخیص و ارزیابی این ناهنجاری نیز از روش­هایی مانند خط شاقولی، صفحه شطرنجی و آزمون نیویورک استفاده می­ کنند که همانطور که عنوان شد، اطلاعات حاصل از این روش­ها کیفی بوده و اجازه تجزیه و تحلیل دقیق و بیشتر داده ­های مربوط را فراهم نمی­آورد.
عوارض و نشانه­ های ناشی از این ناهنجاری عبارتنداز:
-نابرابری زاویه تحتانی کتف­ها؛ نابرابری زاویه بین گردن و سر شانه؛ از دست دادن وضعیت چهار شانه؛ درد در اطراف شانه و گردن؛ ضعف عضلات اطراف شانه­ها؛ کاهش تحرک مفصل شانه؛ نابرابری در ارتفاع دو زائده آخرمی و یا دو استخوان ترقوه و خارج شدن شانه­ها از وضعیت تعادل؛ ناهمسان بودن فاصله میان ناحیه داخلی بازو و تنه در دو طرف بدن.

شکل ۲.۲. ناهنجاری شانه نابرابر
۳.۵.۷.۲. اسکولیوزیس (کج پشتی)

پژوهشگر ( کمک پژوهشگر)مهارت چهارم ، استفاده از هیجانات و نحوه بکارگیری آنها و روش‌های بکارگیری را توضیح می‌دهد و به شیوه ایفای نقش ( توسط پژوهشگر و افراد داوطلب) و بحث گروهی و پرسش و پاسخ از شرکت‌کنندگان را به مشارکت در بحث دعوت می کند.
تمریناتی در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرد تا زمان برگزاری جلسه آینده اجرا نموده و جلسه آینده ضمن حضور در کلاس، تمرینات را به همراه داشته باشند. همچنین مطالب تدریس شده در جلسه، بصورت کتبی در اختیار دانش‌آموزان قرار گرفت.
تمرینی همه جانبه جهت بکارگیری چهار مهارت تدریس شده در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرد.
تمرین جلسه ۱- ۵:موقعیتی در گذشته، را در نظر بگیرید که در آن در خصوص موضوعی، با شخصی دچار بحث و مخالفت شده‌اید و به سوالات زیر پاسخ دهید؟

• • درآن لحظه چه احساسی داشته‌اید؟ چه واکنشی نشان داده‌اید؟

• • آیا قادر بوده‌اید به نحو مناسبی، احساس و هیجان خود را به طرف مقابل نشان دهید یا بیان نمایید؟

• • چگونه مشکل پیش آمده را حل نموده‌اید؟

• • مجددا همان موقعیت را تصورکنید، با توجه به دانسته های فعلیتان، چگونه با آن برخورد می‌نمایید؟ راه حل را لیست نمایید و بهترین آن را با ذکر علت انتخاب، بیان نمایید.

تمرین جلسه ۲-۵(تمرین نهایی): ۵ مورد از موقعیت‌های استرس‌زای تحصیلی خود را در نظر گرفته و پاسخ‌ مربوطه را بنویسید:

جلسه ششم
از دانش‌آموزان خواسته شد خلاصه‌ای از مباحث جلسات قبل را بیان کنند.
از شرکت‌کنندگان خواسته می‌شود تمرین جلسه قبل خود را روی تخته یادداشت نموده و سپس با کمک دانش‌آموزان پاسخ‌های داده شده را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهند.
به سوالات پاسخ می‌دهد.
از شرکت‌کنندگان خواسته شد به سه گروه تقسیم شده سپس با اجرای نمایش و نشان دادن مثالی از موقعیت فرضی، مهارت‌‌های تدریس شده را بکار گرفته و موقعیت نمایش داده شده را تجزیه و تحلیل نمایند.
در پایان نکاتی جهت تقویت مهارت‌های هوش هیجانی برای دانش‌آموزان بازگو شد.

