فرمول فوق می تواند به این صورت نیز ارائه شود:
خالص اقلام تعهدی اختیاری  خالص اقلام تعهدی غیر اختیاری  جریان وجه نقد ناشی از عملیات = سود خالص
مفهوم اقلام تعهدی اختیاری عبارت است از اقلام تعهدی که مدیریت می تواند کنترلهایی را روی آنها اعمال کند.
فرض کنید که شرح ۴ قلم تعهدی به شرح ذیل باشد:
هزینه های استهلاک: هزینه استهلاک سالانه از روش استهلاک شرکت و برآورد آن از عمر مفید منتج شده است. طبق این روش، هزینه استهلاک یک قلم تعهدی غیر اختیاری است.
افزایش در خالص حسابهای دریافتی: فرض کنید که این افزایش ناشی از کاهش در ذخیره مطالبات مشکوک الوصول است که در اثر کسری برآورد ذخیره نسبت به سالهای قبل است. این قلم تعهدی اختیاری می باشد چون مدیریت قدرت مانور زیادی بر روی مقدار این قلم دارد. دلایل دیگر برای افزایش می تواند خط مشی های اعتباری فراوان شرکت یا باز گذاشتن دفاتر بعد از سال مالی و یا این افزایش می تواند ناشی از افزایش در حجم دادوستد باشد. دو مورد اول اقلام تعهدی اختیاری و مورد سودم، غیر اختیاری می باشد(هیلی، ۱۹۹۳).رویکرد دوم برای تحقیق در مورد آثار و شواهد مدیریت سود آزمون تغییرات در رویه های حسابداری می باشد. هلی در مجموعه شرکتهای نمونه خود ۲۴۲ تغییر در رویه های حسابداری که تاثیر بر سود خالص داشت و باید شناسایی می شد در طی ۱۲ سال (۱۹۸۰-۱۹۶۸) جمع آوری نمود.

