۲-۳۳-۲- ویژگی های حرفه ای و فنی معلم………………………………………………………………………….۶۹
۲-۳۳-۳- مهارت در برقراری روابط و مناسبات شخصی…………………………………………………………۷۰
۲-۳۳- پیشینه های تحقیق……………………………………………………………………………………………… ۷۲
۲-۳۴- خلاصه مطالعات انجام گرفته در فصل ۲٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫۷۸
فصل سوم:روش پژوهش………………………………………………………………………………………………….. ۸۰
۳-۱- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. ۸۱
۳-۲- روش پژوهش ……………………………………………………………………………………………………….. ۸۱
۳-۳- جامعه آماری ………………………………………………………………………………………………………… ۸۱
۳-۴- روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………………………… ۸۱
۳-۵- روش ها و ابزار گردآوری اطلاعات…………………………………………………………………………… ۸۲
۳-۶- مدارک و اسناد……………………………………………………………………………………………………….. ۸۲
۳-۷- روایی……………………………………………………………… . ………………………………………….. … ۸۳
۳-۸- پایایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………….۸۳
۳-۹- نحوه نمره گذاری……………………………………………………………………………………………………..۸۳
۳-۱۰- روش های آماری برای تحلیل داده ها………………………………………………………………………..۸۴

فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده هاویافته های تحقیق………………………………………………………….. .۸۵
۴-۱- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………..۸۶
۴-۲- بخش اول:تجزیه و تحلیل توصیفی…………………………………………………………………………….. ۸۷
۴-۲-۱- وضعیت تاهل…………………………………………………………………………………………………….. ۸۷
۴-۲-۲- سابقه………………………………………………………………………………………………………………….۸۸
۴-۲-۳- تحصیلات…………………………………………………………………………………………………………. ۸۹
۴-۲-۴- جنسیت…………………………………………………………………………………………………………….. ۹۰
۴-۲-۵- سن……………………………………………………………………………………………………………………۹۱
۴-۳- بخش دوم: آزمون فرضیه ها……………………………………………………………………………………… ۹۲
فرضیه اول……………………………………………………………………………………………………………………… ۹۲
فرضیه دوم……………………………………………………………………………………………………………………….۹۳
فرضیه سوم…………………………………………………………………………………………………………………….. ۹۴
فرضیه چهارم………………………………………………………………………………………………………………….. ۹۵
فصل پنجم:خلاصه و نتیجه گیری………………………………………………………………………………………..۹۶
۵-۱- خلاصه تحقیق………………………………………………………………………………………………………… ۹۷
۵-۲- نتایج تحقیق…………………………………………………………………………………………………………….۹۷
۵-۳- پیشنهادهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………. ۹۹
۵-۴- محدودیت های تحقیق…………………………………………………………………………………………….۱۰۰
فهرست منابع و ماخذ……………………………………………………………………………………………………..۱۰۲
ضمائم…………………………………………………………………………………………………………………………..۱۰۶
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول شماره ۲-۱- ویژگی افراد برونگرا و درونگرا ………………………………………………………….. ۳۹
جدول ۴-۱- فراوانی وضعیت تاهل معلمان پایه پنجم ابتدایی شهر میاندوآب………………………….. ۸۷
جدول۴-۲- فراوانی وضعیت سابقه معلمان پایه پنجم ابتدایی شهر میاندوآب………………………………۸۸
جدول ۴-۳ - فراوانی بر حسب تحصیلات …………………………………………………………………………. ۸۹
جدول ۴-۴- فراوانی بر حسب جنسیت………………………………………………………………………………. ۹۰
جدول ۴-۵- فراوانی بر حسب سن …………………………………………………………………………………… ۹۱
جدول ۴-۶- آزمون پیرسون برای فرضیه اول ………………………………………………………………………. ۹۲
جدول ۴-۷- جدول توافقی برای آزمون فرضیه دوم …………………………………………………………….. ۹۳
جدول ۴-۸- آزمون کای دو برای آزمون فرضیه دوم…………………………………………………………….. ۹۳
جدول ۴-۹- آزمون کرامر-فی برای آزمون فرضیه دوم………………………………………………………….. ۹۳
جدول ۴-۱۰- آزمون همبستگی پیرسون برای فرضیه سوم …………………………………………………….. ۹۴
جدول ۴ -۱۱- آزمون همبستگی اسپیرمن برای فرضیه چهارم ………………………………………………… ۹۵

۱- برای مطالعه و مشاهده نمونه‌های بیشتر ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، (۱۳۷۳)، صص: ۷۶ب ۱و ۱۱ و ۱۵، ۷۷ب۱، ۷۸ب ۲ و ۳، ۸۰ب ۳ و ۶، ۸۱ب۶، ۸۳ب۶، ۸۴ب۶، ۸۶ب۷، ۸۹ب۱، ۹۰ب۱، ۹۱ب۱، ۹۲ب۳، ۹۶ب۷ و۱۱، ۹۷ب۱، ۹۸ب۵ و ۶، ۹۸ب۱۱، ۹۹ب۱۰، ۱۰۰ب۱، ۱۰۱ب۳، ۱۰۲ب ۶ و ۸ و۱۰، ۱۰۵ب ۱و ۸ و ۱۵، ۱۰۶ب ۱ و ۷ و ۸، ۱۱۰ب۵، ۱۱۱ب۱۱ و۱۲، ۱۱۲ب۱، ۱۱۳ب۸، ۱۱۴ب۶، ۱۱۵ب ۹و۱۰، ۱۱۷ب ۱ و ۶، ۱۱۹ب ۵ و ۸، ۱۲۳ب ۳ و ۸، ۱۳۲ب۹، ۱۳۵ب۷، ۱۳۶ب۱، ۱۳۷ب ۱۰ و ۱۱، ۱۳۸ب ۹ و۱۰، ۱۴۱ب ۱ و ۲ و ۹، ۱۴۴ب۱، ۱۶۳ب ۱و ۸، ۱۷۴ب ۴ و ۵، ۱۸۰ب۱۰، ۱۸۱ب۱، ۱۸۶ب ۱۴و ۱۵، ۱۸۷ب۲، ۱۸۸ب۳، ۱۹۰ب ۴ و۶، ۱۹۲ب۱، ۱۹۳ب۳، ۱۹۴ب۴، ۱۹۵ب۷، ۱۹۶ب۴، ۲۰۱ب۳، ۲۰۲ب ۷ و ۹، ۲۰۳ب ۶ و۷، ۲۰۴ب۶، ۲۰۵ب۶، ۲۱۰ب۱۱، ۲۱۱ب۱۱، ۲۱۵ب۱۵، ۲۲۰ب۱۴، ۲۲۲ب۲، ۲۲۶ب۳، ۲۲۷ب۴، ۲۲۸ب۴، ۲۲۹ب۹، ۲۳۰ب۱۱، ۲۳۱ب۱۵٫

