تازه و پیشرفته بودن تکنولوژی
(Mishra et al. ۱۹۹۶; Mu et al. ۲۰۰۷)
تکنولوژی قابلاطمینان است
(Mu et al. ۲۰۰۷)
جایگزین کردن تکنولوژی مشکل است
(R. G. Cooper, ۱۹۷۹a, ۱۹۷۹b)
تقلید از تکنولوژی مشکل است
(R. G. Cooper, ۱۹۷۹a, ۱۹۷۹b)
پتانسیل تکنولوژی بالا است
(Mu et al. ۲۰۰۷)
فصل سوم
روششناسی تحقیق
تا زمانی که نتوانید چیزی را اندازه بگیرید دانش شما در مورد آن ناکافی و مدیریت آن ناممکن است.
(لرد کلمان)
۳-۱-مقدمه
انسان از دیرباز برای شناخت طبیعت و پدیدههای آن و برای مقابله با آنها دست به کاوش در پدیدههای پیرامون خود زده است. دستیابی او به روش منظم برای حل مجهولات به پیشرفتهای چشمگیری انجامید. درروش تحقیق، منظور از روش، مجموعه فعالیتهایی است که برای رسیدن به هدفی صورت میگیرد و پژوهش عبارت از فعالیتهایی است که پژوهشگر با بهره گرفتن از آنها به قوانین واقعیت پی میبرد (دلاور، ۱۳۷۵).
در فصل حاضر، ضمن مشخص نمودن فرایند پژوهش، روش تحقیق، جامعه آماری، نمونه آماری و تعیین حجم نمونه، فرایند تهیه پرسشنامههای نیمه ساختاریافته و بسته، روشهای اعتبار و قابلیت اعتماد پرسشنامه را مشخص کرده و در ادامه ابزارهای مختلف و روش جمع آوری دادهها و درنهایت روش تجزیهوتحلیل دادهها را ارائه نمودهایم.
۳-۲- فرایند پژوهش
با توجه به آگاهی محقق، به نظر میرسند که تحقیقی در این خصوص در صنعت پوشاک (پوشاک ورزشی) ایران انجامنشده است. روش تحقیق براساس ماهیت و روش در این پژوهش از آنرو که وصف کننده وضع موجود میباشد و تصویری از وضع موجود را ارائه میدهد، توصیفی و از آن رو که داده های مورد نیاز آن با بهره گرفتن از روش نظرسنجی نمونه به جهت بررسی توزیع ویژگیهای جامعه حاصل شده است، پیمایشی .در تحقیقات پیمایشی، جمع آوری اطلاعات، از طریق پرسش از افرادی که به طور منظم انتخاب شده و در گروههای نمونه دسته بندی شدهاند، صورت میگیرد. (دلاور، ۱۳۸۰).در خصوص روش گرداوری دادهها در این مرحله از میان روشهای کیفی از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفادهشده است. مصاحبه نیمه ساختاریافته شامل مصاحبههایی است که دارای چند سؤال مشخص میباشند ولی با توجه به شرایط مصاحبه امکان طرح سؤالات بیشتر توسط مصاحبهشونده برای روشن شدن بیشتر موضوع وجود دارد (کوپر و شیندلر[۱۴۲]، ۲۰۰۶).
در نمودار زیر مراحل مختلف فرایند پژوهش حاضر ارائهشده است. مراحل انجام پژوهش بدین گونه است که ابتدا محقق با توجه به فعالیتهای مستقیم خود در صنعت پوشاک ورزشی، مسئله طرحشده در صنعت پوشاک را شناسایی نموده و در ادامه موضوع مناسب را با توجه به مسئله شناسایی نموده، در ادامه ضمن مرور پیشینه تحقیق، ادبیات موضوعی مربوط و مسئله بیانشده و بر اساس مدل کوپر و استفاده ازنظر اساتید دانشگاهی به تدوین سؤالات مصاحبه پرداخته و یس از شناسایی جامعه تحقیق از طریق ارتباط موجود با شرکتهای موردنظر در این صنعت از طریق تماس تلفنی و ارتباطات شخصی، زمان مصاحبه را مشخص نموده و مصاحبه انجامشده است.
در خصوص تعداد مصاحبهها در مرحله کیفی، با توجه به اینکه بعد از اولین مصاحبه همزمان، تجزیهوتحلیل اطلاعات نیز آغاز شد و مصاحبهها تا آنجا ادامه یافت که اطلاعات به مرحله اشباع رسید. منظور از اشباع اطلاعات این است که با مصاحبههای جدیدی اطلاعات جمع آوریشده اضافه نشود (مک و همکاران[۱۴۳]، ۲۰۰۵). در این مرحله مصاحبه متوقف میشود. در مرحله تحقیق کیفی در دو نوبت دعوتنامهای برای شرکت در مصاحبه همراه با شرح مختصری از تحقیق برای افراد مصاحبهشونده از طریق پست الکترونیکی ارسال شد و در مراحل بعد از میان افرادی که اعلام آمادگی کرده بودند افرادی که دارای شرط حداقل ۱۰ سال تجربه کاری در این صنعت بودند، انتخاب و به ترتیب با آنان مصاحبه به عمل آمد. در انتخاب نمونهای مصاحبه از روش گلوله برفی نیز استفاده شد. درروش گلوله برفی افراد مصاحبهشونده شمارا به افراد دیگری که ممکن است بالقوه اطلاعات موردنظر شمارا داشته باشند ارجاع میدهند (بازرگان، ۱۳۸۷).