همانگونه که هلی اشاره نمود، تغییرات در روش های حسابداری در مقایسه با اقلام تعهدی ابزار مفیدی برای مدیریت سود فرصت طلبانه نیستند. دلایل عبارتند از:
این چنین تغییراتی در مقایسه با اقلام تعهدی بسیار آشکار و قابل مقایسه هستند (این تغییرات باید در گزارش مالی سالیانه گزارش شوند.)
استاندارد ثبات رویه اغلب یک روش ویژه ای برای جلوگیری از این تغییر می باشد، بنابر این تغییرات رویه های حسابداری یک ابزار آشکار و غیر قابل انعطاف در مدیریت سود فراهم می کنند.
در ۹ سال از ۱۲ سال که هیلی شرکتها را مقایسه می کرد، متوجه شد که آن طبقه از شرکتها که تغییرات در طرح پاداش داشته اند، در حقیقت بیشترین تغییر در رویه حسابداری را انجام داده اند. این موضوع شواهد مهمی را ارائه می کند که مدیران از این گونه تغییرات (تغییر در رویه های حسابداری) به عنوان ابزاری برای مدیریت سود استفاده می کنند.باید اذعان کرد که مطالعات در مورد مدیریت سود با مسائل روش شناسی سختی روبرو است. بخاطر اینکه اقلام تعهدی اختیاری بطور مستقیم قابل مشاهده نیستند.
بخش چهارم: پیشینه تحقیق
۲-۲۳) تاثیر ساختار مالکیتی متمرکز بر شرکتهای سهامی
۲-۲۳-۱) تحقیقات انجام شده در خارج از کشور
آرین چاپل^[۷۲] (۲۰۰۴) نشان داد که حـدود دو سـوم شرکت­های فعال دربورس بلژیک عمدتاً دارای سـاختار مالکیت متمرکز هستند زیرا یکی از راه های افزایش اعمال کنترل بر شرکت­ها ، تمرکـز مالکیت اسـت . ضمن اینکه اکثـر شرکت­های بورسـی در بلژیک به ترکیب مالکیت عمده­ای گرایش دارند که سـهامداران عمده آنها دارای حق رای نسبت به حداقل ۵۰ یا درصد سـهام شرکت باشند . چاپل ، علت اصلی این یافته را در این نکته خاطرنشان کرده اسـت که سـهامداران عمده در کشور بلژیک دارای قدرت کنترل بالایی هستند زیرا در این کشور اعضای هیات مدیره ، عمدتاً به نفع منافع مدیران وسـهامداران عمل می­کننـد. حتی اگر نحوه کنترل و مدیریت آنها خلاف قانون باشـد ، زیرا منافع سـهامداران عمده را به عنوان بهترین گزینـه برای پیش دسـتی برقوانین می­داننـد .
فرث و همکاران^[۷۳] (۲۰۰۲) در بررسی خـود روی ۵۴۹ شرکت در کشور چین طی سـالهای ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۰ نشـان داد که بین مکانیسم­های کنترلی در راهبری شرکت­ها و عملکرد شرکت رابطـه معناداری وجـود دارد ، ضمناً بین مکانیسم­های حکمرانی مختلف همبستگی وجـود دارد یعنی انتخاب یک روش کنترلی مستقل از سـایر شیوه ها نیست (مثلاً بین سـاختار مالکیت و نظام پرداخت همبستگی وجـود دارد و این شـیوه­های حکمرانی برحسب شـرایط می­توانند جایگزین یکدیگر شـوند. سـایر یافته­های این تحقیـق نشـان می­دهـد که در کشـور چین ، عوامل کنترلگر بیرونی که در بازار وجـود دارنـد نظیر قوانین و مقررات دولتی ، بیشترین نقش را در اعمال حکمرانی بر شرکت ها برعهده دارند و برخلاف مالکیت خصوصی ، مالکیت دولتی مهم ترین ابزار حکمرانی درکشور چین اسـت.
دیتمن^[۷۴] (۲۰۰۴) در تحقیـقی که در کشور آلمان انجام داد ، تاثیر میزان حقوق کنترلی سـهامداران را بر سـاختار مالکیت شرکت­ها بررسی می­کنـد . بخش عمده خریدهای کلان در سـرمایه گذاری سـهام در کشور آلمان بر روی سـهام با حق رای انجام می­شـود زیرا مهمترین مزیت این سهم افزایش توان نظارت و کنترل سـهامدار بر شرکت اسـت . دیتمن در تحقیـق خـود دریافت که میزان حق­رای و کنترل سـهامدار درسـاختار مالکیت شرکت به حجم فعالیت معاملاتی عمده وی بستگی دارد به نحوی که اگر مزایای ناشی از حق رای سـهام کم باشـد ، سهم مدیران در سـرمایه­گذاری­های عمده کاهش می­یابـد ، برعکس اگـر مزایای ویژه کنترل سـهام با حق رای ، بالا باشـد ، سـاختار مالکیت به سمت سـاختار مدیریتی سوق پیدا می­کنـد به عبارتی سهم مدیران درسـاختار مالکیت شرکت افزایش می­یابـد
بوش و همکاران^[۷۵] (۲۰۰۸) به تحلیل این مسـاله پرداخته­اند که آیا سـرمایه­گذاران نهـادی ترجیح می­ دهند پرتفوی خود را در شرکت­های با سـاز و کارهای حاکمیتی بهتر شکل دهنـد . این تحقیـق نشان داد که اگر چه سـرمایه­گذاران نهـادی انگیزه­هایی برای سرمایه ­گذاری در شرکت­های با سـاز و کار حاکمیت بهتر دارند ، اما رابطـه معناداری بین مالکیت نهـادی و حاکمیت شرکتی وجـود ندارد .
المیر و سبوی^[۷۶] (۲۰۰۸) هدف از این تحقیق که در سال ۲۰۰۸ صورت گرفته است در حقیقت برای پیدا کردن پاسخ به این مسآله است که چگونه مکانیزم‌ها و سیاست‌های راهبردی شرکت،تحت عمل هیئت مدیره، حسابرسان و مدیران کیفیت، ساختار مالکیت شرکت،‌ می‌تواند سبب کاهش شکاف بین ارزش افزوده اقتصادی (EVA) و ارزش بازار تقریبی ایجاد شده توسط ارزش سهامداران (CSV) شود. نتایج نشان‌ می‌دهد که ویژگی‌های راهبردی حاکمیتی شرکت، استقلال هیئت مدیره، تخصص حسابرسان و شهرت آنان، ساختار مالکیت و سهام نقش مه می‌در تبیین این تفاوت‌ها دارند.
سانتراروک^[۷۷](۲۰۰۹) به بررسی روابط میان ساختار هیئت مدیره و مالکیت نهادی به عنوان جنبه‌هایی از حاکمیت شرکتی پرداخته است. این تحقیق در بین شرکت‌های فعال تایلند در سالهای (۲۰۰۰) تا (۲۰۰۷) می‌باشد. ویژگی که این تحقیق دارد این است که برای معیار عملکرد هم از شاخص حسابداری و هم از شاخص بازار استفاده شده است. در این تحقیق بازده سرمایه به عنوان معیار حسابداری و شاخص کیوتوبین به عنوان شاخص بازار استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که رابطه مثبت و معنا داری بین حضور سهامداران عمده و بازده سرمایه وجود دارد یعنی تمرکز مالکیت باعث بهبود شاخص بازده سرمایه گردیده است. همچنین حضور سهامداران نهادی نیز تاثیر مشابهی بر بازده سرمایه داشته است.
جیانگ و کیم(۲۰۰۲) بیان داشتند که در شرکت هایی که تمرکز مالکیت وجود دارد، اطلاعات داخلی با ارزش، درباره چشم اندازهای تجاری آتی شرکت و همچنین استراتژی های تجاری آن، از طریق ارتباط مستقیم بین مدیران و شرکت های مالک عمده سهام به طور انحصاری در اختیار قرار می گیرد. این انتقال اطلاعات اغلب از طریق کانال هایی همانند اعضای مشترک هیات مدیره در اختیار شرکت های سهامدار قرار می گیرد و از این طریق اکثر شرکت های سرمایه گذار به این اطلاعات دسترسی پیدا می کنند. در این میان، تنها منبع اطلاعاتی سهامداران جزء گزارشهای مالی منتشر شده بوسیله مدیران شرکتهای سهامی می باشد. این در حالی است که ممکن است این گروه از سهامداران به حجم عمده ای از اطلاعات حیاتی در خصوص چشم انداز آتی شرکت، دسترسی نداشته باشند.
آرین چاپل (۲۰۰۸) نشان داد که حـدود دو سـوم شرکت­های فعال در بورس بلژیک عمدتاً دارای سـاختار مالکیت متمرکز هستند زیرا یکی از راه های افزایش اعمال کنترل بر شرکت­ها ، تمرکـز مالکیت اسـت . ضمن این که اکثـر شرکت­ های بورسـی در بلژیک به ترکیب مالکیت عمده ­ای گرایش دارند که سـهامداران عمده آنها دارای حق رای نسبت به حداقل ۵۰ درصد سـهام شرکت باشند . چاپل ، علت اصلی این یافته را در این نکته خاطرنشان کرده اسـت که سـهامداران عمده در کشور بلژیک دارای قدرت کنترل بالایی هستند زیرا در این کشور اعضای هیات مدیره ، عمدتاًبه نفع منافع مدیران وسـهامداران عمل می­کننـد . حتی اگر نحوه کنترل و مدیریت آنها خلاف قانون باشـد ، زیرا منافع سـهامداران عمده را به عنوان بهترین گزینـه برای پیشدسـتی بر قوانین می­داننـد .
دیتمن (۲۰۱۱) در تحقیـقی که در کشور آلمان انجام داد ، تاثیر میزان حقوق کنترلی سـهامداران را بر سـاختار مالکیت شرکت­ ها بررسی می­کنـد . بخش عمده خرید های کلان در سـرمایه گذاری سـهام در کشور آلمان بر روی سـهام باحق رای انجام می­شـود زیرا مهمترین مزیت این سهم افزایش توان نظارت و کنترل سـهامدار بر شرکت اسـت . دیتمن در تحقیـق خـود دریافت که میزان حق ­رای و کنترل سـهامدار در سـاختار مالکیت شرکت به حجم فعالیت معاملاتی عمده وی بستگی دارد به نحوی که اگر مزایای ناشی از حق رای سـهام کم باشـد ، سهم مدیران درسـرمایه­گذاری­ های عمده کاهش می­یابـد ، برعکس اگـر مزایای ویژه کنترل سـهام باحق رای ، بالاباشـد ، سـاختار مالکیت به سمت سـاختار مدیریتی سوق پیدا می­کنـد به عبارتی سهم مدیران درسـاختار مالکیت شرکت افزایش می­یابـد . کرینسکیولی (۲۰۱۳) دریافتند که اعلان سود عدم تقارن اطلاعاتی را در بازار افزایش میدهد بر طبق مدل عدم تقارن اطلاعاتی که کاپلند و گالی (١٩٨٣) و میلورام و گلشتن (١٩٨۵) ارائه کردند ، در بازار میتوان دو نوع معامله گر را متصور شد . الف – معامله گران نقد ب - معامله گران مطلع . معامله گران مطلع به این خاطر اقدام به انجام معامله میکنند که دارای اطلاعات محرمانه ای هستند که در قیمت ها منعکس نشده است. در حالی که معامله گران نقد سرمایه گذارن غیر مطلع تنها به دلیل دارا بودن نقدینگی به انجام مبادله اقدام میکنند . البته این مدل ها بر روابط بین تفاوت قیمت خرید و فروش و افراد مطلع در بازار اشاره دارند . بازار سازها از انجام معامله با افراد مطلع دچار زیان میشوند و این زیان را از طریق گسترش دامنه قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام جبران میکنند . براساس این مدل عدم تقارن اطلاعاتی در بازار منجربه افزایش دامنه قیمتهای پیشنهادی میشود.
بوش و همکاران (۲۰۱۳) به تحلیل این مسـاله پرداخته ­اند که آیا سـرمایه­گذاران نهـادی ترجیح می­ دهند پرتفوی خود را در شرکت­ های با سـاز و کار های حاکمیتی بهتر شکل دهنـد . این تحقیـق نشان داد که اگر چه سـرمایه ­گذاران نهـادی انگیزه ­هایی برای سرمایه ­گذاری در شرکت­ های با سـاز و کارحاکمیت بهتر دارند ، اما رابطـه معناداری بین مالکیت نهـادی وحاکمیت شرکتی وجـود ندارد تسـایوگـو (۲۰۱۳) ارتباط بین مالکیت نهـادی و عملکرد شرکت­ ها برای سـالهای ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۳ را مورد پژوهش قرار دادند . مالکیت نهـادی برابر درصد سـهام نگهداری شـده توسط شرکت­ های دولتی از کل سـهام سـرمایه می­باشـد و این شرکت­ ها شامل شرکت­های بیمه ، مؤسسات مالی ، بانک­ها ، شرکت­ های دولتی و دیگر اجزای دولت می­باشند. آنها نشان دادند که سـرمایه ­گذاری نهـادی در شرکت­ ها ممکن اسـت به سـرمایه­گذاران کمک کنـد تا مسائل نمایندگی حاصله از تفکیک مدیریت و مالکیت را کاهش دهند .
۲-۲۳-۱) تحقیقات انجام شده در داخل کشور
نوروش و ابرهیمی کردلر(۱۳۸۴) در تحقیقی به بررسی رابطه ترکیب سهامداران با تقارن اطلاعات و سودمندی معیارهای حسابداری عملکرد پرداختند . یافته های ا ین تحقیق، نشان داد که در شرکت هایی که مالکیت نهادی بیشتری دارند در مقایسه با شرکتهایی که مالکیت نهادی کمتری دارند، قیمت های سهام، اطلاعات سودهای آتی را بیشتر در برمی گیرد. این یافته با مزیت نسبی سهامداران نهادی در جمع آوری و پردازش اطلاعات مطابقت دارد.