۲- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۷۶ب۲ و ۳، ۷۷ب ۱و ۹ و ۱۳، ۸۰ب۱، ۸۱ب ۲ و ۵، ۸۳ب۹، ۸۹ب۶، ۹۵ب۶، ۹۹ب۸، ۱۰۰ب۱، ۱۰۲ب۳، ۱۱۳ب۸، ۱۱۵ب۱، ۱۱۶ب۴، ۱۱۹ب۳ و ۱، ۱۲۰ب۷ و ۸ و ۱۱، ۱۲۱ب۱ و ۶، ۱۲۲ب۴، ۱۲۳ب۳، ۱۲۶ب۵، ۱۲۹ب ۹ و ۱۱، ۱۳۱ب۱ و ۵، ۱۳۲ب۹ و۱۲، ۱۶۶ب۸، ۱۶۸ب۵، ۱۶۹ب۹، ۱۸۹ب۷، ۱۹۸ب۳، ۲۰۰ب ۱۱و ۱۲و ۱۳و ۱۵، ۲۰۱ب۱، ۲۰۲ب۳، ۲۰۴ب۸ و ۷، ۲۰۵ب۳، ۲۰۹ب ۱و ۳، ۲۱۴ب۶، ۲۱۵ب۹، ۲۲۱ب۹، ۲۳۵ب۸، ۲۳۸ب۸، ۲۳۹ب۴ و۶ و۷ و۹ و ۱۵و ۱۶، ۲۴۰ب۶ و۷، ۲۸۹ب۵، ۲۹۳ب۳، ۳۰۰ب۶، ۳۲۱ب۸، ۳۶۵ب۸ و۹، ۴۰۰ب۱، ۴۵۶ب۷، ۵۰۰ب۱، ۵۰۲ب۷ و۱۱، ۵۰۲ب۱۲، ۵۱۰ب۱۷ و ۲۲، ۵۱۳ب۱۵، ۵۴۲ب۲، ۵۴۳ب۶، ۵۴۴ب۸، ۵۶۰ب۱، ۵۶۲ب۱، ۵۸۴ب۱، ۵۸۵ب۲، ۶۰۰ب۱۰٫
۳- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۷۶ب۹، ۷۷ب۱۱، ۷۸ب۸، ۷۹ب۱۲، ۸۰ب۸، ۸۱ب۷، ۸۲ب۴، ۸۳ب۱، ۸۴ب۱۱، ۸۵ب۱۲، ۸۶ب۱۳، ۸۷ب۱۵، ۸۸ب۶، ۸۹ب۷، ۹۰ب۹، ۹۱ب۸، ۹۲ب۱۱، ۹۳ب۱۴، ۹۴ب۱۵، ۹۵ب۱۳، ۹۶ب۱۲، ۹۷ب۱۴، ۹۸ب۸، ۹۹ب۷، ۱۰۰ب۱۳، ۱۰۱ب۱۵، ۱۰۲ب۷، ۱۰۳ب۴، ۱۰۴ب۶، ۱۰۵ب۸، ۱۰۶ب۹، ۱۰۷ب۱۱، ۱۰۸ب۱۳، ۱۰۹ب۱۵، ۱۱۰ب۱۵، ۱۱۱ب۱۵، ۱۱۲ب۱۴، ۱۱۳ب۱۲، ۱۱۴ب۹، ۱۱۵ب۷، ۱۱۶ب۴، ۱۲۰ب۱، ۱۲۱ب۴، ۱۲۲ب۱۵، ۱۲۵ب۱۵، ۱۳۰ب۱۵، ۱۳۲ب۲، ۱۳۹ب۹، ۱۴۵ب۸، ۱۵۰ب۷، ۱۵۹ب۷، ۱۶۲ب۷، ۱۷۸ب۱۱، ۱۸۵ب۷، ۲۰۰ب۱۳، ۲۰۱ب۸، ۲۳۶ب۱۷، ۲۵۶ب۱۴، ۲۹۹ب۱٫
۴- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۸۰ب۴، ۸۹ب۱، ۱۰۰ب۹، ۱۰۶ب۸، ۱۱۹ب۷، ۱۲۹ب۳، ۲۵۷ب۷، ۳۶۹ب۶، ۴۰۸ب۴، ۴۶۸ب۶، ۵۰۰ب۴، ۵۰۲ب۹، ۵۰۳ب۷، ۵۵۰ب۹، ۵۶۲ب۸٫
۵- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۹۰ب۱۱ و ۱۲ و۱۳ و ۱۴، ۹۲ب۱۴، ۹۶ب۶، ۹۷ب۵، ۹۹ب۹، ۱۰۰ب۵، ۱۰۱ب۶، ۱۰۲ب۶، ۱۰۵ب۶، ۱۰۶ب۸، ۱۱۰ب۹، ۱۱۱ب۱۴، ۱۱۲ب۱۲، ۱۱۳ب۵، ۱۱۴ب۱و ۸ و ۱۵، ۱۱۵ب۱، ۱۱۶ب۸، ۱۲۰ب۸ و۱۴، ۱۲۱ب۶، ۱۲۲ب۲، ۱۲۳ب۷، ۱۲۴ب۶، ۱۲۵ب۸، ۱۲۶ب۷، ۱۲۷ب۷، ۱۲۸ب۱ و ۲ و۳، ۱۲۹ب۶، ۱۳۰ب۱۱، ۱۳۱ب۱۵، ۱۳۲ب۱، ۱۳۳ب۱۸، ۱۳۴ب۱۲، ۱۳۵ب۱۴، ۱۳۶ب۹، ۱۳۷ب۷، ۱۳۹ب۱، ۱۴۱ب۸، ۱۴۲ب۲، ۱۴۵ب۹، ۱۵۱ب۱ و۱۰، ۱۵۶ب۱۰، ۲۰۱ب۱، ۲۰۹ب۷، ۲۱۶ب۸، ۲۲۵ب۸، ۲۲۹ب۷، ۲۵۸ب۷، ۲۶۷ب۴، ۳۰۱ب۱۴، ۳۰۸ب۶ و ۴، ۳۰۹ب۱۴، ۳۳۵ب۱۴، ۳۳۶ب۱، ۳۳۷ب۱۰، ۳۵۲ب۵، ۳۵۵ب۱۴، ۳۹۸ب۱۴، ۴۰۰ب۱، ۴۰۱ب۲، ۴۰۶ب۸، ۴۵۲ب۷، ۴۹۸ب۱، ۵۰۰ب۱۰ و ۱۱ و۱۲ و ۱۶ و ۱۸و ۲۲، ۵۰۱ب۱، ۵۱۰ب۱، ۵۱۱ب۳ و ۴، ۵۱۲ب۴، ۵۱۳ب۱، ۵۱۴ب۸، ۵۵۱ب۱، ۵۸۹ب۱٫
۶- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۸۹ب۱ و ۲، ۸۹ب۶، ۹۰ب۱ و ۱۱، ۹۲ب۱۴، ۹۳ب۱۴، ۹۹ب۱، ۱۰۰ب۲، ۱۰۲ب۷، ۱۰۷ب۶، ۱۱۰ب۱، ۱۱۱ب۱۱، ۱۱۵ب ۷ و ۸ و ۹ و۱۰ و ۱۱ و۱۲، ۱۱۹ب۱، ۱۲۷ب۴ و ۹، ۱۲۸ب۶ و۱ و۲ و ۱۱و ۱۴و ۱۵، ۱۲۹ب۱ و ۳، ۱۳۰ب۱، ۱۳۱ب۲، ۱۳۲ب۵، ۱۳۹ب۹، ۱۴۱ب۱، ۱۴۲ب۸، ۱۴۵ب۸، ۱۴۹ب۱، ۱۵۳ب۳ و ۸ و۱۰، ۱۵۹ب۱، ۱۶۰ب۱۱، ۱۷۸ب۵، ۱۷۸ب۶ و ۷، ۱۸۱ب۱ و ۶ و ۱۱، ۱۸۲ب۱۵، ۱۹۱ب۲، ۱۹۸ب۱۴ و۲۲، ۲۰۰ب۲۰ و۲۲ و۲۷، ۲۰۱ب۱ و ۳، ۲۰۴ب۸ و ۱۸، ۲۰۶ب۸، ۲۸۵ب۶، ۳۰۱ب۷، ۳۰۵ب۷ و۱۱، ۳۰۹ب۸، ۳۳۱ب۱۱ و ۱۸و ۲۲، ۳۵۳ب۲۲، ۳۶۹ب۱۱، ۳۸۷ب۴ و۵، ۳۸۸ب۱۱، ۴۰۰ب۱، ۴۰۲ب۴، ۴۰۹ب۱، ۴۱۱ب۷، ۴۵۶ب۶، ۴۵۸ب۸، ۵۰۰ب۹٫
۷- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۹۵ب۱ و۱۱ و۱۴ و ۱۵، ۹۶ب۱ و۲ و۸ و۹، ۹۷ب۱، ۹۸ب۱، ۹۹ب۲، ۱۰۰ب۱۰، ۱۰۱ب۱، ۱۰۲ب۳، ۱۰۳ب۱، ۱۰۴ب۸، ۱۰۵ب۹، ۱۱۴ب ۱۴و ۱۵، ۱۲۸ب۸ و ۹، ۱۲۹ب۱، ۱۳۲ب۲، ۱۳۴ب۱، ۱۳۵ب۱، ۱۳۶ب۷، ۱۳۸ب۷ و۱۱، ۱۳۹ب۷، ۱۴۱ب۱، ۱۴۲ب۵، ۱۴۳ب۳، ۱۴۴ب۱، ۱۴۵ب۶، ۱۴۸ب۸، ۱۵۴ب۳ و۴، ۱۵۴ب۹، ۱۶۰ب۱۰، ۱۶۱ب۱۱ و۱۳، ۱۶۴ب۱۰، ۱۶۵ب۱۱، ۱۶۹ب۹، ۱۷۱ب۵، ۱۷۸ب۴، ۱۷۹ب۳، ۱۸۱ب۲، ۱۹۸ب۸، ۲۲۱ب۱، ۲۲۴ب۶ و ۹، ۲۲۵ب۱ و۳ و۶ و ۷ و۱۲، ۲۲۶ب۱، ۲۲۸ب۴، ۲۲۶ب۷، ۲۲۹ب۷، ۲۳۴ب۴، ۳۱۲ب۱۱٫
۸- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۹۹ب۴ و ۵، ۱۰۳ب۵ و۷، ۱۱۱ب۱۱، ۱۱۲ب۱۴، ۱۸۹ب۴، ۲۰۸ب۷، ۲۲۲ب۶، ۲۳۶ب۷، ۲۴۱ب۹، ۲۴۵ب۸، ۲۵۶ب۷، ۳۰۵ب۸، ۳۳۶ب۷، ۳۳۶ب۸ و۱۵، ۴۰۸ب۶، ۴۱۴ب۷، ۴۱۹ب۶، ۴۲۶ب۳، ۴۲۹ب۸ و۹، ۴۳۷ب۷، ۴۹۶ب ۷و ۸، ۵۱۶ب ۱۹و ۲۹و ۳۰، ۵۲۰ب۱۴، ۵۲۱ب۱۵، ۵۶۳ب۴٫