بر اساس دادههای بهدستآمده از مصاحبههای نیمه ساختاریافته و تدوین فرضیههای مناسب برگرفته از مصاحبههای نیمه ساختاریافته در ادامه مدل مناسب شناسایی و تعیین گردید. پس از شناسایی انواع مؤلفهها و شاخصهای مدل و طراحی پرسشنامه، با بهره گرفتن از نظرات خبرگان بهصورت پست الکترونیک و حضوری، نسبت به ارزیابی و تعیین اعتبار پرسشنامه اقدام و در ادامه با اصلاح پرسشنامه به جمع آوری دادهها پرداخته شده است. درنهایت دادههای جمع اویی شده با بهره گرفتن از فنهای مناسب آماری تحلیلشده و به مشخص نمودن و اولویتبندی عوامل مؤثر و حیاتی در موفقیت توسعه محصولات جدید پرداخته و درنتیجه نسبت به ارائه چهارچوب شناساییشده در جامعه مذکور اقدام گردیده است.
نمودار شماره ۳-۱- فرایند انجام پژوهش
۳-۳- روش تحقیق
۱-۳-۳-تحقیق آمیخته کیفی-کمی
چنانچه پژوهشگر بخواهد جنبههای مشاهدهپذیر یک پدیده قابلاندازهگیری موردبررسی قرار دهد از روش تحقیق کمی استفاده می کند. از طرفی دیگر چنانچه پژوهشگر بخواهد به جنبههای نهفته یک پدیده پرداخته و آن را قابلدرک سازد نیازمند استفاده از روشهای پژوهشی کیفی میباشد. درصورتیکه بهکارگیری هرکدام از دودسته پژوهش مذکور بهتنهایی پژوهشگر را به اهداف موردنظر نرسانده میتوان از ترکیب این دودسته از تحقیق به درک بهتر و کاملتری از پدیدههای موردمطالعه دستیافت(بازرگان ۱۳۸۷، ص ۱۶۱). لذا در این تحقیق برای شناسایی عوامل حیاتی موفقیت توسعه محصول جدید در حوزه صنایع پوشاک ورزشی، از طرح تحقیق ترکیب یافته کیفی و کمی که مرسوم به طرح تحقیق آمیخته است استفاده میگردد. در طرح تحقیق با مدل آمیخته، پژوهشگر رویکردهای کمی و کیفی که مرسوم به طرح تحقیق آمیخته است استفاده میگردد. در طرح تحقیق با مدل آمیخته، پژوهشگر رویکردهای کمی و کیفی پژوهش را باهم کی آمیزد و به اجرا درکمی آورد. (نقل از بازرگان، ۱۳۸۷، ۱۶۴). در این پژوهش در بخش کیفی از روش مصاحبه با خبرگان و در بخش کمی از تحقیق توصیفی پیمایشی استفادهشده است.
در این تحقیق تلاش شده با اتخاذ رویکردی ترکیبی در روششناسی به بررسی و تبیین مؤلفههای موردنظر پرداخته شود. دلیل این امر است که توجه به این پدیده ازنظر کیفی یافتههای تحقیق و کمی یافتههای تحقیق بهصورت توامان در تأثیر بیشتری نسبت به طیف وسیع باز سؤالات فراهم میکند و از طریق روایی و پایایی بهتری را برای مجموعه یافتهها به دست میدهد (کرسول، ۲۰۰۷).
از مزایای رویکرد ترکیبی میتوان به همهجانبه بودن تحقیق، افزایش میزان یافتهها و تشریح بیشتر با جزییات کاملتر، مکمل سازی هردو رویکرد کیفی و کمی بسط و توسعه یکدیگر، کشف ضدونقیضها مغایرتها و ارتقا محدوده و عمق تحقیق اشاره داشت (شکری و تدلی، ۲۰۰۳).
جهت ایجاد رویکرد جامع نسبت به چگونگی انجام تحقیق آمیخته فرایند این نوع تحقیق توسط پژوهشگران مورد برسی قرارگرفته و مراحل مختلف و نحوه انجام هریک مشخص گردیده است. این فرایند در زیر قابلمشاهده هست (مبینی دهکردی، ۱۳۹۰).
شکل ۳-۱ رویکرد جامع نسبت به چگونگی انجام تحقیق آمیخته
همانند سایر بحثها در علوم انسانی، در مورد روش تحقیق نیز نظرات و دیدگاههای متفاوتی عنوانشده است. (ظهوری، ۱۳۷۸) درکلیترین تقسیمبندی روش تحقیق را کتابخانهای و میدانی در نظر گرفتهاند که در تحقیق حاضر از هر دو نوع روشها استفادهشده است (بازرگان و دیگران، ۱۳۷۷).
