• • • • • • 1. 1. زنان با یک مشخصه‌ی منحصر تخمدان‌های پلی‌کیستیک

             

             

         

         

     

     

تنها نشانه‌ی تخمدان پلی‌کیستیک (PCO)، که اغلب تخمدان با ظاهر پلی‌کیستیک نامیده می‌شود PAO)) و با معیارهای کلاسیک اولتراسونوگرافی معرفی می‌شود، در ۱۰ تا ۳۳ درصد از جمعیت زنان قابل مشاهده است (جدول ۲-۱). زنان PCO که تخمک‌گذاری نرمال دارند (تنها با مراجعه به مورفولوژی تخمدان)، به نظر نمی‌رسد مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک باشند. هر چند یک زیر مجموعه از این زنان، دارای ناهنجاری‌های ظریفی مانند PCOS داشته باشند. در زنان مبتلا به PCO پاسخ‌های تخمدانی به گنادوتروپین‌ها و GnRHa بسیار بالاست و اختلالات متابولیسم گلوکز مانند زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، دیده می‌شود. زنان با تخمدان پلی‌کیستیک ممکن است مستعد گسترش سندرم و شیوع عوارض سندرم تخمدان پلی‌کیستیک باشند. وجود یافته‌های اولتراسونوگرافی که نشان دهنده‌ی PCO باشد، می‌تواند وابسته به یک اختلال عملکردی اندوکرینی باشد. بنابراین، تشخیص PCO مبتنی بر اولتراسونوگرافی باید با یک ارزیابی بیوشیمیایی اندوکرینولوژی همراه باشد تا مانع تشخیص سایر اختلالات اندوکرینی در ارزیابی باشد (Azziz, 2005).

جدول ۲-۱- خلاصه‌ای از مطالعات نشان دهنده‌ی میزان شیوع تخمدان پلی‌کیستیک PCO به کمک اولتراسونوگرافی (برگرفته از Koivunen, 2001`)

• • • • • • 1. 1. تعریف حاضر از تخمدان پلی‌کیستیک

             

             

         

         

     

     

در بافت‌شناسی، مهم‌ترین علائم ماکروسکوپیک تشخیص تخمدان پلی‌کیستیک (PCO) عبارتند از بزرگی متقارن در تخمدان، کپسول تخمدانی ضخیم شده و کیست‌های فولیکولی متعدد (که اندازه‌ای بین ۲ تا ۸ میلی‌متر دارند) که مقدار استرومای آن نیز افزایش یافته است (جدول ۲-۲) (Michelmore et al., 1999).
جدول ۲-۲- مشخصات بافت‌شناسی تخمدان پلی‌کیستیک (برگرفته از Koivunen, 2001`)<br />در روش‌های بالینی، اولتراسونوگرافی جایگزین روش‌های بافت‌شناسی تشخیص PCO شده است و پارامترهای زیادی برای تعریف آن به کار برده شده است (جدول ۲-۳).<br />جدول ۲-۳- معیار اولتراسونوگرافی برای تشخیص PCO (برگرفته از Koivunen, 2001`)
تعریف قابل قبول از PCO با اولتراسونوگرافی، توسط آدامز و همکاران (۱۹۸۶) بدین شرح ارائه شده است: وجود چندین کیست (۱۰ یا بیش‌تر) با ضخامت ۲ تا ۸ میلی‌متر در اطراف تخمدان که استرومای افزایش یافته‌ای دارند، یا چندین کیست کوچک با ضخامت ۲ تا ۴ میلی‌متر که استرومای زیادی در اطراف آن توزیع شده است (شکل ۲-۲). ترکیب چندین فولیکول و مقدار افزایش یافته‌ی استروما کمک می‌کند تا سایز تخمدان‌ها افزایش پیدا کند، از طرف دیگر، حجم تخمدان در تعداد قابل توجهی از زنان با معیارهایی برای PCOS، ممکن است نرمال باشد. (Belosi et al., 2006).
شکل ۲-۲- تصویر سونوگرافی یک تخمدان پلی‌کیستیک (برگرفته از Koivunen, 2001`)
پیشنهاد شده است که افزایش استرومای تخمدان با ارزش‌ترین معیار تشخیصی برای PCO است و آن را از تخمدان‌های چند فولیکولی (MFO)^[122] متمایز می‌کند. MFO معمولا در زنان با آمنوره‌ی هیپوگنادوتروپیک شناسایی شده است، بدون افزایش استروما و تعداد فولیکول‌های شش یا بیش‌تر که اندازه‌ای حدود ۴ تا ۱۰ میلی‌متر دارند. مشاهدات افزایش استروما به صورت بصری و بررسی فردی در نظر گرفته می‌شود، بنابراین اعتبار تشخیص PCO بستگی تام به تجربیات متخصص سونوگرافی دارد. گزارش شده است که یک آنالیز بصری از استرومای تخمدانی توسط اولترا ـ سونوگرافی خیلی حساس است (اما نه بسیار ویژه) اما اندازه‌گیری‌های انتخابی کامپیوتری حساسیت بیش‌تری دارند. کل ناحیه‌ی افزایش یافته‌ی تخمدان را می‌توان با یک برش طولی تخمدان با دقت مشخص کرد و نشان داد که استرومای افزایش یافته توسط اندازه‌گیری‌های کامپیوتری دقت بیش‌تری دارند. یک مطالعه نشان داده است که تعداد فولیکول‌های محیطی مساوی یا بالای ۱۰ عدد می‌تواند حساس‌ترین شکل PCO باشد، در حالی‌که روش استروما، بهترین ویژگی برای آشکار ساختن PCO است. استرومای تخمدان و تعیین حجم که از طریق تصاویر سه بعدی به‌دست می‌آید از نظر دقت می‌تواند از اولتراسونوگرافی متداول کارآمدتر باشد (Balen et al., 2003؛ Belosi et al., 2006).