۹- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۷۶ب۵، ۷۶ب۶، ۷۶ب۸، ۷۷ب۱، ۷۷ب۵، ۸۱ب۳، ۸۲ب۱، ۸۶ب۶، ۸۶ب۷، ۸۶ب۱۱، ۸۷ب۱۰، ۸۸ب۶، ۸۹ب۵، ۹۰ب۵، ۹۰ب۶، ۹۰ب۱۰، ۹۵ب۱، ۹۵ب۵، ۹۷ب۶، ۹۸ب۱۱، ۹۹ب۱۰، ۱۰۰ب۱، ۱۰۱ب۳، ۱۰۲ب۸، ۱۰۲ب۶، ۱۰۲ب۱۰، ۱۰۵ب۱، ۱۰۵ب۸، ۱۰۵ب۱۵، ۱۰۶ب۱، ۱۰۶ب۷، ۱۰۶ب۸، ۱۱۰ب۵، ۱۱۱ب۱۱، ۱۱۱ب۱۲، ۱۱۶ب۸، ۱۱۸ب۴، ۱۱۸ب۶، ۱۱۸ب۷، ۱۱۹ب۲، ۱۲۰ب۱، ۱۲۰ب۲، ۱۲۰ب۳، ۱۲۰ب۴، ۱۲۰ب۸، ۱۲۰ب۹، ۱۲۰ب۱۰، ۱۲۳ب۸، ۱۲۴ب۱، ۱۲۴ب۴، ۱۲۴ب۷، ۱۲۴ب۹، ۱۲۴ب۱۱، ۱۲۴ب۱۵، ۱۲۵ب۱، ۱۲۳ب۸، ۱۳۲ب۹، ۱۳۵ب۷، ۱۳۶ب۱، ۱۳۷ب۱۰، ۱۳۷ب۱۱، ۱۳۸ب۹، ۱۴۱ب۴، ۱۴۸ب۸، ۱۵۰ب۱، ۱۵۱ب۲، ۱۵۱ب۳، ۱۵۱ب۵، ۱۵۱ب۹، ۱۵۲ب۱۱، ۱۵۳ب۴، ۱۵۵ب۴، ۱۵۶ب۱، ۱۵۷ب۱، ۱۶۲ب۲، ۱۶۲ب۳، ۱۶۳ب۱، ۱۶۳ب۲، ۱۶۳ب۴، ۱۶۵ب۲، ۱۷۵ب۵، ۱۷۵ب۶، ۱۷۵ب۸، ۱۷۹ب۹، ۱۸۵ب۵، ۱۸۹ب۴، ۱۹۰ب۱۱، ۱۹۱ب۱، ۱۹۲ب۵، ۱۹۲ب۶، ۱۹۲ب۷، ۱۹۲ب۸، ۱۹۲ب۱۱، ۱۹۳ب۲، ۱۹۳ب۵، ۱۹۳ب۹، ۱۹۴ب۱، ۱۹۴ب۵، ۱۹۴ب۶، ۱۹۴ب۹، ۱۹۴ب۱۱، ۱۹۴ب۱۵، ۱۹۵ب۱، ۲۰۱ب۳، ۲۰۶ب۶، ۲۰۶ب۸، ۲۰۶ب۷، ۲۰۷ب۱، ۲۰۷ب۵، ۲۱۰ب۱۰، ۲۱۱ب۱۱، ۲۱۱ب۱۵، ۲۱۴ب۱۴، ۲۲۰ب۱۵، ۲۲۱ب۷، ۲۲۱ب۱۱، ۲۲۱ب۱۴، ۲۲۱ب۱۵، ۲۲۵ب۲، ۲۲۵ب۳، ۲۲۶ب۱، ۲۲۶ب۸، ۲۲۶ب۹، ۲۴۱ب۱، ۲۴۱ب۷، ۲۵۱ب۹، ۲۵۹ب۷، ۳۰۱ب۱، ۳۰۲ب۷، ۳۰۶ب۴، ۳۰۸ب۷، ۳۰۹ب۵، ۳۱۲ب۱۲، ۳۱۴ب۱۴، ۳۱۴ب۱۵، ۳۱۹ب۵، ۳۲۰ب۱، ۳۲۱ب۱، ۳۲۲ب۶، ۳۶۹ب۶، ۳۹۹ب۷، ۴۱۵ب۸، ۴۱۶ب۷، ۴۱۸ب۲، ۵۶۳ب۱٫
۱۰- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۸۹ب۲، ۸۹ب۷، ۸۹ب۱۱، ۸۹ب۳، ۹۰ب۶، ۹۰ب۸، ۹۰ب۱۵، ۹۱ب۳، ۹۱ب۶، ۹۲ب۷، ۹۳ب۳، ۹۵ب۱، ۹۵ب۴، ۹۶ب۱۵، ۹۷ب۸، ۹۸ب۱۱، ۹۹ب۱۵، ۱۰۰ب۱، ۱۰۱ب۳، ۱۰۲ب۸، ۱۰۲ب۶، ۱۰۲ب۱۰، ۱۰۵ب۱، ۱۰۵ب۹، ۱۰۵ب۱۴، ۱۰۶ب۷، ۱۰۶ب۷، ۱۰۶ب۸، ۱۰۸ب۲، ۱۱۰ب۵، ۱۱۱ب۱۱، ۱۱۱ب۱۲، ۱۱۵ب۱، ۱۲۵ب۳، ۱۲۵ب۶، ۱۲۵ب۸، ۱۲۵ب۱۲، ۱۳۲ب۸، ۱۳۵ب۷، ۱۳۶ب۱، ۱۳۶ب۴، ۱۳۶ب۱۰، ۱۳۷ب۱۰، ۱۳۷ب۱۱، ۱۳۸ب۹، ۱۴۱ب۴، ۱۴۸ب۸، ۱۵۰ب۷، ۱۵۱ب۲، ۱۵۱ب۳، ۱۵۱ب۵، ۱۵۱ب۹، ۱۵۲ب۱۱، ۱۵۳ب۴، ۱۵۵ب۴، ۱۵۶ب۱، ۱۵۷ب۱، ۱۶۲ب۹، ۱۶۲ب۳، ۱۶۳ب۱، ۱۶۳ب۲، ۱۶۳ب۴، ۱۶۴ب۱، ۱۶۵ب۲، ۱۷۳ب۱۴، ۱۷۴ب۴، ۱۷۵ب۵، ۱۷۵ب۱، ۱۷۵ب۸، ۱۷۶ب۶، ۱۷۶ب۷، ۱۷۶ب۹، ۱۷۶ب۱۱، ۱۷۹ب۹، ۱۸۰ب۵، ۱۸۰ب۱۰، ۱۸۲ب۶، ۱۸۵ب۴، ۱۸۹ب۴، ۱۹۰ب۱۱، ۱۹۱ب۱، ۱۹۲ب۵، ۱۹۲ب۶، ۱۹۲ب۷، ۱۹۲ب۸، ۱۹۲ب۱۱، ۱۹۳ب۲، ۱۹۳ب۷، ۱۹۳ب۹، ۱۹۴ب۱، ۱۹۴ب۵، ۱۹۴ب۶، ۱۹۴ب۹، ۱۹۴ب۱۱، ۱۹۴ب۱۵، ۱۹۵ب۱، ۱۹۵ب۲، ۱۹۵ب۳، ۱۹۵ب۴، ۱۹۶ب۴، ۲۰۰ب۱۲، ۲۰۱ب۳، ۲۰۶ب۱، ۲۰۶ب۸، ۲۰۶ب۷، ۲۰۷ب۱، ۲۰۷ب۵، ۲۱۰ب۱۰، ۲۱۱ب۱۱، ۲۱۱ب۱۵، ۲۱۴ب۱۴، ۲۲۰ب۱۵، ۲۲۱ب۸، ۲۲۱ب۱۱، ۲۲۱ب۱۴، ۲۲۱ب۱۵، ۲۲۵ب۲، ۲۲۵ب۳، ۲۲۶ب۱، ۲۲۶ب۸، ۲۲۶ب۹، ۲۴۱ب۱، ۲۴۱ب۷، ۲۴۲ب۳، ۲۴۴ب۷، ۲۵۱ب۹، ۲۵۲ب۱، ۲۵۴ب۱۱، ۲۵۵ب۷، ۲۵۸ب۶، ۲۵۹ب۷، ۲۶۱ب۴، ۲۶۲ب۴، ۲۷۰ب۱، ۲۷۰ب۳، ۲۷۰ب۶، ۲۷۰ب۱۰، ۲۷۶ب۱، ۳۰۰ب۵، ۳۰۰ب۱۰، ۳۰۰ب۱۰، ۳۰۱ب۱، ۳۰۲ب۷، ۳۰۶ب۴، ۳۰۸ب۷، ۳۰۹ب۵، ۳۱۲ب۱۲، ۳۱۴ب۱۴، ۳۵۶ب۲۲، ۳۸۹ب۱، ۴۱۲ب۱۲، ۴۱۳ب۱۹، ۴۶۳ب۱۳، ۵۱۲ب۱۸، ۵۵۸ب۱۴، ۵۹۸ب۲۲، ۵۹۸ب۲۳، ۵۹۸ب۲۴، ۵۹۸ب۲۵، ۵۹۸ب۲۶، ۵۹۹ب۱، ۵۹۹ب۲، ۵۹۹ب۳، ۵۹۹ب۶، ۵۹۹ب۷، ۵۹۹ب۱۱، ۵۹۹ب۱۳، ۵۹۹ب۱۴، ۵۹۹ب۱۷، ۵۹۹ب۱۸، ۶۰۰ب۱۲٫
۱۱- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۱۳۲ب۸، ۱۵۶ب۸، ۱۵۹ب۷، ۲۱۷ب۳، ۲۲۰ب۹، ۲۲۳ب۸، ۲۲۴ب۹، ۲۲۶ب۶و۸، ۲۲۸ب۴، ۳۶۹ب۷، ۳۹۸ب۴٫
۱۲- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۱۵۴ب۷، ۱۵۵ب۸، ۱۵۶ب۷، ۱۵۹ب۸و۹، ۱۶۰ب۲، ۱۶۲ب۸، ۱۷۳ب۳، ۱۷۵ب۹، ۱۷۸ب۶، ۱۷۹ب۲، ۱۸۰ب۸، ۱۸۲ب۳، ۱۸۴ب۶، ۱۸۹ب۱، ۱۹۰ب۲، ۲۳۸ب۸، ۲۳۹ب۱۲و۱۵، ۲۴۵ب۵، ۲۴۶ب۸، ۲۴۸ب۵، ۲۵۰ب۷، ۲۵۲ب۲، ۲۵۴ب۷، ۲۵۵ب۱، ۲۵۶ب۱، ۲۶۰ب۱۳، ۲۶۲ب۱۴و۸، ۳۱۲ب۸، ۳۱۶ب۸، ۳۱۷ب۸، ۴۰۲ب۲، ۴۵۱ب۳و۴و۱۸و۲۲و۲۶، ۵۱۲ب۴، ۵۵۶ب۶، ۵۵۸ب۷، ۵۵۹ب۹، ۵۸۲ب۴، ۵۸۳ب۳، ۵۸۴ب۱و۶٫
۱۳- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۹۶ب ۷ و ۱۱، ۹۷ب۱، ۹۸ب۵ و ۹و ۱۱، ۹۹ب۱۰، ۱۰۰ب۱، ۱۰۱ب۳، ۱۰۲ب۸ و۱۲ و۱۵ و ۲۵، ۱۰۵ب۱ و۸ و ۱۵، ۱۰۶ب ۱و ۷و ۸، ۱۱۰ب۵، ۱۱۱ب۱۱ و۱۲، ۱۲۳ب۸، ۱۳۲ب۹، ۱۳۵ب۷، ۱۳۶ب۱، ۱۳۷ب۱۰و۱۱، ۱۳۸ب۹، ۱۵۲ب۱۱، ۱۵۳ب۴، ۱۵۵ب۴، ۱۵۶ب۱، ۱۵۷ب۱، ۱۶۲ب۲و۳، ۱۶۵ب۲، ۱۹۵ب۱، ۲۰۱ب۳، ۲۲۵ب ۲و۳، ۲۲۶ب۱ و ۸ و ۹، ۳۰۱ب۱، ۳۰۲ب۷، ۳۰۶ب۴، ۳۰۸ب۷، ۳۰۹ب۵، ۳۱۲ب۱۲، ۳۱۴ب۱۴و۱۵، ۳۱۹ب۵، ۳۲۰ب۱، ۳۲۱ب۱، ۳۲۲ب۶، ۳۶۹ب۶، ۳۹۹ب۷، ۴۱۵ب۸، ۴۱۶ب۷، ۴۱۸ب۲، ۵۶۳ب۱٫
۱۴- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۷۶ب۱ و۶ و۱۱، ۸۲ب۱، ۸۳ب۱۱ و۱۲ و ۱۳و ۱۴، ۸۴ب۱ و ۶، ۹۱ب۶، ۹۲ب۲، ۱۰۰ب۲ و ۳و ۱۱، ۱۰۲ب۶، ۱۰۳ب۶، ۱۰۴ب۸ و ۶، ۱۰۵ب۲، ۱۱۰ب۱، ۱۱۱ب۱۴ و ۱۶، ۱۲۶ب۷ و ۸، ۱۲۷ب۲، ۱۲۸ب۶، ۱۲۹ب۱، ۱۳۲ب۱، ۱۳۶ب۲، ۱۴۱ب۱، ۱۴۵ب۵، ۱۴۹ب۹، ۱۵۱ب۱، ۱۵۲ب۳، ۱۳۴ب۴، ۱۶۲ب۱، ۱۶۷ب۱، ۱۹۶ب۶، ۲۰۰ب۱، ۲۱۴ب۳، ۲۱۶ب۸، ۲۱۷ب۱، ۲۱۹ب۱۱، ۲۲۰ب۲۰، ۲۲۱ب۴، ۲۲۶ب۵، ۲۲۸ب۱، ۲۲۹ب۴، ۳۰۱ب۷ و۱۰، ۳۱۱ب۱۰، ۳۱۵ب۱۱، ۳۱۹ب۱۵، ۳۲۲ب۵، ۴۱۲ب۶و۱۴و۱۶، ۴۱۳ب۵، ۴۱۴ب۱، ۴۱۵ب۳، ۴۱۶ب۱، ۵۱۷ب۱، ۵۱۸ب۳، ۵۵۶ب۷، ۵۶۳ب۱، ۵۹۱ب۱، ۶۰۱ب۴، ۶۱۱ب۱ و۱۵ و ۲۲و ۲۸، ۶۱۱ب۳۰٫