روش تجزیه و تحلیل داده‌ها
پس از ورود داده‌ها و کنترل از نظر صحت ورود، تجزیه و تحلیل داده‌ها توسط نرم‌افزار آماری SPSS ویرایش ۵/۱۱ انجام شد.
برای بررسی توزیع داده‌ها از آزمون کولمگروف – اسمیرنوف استفاده شد. برای بیان مشخصات واحدهای پژوهش در دو گروه از آمار توصیفی شامل جداول، توزیع فراوانی و همچنین نمودار استفاده شد. برای مقایسه گروه‌ها از آزمونهای آماری بسته به نوع متغیر به شرح زیر استفاده شد:
برای بررسی همگنی دو گروه از نظر متغیرهای کیفی از آزمون مجذور کای و برای مقایسه متغیرهای کمی برخوردار از توزیع نرمال از آزمون تی و سایر متغیرهای کمی از آزمون من‌ویتنی استفاده شد.
مقایسه قبل و بعد گروه کنترل و آزمون از نظر استرس تحصیلی با بهره گرفتن از آزمون تی‌زوج انجام شد و برای مقایسه استرس تحصیلی بین دو گروه از آزمون آماری تی‌مستقل ( درصورت غیرهمگن بودن از آزمون کوواریانس) استفاده شد.
برای بررسی ارتباط متغیرهای مداخله‌گر با متغیر وابسته از آزمون‌های آنالیز واریانس یک‌طرفه و آزمون توکی استفاده شد.
در آزمون‌های انجام شده درجه اطمینان ۹۵ درصد و سطح معنی‌داری ۰۵/۰=α مدنظر بود. لذا در مواردی که ۰۵/۰>P فرضیه صفر رد شد و فرضیه جایگزین پذیرفته شد.
محدودیت‌های پژوهش
وضعیت روحی، روانی و عاطفی دانش‌آموزان حین تکمیل پرسشنامه
وجود تفاوت‌های فردی مانند الگوهای تربیتی، استعداد و توانایی هریک از شرکت‌کنندگان در دریافت و کسب اطلاعات تدریس شده
ملاحظات اخلاقی
این پژوهش از نوع تجربی خواهد بود. تمامی کدهای اخلاقی حفاظت از آزمودنی انسانی مورد نظر معاونت پژوهش دانشگاه علوم پزشکی مشهد در پژوهش حاضر رعایت شده است که به برخی از موارد آن در زیر اشاره می‌شود.
اخذ تأییدیه از کمیته اخلاق پژوهش دانشگاه علوم پزشکی مشهد
ارائه معرفی‌نامه از دانشکده پرستاری و مامایی مشهد به محیط پژوهش
معرفی پژوهشگر و پژوهش و اهداف آن به مسئولین مربوطه و واحدهای پژوهش و جلب رضایت ایشان
اختیاری بودن شرکت در پژوهش و امکان خروج از مطالعه در هر زمان
اطمینان دادن که کلیه اطلاعات محرمانه باقی می‌ماند و نتایج بصورت کلی ارائه خواهد شد

معنی بیت: من خاک راه توام زیرا که عشق تو مرا از خاک مذلت و خفت به رایگان و بی‌چشم داشت برگرفت و به اوج عزت برد.
۷)گفته ای سایه از تو بردارم سایه از خاک چون توان برداشت
در مصرع دوم بیت استفهام انکاری وجود دارد.
در بیت تشبیه مضمر وجود دارد.
معنی بیت: تو گفته ای که من سایه لطف خود را از روی تو برمی دارم اما این ممکن نیست زیرا که سایه تو همیشه بر سر من است. همچنانکه سایه همیشه بر روی خاک می افتد، من نیز خاک درگاه توام.
۸)تو فگندی مرا ز چشم و لیک کرم شاه کامران برداشت
معنی بیت: تو مرا از چشم خود فکندی و تحقیر کردی اما کرم و بزرگواری شاه کامران مرا از خاک برگرفت و عزت داد.

وزن:

فاعلاتن مفاع لن فع لان

بحر:

خفیف مسدس محبون اصلم مسبغ

مجیر، دنبال دو قصیده قبل، این قصیده را نیز بر وزن قصیده خاقانی:

راحت از راه دل چنان برخاست که دل اکنون ز بند جان برخاست

می سراید و در این قصیده ابتدا در براعت استهلالی گویا از بی وفایی و ناپایداری دنیا می‌گوید و احتمالاً از درگذشت بزرگی که وجودش خاک را زر می کرده است می نالد.
سپس شکر می گذارد که این نقیصه با وجود قزل ارسلان رفع و جبران می شود و آنگاه وصف عدل و داد و قدرت و حشمت قزل ارسلان را می کند و در پایان برای او آرزوی طول عمر و بنای سلطنت و سلطه می نماید.

۱)عافیت رخت از جهان برداشت مکرمت دیده زین مکان برداشت
رخت برداشتن: کنایه از رفتن و کوچ کردن، فنا شدن (فرهنگنامه شعری)
مکرمت: جوانمردی، بزرگی (معین).
معنی بیت: عافیت و امن و آسایش از گیتی فانی برچیده شد و جوانمردی و بزرگی از این دنیا چشم پوشیده؛ یعنی جهان پرآشوب شده است، امن و آسایشی نیست و کسی وقعی به بزرگواری و جوانمردی نمی نهد.
۲)آفتابی که خاک را زر کرد سایه زین تیره خاکدان برداشت
خورشید و زر: در احکام نجومی از میان فلزات گرانبهاترین آن ها یعنی زر به خورشید منسوب است و تکوین زر را در خاک بر اثر پرتو خورشید می دانستند بدان حد که از آفتاب گاهی با صفت زرگر چرخ در شعر یاد شده است. (فرهنگ اشارات ص ۵۱؛ ذیل آفتاب)
تیره خاکدان: کنایه از دنیای تیره و تار ظلمتکده.
سایه از … برداشتن: کنایه از بی توجهی کردن، پشتیبانی و عنایت از … دریغ داشتن
(فرهنگنامه شعری)

آفتاب در اینجا استعاره از ممدوح است و احتمالاً خاک نیز استعاره از خود شاعر است.