ثابت
افزایش۲%
ثابت
افزایش۳%
ت
در سال های ۲۰۰۵، ۲۰۰۶، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ یورو نتوانسته سهم خود را افزایش دهد ولی سهم دلار در حال کاهش است و سایر ارزها سهم خود را افزایش داده اند.
کاهش۱%
کاهش۳%
کاهش۱%
افزایش۲%
ثابت
افزایش۱%
ت
بعد از سال ۲۰۰۹ و شروع رکود اقتصادی اروپا، یورو اعتبار جهانی خود را از دست داده و سهم آن در حال کاهش است.
ثابت
ثابت
ثابت
ثابت
کاهش۱%
افزایش۱%
ت
ثابت
ثابت
کاهش۱%
افزایش۱%
کاهش۱%
افزایش۱%
ت
همان طور که از نمودارهای درختی که از سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۴ رسم کردیم می توان متوجّه شد که در سال های اوّلیه کاهش دلار و افزایش یورو بیشتر بوده ولی افزایش سایر ارزها زیاد نبوده است. از سال ۲۰۰۶تا ۲۰۰۹ سهم یورو ثابت شده است ولی سهم دلار همچنان کاهش قبل را داشته ولی افزایش سهم سایر ارزها بیشتر بوده است. از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ دلار توانسته است سهم خود را ثابت نگه دارد و فقط سهم یورو به مقدار ۱% کاهش یافته و سایر ارزها سهم خود را افزایش داده اند و می توان گفت از سال ۲۰۱۰ دلار توانسته از کاهش سهم خود جلوگیری کند و آن را ثابت کند ولی نتوانسته آن را افزایش دهد.
۴-۴٫ روش تحقیق
۴-۴-۱) سری های زمانی^[۵۴]
یکی از انواع مهمّ داده های آماری مورد استفاده در تجزیه وتحلیل تجربی، داده های سری های زمانی می باشد. تجزیه وتحلیل سری های زمانی به طور نظری وعملی، در سال ۱۹۷۰یعنی از زمان شروع کار اصلی باکس^[۵۵] وجنکینس^[۵۶]، تحت عنوان تجزیه و تحلیل سری های زمانی، پیش بینی وکنترل، به سرعت توسعه پیداکرد. یک سری زمانی مجموعه مشاهداتی می باشد، که بر اساس زمان مرتب شده اند؛ به گونه ای که فاصله زمانی میان مشاهدات، ثابت می باشد. سری زمانی، یکی از مهم ترین انواع داده های آماری بوده، که عموماً مورد استفاده در تجزیه و تحلیل تجربی قرار گرفته می شود^[۵۷]. یادآوری این نکته که اکثر سری های زمانی اقتصادی در طول زمان میل به رشد را از خود نشان می دهند، حائز اهمّیّت می باشد. هدف از تجزیه وتحلیل یک سری زمانی، توصیف، تشریح، پیش بینی وکنترل می باشد. هر چند توصیف رفتار یک سری زمانی از لحاظ تغییرات کوتاه مدّت و دراز مدّت در آن با مطالعه وابستگی های موجود بین عناصر سری از بررسی های متداولی بوده، که روی سری های زمانی انجام می گیرد؛ با این حال، می توان بیان کرد، که مهم ترین هدف از تحلیل سری زمانی پیش بینی رفتار سری در آینده می باشد.
۴-۴-۲٫ مانایی^[۵۸]
در تحقیقات مبتنی بر داده های سری زمانی، لازم است تا سری های زمانی، مانا باشند. نامانایی متغیّرها مسئله رگرسیون کاذب را در تحلیل سری زمانی به وجود می آورد. به این منظور، در ابتدای امر مانایی متغییرهای مورد ارزیابی قرار می گیرد. آزمون های مختلفی برای تعیین مانایی یک سری زمانی به کار برده می شود؛ که در این قسمت یکی از آن ها را تعریف می کنیم.