قنبری(۱۳۸۸) در تحقیق خود رابطه سه مکانیزم درونی(نسبت حضور اعضای غیر موظف در ترکیب هیات مدیره، حسابرس داخلی، شفافیت اطلاعاتی ) و یک مکانیزم بیرونی(سرمایه گذاران نهادی)را با عملکرد مورد بررسی قرارداد. در این تحقیق برای محاسبه عملکرد از دو معیار نسبت Q توبین و رشد سود خالص استفاده شد. با نمونه ­ای مشتمل بر ۷۳ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و با بهره گرفتن از داده ­های سالهای ۸۴-۸۲ و با کمک روش های آماری ضریب همبستگی،تحلیل ضرایب رگرسیون و آزمون مقایسه میانگین دو جامعه مستقل فرضیه ­های تحقیق مورد آزمون قرار گرفت و نتایج زیر به­دست آمد:
۱- نسبت اعضای غیر موظف در ترکیب هیات مدیره بر عملکرد تاثیری ندارد،
۲- وجود حسابرس داخلی رابطه­ای مستقیم و مثبت با عملکرد دارد،
۳- شفافیت اطلاعاتی رابطه­ای با عملکرد شرکت ندارد،
۴- سرمایه­گذار نهادی با عملکرد رابطه مستقیم و مثبت دارد.
ایزدی نیا و رسائیان(۱۳۸۹)، به بررسی رابطه برخی از ساز وکارهای نظام حاکمیت شرکتی شامل درصد اعضای غیرموظف هیأت مدیره و کیوتوبین به درصد سرمایه گذاران نهادی و سطح نگهداشت وجه نقد به عنوان متغیرهای مستقل و عنوان معیار ارزش شرکت و متغیر وابسته در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. نتایج پژوهش بیانگر این است که بین درصد مالکیت سرمایه گذاران نهادی و ارزش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه مثبت و معناداری وجود دارد، اما بین درصد اعضای غیرموظف هیأت مدیره و ارزش شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معناداری وجود ندارد. سطح نگهداشت وجه نقد نیز رابطه مثبت و معناداری با ارزش شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران دارد.
۲-۲۴)تحقیقات انجام شده در خصوص مدیریت سود
۲-۲۴-۱) تحقیقات انجام شده در خارج از کشور
برای اولین بار واتس و زیمرمن (۱۹۸۶) ثابت کردند که شرکتهای با اهرم مالی بالا در مقایسه با سایر شرکتها، با احتمال بیشتری دست به بیش نمایی سود می زنند. آنها دریافتند که بیش نمایی سود در دوره هایی که شرکت در حال مذاکره جهت تامین مالی خارج از شرکت با اعتباردهندگان بوده است؛ شدت بیشتری پیدا کرده است. واتس و زیمرمن این رفتار فرصت طلبانه مدیران را در جهت کاهش ریسک اعتباری شرکت و اجتناب از سهمیه بندی اعتباری تعبیر نموده و معتقدند که شرکتها بدین روش سعی می کنند.
کازنیک^[۷۸](۱۹۹۹) نقش مدیریت سود در کاهش هزینه های مرتبط با خطای پیش بینی سود توسط مدیریت را بررسی کرده است. او با تمرکز بر اقلام تعهدی به عنوان منبع اصلی مدیریت سود چنین نتیجه گیری می کند که مدیران به دلیل بیم از اقدامات قانونی سهامداران و از دست دادن اعتبار خود، از اقلام تعهدی اختیاری برای کاهش خطای پیش بینی سود استفاده می کنند. یافته های این تحقیق بیانگر این است که مدیرانی که سود را بیشتر از واقع برآورد می کنند، سود گزارش شده را به سمت بالا مدیریت کرده، حجم مدیریت سود به هزینه ها ی مرتبط با خطای پیش بینی سود بستگی دارد.
دیچو و دیچاو(۲۰۰۲) نقش ارقام تعهدی را جهت اندازه گیری بهتر سنجش عملکرد شرکت ها در یک سری زمانی بررسی کردند. به دلیل آن که اقلام تعهدی نیازمند مفروضات و پیش بینی جریان های نقدی آتی است، بنابراین کیفیت اقلام تعهدی و سود با افزایش در خطای پیش بینی مقدار اقلام تعهدی کاهش می یابد. آنها در نهایت چن ین نتیجه گیری می کنند که ویژگی های هر شرکت همانند قدرمطلق میزان اقلام تعهدی، طول چرخه عملیاتی، انحراف معیار از فروش، جریان های نقدی اقلام تعهدی و سود و اندازه شرکت را می توان به عنوان ابزاری برای ارزیابی کیفیت سود به کار گرفت .
چانگ، فیرث و کیم (۲۰۰۵) در تحقیقی با هدف بررسی ارتباط جریان های نقد آزاد و مدیریت سود در شرکت ها دریافتند که شرکت های دارای رشد کم و جریان های نقد آزاد بالا ، به منظور تقلیل اثر منفی سرمایه گذاری جریان های نقد آزاد در پرژه های با خالص ارزش فعلی منفی ، مبادرت به استفاده از اقلام تعهدی اختیاری در جهت افزایش سود شرکت می نمایند . آن ها همچنین دریافتند که نظارت بیرونی، توسط ۶ موسسه بزرگ حسابرسی و سرمایه گذاران نهادی، رابطه جریان های نقد آزاد و استفاده از اقلام تعهدی اختیاری در مدیریت سود را کاهش می دهد.
چمبرز^[۷۹] (۲۰۰۵) نشان داد که سرمایه گذاران تلاش می کنند تا پایداری اقلام تعهدی و جریان های نقدی را پیش بینی کرده ولی قادر به انعکاس آن در قیمتها نیستند. بر این اساس در بعضی شرکتها پایداری اقلام تعهدی بیش از واقع و برای بعضی دیگر کم تر از واقع برآورد می شود. وی این مورد را از طریق طبقه بندی شرکت ها بر حسب اقلام تعهدی و نحوه قیمتگذاری شرکت ها در هر طبقه نشان داد.
دیچو و راس^[۸۰](۲۰۰۵) با مقایسه نحوه پایداری سود بر حسب رویکرد ترازنامه ای و رویکرد صورت سود و زیانی نشان داد که پایداری سود تحت تأثیر مقدار و علامت اقلام تعهدی قرار می گیرد. اقلام تعهدی پایداری سود را نسبت به جریان های نقدی با اقلام تعهدی بالا بهبود می بخشد، اما در شرکت های با اقلام تعهدی پایین، میزان پایداری کاهش می یابد.
فرانسیس و دیگران^[۸۱](۲۰۰۵) با بررسی نحوه قیمت گذاری کیفیت اقلام تعهدی به عنوان ریسک اطلاعات مربوط به سود نشان دادند که هر چه کیفیت اقلام تعهدی که انحراف معیار خطای رگرسیونی مربوط به اقلام تعهدی جاری و جریان های نقدی تعریف می شود؛ پایین تر باشد ، هزینه بدهی و سرمایه آن شرکت ها بالاتر می رود. این موضوع به نوعی نشان دهنده تأثیر کیفیت اقلام تعهدی در تصمیم گیری افراد است.
جلینگ(۲۰۰۷) استدلال نمود که شرکت ها به منظور کاهش ریسک اقدام به گزارشگری جهت دار می نمایند. شرکت هایی که از نسبت بدهی به کل دارایی های بالایی برخوردار می باشند به منظور اطمینان بخشی به اعتبار دهندگان مبنی بر توانایی پرداخت اصل و بهره وامها و اعتبارات دریافتی اقدام به بیش نمایی سود می نمایند.عدم وجود نوسانات قابل توجه در سود این اطمینان را برا ی اعتبار دهندگان پدید می آورد که واحد تجاری درآینده قادر به پرداخت مطالبات آنان خواهد بود. ریسک با هموارسازی سود وکاهش نسبت بدهی به کل دارایی ها کاهش می یابد.
دیمیترپولس و استریو^[۸۲](۲۰۰۹) در پژوهشی با بررسی ۱۰۱ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار آتن و برای یک دوره زمانی ۱۰ ساله به طور همزمان اثر اقلام تعهدی، سود هر سهم و شش نسبت خاص به عنوان شاخصی از دستکاری در صورت های مالی را بر قیمت سهام بررسی نمودند. نتایج پژوهش آن ها نشان داد که چهار نسبت از شش نسبت مورد بررسی و هر دو بخش از اقلام تعهدی(اختیاری و غیراختیاری) اهمیت فزاینده ای در توصیف تغییر قیمت سهام خواهند داشت، اما اهمیت اقلام تعهدی غیراختیاری در مقایسه با اقلام تعهدی اختیاری بیشتر است. همچنین یافته های پژوهش آن ها حاکی از این مطلب است که متغیر حسابداری سودآوری مربوط ترین متغیر است و هرچه مدیران در دارایی های جاری کمتر سرمایه گذاری کنند، اثری بهتر بر روی قیمت سهام آ نها خواهد داشت.
باون و همکاران^[۸۳](۲۰۰۹) دریافتند که سرمایه گذاران برای جریانهای نقدی نسبت به اقلام تعهدی اهمیت بیشتری قائل می شوند. نتایج این تحقیق نشان داد که اطلاعات مربوط به جریانهای نقدی، محتوای افزاینده اطلاعاتی نسبت به سود دارد. همچنین اطلاعات مربوط به جریانهای نقدی دارای محتوای افزاینده اطلاعاتی نسبت به اطلاعات سود و سرمایه در گردش حاصل از عملیات به صورت توأم است و اطلاعات مربوط به جریانهای تعهدی سود و سرمایه در گردش حاصل از عملیات به صورت جداگانه و همچنین به صورت توأمان، محتوای افزاینده اطلاعاتی نسبت به جریانهای نقدی دارد.
نتایج تحقیق مایکل^[۸۴](۲۰۱۰)، حاکی است که ارزشیابی بازار سرمایه از اقلام تعهدی از جریانهای نقدی بیشتر نیست. همچنین در شرکتهایی که سطح بالاتری از محافظه کاری را به نمایش میگذارند، واکنش بازده تفاضلی به اقلام تعهدی بیشتر است.آنها دریافتند ویژگیهای هر شرکت همانند قدرمطلق میزان اقلام تعهدی، طول چرخه عملیاتی، انحراف معیار فروش، جریانهای نقدی اقلام تعهدی و سود و اندازه شرکت را می توان به عنوان ابزاری برای ارزیابی کیفیت سود به کار گرفت.
کومار و گوپال^[۸۵] (۲۰۱۰) دریافتند جریانهای نقدی عملیاتی و اقلام تعهدی بر پایداری سود تأثیر متفاوتی دارد. آنها به بررسی این مطلب پرداختند که در سطوح پایین فرصتهای سرمایه گذاری، ضریب واکنش جریانهای نقدی عملیاتی با فرصتهای سرمایه گذاری افزایش می یابد. از سوی دیگر در سطوح بالای فرصتهای سرمایه گذاری، ضریب واکنش اقلام تعهدی با فرصتهای سرمایه گذاری رابطه معکوسی دارد. آنها دریافتند که جریانهای نقدی عملیاتی در تشخیص فرصتهای سرمایه گذاری شاخص با اهمیتی است. به علاوه در اغلب سطوح فرصتهای سرمایه گذاری، ضریب واکنش جریانهای نقدی عملیاتی از ضرایب واکنش اقلام تعهدی بزرگتر است و به میزان سریعتری تغییر می یابد.
بادرچر و همکاران^[۸۶](۲۰۱۱) در تحقیقی با عنوان رویه های اختیاری حسابداری و توان پیش بینی اقلام تعهدی با توجه به جریان­های نقدی آتی، از یک نمونه از صورت­های مالی تجدید ارائه شده شرکت­ها برای طبقه بندی شرکت­ها مبتنی بر انگیزه های فرصت طلبانه مدیران در تغییر اقلام تعهدی اختیاری استفاده کردند. آنها نشان دادند که در خصوص نمونه مدیریت سود مبتنی بر انگیزه های فرصت طلبانه مدیران، سود گزارش شده اولیه و اجزای تشکیل دهنده اقلام تعهدی در مقایسه با ارقام تجدید ارائه شده، توانایی پیش بینی کمتری جهت برآورد جریانات نقدی آتی دارند. در حالیکه در خصوص سایر شرکتها، عکس این نتیجه بدست آمد. آنها در بررسی بیشتر بر روی انگیزه های مدیران دریافتند که آنها در انتخاب رویه های اختیاری حسابداری انگیزه های اطلاعاتی مدیران از انگیزه های قراردادی قوی تر بوده اند.
۲-۲۴-۲) تحقیقات انجام شده در داخل کشور
بدری(١٣٨١)وجود مدیریت سود و عوامل موثر بر آن را در جامعه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار داد. نتایج تحقیق او نشان میدهد اندازه، صنعت، مالکیت و نوع قیمتگذاری(از نظر شمول یا عدم شمول مقررات) عوامل موثری در هموارسازی سود نیستند اما نسبت سودآوری یک عامل موثر بر هموارسازی سود میباشد و رابطه منفی بین سودآوری و مدیریت سود وجود دارد یعنی با کاهش میزان سودآوری نسبی شرکت، احتمال مدیریت سود افزایش می یابد.( بدری،۱۳۸۱)