۱۵- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۷۷ب۱، ۸۰ب۱۴ و ۱۵، ۹۳ب۲ و ۴، ۱۲۱ب۱۲، ۱۲۲ب۷ و ۸، ۱۲۵ب۵، ۱۳۲ب۸، ۱۴۱ب۶، ۱۴۶ب۱، ۱۴۷ب۷ و ۵ و ۹ و ۱۱، ۱۵۲ب۱۱، ۱۵۳ب۴، ۱۵۵ب۴، ۱۵۶ب۱، ۱۵۷ب۱، ۱۶۲ب۲و۳، ۱۶۵ب۲، ۱۹۵ب۱، ۲۰۱ب۳، ۲۰۲ب۱، ۲۰۶ب۶، ۲۲۷ب۷، ۲۳۹ب۱، ۲۶۷ب۱، ۳۱۴ب۱۸، ۳۵۶ب۲۱، ۴۲۲ب ۱ و ۵، ۴۹۶ب۳، ۵۳۱ب۲٫
۱۶- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۲۱۴ب۴و۶، ۲۱۶ب۲، ۲۲۶ب۶، ۲۲۸ب۷، ۲۹۰ب۹و۱۶، ۲۹۳ب۴، ۳۱۲ب۸، ۳۱۶ب۱۵، ۴۰۵ب۷، ۴۴۵ب۷، ۴۴۶ب۵، ۴۴۷ب۱و۲، ۴۵۶ب۵، ۴۵۲ب۲، ۵۰۱ب۴، ۵۰۳ب۱، ۵۰۶ب۶، ۵۰۸ب۷، ۵۰۹ب۱، ۵۱۴ب۱۴، ۵۱۶ب۱۳، ۵۵۶ب۶، ۵۵۸ب۱، ۵۹۶ب۶، ۶۰۰ب۱۷٫
۱۷- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۱۹۶ب۶، ۱۹۹ب۴، ۲۰۱ب۴و۷، ۲۱۵ب۱، ۲۱۶ب۸، ۲۲۱ب۷، ۲۲۴ب۴، ۲۲۵ب۲ و ۳، ۲۲۶ب۱ و ۸ و ۹، ۳۰۱ب۱، ۳۰۲ب۷، ۳۰۶ب۴، ۳۰۸ب۷، ۳۰۹ب۵، ۳۱۲ب۱۲، ۳۱۴ب۱۴ و ۱۵، ۳۱۹ب۵، ۳۲۰ب۱، ۳۲۱ب۱، ۳۲۲ب۶، ۳۶۹ب۶، ۳۹۹ب۷، ۴۱۵ب۸، ۴۱۶ب۷، ۴۱۸ب۲، ۴۵۹ب۸، ۵۱۶ب۳، ۵۵۲ب۱، ۵۶۳ب۳، ۵۸۴ب۱ و ۷ و ۱۸، ۶۰۰ب۱، ۶۰۳ب۲٫
۱۸- ر.ک: دیوان فیاض لاهیجی، صص: ۷۶ب۱، ۷۶ب۱۱، ۸۶ب۱، ۹۷ب۳، ۱۲۱ب۲، ۱۲۹ب۱۵، ۱۳۲ب۹، ۱۶۳ب۴، ۱۷۸ب۷، ۱۷۹ب۸، ۱۸۶ب۴، ۲۱۲ب۱۲، ۲۲۹ب۸، ۳۶۹ب۶، ۴۱۵ب۱٫
فصل سوم
بررسی صنایع زیبایی آفرین معنوی
تعریف صنایع معنوی
صنایع معنوی بحث در شگردهایی است که «موسیقی معنوی کلام را افزون می‌کند و آن بر اثر ایجاد تناسبات و روابط معنایی خاصی میان کلمات است و به طور کلی یکی از وجوه تناسب معنایی بین دو یا چند کلمه برجسته است»(شمیسا،۱۴:۱۳۷۸). به عبارت دیگر اگر «بدیع لفظی باعث می‌شود که کلمات به وسیله تشابه و تجانس هر چه بیشتر مصوّت‌ها و صامت‌ها، به یکدیگر وابسته شوند و بین آن‌ها رابطه آوایی محسوسی ایجاد شود، در بدیع معنوی آنچه ذهن را از واژه‌ای متوجّه واژه دیگر (چه حاضر و چه غایب) می‌کند و رشته‌ای که کلمات را به طرزی هنری و شاعرانه به هم پیوند می‌دهد، تناسبات معنایی است»(صادقیان،۹۵:۱۳۸۸).
شگردهای معنوی باعث می‌شوند که کلام زیبا، مخیّل و تصویری شوند و از صورت مستقیم، به صورت غیر مستقیم و چند بُعدی درآید و از زبان عادی فاصله بگیرد. مباحث زیبایی‌شناسانه معنوی در پنج روش تناسب، غیر منتظره بودن و غافلگیری، بزرگ‌نمایی، دو یا چند بُعدی بودن و استدلال قابل بررسی است که در این میان روش تناسب، بیش‌ترین زیبایی را به وجود می‌آورد و مقوله استدلال در مقایسه با روش‌های دیگر، کمتر زیبایی‌آفرین است.
الف- روش تناسب
تناسب، یکی از مهم‌ترین عوامل به وجود آورنده زیبایی، نظم و هماهنگی میان چند چیز است. دانشمندان بسیاری تناسب را محور و ملاک تشخیص زیبایی دانسته‌اند و نقش تناسب در زیبایی، به قدری برجسته و مهم است که برخی معنای زیبایی را تناسب می‌دانند(نیوتن،۶۴:۱۳۴۳). ارسطو (ف ۳۲۲ق.م) درباره زیبایی می‌گوید که «امر زیبا، خواه موجودی زنده و خواه چیزی مرکب از اجزاء باشد، باید بین اجزای آن نظم و ترتیب وجود داشته باشد و همچنین حد و اندازه‌ای معین داشته باشد. زیرا شرط زیبایی و جمال، داشتن اندازه معین و نظم است»(ارسطو،۶۲:۱۳۵۷). «نفس آدمی به هر چیز که در آن تناسب وجود داشته باشد، میل می‌کند و آنچه بی‌نظام است، روی‌گردان و مشمئز است»(شفیعی کدکنی،۹۵:۱۳۶۸).
در بسیاری از پدیده‌های طبیعت و موجودات زنده، تناسب وجود دارد و تقریباً همه آثار هنری بر اساس نوعی تناسب به وجود آمده‌اند. هماهنگی آواها در موسیقی و نظم میان کلمات در شعر، بیانگر تأثیر بسیار زیاد تناسب در ایجاد زیبایی است. «در تناسب، وحدتی میان اجزاء پراکنده، ایجاد یا دریافت می‌شود و کثرت و تفرق را به وحدت می‌رساند و هر نوع تناسب و قرینه‌سازی میان اجزاء پراکنده، وحدتی پدید می‌آورد که ادراک مجموع اجزاء را سریع‌تر و آسان‌تر می‌کند و همین نکته سبب احساس آسایش و لذّت می‌شود»(خانلری،۵:۱۳۵۳).
ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻣﻴﺎن اﺟﺰای ﻛﻼم مهم‌ترین ﺷﺮﻃﻲ ﻛﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ اﺛﺮ ادﺑﻲ ﺑﺎﻳﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﮔﺮ اﻳﻦ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺳﺨﻦ، ادﺑﻲ ﻧﻤﻲﺷﻮد. البته تناسب زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺆﺛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ آﻓﺮﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ، در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ‌ﺻﻮرت آرایه ﻣﺮاﻋﺎت‌‌النظیر ﺷﻜﻞ ﻧﻤﻲﮔﻴﺮد و ﺑﻪ ﺗﺒﻊ آن دﻳﮕﺮ آراﻳﻪﻫﺎ ﻓﻌﺎل ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ.