بین آفتاب و خاک و زر و نیز بین آفتاب و سایه تناسب وجود دارد.
معنی بیت: آفتابی که با نظر و تابش خود خاک را زر می کرد و تعالی می بخشید، سایه و عنایتش را از این خاکدان تیره یعنی دنیا دریغ کرد. (ظاهراً اشاره به غیبت و درگذشت بزرگی است).
۳)خون روان شد ز چشم من که فلک خونم از اکحل روان برداشت
اکحل:‌ نام رگی است میان قیفال و اسیلم که قصد آن می کنند و آن را رگ هفت اندام گویند.
وز پی آنکه مزاجش نکند فاسد خون سرخ بید از همه اعضا بگشاید اکحل (۱)
اکحل روان: استعاره از اشک چشم
معنی بیت: دیده من خون بارید زیرا که فلک اشک خونینی را از چشم من جاری ساخت و خون از چشم من روانه گشت.
در این بیت تبلیغ (نوعی از مبالغه) وجود دارد. (مقدمه دیوان مجیر، ص شصت و پنج).
۴)اسب صبرم ز رنج پوست فگند محنتم مغز استخوان برداشت
اسب صبر: اضافه تشبیهی
پوست فکندن: کنایه از از بین رفتن و نابود شدن
مغز استخوان برداشتن: کنایه از بسیاری رنج و نهایت محنت. مقایسه شود با کارد به استخوان رسیدن.
معنی بیت: طاقتم طاق شد و اسب صبر من از بسیاری رنج پوست انداخت و پوستش ضایع شد، و از بس ملول شدم که از شدت ملال مغز استخوانم سوخت و تهی شد.
۵)دم دم این عمر من نهفته ربود کم کم این گنج من نهان برداشت
گنج: استعاره از عمر و جوانی.
معنی بیت: زمانه لحظه به لحظه‌ی عمر مرا از من ربود و گرفت بی آنکه خود خبردار شوم و سرمایه‌ی عمر مرا که گنج و خزانه من بود به پنهانی برداشت و برد.
۶)نرسم من به همرهان وفا زانکه شب رفت و کاروان برداشت
همرهان وفا: اضافه اقترانی یا اضافه بیانی
کاروان برداشت: کاروان بار برداشت و رفت.
معنی بیت: من طاقت و توش و توان رسیدن به همراهان وفادار را در خود نمی بینم، زیرا که شب سپری شد و کاروان بار خود را برداشت و رفت.
۷)لب به دندانم از جهان که مرا نقد عمر از ره دهان برداشت
لب به دندان بودن: کنایه از متعجب و حیران و متحیر و متأسف و نادم بودن. (فرهنگنامه شعری).
نقد عمر: اضافه تشبیهی
نقد عمر از ره دهان برداشتن: کنایه از فرو ریختن دندانها است. (تعلیقات دیوان مجیر. ص۵۲۴).
معنی بیت:‌ من از این دنیا در شگفتم و از شگفتی لب به دندان می گزم که چگونه نقد عمر مرا که دندانهای من بود و نشانه جوانی ام می بود، ربود.
وجه دوم: جهان غدار نقد عمر مرا نفس نفس و دم به دم از من گرفت. (اشاره به کوتاهی عمر انسان است که در هر دم برآوردن لحظه ای از عمر انسان می گذرد).
۸)تا کی از قرص مهر و کاسه چرخ کین چنین رفت و آن چنان برداشت

باتوجه به تغییراتی که در تابع پرداخت مورد انتظار صورت پذیرفته، لازم است تا نحوه­ استقرار بازار توان راکتیو نیز اصلاح گردد.
طبق مطالب ذکر شده، استقرار بازار توان راکتیو بصورت زیر اصلاح می­گردد:
(۳-۹)
در رابطه (۳-۹) مولفه اول دارای ضریب می­باشد یعنی اگر واحدی برای جذب و یا تولید توان راکتیو انتخاب شود این ضریب یک می­گردد و هزینه در دسترس بودن به آن واحد تعلق می­گیرد و در غیر اینصورت این مولفه صفر می­گردد. مولفه دوم و سوم بترتیب مربوط به عملکرد واحد در ناحیه جذب و تولید توان راکتیو می­باشد و مولفه­های چهارم و پنجم مربوط به عملکرد واحد در ناحیه­ی فرصت است.