۱- بین پایبندی مذهبی و میزان رضامندی زناشویی رابطه وجود دارد.
۲ - میزان رضامندی زناشویی در زوجین با پایبندی مذهبی بیشتر است.
۳- میزان رضایت مندی زناشویی در زنان و مردان متفاوت
۱-۵- تعاریف متغیر ها
۱-۵-۱-تعاریف مفهومی
رضایت زناشویی^[۷]: رضایت زناشویی عبارت است از نگرش مثبت و لذت بخشی است که زن و شوهر از جنبه های گوناگون رابطه برخوردارند. رضایت زناشویی احساس عینی از خشنودی، رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا مرد است که وقتی که همه جنبه های زندگی شان را فرا می گیرد. (الیس^[۸]، ۱۹۸۶).
پایبندی مذهبی^[۹]: پایبندی مذهبی عبارت است از مجموعه شناخت ها، احساس ها و تمایلات نسبتا پایدار و ثابت نسبت به دین که در وضعیت عادی، طبیعی، اجتماعی و روانی در فرد وجود داشته باشد و در کنش های وی نسبت به نیروی جذاب جهان (خداوند)، خود جامعه و تاریخ به ظهور برسد. در تعریفی ساده تر می توان گفت دینداری عبارت خواهد بود از پذیرش تمام یا بخشی از عقاید اخلاقیات و احکام دینی به نحوی که شخص دیندار خود را ملزم به تبعیت و رعایت از این مجموعه بداند (خدایاری و همکاران، ۱۳۸۵)
۱-۵-۲- تعاریف عملیاتی
رضایت زناشویی: در این پژوهش رضایت زناشویی بیانگر میزان نمره ای است که آزمودنی از آزمون رضایت زناشویی اسلامی (جدیری و جان بزرگی، ۱۳۸۸) کسب کرده است.
پایبندی مذهبی: در این پژوهش پایبندی مذهبی بیانگر نمره ای است که آزمودنی از آزمون پایبندی مذهبی (بر اساس قرآن و نهج البلاغه، جان بزرگی ۱۳۸۸) کسب کرده است.
فصل دوم : پیشینه پژوهش
۲-۱- چارچوب نظری و پیشینه مطالعاتی
۲-۱-۱-نظریه کارکرد گرایی
کارکرد گرایان بر خانواده به منزله نهاد بنیادین جامعه تاکید داشته اند؛ به ویژه بر نقش خانواده در اجتماعی شدن کودکان، دیدگاه کارکرد گرا، جامعه را هم چون مجموعه ای از نهادهای اجتماعی می بیند که کارکرد های معینی برای تضمین تداوم و وفاق جامعه دارند.