در شعر فیاض لاهیجی، ترفندهای بدیعی که در آنها تناسب و هماهنگی اساس زیبایی است عبارتند از: مراعات‌النظیر، تلمیح، تضاد، جمع، تقسیم و و ارصاد و تسهیم.
۱- مراعات‌النظیر
مراعات‌النظیر، ﻣﺆﺛﺮﺗﺮﻳﻦ آرایه ادﺑﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻋﺮ ﺑﺎ اﻧﺘﺨﺎب واژﮔﺎن ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ آن را ﻣﻲآﻓﺮیند. اﻳﻦ آراﻳﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎمﻫﺎی “ﺗﻨﺎﺳﺐ"، “توفیق"، “تلفیق” و"ﻣﺆاﺧﺎت” ﻧﻴﺰ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد، ﺳﺒﺐ ﻓﻌﺎل ﺷﺪن دﻳﮕﺮ آراﻳﻪﻫﺎی ادﺑﻲ ﻣﻲﺷﻮد. در ﻛﺘﺐ ﺻﻨﺎﻋﺎت ادﺑﻲ درباره آن گفته‌اند «مراعات‌النظیر، اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺳﺨﻦ واژهﻫﺎﻳﻲ را ﺑﮕﻨﺠﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ از ﺟﻬﺘﻲ ﻣﻔﻬﻮم آن‌ها ﻧﻈﻴﺮ ﻳﺎ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺴﺘﻪ، ﺑﺎدام و ﻓﻨﺪق در ﺑﻴﺘﻲ آوردن»(ﻧﻮروزی،۹۹:۱۳۷۸). مراعات‌النظیر ممکن است میان کلمات، از نظر همجنس بودن و یا از نظر مجاورت باشد. درباره اهمیّت و زیبایی آرایه مراعات النظیر گفته‌ شده که «مراعات النظیر از لوازم اولیه سخن ادبی است، یعنی در کتب قدیم نظم و نثر، وقتی ارزش ادبی پیدا می‌کند که بین اجزای کلام و معنا، تناسب و تقارن وجود داشته باشد»(همایی،۲۵۹:۱۳۸۶).
آرایه ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻣﻴﺎن واژﮔﺎن، زﻣﺎﻧﻲ ارزش ﻫﻨﺮی ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﺨﻦ ادﺑﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﻛﻼم از زﻳﻮرﻫﺎی بلاغت ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و از ﺳﻮی دیگر اﻳﻦ صنعت، زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻼم را ادﺑﻲ و ﺧﻴﺎل‌اﻧﮕﻴﺰ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ واژﮔﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻫﻤﺮاه ﮔﺮدد.
در اشعار فیاض لاهیجی، شگرد مراعات‌النظیر در مجاورت و هم‌نشینی کلمات روی داده است و حدود ۳۸۹ بار از این آرایه استفاده شده که ۸۴/۳۰ درصد از انواع روش تناسب را شامل می‌شود.
زلف سنبل، چهره گل، ساعد سمن، شمشاد قد وه که طرح این گلستان خوش به سامان ریختند
(فیاض لاهیجی،۲۲۲:۱۳۷۳)
در اغلب موارد زیبایی تناسب، ناشی از تشبیه است و یا اینکه کلمات متناسب در معنی حقیقی خودشان به کار نرفته باشند. در این بیت، تناسب همراه با تشبیه است و در یک تصویر بلاغی کامل همه این زیبایی‌ها همچون گلستانی دانسته شده که طرح آن، بسیار خوش به سامان ریخته شده است. علاوه بر واژه‌های “گل"، “سنبل"، “سمن” و… واژه‌های “زلف"، “چهره"، “ساعد” و “قد” نیز که در یک طرف تشبیه قرار دارند، دارای تناسب هستند.
لب پر از خنــده گل، چهره پر از لاله رنــگ دگر از بهر تماشای که گلشن شده‌ای
(همان:۳۲۸)
میان کلمات “گل"، “لاله” و “گلشن"، آرایه مراعات‌النظیر از نظر همجنس بودن وجود دارد. کلماتی که در این بیت هستند، متناسب با معنای کلام، زیبایی یار را به تصویر می‌کشند.
آیینــــه‌ام، خیــال تـــو تصویــر می‌کنــم خود را ز سادگی به تو تعبیر می‌کنم
(همان:۲۹۵)
“آیینه"، “تصویر” و “سادگی"، سه کلمه‌ای است که آرایه مراعات‌النظیر از نوع مجاورت را ساخته است. معنای این واژه‌ها با معنای بیت که ساده بودن شاعر است، هماهنگی دارد و این رابطه به زیبایی شعر افزوده است.
چه سود سوختن مغز، چون دماغ تری نیست فتیله را چه کنم روغن، چراغ ندارم
(همان:۲۸۸)
در این بیت، مجاورت واژه‌های “سوختن"، “فتیله"، “چراغ” و “روغن"، تناسب معنایی جدید، بدیع و زیبا را به وجود آورده و شاعر به نوعی در بیان نا امیدی از خوانندگان شعر خویش، از این کلمات بهره برده است.
غم ساحل در این دریا چو موجم مضطرب دارد دل جمعی همین از اضطراب ناخدا دارم