۴-۴-۲-۱٫ آزمون ریشه واحد دیکی-فولر^[۵۹] ودیکی –فولر تعمیم یافته^[۶۰] (ADF)
برای این آزمون، رگرسیون زیر انجام داده می شود:
۴-۱
با انجام این رگرسیون،برای مقدار برآوردی، نتایج تحلیل می گردد. اگر باشد؛ گفته می شود متغییر دارای ریشه واحد بوده است. در اصطلاح اقتصاد سنجی بیان می گردد، فرایند گام تصادفی داشته و سری زمانی ، نامانا می باشد. در شرایطی که با انجام آزمون ۱ || باشد، سری زمانی مانا شناخته می شود.
برای تبدیل سری زمانی نامانا به مانا، از سری زمانی تفاضل گیری می شود. این عمل تا جایی ادامه می یابد، که سری زمانی مانا گردد. بدین ترتیب، درجه انباشتگی^[۶۱] از تعداد تفاضل گیری با هدف مانا شدن، به دست می آید. در برخی موارد، باتفاضل گیری مانا نمی گردد، در این شرایط بعد از اضافه کردن متغییر ، به عنوان متغییر روند، آزمون انجام می گیرد. در نهایت، وجود یا عدم وجود جمله ثابت هم در شرایط مختلف می تواند در آزمون در نظرگرفته شود. به طور کلی، با برآورد یکی از سه معادله زیر، می توان آزمون را انجام داد:
۴-۲
۴-۳
۴-۴
به این ترتیب، برای دستیابی به نتایج مطلوب، کافی است، بعد از انجام رگرسیون فوق فرض
||، موردآزمون قرار گیرد. در صورت رد فرض صفر، سری زمانی مانا می باشد.
برای آزمون فرض:
۴-۵
مقادیر بحرانی برای ارزیابی نتایج، توسط دیکی– فولر براساس شبیه سازی مونت - کارلو ثبت شده، و توسط مک کینون^[۶۲] (۱۹۹۱) بسط، گسترش و درجه بندی شده است^[۶۳]. دیکی(۱۹۷۹) و فولر(۱۹۸۱) برای آزمون ریشه واحد، فرایند خود توضیحی مرتبه اوّل بر اساس رابطه (۴-۳) را در نظرگرفته، و بیان کردند، که برای آزمون ریشه واحد سری زمانی ، می بایست فرضیه (۴-۶) تشکیل گردد.

۶

گزینه های ۶ امتیازی

۶=و

پاسخ های آزمودنی را به عبارات مطابق امتیازبندی استاندارد با یکدیگر جمع کرده و نتیجه 
حداکثرامتیاز ممکن ٣١ و حداقل ٧ خواهد بود.امتیاز بالا نشانه نوآوری بیشتر برای شغل است.