همانطور که اشاره شد به منظور تسویه بازار، بالاترین پیشنهاد قیمت در بین ارائه دهندگان انتخاب شده، بعنوان قیمت یکسان تسویه بازار انتخاب می­گردد. قیود زیر اطمینان حاصل می­ کند که قیمت­های بازار، برای مجموعه ­ای از پیشنهادات داده شده، بالاترین پیشنهاد قیمت پذیرفته شده می­باشد.
(۳-۱۰)
(۳-۱۱)
(۳-۱۲)
(۳-۱۳)
(۳-۱۴)
قیود (۳-۱۰) تا (۳-۱۳) بترتیب اطمینان حاصل می­ کند که قیمت تسویه بازار برای هزینه در دسترس بودن، هزینه جذب توان راکتیو، هزینه تولید توان راکتیو و هزینه فرصت، بالاترین قیمت پذیرفته شده باشد. قید (۳-۱۲) بیان می­ کند که قیمت تسویه برابر با بالاترین قیمت پیشنهادی واحد پذیرفته شده­ برای تولید توان راکتیو در ناحیه تولید توان راکتیو و یا ناحیه فرصت می­باشد. قید (۳-۱۴) همچنین بیانگر آن است که اگر واحدی در یکی از نواحی دوم و یا سوم عمل کند، هزینه در دسترس بودن به آن تعلق می­گیرد.( نواحی عملکرد روی مختصات توان راکتیو یک ژنراتور بطور مفصل در بخش (۲-۱-۶-۱) بیان گردید.)

• مدل بازارهای مجزای توان اکتیو و راکتیو

  1. 1. بازار مجزای توان اکتیو

   

   

در بازار مجزای توان اکتیو، همه واحدهای تولیدی پیشنهادات فروش خود را برای عرضه­ی میزان مشخصی از انرژی الکتریکی و با قیمت معینی در دوره­ زمانی مورد نظر به بهره­بردار مستقل سیستم ارائه می­ دهند. بهره‌بردار مستقل سیستم ابتدا با انجام پخش‌بار بهینه با تابع هدف کمینه نمودن مجموع هزینه پیشنهادی واحدهای تولیدی، میزان خروجی آن­ها را در بازار انرژی تعیین می کند، سپس بیشترین قیمت پذیرفته شده در بازار بعنوان قیمت تسویه (^[۳۱]MCP) تعیین می‌شود و به هریک از واحدهای برنده شده براساس حاصل‌ضرب قیمت MCP در میزان تولیدشان پول پرداخت خواهد شد. همانطور که قبلاً اشاره شد این امر به تولیدکنندگان انگیزه کافی می­دهد تا پیشنهادهای خود را بصورتی که بازتاب­دهنده هزینه حاشیه­ای تولیدشان می­باشد ارائه دهند. بدین ترتیب تابع هدف در بازار مجزای انرژی بصورت زیر تعریف می­ شود:
(۳-۱۵)
در این رابطه قیمت­ تسویه بازار برای تولید توان اکتیو می­باشد و توان اکتیو تولید شده توسط واحد ژنراتوری است. متغیر باینری بوده و نشان می­دهد که واحد ژنراتوری برای تولید توان اکتیو انتخاب شده است یا خیر. نیز نشان­دهنده تعداد واحدهای ژنراتوری متصل به گره iام می­باشد و برابر با تعداد گره­های شبکه است.
قیود مربوط به برگزاری بازار توان اکتیو در ادامه آورده خواهد شد.

• بازار مجزای توان راکتیو

در بازار مجزای توان راکتیو هدف تأمین توان راکتیو مورد نیاز شبکه با کمترین هزینه می­باشد. بدین منظور تابع پرداخت کل(TPF) اصلاح شده در این پایان نامه به عنوان تابع هدف مسأله پخش­بار بهینه جهت تسویه بازار توان راکتیو بصورت زیر بکار برده می­ شود:
(۳-۱۶)
در این رابطه و و متغیرهای باینری برای ژنراتورها می­باشند و نشان می­دهد که ژنراتور uام متصل به گره iام در کدام ناحیه عملکرد انتخاب شده است. بعنوان مثال اگر برابر یک باشد یعنی این واحد برای عملکرد در ناحیه جذب توان راکتیو پذیرفته شده است.توضیحات کامل در ارتباط با این رابطه در بخش (۳-۲) آورده شده است.