قلمرو تحقیق شامل قلمرو موضوعی، زمانی و مکانی است که به‌صورت زیر توضیح داده می‌شود.
قلمرو موضوعی موردمطالعه تحقیق در حوزه آسیب‌شناسی سازمانی است و ازجمله آسیب‌شناسی برون‌سپاری وظایف سازمانی است وکسانی که به‌عنوان مطلع درزمینه برون‌سپاری در حوزه خدمات و وظایف در شهرداری می‌باشند مورد سؤال قرار می‌گیرند، متخصصان و صاحب‌نظران دانشگاهی با سوابق اجرایی- مشاوره‌ای، مدیران و کارشناسان ارشد خبره شهرداری قم در این خصوص به‌عنوان پانل دلفی محسوب می‌شوند.
در برخی از موارد، محقق ممکن است بخواهد افراد یا پدیده‌ها را در چندین برهه زمانی به‌منظور پاسخ به یک پرسش پژوهشی موردبررسی قرار دهد. چنین بررسی‌هایی، بررسی‌های دوره‌ای نامیده می‌شوند؛ یعنی برای پاسخ به سؤال تحقیق داده‌ها در مورد متغیر وابسته باید در چند برهه از زمان جمع‌ آوری شوند. بررسی مقطعی نوعی بررسی است که در آن داده‌های اطلاعاتی یک‌باره در طی یک دوره چندروزه یا چند هفته یا چند ماه به‌منظور پاسخ به پرسش یک پژوهش جمع‌ آوری می‌شود. چنین بررسی‌هایی، بررسی‌های مقطعی نامیده می‌شوند (نیومن^[۸۵]، ۲۰۰۵: ۱۴۸).