الف) امتیاز محاسبه شده بین ٧ تا ١۵ = نوآوری کم
ب) امتیاز محاسبه شده بین ١۶ تا ٢٣ = نوآوری متوسط
ج) امتیاز محاسبه شده بین ٢۴ تا ٣١ = نوآوری زیاد
اعتبار و پایایی پرسشنامه نوآوری مارتین پاتچن
برای بدست آوردن پایایی این ابزار، پرسشنامه بر روی یک گروه ۴٠ نفری از کارکنان واحدهای مختلف صنعتی اجرا گردید و آلفای کرونباخ محاسبه گردید که میزان آلفا ی ٨٢٪ گزارش گردید(رشمه،١٣٨۵).پایایی این پرسشنامه در سال١٣٧۴توسط داوودآبادی فراهانی سنجیده گردید وآلفای کرونباخ ٨١٪گزار دلقندی آلفای کرونباخ این آزمون ٧٨٪گزارش شده است و درسال ١٣٨۴توسط معصومه عابدینی(به نقل از رشمه، ١٣٨۵) آلفای کرونباخ آن سنجیده گردید و میزان پایایی این پرسشنامه ٨١٪ بدست آمد.روایی ملاکی این پرسشنامه درسال ١٣٧٩توسط دلقندی سنجیده گردیدو روایی آزمون با آزمون خلاقیت رندسیپ ٨۵٪همبستگی دارد.درسال ١٣٨۵روایی آزمون توسط رشمه سنجیده گردید و میزان همبستگی آن با آزمون نوآوری نژادحاجی٧٨٪ گزارش گردیده است (رشمه، ١٣٨۵).
٣-۴-۳- پرسشنامه بهره وری اچیو:
پرسشنامه بهره وری(مدل اچیو) توسط هرسی و بلانچارد وگلداسمیت به منظور کمک به مدیران در تعیین علت وجود مشکلات عملکرد وبه وجودآوردن استراتژی های تغییر طرح ریزی گردید(مشبکی، ١٣٨٠).درتدوین مدل برای تحلیل عملکرد انسانی،هرسی وگلداسمیت دو هدف اصلی را در نظر داشتند : تعیین عوامل کلیدی که می توانندبرعملکرد فرد فرد کارکنان تاثیر بگذارند و ارائه این عوامل به گونه ای است که مدیران شاغل بتوانند آن را به کاربرند.مدل اچیو،عامل بازخوردرا که شامل آموزش هرروزه و ارزیابی رسمی در عملکرد افراد است بسیار مهم می داند.هرسی و گلداسمیت هفت متغیر مربوط به مدیریت عملکرد اثربخش را از میان بقیه برگزیده اند و با ترکیب حروف اول هریک از متغیرهای عملکرد،واژه هفت حرفی ACHIEVE را جهت به خاطرسپردن مطرح نمودند.
هفت واژه دربرگیرنده مدل اچیو عبارتند از :توانایی ، وضوح ، کمک، انگیزه ، ارزیابی، اعتبار و محیط.اطلاعات مربوط به شاخص های بهره وری شامل ٣٢ سوال است که سوالات پرسشنامه براساس طیف لیکرت امتیازبندی گردیده است.
جدول ٣-٣- امتیازات پرسشنامه بهره وری اچیو

خیلی کم = ١

کم = ٢

تاحدی = ٣

زیاد = ۴

خیلی زیاد = ۵

جدول ۴-٣- سوالات پرسشنامه بهره وری اچیو

ردیف

مولفه ها

شماره سوالات

١

توان و آمادگی کاری

١-٢-٣

٢

وضوح یا ادراک نقش و شناخت شغل

۶-٧-٨

قلمه­های ریشه­دار شده انگور، بعد از استقرار در گلدان، با محلول غذایی هوگلند آبیاری شده و پس از گذشت ۱۰۰ روز از کاشت قلمه­های ریشه­دار شده در گلدان­ها، تیمارهای شوری، اعمال شد. نمک مورد استفاده برای تنش شوری، کلرید سدیم بود. این نمک همراه با محلول غذایی هوگلند، مورد استفاده قرار گرفت. غلظت­های کلرید سدیم مورد استفاده شامل ۰ (شاهد)، ۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ میلی­مولار بودند. گیاهان شاهد، فقط محلول غذایی نیم غلظت هوگلند (بدون نمک) دریافت نمودند. هدایت الکتریکی (EC) نمک­های مورد استفاده در دمای ۲۵ درجه سلسیوس، به ترتیب ۴/۱، ۶/۳، ۵/۷ و ۸/۱۱ دسی­زیمنس بر متر بود.