تحقیق حاضر ازنظر هدف جز تحقیقات کاربردی قرار دارد. بهطورکلی در این نوع تحقیق با بهره گرفتن از زمینه و بستر شناختی و معلوماتی که از طریق تحقیقات بنیادی فراهمشده، برای رفع نیازمندیهای بشر و بهبود و بهینهسازی ابزار و روشها، در جهت توسعه و رفاه و آسایش تلاش میشود. بهعبارتدیگر هدف تحقیقات کاربردی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است (سرمد و دیگران، ۱۳۸۹).
روش تحقیق براساس ماهیت و روش
تحقیقات علمی را براساس ماهیت و روش میتوان به پنچ دسته تقسیم کرد: تحقیقات تاریخی[۱۴۴]، تحقیقات توصیفی[۱۴۵]، همبستگی[۱۴۶]، تجربی[۱۴۷]، و علی[۱۴۸] البته ممکن است موارد دیگری تحت عناوین مختلف بیان شود که زیر مجموعه یکی از انواع پنج گانه فوق میباشد (حافظنیا، ۱۳۸۷).
تحقیقات توصیفی، مجموعه روشهایی هستند که با هدف توصیف شرایط یا پدیدههای مورد بررسی انجام میشوند. اجرای تحقیق توصیفی میتواند صرفاً برای شناخت بیشتر شرایط موجود یا یاری دادن به فرایند تصمیم گیری باشد. یکی از ویژگیهای تحقیق توصیفی این است که محقق، دخالتی در نقش و موقعیت متغیرها ندارد و آنها را دستکاری و کنترل نمیکند (بازرگان و همکاران، ۱۳۸۲).
این تحقیق از آنرو که وصف کننده وضع موجود میباشد و تصویری از وضع موجود را ارائه میدهد، توصیفی و از آن رو که داده های مورد نیاز آن با بهره گرفتن از روش نظرسنجی نمونه به جهت بررسی توزیع ویژگیهای جامعه حاصل شده است، پیمایشی .در تحقیقات پیمایشی می باشد. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسش از افرادی که به طور منظم انتخاب شده و در گروههای نمونه دسته بندی شدهاند، صورت میگیرد (دلاور، ۱۳۸۰).
در تقسیمبندی تحقیقات برحسب نحوه گردآوری دادهها و این پژوهش در گروه تحقیقات توصیفی پیمایشی قرار میگیرد و با توجه به ویژگی آزمایشی و غیرآزمایشی بودن تحقیقات، روش تحقیق حاضر از نوع روش غیرآزمایشی محسوب میشود. در این نوع تحقیق، محقق سعی دارد تا به بررسی توزیع ویژگیهای یک جامعه آماری بپردازد. (سرمد و دیگران، ۱۳۸۹). ازنظر روش نیز در دسته تحقیقات همبستگی محسوب میگردد. ضمن اینکه در فرایند این تحقیق از روشهای کتابخانهای و میدانی نیز بهعنوان اجزا جدانشدنی تحقیقات علمی بهرهبرداری شده است.
هدف از انجام این تحقیق شناسایی عوامل حیاتی موفقیت در توسعه محصول جدید در صنعت پوشاک (ورزشی) هست. برای شناسایی این عوامل تحقیق حاضر با بهره گرفتن از روشهای کیفی و کمی و بهصورت آمیخته اجراشده است. منظور از تحقیق کیفی عبارت است از هر نوع تحقیق که یافتههای آن با شیوههای غیر از روشهای آماری یا هرگونه کمی کردن کسبشده است (دانایی فر و دیگران، ۱۳۸۸) و علت بهرهگیری از روش کمی جمع آوری اطلاعات برای پوشش دادن شکافهای نظری و اثبات یا ابطال یافتههای قبلی با رویکرد تصریح مفاهیم و ارزیابی اثربخشی نظریهها و مفاهیم مستخرج از چارچوبهای کلی است (ذکایی، ۱۳۸۸).
۲-۳-۳-جمعبندی
تحقیق حاضر ازنظر هدف و نتیجه جز تحقیقات کاربردی محسوب میشود، هدف از انجام این تحقیق شناسایی عوامل حیاتی موفقیت در توسعه محصول جدید در صنعت پوشاک (ورزشی) میباشد که برای شناسایی این عوامل تحقیق حاضر با بهره گرفتن از روشهای کیفی (با استفاد از روش گلوله برفی) و کمی (با بهره گرفتن از آزمونهای آماری مناسب) ، به صورت آمیخته استفاده شده است و در تقسیمبندی تحقیقات برحسب نحوه گردآوری دادهها این پژوهش در گروه تحقیقات توصیفی پیمایشی قرارگرفته و با توجه به ویژگی آزمایشی و غیرآزمایشی بودن تحقیقات، روش تحقیق حاضر از نوع روش غیرآزمایشی محسوب میشود.