موضوع تحقیق حاضر و سؤال‌هایی که این تحقیق در پی پاسخگویی به آن است، گستره وسیعی از زمان را در برمی‌گیرد. تحقیق حاضر با تلاش برای یافتن مؤلفه‌ها و ابعاد و شاخص‌های اساسی در تدوین آسیب‌شناسی برون‌سپاری خدمات شهری در شهرداری قم می‌پردازد. جستجو و بررسی متون مربوط به ادبیات تحقیق و انجام مصاحبه‌های اکتشافی از اسفند سال ۱۳۹۲ شروع‌شده است ولی از جنبه جمع‌ آوری داده‌های میدانی، تحقیق حاضر نوعی بررسی پیمایشی (میدانی) است که در مقطع زمانی زمستان ۱۳۹۳ انجام‌گرفته است.
تحقیق حاضر به لحاظ اینکه قصد دارد از تکنیک دلفی نقاط قوت و نقاط ضعف و تهدیدات و فرصت‌های نظام برون‌سپاری شهرداری قم را شناسایی و رتبه‌بندی نماید لذا می‌توان گفت قلمرو مکانی تحقیق در حوزه شهرداری قم قرار می‌گیرد.
۵-۳- مقایسه تحقیق حاضر با پژوهش‌های قبلی
۱- یک نقطه تمایز کلی تحقیق حاضر با تحقیقات انجام‌گرفته قبلی این است که علیرغم این‌که در مورد برون‌سپاری پژوهش‌هایی صورت گرفته ولی تاکنون در خصوص آسیب‌شناسی آن در سازمان با وظایف متعدد و درهم‌تنیده‌ای مانند شهرداری‌ها موردبررسی قرار نگرفته است.
۲- وجه تمایز کلی دیگر تحقیق حاضر با تحقیقات انجام‌گرفته قبلی این است که در پرسشنامه‌های قبلی به تعداد کمی از خبرگان مراجعه شده است ولی در این تحقیق محقق سعی بلیغ در استفاده ازنظر حداقل دو نفر خبره در هر زمینه از محیط موردپژوهش را بکار گرفته است.
۳- وجه تمایز کلی دیگر تحقیق حاضر با تحقیقات انجام‌گرفته قبلی این است که در تحقیقات قبلی بیشتر هدف شناسایی و امکان‌سنجی ورود به مقوله برون‌سپاری می‌باشد درصورتی‌که تحقیق حاضر به مطالعه برون‌سپاری انجام‌شده و بررسی نقاط ضعف و قوت و فرصت‌ها و تهدیدهای فراروی سازمان پرداخته است.
۴- در تحقیقات صورت گرفته قبلی در مورد متغیرهای جمعیت شناختی، فقط به ذکر آمار توصیفی اکتفا شده است ولی در پژوهش حاضر محقق با بهره گرفتن از مدل SWOT درنهایت به ارائه راهبردهای عملی منجر شده است.
۵- در تحقیقات صورت گرفته قبلی برون‌سپاری فقط از یک یا دو منظر موردبررسی قرارگرفته است درصورتی‌که در این تحقیق برون‌سپاری به‌صورت یک کل واحد موردبررسی قرارگرفته است.
۵-۴- تحلیل و بحث
— نقاط قوت نظام برون‌سپاری خدمات شهری شهرداری قم کدم‌اند؟
قوت‌ها در زمره فعالیت‌های قابل‌کنترل مدیریت سازمان هستند که سازمان آن‌ها را به شیوه بسیار عالی انجام می‌دهد. برای بررسی فرصت‌ها در این پژوهش ۱۱ عامل به‌عنوان نقاط قوت نظام برون‌سپاری خدمات شهری شهرداری قم موردبررسی قرار گرفت که این عوامل در جدول فوق رتبه‌بندی شده‌اند. با توجه به نتایج حاصله، بیشترین میزان تأثیرگذاری در میان عوامل ناشی از قوت‌ها به ترتیب اولویت عبارت‌اند از:
۱- حمایت‌ همه‌جانبه مجموعه مدیریت عالی سازمان از اجرای برنامه‌های برون‌سپاری
۲- جهت‌گیری نظام برون‌سپاری در راستای راهبردهای کلان سازمانی
۳- بهبود کیفی خدمات به‌واسطه اجرای برون‌سپاری برخی از فعالیت‌های سازمان درگذشته
۴- حمایت همه‌جانبه مجموعه کارشناسان سازمان از اجرای برنامه‌های برون‌سپاری
و کمترین میزان تأثیرگذاری در میان عوامل ناشی از قوت‌ها عبارت‌اند از:
۱- آمادگی و قابلیت سازمان ازلحاظ فرهنگی–رفتاری برای اجرای برنامه‌های برون‌سپاری
۲- آمادگی سازمان در آموزش اصول و قواعد برون‌سپاری به شرکت طرف قرارداد از طریق برگزاری دوره‌های آموزشی.
در تحلیل این سؤال می‌توان گفت یکی از عوامل مؤثری که می‌تواند در کنترل درونی خود سازمان باشد، حمایت‌ همه‌جانبه مجموعه مدیریت عالی و مجموعه کارشناسان سازمان از اجرای برنامه‌های برون‌سپاری می‌باشد. همچنین هم‌راستای برون‌سپاری با اهداف کلان سازمان و حمایت‌ها باعث ایجاد تمایل بیشتر بخش خصوصی جهت ورود به فرآیندهای شهرداری می‌باشد. ضمناً سازمان باید با برگزاری سمینارهای آموزشی کارکنان سازمان را از نظر فرهنگی و رفتاری باسیاست برون‌سپاری سازمان همراه نماید.
— نقاط ضعف نظام برون‌سپاری خدمات شهری شهرداری قم کدم‌اند؟
ضعف‌ها در زمره فعالیت‌های قابل‌کنترل درون سازمان قرار می‌گیرند که سازمان آن‌ها را به شیوه بسیار ضعیف انجام می‌دهد. برای بررسی نقاط ضعف در این پژوهش ۲۰ عامل که به‌عنوان نقاط ضعف موردبررسی قرار گرفت؛ که بیشترین میزان تأثیرگذاری در میان عوامل ناشی از ضعف‌ها به ترتیب اولویت عبارت‌اند از:
۱- عدم تسویه مالی به‌موقع سازمان با شرکت طرف قرارداد بعد از اجرای برون‌سپاری.
۲- نبود یک پایگاه اطلاعاتی جامع برای بازخورد و ارزیابی عملکرد فعالیت‌های برون‌سپاری شده قبلی در سازمان.
۳- عدم وجود یک ماهیت و مفهوم مشخص از برون‌سپاری در سازمان.
۴- فقدان برنامه‌ای مشخص جهت شناسایی و اولویت‌بندی فعالیت‌های سازمانی قابل برون‌سپاری توسط سازمان.
بود یک پایگاه اطلاعاتی جامع برای بازخورد و ارزیابی عملکرد فعالیت‌های برون‌سپاری شده قبلی در سازو کمترین میزان تأثیرگذاری در میان عوامل ناشی از ضعف عبارت‌اند از:
۱- فقدان شفافیت و جامعیت قراردادهای فعالیت‌های برون‌سپاری شده.
۲- عدم امکان جایگزینی سریع شرکت طرف قرارداد جدید از سوی سازمان به دلیل خاتمه یا فسخ قرارداد برون‌سپاری قبلی.
در تبیین این سؤال می‌توان گفت عدم تسویه مالی به‌موقع سازمان با شرکت‌های طرف قرارداد یکی از چالش‌های عمده برون‌سپاری در شهرداری می‌باشد که دلیل عمده عدم وجود درآمدهای پایدار برای شهرداری می‌باشد. همچنین عدم وجود یک مفهوم مشخص از برون‌سپاری باعث شده که ماهیت کارهای به‌صورت دقیق مشخص نگردد. فقدان برنامه مدون جهت شناسایی و اولویت‌بندی فعالیت سازمان باعث عدم انسجام در برون‌سپاری فرآیندها می‌گردد.
— فرصت‌های فراروی نظام برون‌سپاری خدمات شهری شهرداری قم کدم‌اند؟
در پژوهش حاضر، مقصود از فرصت‌های، رویدادهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، محیطی، سیاسی، قانونی،‌ دولتی، فناوری و رقابتی است که می‌توانند به میزان زیادی در آینده به سازمان منفعت برسانند. برای بررسی فرصت‌ها در این پژوهش ۱۸ عامل به‌عنوان فرصت‌های نظام برون‌سپاری خدمات شهری شهرداری قم در جدول فوق شناسایی‌شده‌اند که بیشترین میزان تأثیرگذاری در میان عوامل ناشی از فرصت‌ها به ترتیب اولویت عبارت‌اند از:
۱- آمادگی و تمایل بخش خصوصی برای مشارکت با سازمان در حوزه خدمات فنی، مهندسی.
۲- آمادگی و تمایل بخش خصوصی برای مشارکت با سازمان در حوزه خدمات شهری (توسعه و نگهداری فضای سبز - مدیریت پسماند).
۳- آمادگی و تمایل بخش خصوصی برای مشارکت با سازمان در حوزه سرمایه‌گذاری.
۴- فراهم بودن زمینه مشارکت بالای بخش خصوصی به‌واسطه تنوع خدمات و فعالیت‌های سازمان.
۵-موقعیت جغرافیایی ویژه استان قم و نزدیکی آن به پایتخت و کلان‌شهرها
۶-وجود حمایت‌های دولتی و شورای اسلامی شهر جهت اجرای نظام برون‌سپاری در سازمان
و کمترین میزان تأثیرگذاری در میان عوامل ناشی از فرصت‌ها عبارت‌اند از:
۱-تعدد شرکت‌های سرمایه‌گذاری توانمند بخش خصوصی مایل به مشارکت در فعالیت‌های برون‌سپاری در شهر قم
۲-آمادگی و تمایل بخش خصوصی برای مشارکت با سازمان در حوزه خدمات اداری و مالی
در نبین این سؤال می‌توان گفت شهرداری قم به‌عنوان یکی از گسترده‌ترین سازمان‌های عمومی ازنظر حجم و تنوع وظایف آمادگی و تمایل بخش خصوصی جهت ورود به فرآیندهای این سازمان به میزان بالایی وجود دارد. ایجاد بازار کار و به‌کارگیری و تربیت نیروی انسانی از سوی بخش خصوصی باعث حمایت‌های دولتی و شورای اسلامی شهر از این امر می‌باشد که می‌تواند شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی استان را بهبود بخشد. ضمناً به علت کلان‌شهر بودن شهر قم و برخورداری از ویژگی‌های مذهبی، سیاسی و نزدیکی به پایتخت و کلان‌شهرهای دیگر یکی از فرصت‌های که شهرداری قم با آن مواجه است و بخش خصوصی با گرایش فوق خواستار و ورود به فرآیندهای شهرداری می‌باشند.
— تهدیدهای فراروی نظام برون‌سپاری خدمات شهری شهرداری قم کدم‌اند؟
مقصود از تهدیدها، رویدادهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، محیطی، سیاسی، قانونی،‌ دولتی، فناوری و رقابتی است که می‌توانند به میزان زیادی در آینده به سازمان زیان برسانند. برای بررسی تهدیدها در این پژوهش ۸ عامل به‌عنوان تهدیدهای نظام برون‌سپاری خدمات شهری شهرداری قم در جدول فوق شناسایی‌شده‌اند که بیشترین میزان تأثیرگذاری در میان عوامل ناشی از تهدیدها به ترتیب اولویت عبارت‌اند از:
۱- اندک بودن شرکت‌های طرف قرارداد در برخی از فعالیت‌های قابل برون‌سپاری سازمان، لذا محدودیت در انتخاب گزینه مناسب در این فعالیت‌ها
۲- مشکلات و موانع شناسایی نشده محیطی تأثیرگذار بر روند اجرایی شدن برون‌سپاری