طبق این دیدگاه خانواده وظایف مهمی را به انجام می رساند که جزو نیازهای اساسی جامعه هستند و به بقای نظم اجتماعی کمک می کنند. از نظر این دیدگاه  دو کارکرد اصلی خانواده عبارتنداز:  اجتماعی شدن اولیه و تثبیت شخصیت، اجتماعی شدن، اولین فرآیندی است که کودکان هنجارهای فرهنگی جامعه ای را می آموزند که در آن به دنیا آمده اند و تثبیت شخصیت به معنای نقشی است که خانواده با کمک و حمایت عاطفی از اعضای بزرگسال خود بر عهده دارد .
خانواده هسته ای مناسب ترین و کارآمدترین نوع خانواده برای پاسخگویی به نیازهای جامعه‌ی صنعتی است، در واقع تخصصی شدن نقش ها در خانواده‌ی هسته ای، مستلزم این بود که شوهر به عنوان نان آور نقش ابزاری را بر عهده بگیرد و زن نقش احساسی و عاطفی داخل خانه را قبول کند.(والش^[۱۰]۲۰۰۹).
به هر روی این دیدگاه گرچه در زمان خود قابل قبول به نظر می رسید اما با توجه به تغییرات صورت گرفته در جوامع می توان چنین گفت که این نظریه در حال حاضر نارسا است.
 
۲-۱-۲- نظریه فمینیستی
دیدگاه های فمنیستی تقریباً از دهه  ۱۹۶۰ شکل گرفته و به ارائه نظریاتی نو پرداخته اند، خانواده را از منظر دیگری مورد بررسی قرار داده اند. فمنیست ها، بیشتر به مطالعه‌ی نابرابری های موجود در بسیاری از حوزه های زندگی خانوادگی پرداخته اند از جمله نابرابری های موجود در تقسیم کار خانگی، روابط نابرابر قدرت و فعالیت های مراقبتی و تیمارداری.
هورنای^[۱۱] به عنوان اولین فمنیست، نگرانی خود را در مورد تعارض های روان شناختی در تعریف نقش های زنان ابراز نمود و آرمان سنتی مادری را با دیدگاه جدید تر مقایسه کرد (هورنای ۱۹۶۷) در طرح سنتی که خیلی از مردان آن را تایید می کردند نقش زن عشق ورزیدن تحسین کردن و خدمت کردن به شوهرش بود هویت او بازتابی از هویت شوهرش بود. هورنای اظهار داشت که زنان مانند خود او با پرورش دادن توانایی ها و دنبال کردن مساغل جویای هویت خودشان هستند . این نقش های سنتی و نوین تعارض هایی را ایجاد می کند که برخی زنان تا به امروز در حل کردن آن مشکل داشته اند. یک فمنیست با بهره گیری از کار هورنای در اوج جنبش زنان نوشت : “
زنان امروزی بین دلپذیر کردن خود برای مردان و دنبال کردند اهدافشان گیر کرده اند این هدف های متضاد ، رفتار های متناقضی را ایجاد می کنند: اغواگری در برابر پرخاشگری تمکین در برابر جاه طلبی، زنان امروز ی بین عشق و کار گیر گرده اند و در نتیجه در هر دو نا خشنودند.” (وستکات^[۱۲]، ۱۹۸۶)
در واقع یکی از مهمترین برنامه های فمنیست ها دگرگونی در ساختار خانواده و سوق دادن زنان به مشاغل عمومی و تضعیف نقش مادران در نعاد خانواده می باشد. به عقیده دو بوار آنچه زن را در قید بندگی نکه می دارد دو نهاد عمده ی ازدواج و مادر ی است . وی نظام خانواده را به عنوان رکنی برای حیات اجتماعی و پرورش انسان های سالم به شدت مورد حمله قرار داده و ازدواج را نوعی فحشای عمومی و عامل بدبختی زنان دانست و مخالفت با تولید مثل و مشکل رایج و روابط جنسی رل به عنوان مسائل اساسی جنبشی فمنیسم تلقی کرد. (فتح معماری ۱۳۸۹.)
در واقع دیدگاه فمنیسمی با به چالش کشیدن تصویر خانواده به منزله‌ی قلمرویی هماهنگ وبرابر تاثیری بزرگ بر جامعه شناسی گذاشته است تا جایی که طی دهه های هفتاد و هشتاد دیدگاه‌های فمنیستی بر اکثر مباحث و پژوهش های مربوط به خانواده، غلبه داشت، فمنیست موفق شد توجه همگان را به سمت درون خانواده ها و بررسی تجربه‌ی زنان در قلمرو خانه معطوف گرداند، خصوصاً دیدگاه‌های فمنیست رادیکال که بیشتر به نظام پدر سالاری و سلطه نظام مند مردان بر زنان پرداخته بود.
اما از آنجایی که مطالعات فمنیستی در باره‌ی خانواده غالباً روی مسائل خاصی در محدوده‌ی خانگی متمرکز می شوند؛ روندها و تاثیرهای عظیم تری را که در خارج از خانه رخ می دهند کمتر منعکس       می کنند. در سال‌های اخیر مفسران محافظه کار ادعا کرده اند که خشونت در خانواده آن طور که فمنیست ها می گویند به قدرت مرد پدر سالار، مربوط نمی شود، بلکه ناشی از اختلال کارکردی خانواده هاست. خشونت علیه زنان انعکاسی از بحران رو به رشد خانواده و کمرنگ شدن ضوابط اخلاقی است آنها شواهد مربوط به نادر بودن خشونت زنان علیه مردان را زیر سئوال می بردند، زیرا که مردان کمتر از زنان تمایل دارند که خشونت همسران شان را علیه خود به پلیس گزارش دهند. (فتح معماری ۱۳۸۹.)
۲-۱-۳- رویکرد سیستمی سالوادور مینوچین^[۱۳] .
از این منظر خانواده یک واحد اجتماعی است که با یک رشته وظایف تکاملی روبروست. یکی از تکالیفی که این واحد جدید با آن روبه روست تبادل و توافق در مورد رابطه با خانواده اصلی همسر است. به علاوه, هر یک از خانواده های اصلی باید با جدایی یا جدایی نسبی یکی از اعضای خود, پذیرفتن یک عضو جدید و درون سازی زیر منظومه همسر در سیستم عملکرد خانواده سازگاری پیدا کند. اگر ساختارهای خانواده های اصلی تغییر نکند, ممکن است فرآینندهای کل گیری واحد جدید را تهدید کند. بنابراین دیدگاه, سیستم های خانواده بیمار گون را در مقایسه با سیستم های خانواده سالم می توان شناخت. خانواده ای که به نحوی شایسته سازمان یافته باشند, مرزهای مشخصی دارد. زیر سیستم زناشویی برای محافظت از امور خصوصی زن و شوهر مرزهایی بسته دارد.(مینوچین۱۳۹۰).
۲-۱-۴-رویکرد آبراهام مزلو^[۱۴]
از نظر مزلو در صورتی که نیاز های فیزیولوژیکی و ایمنی ما به قدر کافی ارضا شده باشند به نیازهای تعلق پذیری و محبت توجه می کنیم این نیازها می توانند از طریق رابطه صمیمی با یک دوست ، معشوق یا همسر یا از طریق برقراری روابط اجتماعی در گروه ابراز می شوند. ارضا کردن نیاز به تعلق در جوامعی که به طور فزاینده ای تغییر می کنند دشوار تر است. بعد از اینکه احساس کردیم دوستمان دارند و احساس تعلق پذیری کردیم در حالتی قرار می گیریم که دو نو ع نیاز به احترام ما را بر انگیخته می کند.ما نیاز داریم که به شکل احساس حرمت نفس برای خودمان ارزش قائل باشیم و در ضمن نیاز داریم که دیگران به شکل مقام تایید یا موفقیت اجتماعی برای ما احترام قائل باشند .و این احساس تعلق پذیری واحترام ابتدا در خانواده و توسط زن و شوهر شکل می گیرد و سپس از طریق پدر ومادر به فرزندان منتقل خواهد شد.(شولتز^[۱۵] ۲۰۱۳)
۲-۲-خانواده
(و مِن آیاتهِ أن خَلَقَ مِّن أنفُسَکُم أَزواجاٌ لِتَسکُنُوا إلَیهَا وَ جَعَلَ بَینَکُم مَّوَدَّۀ وَ رَحمَهّ…) (روم:۲۱)؛و از آیات خداوند این است که برای شما از جنس خودتان همسری خلق کرد تا نزد او آرامش پیدا کنید و میان شما مودت و رحمت قرار داد.
نهاد خانواده، اصلی ترین رکن جامعه و بستر فرهنگی های گوناگون و زمینه ساز خوش بختی و یا بدبختی انسان ها و امت هاست و از این رو، اسلام که برنامه سعادت و تکامل بشر است، عنایت ویژه ای به سلامت، رشد و پویایی این نهاد سرنوشت ساز دارد. نهاد خانواده، از منظر اسلام، دارای جایگاه و قداست ویژه ای است که قابل مقایسه با هیچ نهاد دیگری نیست (ری شهری، ۱۳۹۰، ۷-۱۲).
در حدیثی از پیامبر اکرم(ص) آمده است: (مَا بُنِی بنِاَءً فِی الإسلاَمِ أَحَّبُ إِلَی اللهِ تَعَالَی مِنَ التَّزوِیجِ) (صدوق، ۱۴۱۳ق، ( ۳: ۳۸۴ ؛ در اسلام بنیادی نهاده نشده است که در نزد خدا، از ازدواج (خانواده) محبوب تر باشد.
گرایش و تمایل اولیه ای که زن و مرد نسبت به یکدیگر دارند، یک هدیه الهی است که در ایجاد کانون گرم خانواده ضروری و حیاتی می باشد. و بدون آن، چنین محفلی انسی میان آنان شکل نخواهد گرفت. اما پس از تشکیل خانواده، قطعا پایداری و تداوم آن و همچنین عملکرد صحیح آن در گرو داشتن سبک زندگی متناسبی است که تکالیف، نقش ها و رفتارهای صحیح زوجین در قبال یکدیگر را تعریف نمایند؛ در این صورت است که خانواده می تواند پناهگاه و مفر استرس های جهان خارج و چارچوب تماس با سایر نظام های اجتماعی باشد و یادگیری، خلاقیت و رشد را در دامان خود تقویت کند (مینوچین^[۱۶]، ۱۳۹۰، ۸۷).
بنابراین، ارائه الگویی مطلوب از خانواده دینی، جهت تبیین منطقی و کارآمد از نظر اسلام در زمینه خانواده، ضروری به نظر می رسد. از همین رو، ما در این نوشتار به ارائه الگویی مطلوب از خانواده دینی در قالب ویژگی ها و راهکارهامی پردازیم.
۲-۳- ارائه الگویی مطلوب از خانواده
۲-۴- ویژگی های سنت ازدواج
ازدواج در جامعه آرمانی نسبت به سایر جوامع ویژگی های متمایزی دارد که ما در این نوشتار به برخی از آنها اشاره می کنیم:
۲-۴-۱-.تقدس سنت ازدواج :
از جمله عواملی که در سوق یابی به ازدواج، دوری گزیدن از جایگزین احتمالی، ایجاد آمادگی های فردی و اجتماعی برای مقابله با عوارض و آسیب های احتمالی پیوند زناشویی و در نتیجه، حفظ وتثبیت خانواده، نقشی تعیین کننده دارد، تلقی ارزشی از پیوند زناشویی،و به تعبیری، قداست داشتن آن است. به اعتقاد صاحب نظران، یکی از عوامل مهم سقوط جایگاه خانواده در غرب، فرایند عمومی دنیوی شدن یا تقدس زدایی بوده است که افزون بر دیگر حوزه های حیات اجتماعی، بر نهاد خانواده نیز به شدت تحت تاثیر گذاشته است. در نتیجه این فرایند، ازدواج که پیش تر اقدامی مقدس و دینی تلقی می شد، رفته رفته قداست خود را از دست داد و به یک قرار مدنی صرف مبدل شد.
نهاد خانواده از منظراسلام، دارای جایگاه و قداست ویژه ای است که قابل مقایسه با هیچ نهاد دیگری نیست. حکمت قداستی که اسلام به خانواده بخشیده است، ارزش گذاری معنوی بر پیوند خانوادگی، زمینه سازی برای تقویت این رابطه،و پیشگیری از فروپاشی آن است.
قداست ازدواج و خانواده، سد محکمی در برابر سوء استفاده جنسی از زن به عنوان یک کالا یا ابزار فروش کالا،و در واقع مانع بردگی مدرن زن است. خطری که امروز نسل بشر را تهدید می کند. تقدس زدایی از کانون خانواده است. (محمدی ری شهری، ۱۳۸۹، ۱۲ : ۱۰ ).
طبرسی بیان می کند: اسلام کوشیده است نگاه قدسی به ازدواج را در میان مردم گسترش دهد. این مدعا، از تعبیرهای روایات اسلامی با دلالت های صریح یا تلویحی استفاده می شود. نمونه های زیر، رویکرد ارزشی وقدسی اسلام به خانواده را منعکس می سازند: امام سجاد(ع) فرمودند: «هر کس برای رضا و خشنودی خداوند ازدواج کند و با خویشان خود صله رحم نماید، خداوند او را در قیامت مفتخر و سربلند می کند.» (مقدم، ۱۳۹۱).
ازدواج، از نظر حقوقی کاری جایز است؛ اما از دیدگاه اسلام افزون بر اینکه مستحب است، می تواند وجوب هم داشته و دارای ارزش اخلاقی باشد و در نهایت، موجب کمال نفسانی انسان نیز بشود. امام سجاد(ع) با تاکید بر نقش نیت در کار اخلاقی، تشکیل خانواده با نیت الهی را سربلندی و رسیدن به سعادت در آخرت معرفی می کند. این امر بر ارزش اخلاقی ازدواج دلالت می کند. ازدواج صرفا پدیده ای معنوی نیست. بلکه می تواندموجب تکامل و نزدیکی انسان به خداوند باشد.
این دیدگاه در مقابل نگرشی است که رشد معنوی را در دوری از ازدواج می جوید. اگر در آموزه های اسلام به افراد سفارش می شود که پیش از اقدام به ازدواج، برای انتخاب همسر و انجام مراسم در مراحل بعدی، رفتارهای خود را با نماز، دعا و توکل بر خدا همراه کنند، به این دلیل است که به ازدواج رنگ و بوی معنویت دهند و به آن تقدس بخشند تا بتوانند زمینه تکامل انسانی را فراهم آورند. (سالاری فر، ۱۳۸۵، ۲۴).
۲-۴-۲- انتخاب آگاهانه
اچ ترنر^[۱۷] بیان می کند: یکی دیگر از مهم ترین ویژگی های ازدواج در نهاد خانواده که نقشی بسیار تعیین کننده در سرنوشت خانواده دارد، انتخاب آگاهانه همسر است. کارشناسان امور خانواده بر این باورند که بسیاری از مشکلات و اختلافات خانوادگی، در ضعف مجاری اطلاع رسانی، شتاب زدگی و عدم انجام مطالعات دقیق در مرحله گزینش، اعتماد بی مورد به اظهار نظرهای واسطه ها و اطرافیان، جدی نگرفتن برخی نقاط ضعف مهم یا توجیه آنها، کم توجهی به اوصاف بایسته، و در مواردی فریب کاری و اغفال آگاهانه ریشه دارد.
در هر جامعه ای، شیوه ها، کم و بیش مرسومی متناسب با شرایط فرهنگی، ضرورت های عصری و حساسیت های محیطی برای عبور از این مرحله وجود دارد که افراد جامعه به فراخور حال،در فرایند انتخاب همسر از آنها سود می جویند؛ برای مثال بسیاری از جوانان امروزی در غرب، به شیوه هم خانگی روی آورده اند و آن را دوره ای آزمایشی و مقدماتی برای ورود به ازدواج تلقی می کنند (مقدم، ۱۳۹۱)
.به هر حال، معرفی شیوه های مناسب و کارآمد،و بی اعتبار ساختن شیوه هایی که از درصد اطمینان کمی برخوردارند، احتمال دست یابی به انتخاب درست و مصونیت از گرفتار شدن به برخی پیامدهای ناگوار را تا حد قابل توجهی افزایش خواهد داد.
نظام حقوقی اسلام، تحقیق از مجاری مختلف، گفت و گوی مستقیم دو طرف و دیگر راه های احتمالی را که موجب شناخت هر چه بیشتر افراد خواهان زناشویی نسبت به یکدیگر می شود، به صورت مشروط و با رعایت حدود و ضوابط خاص، مجاز شمرده است. اسلام حتی اقدام هایی مانند ملاقات حضوری به منظور آگاهی یافتن از خصوصیات فیزیکی طرف مقابل را تجویز یا بدان ترغیب نموده است. (بستان۱۳۸۵، ۱۷۳-۱۷۴)
امام سجاد(ع) فرمودند: «هر که خواهد زن بگیرد، از موی او نیز بپرسد، همان گونه که از زیبایی اش می پرسد؛ که موی یکی از دو قسمت زیبایی است.» (طبرسی،۱۳۷۰، ۲۰۰)
در آموزه های دینی، با تاکید فراوان بر به کار گیری عقلانیت و پرهیز از غلبه بر احساسات در زمان انتخاب همسر، زمینه پشیمانی بعد از ازدواج را از بین برده است
۲-۴-۳-همسان همسری :