P-value

۰٫۰۶۲

۰٫۶۰

۰٫۱۱۱

۰٫۷۱

۰٫۰۵۲

برای بررسی ارتباط نوع نگرش والدین با خلاقیت از آزمون همبستگی استفاده گردید ، اطلاعات بدست آمده از پژوهش بیان میدارد میزان پیوند آماری نگرش سلطه گری و نگرش وابستگی با خلاقیت کلی تورنس به ترتیب برابر۰٫۱۶ ،۰٫۱۴۵ میباشد که این میزانها رابطه نسبتا ضعیفی را شامل میگردد. یعنی میتوان گفت والدین در نوع نگرش خود نسبت به خلاقیت فرزندانشان با تردید مواجه بوده اند. همچنین هیچ رابطه آماری بین نگرش سهل انگاری والدین با نوع خلاقیت فرزندان پدید نیامده است (p<0.05) .کما اینگه بین مقیاس ابتکار فرزندان با نگرش وابستگی و مقیاس انعطاف پذیزی با نگرش سلطه پذیری نیز پیوند آماری رویت نگردید.

فصل پنجم:(بحث و نتیجه گیری)

• مقدمه

• یافته های تحقیق

• نتیجه گیری

• پیشنهادات

• محدودیتها ، مشکلات و موانع تحقیق

• فهرست منابع فارسی

• فهرست منابع انگلیسی

مقدمه :
خلاقیت و نوآوری از الزامات اساسی زندگی پیچیده ، مدرن و شتابان جوامع و انسانهای امروزی است. بدون درک اهمیت این الزام ، ما باید تن به رکود ، عقب ماندگی ، افول زندگی و مرگ تدریجی بدهیم . همواره تغییرات سریع به ما ندا می دهد که ای انسان ” نابودی در انتظار شماست ، مگراینکه خلاق و نوآور باشید ” (حاجی دخت ، ۱۳۸۷، ص ۸۹). مخاطب هشدار فوق رهبران جامعه ، سیاستگزاران ، خانواده ها و سازمانهای آموزشی می باشند که مسئولیت خطیر تعلیم و تربیت نسلهای جوان را عهده دار هستند تا راه و روش مناسب نیل به هدف فوق را انتخاب و در پیش گیرند. بی شک راه توسعه و ترقی کشور و غنای زندگی افراد آن از مسیر به فعل آوردن استعدادها و توانمندیهای مادی و معنوی به دست می آید . در این راستا هیچ چیزی ارزشمندتر و حیاتی تر از توجه به قوای خلاقه سرمایه های انسانی نیست. گذار از سنت به مدرنیسم ، توسعه اقتصادی و ارتقای سطح زندگی ، استقرار سیستم دموکراسی ، توسعه فرهنگی ، الگوبرداری از سیستمهای پیشرفته می تواند ازجمله استراتژیهای مناسب باشد . کودکان ، نوجوان و جوانان مستعد سرمایه های ارزشمندی هستند که به فراوانی در کشور وجود داشته و می توانند عامل امیدواری باشند چرا که این کشور و جامعه جز جوانان به دست کسی ساخته نخواهد شد، اما بدانیم چنین هدفی به آسانی به دست نمی آید چرا که به برنامه ریزی ، سرمایه گذاری ، تحولات فرهنگی ، تغییر نگرش ، مدیریت و… نیاز دارد . بدیهی است از میان عوامل مختلف مربوط به موضوع ، شاید شناسایی و پرورش خلاقیت آندسته از دانش آموزان مستعد و مشغول تحصیل در مراکز پرورش استعدادهای درخشاتن اهمیت ویژه ای داشته باشد . بنابراین در صدد برآمدیم تا با انجام تحقیقی در زمینه میزان خلاقیت آنان و ارتباط آن با نگرشها و روش های تربیتی والدین ، اهمیت موضوع را اثبات و یادآور شویم . جهت نیل به هدف ، اقدام به تهیه و توزیع سه پرسشنامه به شرح زیر اقدام گردید :
۱- آزمون مداد کاغذی چند جوابی سنجش خلاقیت
۲- پرسشنامه سنجش نگرشهای فرزند پروری والدین
۳- پرسشنامه ارزیابی خلاقیت دانش آموزان توسط معلمین
نمونه آماری انتخاب شده شامل کل دانش آموزان پسر و دختر مدارس تحت مدیریت سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان (سمپاد) به تعداد ۴۱۸ نفر ( ۲۰۹ نفر پسر و ۲۱۸ نفر دختر ) و ۴۱۸ نفر والدین آنها و ۹۸ نفر معلمین دروس مرتبط با خلاقیت ( انشاء ، هنر، ریاضیات ، ادبیات فارسی ، حرفه وفن ، پرورشی ) بود . نتایج کلی اجرای آزمونها و ارزیابیها به شرح زیر است .
این پژوهش در پی تحلیل سنجش میزان نگرش والدین و سنجش خلاقیت دانش آموزان بر پایه تعریف تورنس از خلاقیت شکل گرفته است . پس از بیان اهمیت موضوع به اهمیت و ضرورت و اهداف اشاره شده است. در مباحث تئوریک فصل دوم تعاریف ، واژه شناسی نگرش و خلاقیت ومباحث مرتبط بر اساس تجربه و مطالعات و تفکرات پژوهشگران با چند حوزه و رویکرد (بسط، ابتکار ، انعطاف پذیری و سیالی ) مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
پس از بیان مباحث تئوریک، به بررسی پیشینه تحقیق پرداخته شد. در فصل سوم روش تحقیق و در فصل چهارم تحلیل داده انجام گرفت. با توجه به مباحث تئوریک از یک طرف و تحقیقات انجام گرفته قبلی از سوی دیگر و چهارچوب نظری، آزمون خلاقیت تورنس و آزمون سنجش نگرش والدین در قالب پرسشنامه برای دانش آموزان مدارس استعدادهای درخشان و والدین آنها تهیه و توزیع شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، داده ها جهت آزمون فرضیه ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای آزمون بین متغیرهای تحقیق از تحلیل t ، ضریب همبستگی ، آزمون واریانس استفاده شده است.
یافته های تحقیق :
الف) ویژگیهای شخصی افراد نمونه آماری:
با توجه به اطلاعات بدست آمده افراد نمونه آماری ۳۴% در پایه تحصیلی اول، ۳۲% در پایه تحصیلی دوم و ۹/۳۳% در پایه تحصیلی سوم مشغول به تحصیل بوده که از این تعداد ۱/۵۲% را دختران و ۹/۴۷% بقیه پسران می باشند. در بررسی وضعیت رفاهی خانواده ها ملاحظه گردید که ۲/۳۷% از رفاه کمتری برخوردارند و ۵/۴۵% دارای وضعیت رفاهی متوسط بوده و ۲/۱۷% نیز از وضعیت رفاهی بالایی برخوردارند.
بررسی وضعیت تحصیلی والدین نشانگر آن بود که ۳/۴% از پدر فرزندان بیسواد یا تحصیلاتی در حد ابتدائی داشته، ۴/۵% تحصیلات در حدود راهنمائی و متوسطه داشته اند. در حالیکه ۱/۱۸% تحصیلات دیپلم، ۸/۱۰% فوق دیپلم و ۴/۳۹% تحصیلات در حد لیسانس داشته اند. و ۱/۲۲% والدین نیز تحصیلاتی در حد فوق لیسانس و بالاتر دارا بودند.
در بررسی میزان توزیع نگرش رفتار والدین نسبت به تربیت فرزندان ملاحظه می گردد که از کل والدین پاسخگو ۵/۹۲% نگرش رفتاری متوسط نسبت به فرزندان دارند در حالیکه تنها ۵/۷% نگرش رفتاری بالایی نسبت به فرزندان دارند.
در بررسی وضعیت خلاقیت دانش آموزان ملاحظه گردید که ۵/۱۷% از کل فرزندان دارای خلاقیت کلی تورنس در حد “بسیار کم"، ۷/۲۸% در حد کم، ۲/۴۲% خلاقیتی در حد زیاد می باشد. در حالی که ۶/۱۱% از خلاقیت بسیار زیادی برخوردارند.

۳

تجربه آموزشی را با منظور کردن تصویر و متن (هر دو ) در ارائه موضوعهای درسی بهبود بخشید.

استفاده از گونه های مختلف رسانه های ارتباطی در دور آموزی سودمند است؛ زیرا پژوهش های گذشته نشان داده است که وقتی افراد فعال در فرایند یادگیری درگیر می شوند، یادگیری آنها به حداکثر می رسد. یادگیری فعالی هنگامی که تصویر و متن هر دو در دورآموزی به کار گرفته می شود، آسان می شود؛ زیرا افراد در این صورت ناگریزند بین واژه ها و تصاویر پیوند ایجاد کنند.

۴

بازیهای آموزشی را در برنامه بگنجانید

بازیهای آموزشی در واقع همان بازیهای رایانه­ای هستند که برای آموزش مهارتهای خاص شغلی به کار گرفته شده است. این بازیها از جنبه­ های زیر سودمند هستند: (۱) افزایش جذابیت آموزش آنلاین؛ ۲) کاستن از واهمه ” امتحان"؛ ۳) آسان کردن یادگیری اکتشافی؛ ۴) ارائه تمرینهای فراوان در زمینه مهارتهای شغلی به کارآموزان.

۵

فراگیران را به ادامه مشارکت و عجین شدن با برنامه تشویق کنید.

یکی از دلایل اصلی که فراگیران را به رها کردن برنامه ­های دورآموزی وا میدارد، ناکامی بسیاری از دوره­ های آنلاین در مشارکت دادن و درگیر کردن آنان است. با این همه، مسئله حاضر را می­توان اغلب با ایجاد تغییری اندک در نقطه تمرکز برنامه دورآموزی حل کرد.

۶

رویکردی ترکیبی ارائه کنید.

ارائه ترکیبی از فنون آموزشی به احتمال زیاد هم کارکنانی را که میل دارند به صورت آنلاین کار کنند و هم آنهایی را که آموزش کلاسی را ترجیح می­ دهند راضی خواهد کرد.

۷

امکان تعامل میان کارآموزان و ارتباط میان کارآموزان و مجریان را فراهم کنید.

برنامه ­های دورآموزی امکان تعامل میان کارآموزان و برقراری ارتباط میان کارآموزان و مجریان را با ابزارهای ارتباط همزمان و ناهمزمان و با گنجاندن عامل­هایی (در برنامه) همچون جوامع مجازی و تعامل با منابع متخصص و مجریان میسر می­سازد.

۸

روش­های دورآموزی مبتنی بر رایانه را برای کارآموزان آشنا به رایانه ارائه کنید و افراد ناآشنا را در زمینه مقدمات رایانه پیش از آغاز دوره آموزش بدهید.

دورآموزی که آموزش مبتنی بر رایانه را به کار میگیرد به احتمال زیاد برای کارآموزانی که تجربه زیادی در زمینه رایانه پیش از آغاز دوره دارند بسیار مناسب است. اما درباره آنهایی که تجربه ناچیزی در زمینه رایانه دارند برای آنکه به تراز افراد دیگر برسند آموزش­هایی را درباره مهارت­ های مقدماتی رایانه تامین کنید و سپس آنها را به دوره دورآموزی بخوانید.

۹

دورآموزی را برای آموزش مهارت­ های سخت ارائه کنید اما سایر شکل­های آموزش برای مهارتهای نرم و آموزش موضوع­های انتزاعی همچون اخلاق کار را بر آن بیفزایید.

دورآموزی به ویژه برای آموزش دانش آشکار و مبتنی بر واقعیات، برای آموزش مهارت­ های نرم، و برای آموزش موضوع­هایی انتزاعی و مجرد همچون اخلاق کار مناسب است. با این همه، شاید دورآموزی را به بهترین نحو بتوان با افزودن سایر رویکردهای آموزشی (مانند سخنرانی، ایفای نقش) اداره کرد.

۱۰

امکان کنترل برخی جنبه­ های آموزش را به کارآموزان واگذارید.

کارآموزان برنامه ­های دورآموزی می­توانند از داشتن کنترل بر چارچوب مثال­ها یا تمرین­های آموزشی و مقدار آموزش سود ببرند. به هر روی، بهتر است گونه­ های خاصی از کنترل، همچون کنترل بر سرعت کار، تقدم­ها و تاخرها، و تدارک محتوای گزینشی در اختیار افراد نباشد؛ زیرا پژوهش­ها نشان نمی­دهد که این نوع کنترل­ها پیوسته مثبت بوده است.

۱۱

هنگام ارائه کنترل به کارآموزان اطمینان یابید که آمادگی کارآموز، طراحی سیستم و وضعیت محیط کار امکان استفاده موفقیت آمیز از آن کنترل را فراهم می­ کند.

برای اطمینان­یابی از اینکه افزایش کنترل برای فراگیران به دستاوردهای بهتر آموزشی منجر می­ شود، باید پیش از واگذاری این کنترل به آنان شرایط خاصی تامین شود؛ از جمله ارائه دستورالعمل درباره چگونگی استفاده از کنترل توسط فرد و در مورد علت مجاز کردن او به رها کردن برخی مطالب (به جای افزودن بر آنها) و درباره ترغیب کاربرد کنترل فراگیران با پشتیبانی سرپرستان از این جنبه آموزشی.

۱۲

در حین برنامه دورآموزی کارآموزان را راهنمایی کنید.

ابزارهایی همچون سازماندهی پیشرفته و نقشه­های شناختی میتواند به کارآموزان کمک کند تا درک بهتری از عناصر بنیادی آموزش داشته باشند و در عین حال، دورآموزی را به آسانی بیشتری به پیش ببرند.