شکل ( ۲-۱۹ ) ساختار تخمین گر سرعت رتور را نشان می دهد. معادلات ولتاژ و جریان به ترتیب از روابط ( ۲-۳۱ ) و ( ۲-۳۲ ) تعیین می‌شوند و دو رؤیتگر شار مستقل از هم می‌باشند. خروجی شبکه عصبی سرعت تخمینی می‌باشد که از آن به عنوان ورودی برای مدار قابل تنظیم استفاده می‌شود.

Artificial
Network
Back Propagation
Weight adjustment
Reference
Model
شکل۲‌-‌‌۱۹- ساختار تخمین گر عصبی سرعت.
اگر مقدار سرعت تخمینی  با مقدار سرعت واقعی اختلاف داشته باشدخطا بین شار مدل قابل تنظیم و شار مدل مرجع ایجاد می شود. از این خطا برای تنظیم بلادرنگ وزن نرون های شبکه عصبی استفاده می شود تا خطای تعلیم را حداقل کند و در نهایت خروجی شبکه عصبی سرعت واقعی موتور را دنبال کند. معمولا از خروجی های مدل مرجع و ورودی ها و خروجی های مدل قابل تنظیم به عنوان ورودی های شبکه عصبی استفاده می شود.
۲-۶-۲-تخمین‌گر مبتنی بر کنترل کننده فازی
به طور معمول از یک کنترل کننده PI برای بهبود کارآیی سیستم کنترل حلقه بسته موتور القایی استفاده می شود. وجود کنترل کننده انتگرالی تناسبی موجب صفر شدن خطای ماندگار سیستم می شود به همین خاطر امروزه در صنعت به طور وسیعی از این کنترل کننده استفاده می شود، ولی در حالت های گذرا تغییرات سریع بار و یا سرعت مرجع ممکن است موجب از بین رفتن عملکرد سطح بالای سیستم کنترلی گردد. امروزه استفاده از کنترل کننده های فازی به جای کنترل کننده های PI مورد مطالعه و تحقیق قرار گرفته است که به دلیل عمل کرد سطح بالا در حالت های گذرا استفاده از این کنترل کننده ها در صنعت رو به افزایش است.
در کاربردهای نظیر کنترل سرعت اغلب خطا و مشتق خطا ورودی سیستم فازی را تشکیل می دهند. در کنترل برداری موتور القایی اغلب به دو صورت از کنترل کننده های فازی استفاده می شود. در یک روش خطا و مشتق خطای حلقه سرعت ، ورودی سیستم فازی و تغییرات جریان مرجع  خروجی سیستم را تشکیل می دهند. در روش دوم خروجی کنترل کننده های فازی به عنوان جریان مرجع  می باشد.
در حالت کلی می توان عملکرد خوب در حالت های گذرا و دقت مطلوب در سرعت های پایین را از جمله مزایای روش های تخمین هوشمند سرعت دانست و پیچیده بودن این روش ها و وابستگی اشان به پارامتهای ماشین نظیر مقاومت اهمی استاتور و مقاومت اهمی رتور که تحت تأثیر حرارت و اثر پوستی تغیر می کنند را از جمله معایب این روش ها قلمداد نمود.
۲-۷-انتخاب الگوریتم تخمین سرعت بدون حس‌گر
برای انتخاب یک روش مناسب برای تخمین زدن سرعت موتور القایی می باید نکات زیادی از جمله دقت ، سرعت ، زمان لازم برای همگرایی ، سادگی یا پیچیدگی تخمین سرعت،حجم محاسبات ، حالت های گذرای روش و عملکرد روش در سرعتهای خیلی پایین را مد نظر قرار داد. از لحاظ دقت در درایوهای کنترل سرعت موتور القایی با عملکرد عالی معمولا از روش های حلقه بسته برای تخمین سرعت استفاده می کنند. از میان این روش ها در این پایان نامه سیستم های تطبیقی مدل مرجع را به دلیل محاسن این روش همانند سرعت و پایداری بالا ، سادگی ودقت زیاد ، پایین بودن حجم محاسبات ، تطبیقی بودن روش و رفع عملکرد بالا مورد استفاده قرار می دهیم. از عیوب این روش می توان به وابستگی به پارامترهای ماشین ، عدم دقت کافی در سرعتهای خیلی پایین و نقش زیاد انتگراتور در این روش اشاره کرد. البته برای رنج هرکدام از این عیوب در سال های اخیر مطالعات فراوانی انجام شده یا در حال انجام می باشد. بدین جهت در فصل سوم این پایان نامه به دو روش که در هر دو سعی در رفع عیوب ذکر شده سیستم های تطبیقی مدل مرجع شده است می‌پردازیم.
سیستم تطبیقی مدل مرجع
MRAS
۳-۱-مقدمه
در این فصل بعد از معرفی کنترل تطبیقی و انواع روش های آن،به روش سیستم تطبیقی مدل مرجع پرداخته می شود.سپس روش های کنترل برداری موتور القایی بدون حس گر سرعت که بر پایه این روش می باشد تشریح می گردد.
۳-۱-۱-کنترل تطبیقی
به طور ساده کنترلگر تطبیقی کنترلگری است که بتواند رفتارش را در پاسخ به تغییر دینامیک فرایند و اغتشاش‌ها تغییر دهد. می توان تفاوت بین کنترل پس‌خور و کنترل تطبیقی را چنین بیان نمود: کنترلگر تطبیقی کنترلگری است با پارامترهای قابل تنظیم همراه با مکانیزمی برای تنظیم پارامترها. چنین کنترلگری به دلیل وجود مکانیزم تنظیم، غیر خطی است. یک سیستم کنترل تطبیقی از دو حلقه تشکیل می شود. ۱- حلقه پسخور شامل فرایند و کنترل گر ۲- حلقه تنظیم پارامتر. کنترل پسخور خطی با بهره ثابت می تواند فقط در یک نقطه کار، کارآیی خوبی داشته باشد اما تغییراتی که در نقطه کار به وجود می آید مشکلاتی را پدید می آورد در نتیجه لزوم استفاده از کنترلگر پیچیده تری احساس می شد که بتواند در محدود وسیعی از وضعیت‌های کاری به خوبی کار کند . شکل (۳-۱) نمودار بلوکی سیستم تطبیقی را نشان می‌دهد.
سیگنال فرمان
شکل۳‌-‌‌۱- نمودار بلوکی سیستم تطبیقی.
۳-۱-۲-روش‌های کنترل تطبیقی
کنترل تطبیقی را می‌توان به چهار روش زیر تقسیم بندی نمود:
الف- جدول بندی بهره:
این روش بر اساس اندازه‌گیری بهره و سپس تغییر جدول کنترل‌گر برای جبران تغییرات بهره فرایند استوار است. سیستم را می توان شامل دو حلقه در نظر گرفت . اول حلقه درونی که شامل فرایند و کنترلگر است. دوم حلقه بیرونی که پارامترهای کنترلگر را بر اساس شرایط کار تنظیم می کند. جدول‌بندی بهره را می توان به صورت نگاشت پارامترهای فرایند به پارامترهای کنترلگر در نظر گرفت.
پارامترهای کنترل‌گر
شکل۳‌-‌‌۲- نمودار بلوکی جدول بندی بهره.
ب- رگولاتورهای خود تنظیم:
شامل دو حلقه، یکی حلقه درونی شامل فرایند و یک کنترل گر پسخور معمولی و حلقه دیگر شامل دو بخش تخمین گر بازگشتی پارامتر و محاسبه طراحی است.
شکل۳‌-‌‌۳- نمودار بلوکی رگولاتور خود تنظیم.
پ-کنتر ل دوگان :
این کنترلگر را می توان متشکل از دو حلقه در نظر گرفت یکی تخمین گر غیر خطی و دیگری کنترلگر پسخور. شکل (۳-۴) نمودار بلوکی کنترل دوگان را نشان می‌دهد.
شکل۳‌-‌‌۴- نمودار بلوکی کنترل دوگان.
ت- سیستم تطبیقی مدل مرجع^[۱۲] :
این سیستم را می توان به صورت یک سیستم سرو تطبیقی در نظر گرفت که در آن عملکرد مطلوب بر حسب مدل مرجعی که به سیگنال فرمان، پاسخ مطلوب می‌دهد بیان شده است.

• بانکداری مبتنی بر نمابر

• دستگاه های خودپرداز

• پایانه‌های فروش

  • • 1. 1. خدمات بانکداری الکترونیک 

       

       

   

   

لی (۲۰۰۲)، خدمات بانک‌داری الکترونیک را از سه جنبه مورد توجه قرار می‌دهد و معتقد است مشتریان بانک‌ها، در سه سطح قادر به دریافت خدمات بانکداری الکترونیک هستند. این سه سطح عبارت است از:

• اطلاع‌رسانی: این سطح ابتدایی‌ترین سطح خدمات بانک‌داری الکترونیک است. در این سطح، بانک، اطلاعات مربوط به خدمات و عملیات بانکی خود را از طریق شبکه‌های عمومی یا خصوصی معرفی می‌کند.

• • ارتباطات:این سطح ازخدمات بانکداری الکترونیک،امکان انجام مبادلات بین سیستم بانکی ومشتری را فراهم می‌آورد.ریسک این سطح درخدمات بانکداری الکترونیک بیشتر از شیوه سنتی است وبه ابزارهای مناسبی برای کنترل دسترسی کاربران به شبکه بانک نیاز دارد.

• : در این سطح، مشتری قادر است با بهره گرفتن از یک سیستم امنیتی کنترل شده، فعالیتهایی از قبیل صدور چک، انتقال وجه و افتتاح حساب را انجام دهد.این سطح از خدمات بانک‌داری الکترونیک،از بالاترین سطح ریسک برخوردار است.(میرزایی و الوندی،۱۳۸۷)

  • • 1. 1. مزایای بانکداری الکترونیک

       

       

   

   

مزایای بانکداری الکترونیک را می‌توان از دو جنبه مشتریان و مؤسسات مالی مورد توجه قرار داد. از دید مشتریان می‌توان به صرفه‌جویی در هزینه‌ها، صرفه‌جویی در زمان و دسترسی به کانال‌های متعدد برای انجام عملیات مختلف بانکی را نام برد.
از دیدگاه مؤسسات مالی، می‌توان به ویژگی‌هایی چون ایجاد و افزایش شهرت بانک‌ها در ارائه نوآوری، حفظ مشتریان علیرغم تغییرات مکانی بانک‌ها، ایجاد فرصت‌ برای جست‌وجوی مشتریان جدید در بازارهای هدف، گسترش محدوده جغرافیایی فعالیت و برقراری شرایط رقابت کامل اشاره کرد. براساس تحقیقات مؤسسه Data Monitor  مهمترین مزایای بانکداری الکترونیک عبارتنداز: تمرکز بر کانال‌های توزیع جدید، ارائه خدمات اصلاح شده به مشتریان و استفاده از راهبردهای تجارت الکترونیک.
البته مزایای بانکداری الکترونیک از دیدگاه‌های کوتاه‌مدت، میان­مدت و بلندمدت نیز قابل بررسی است. رقابت یکسان، نگهداری و جذب مشتری از جمله مزایای بانکداری الکترونیک در کوتاه‌مدت (کمتر از یکسال) هستند. در میان‌مدت (کمتر از ۱۸ ماه)، مزایای بانکداری الکترونیک عبارتند از: یکپارچه‌سازی کانال‌های مختلف‌، مدیریت اطلاعات، گستردگی طیف مشتریان، هدایت مشتریان به سوی کانال‌های مناسب با ویژگی‌های مطلوب و کاهش هزینه‌ها. کاهش هزینه پردازش معاملات، ارائه خدمات به مشتریان بازار هدف و ایجاد درآمد نیز از جمله مزایای بانکداری الکترونیک در بلندمدت هستند.
خلاصه مزایا
۱ ـ امکان دسترسی مشتریان به دریافت خدمات بانکی بدون حضور فیزیکی با ارتباطات ایمن.
۲ـ استفاده از اینترنت برای ارائه عملیات و سرویس های بانکی و اعمال تغییرات انواع حسابهای مشتری
۳ـ ارائه مستقیم خدمات و عملیات بانکی جدید به صورت شبانه روزی
۴- کاهش هزینه ترافیک
۵- افزایش دقت و سلامت کاری
۶- کاهش هزینه دولت و مشتریان
۷- کاهش هزینه چاپ و انتشار اسکناس. (میرزایی و همکاران،۱۳۸۷)

• • • 1. 1. گستره جهانی 

       

       

   

   

براساس گزارش تحقیقاتی موسسه Data Monitor (مرکز تجزیه و تحلیل اطلاعات بانکداری در اروپا) آمار استفاده کنندگان از سیستم‌های بانکداری الکترونیک در هشت کشور فرانسه، آلمان، هلند، اسپانیا، سوئد، سوئیس و انگلیس از ۴.۵ میلیون نفر در سال ۱۹۹۹ به حدود ۲۲ میلیون نفر در سال ۲۰۰۴ رسیده است. در سال ۲۰۰۵ بیش از ۷۵ درصد شرکتهای فعال در کشورهای توسعه یافته حداقل یکی از خدمات بانکداری الکترونیکی استفاده می‌کنند. (میرزایی و همکاران،۱۳۸۷)

ه) تابع عضویتyesterday.actual.load
تابع بار روز قبل شامل ۸ پارامتر می باشد که در ذیل آمده است:
v.low (very low)
low
sub.norm
mod.norm
norm
ab.norm (above normal)
high
v.high (very high)
تابع عضویت yesterday.actual.loadبه صورت زیر طراحی شده است:
شکل ۴-۶) تابع عضویت yesterday.actual.load
ی) تابع خروجی تحت عنوان load.forecasting
این تابع شبیه تابع actual.loadyesterday.شامل ۸ پارامترمی باشد که نمای آن در ذیل آمده است.
شکل ۴-۷) تابع خروجی load.forecasting
۴-۱-۳) شاخت قواعد با شناخت از مجموعه های فازی
هدف ما در این مرحله این است که از اصطلاحات زبان شناختی و مبهمی که به عنوان پارامتر در مرحله قبل تعریف شدند به عنوان جانشینی برای فرمول های ریاضی به منظور ساخت قواعد اگر آنگاه فازی استفاده کنیم. به دلیل اینکه از روش ممدانی استفاده می کنیم این قواعد موافق با زبان و فهم طبیعی انسان ها می باشد و در واقع ساخته ذهن انسان و تجربه افراد ماهر است.

قاعده های استفاده شده برای این برنامه در ادامه آمده است. باید متذکر شویم که همه قاعده ها دارای ارزش وزنی برابر هستند و در نتیجه گیری کلی هیچکدام نسبت به دیگری برتری ندارد.
قواعد برنامه جهت پیش بینی بار:
در این پروژه قواعد به صورت زیر تعریف شده است:
۱.if(Time is mid.night) and (special.days is Normal-load) and )yesterday.actual.load is low) then (load.forecasting is low)
۲.if(Time is dusk) and (Weekdays is days) and (Temperature is ab.nor) and (special.days is Normal-load ) and (yesterday.actual.load is v.high) then(load.forecasting is v.high)
۳.if(Time is dusk) and (Weekdays is days) and (Temperature is bel.nor) and (special.days is Normal-load ) and (yesterday.actual.load is sub.norm) then(load.forecasting is sub.norm)
۴.if(Time is A.noon) and (Weekdays is days) and (Temperature is high) and (special.days is Normal-load ) and (yesterday.actual.load is v.high) then(load.forecasting is v.high)
۵.if(Time is F.noon) and (Weekdays is days) and (Temperature is high) and (special.days is Normal-load) and (yesterday.actual.load is v.high) then(load.forecasting is v.high)
۶.if(Time is morn) and (Weekdays is days) and (Temperature is ab.nor) and (special.days is (special.days is Normal-load )) and (yesterday.actual.load is high) then(load.forecasting is high)
۷.if(Time is evan) and (Weekdays is days) and (Temperature is high) and (special.days is (special.days is Normal-load ) and (yesterday.actual.load is v.high) then(load.forecasting is v.high)
۸.if(Time is night) and (Weekdays is days) and (Temperature is ab.nor) and (special.days is (special.days is Normal-load ) and (yesterday.actual.load is high) then(load.forecasting is high)
۹.if(Time is mid.night) and (Weekdays is days) and (Temperature is ab.nor) and (special.days is (special.days is Normal-load ) and (yesterday.actual.load is high) then(load.forecasting is high)
۱۰.if(Time is dawn) and (Weekdays is days) and (Temperature is ab.nor) and (special.days is (special.days is Normal-load ) and (yesterday.actual.load is high) then(load.forecasting is high)
.
.
..
.
۱۹۵.if(Time is morn) and (Weekdays is not days) and (Temperature is nor) and (special.days is high-load) and (yesterday.actual.load is sub.nor) then (load.forecasting is mod.norm)
۱۹۶.if(Time is morn) and (Weekdays is days) and (Temperature is nor) and (special.days is low-load) and (yesterday.actual.load is low) then (load.forecasting is v.low)
۱۹۷.if(Time is morn) and (Weekdays is days) and (Temperature is nor) and (special.days is high-load) and (yesterday.actual.load is low) then (load.forecasting is sub.norm)
۱۹۸.if(Time is F.noon) and (Weekdays is days) and (Temperature is nor) and (special.days is high-load) and (yesterday.actual.load is low) then (load.forecasting is sub.norm)
۱۹۹.if(Time is F.noon) and (Weekdays is days) and (Temperature is nor) and (special.days is low-load) and (yesterday.actual.load is sub-norm) then (load.forecasting is low)
۲۰۰.if(Time is F.noon) and (Weekdays is days) and (Temperature is nor) and (special.days is high-load) and (yesterday.actual.load is sub.norm) then (load.forecasting is mod.norm)
۲۰۱.if(Time is dusk) and (Weekdays is days) and (Temperature is nor) and (special.days is high-load) and (yesterday.actual.load is sub.norm) then (load.forecasting is mod.norm)
۲۰۲.if(Time is dusk) and (Weekdays is days) and (Temperature is nor) and (special.days is high-load) and (yesterday.actual.load is sub.norm) then (load.forecasting is mod.norm)
۲۰۳.if(Time is night) and (Weekdays is not days) and (Temperature is nor) and (special.days is low-load) and (yesterday.actual.load is sub.norm) then (load.forecasting is low)
در ادامه کلیه قواعد فازی برنامه در قالب سمبلهای تعریف شده در جدول( ۴-۷) کدگذاری شده است.
جدول۴-۱ )سمبل تابع دما جدول۴-۲)سمبل تابع زمان جدول۴-۳) سمبل تابع بار روز قبل