برای جلوگیری از ایجاد شوک ناشی از تنش شوری به گیاهان، در اولین آبیاری بعد از شروع تنش شوری، از نمک ۲۵ میلی مولار همراه با محلول غذایی هوگلند استفاده شد، در آبیاری دوم از نمک­های ۲۵ و ۵۰ میلی مولار، در آبیاری سوم از نمک­های ۲۵، ۵۰ و ۷۵ میلی مولار و نهایتا از آبیاری چهارم به بعد، از نمک های ۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ میلی مولار در محلول غذایی استفاده شد. هفته ای یک بار، شتشوی کامل محیط ریشه گیاهان با آب مقطر انجام گرفت تا تغییرات EC و pH ناشی از تجمع نمک­ها در بستر کاشت در اثر انجام عمل آبشویی به کم ترین حد ممکن برسد. آبیاری این گیاهان به صورت یک روز در میان با محلول نیم غلظت هوگلند تا پایان دوره آزمایش انجام شد. لازم به ذکر است که تیمارهای شوری به مدت هفت هفته (۴۹ روز) ادامه یافت (Sivritepe et al., ۲۰۱۰ ; Melgar et al., ۲۰۰۸).
۳-۶- کاربرد سدیم نیتروپروسید (SNP)
سدیم نیترو پروسید (SNP) به عنوان ماده تولید کننده نیتریک اکسید، به صورت محلول پاشی روی برگ­های انگور، در چهار غلظت ۰ (شاهد)، ۵/۰، ۱ و ۵/۱ میلی مولار به کار رفت. نحوه تهیه محلول سدیم نیترو پروسید به این ترتیب بود که مقادیر نامبرده این ماده را جداگانه وزن نموده، سپس آن­ها را در آب مقطر ریخته و برای حل شدن بهتر، روی دستگاه Hot Plate به مدت بیست دقیقه قرار می­دهیم. گیاهان شاهد فقط با آب دیونیزه، محلول پاشی شده و محلول غذایی هوگلند بدون نمک دریافت نمودند. برای افزایش سطح چسبندگی محلول سدیم نیترو پروسید، از توین ۲۰ استفاده شد. تیمارهای سدیم نیترو پروسید، در ۴ مرحله (در زمان تیمار شوری و مراحل بعدی، ۲، ۴ و ۶ هفته بعد) روی برگ ها محلول پاشی شدند.
۳-۷- کاربرد اسید سالیسیلیک
اسید سالیسیلیک نیز به صورت محلول­پاشی روی برگ­های انگور، در چهار غلظت ۰ (شاهد)، ۱۰۰، ۲۰۰ و ۳۰۰ میلی گرم در لیتر اعمال گردید. نحوه تهیه محلول اسید سالیسیلیک به این ترتیب بود که مقادیر نامبرده این ماده را جداگانه وزن نموده، سپس آن­ها را در آب مقطر ریخته و برای حل نمودن بهتر، روی دستگاه Hot Plate به مدت نیم ساعت قرار می دهیم. نکته مهم در تهیه این محلول، تنظیمpH است ( در ابتدا pH محلول بین ۵/۲ تا ۳ است). با اضافه نمودن چند قطره هیدروکسید پتاسیم یک نرمال، pH محلول را برروی ۶ تنظیم می نماییم. گیاهان شاهد، فقط با آب دیونیزه محلول­پاشی شده و محلول غذایی هوگلند بدون نمک دریافت نمودند. تیمارهای اسید سالیسیلیک نیز در ۴ مرحله (در زمان شروع تیمار شوری و مراحل بعدی ۲، ۴ و ۶ هفته بعد) روی برگ­ها محلول پاشی شدند.
۳-۸- صفات مورد بررسی و روش­های اندازه ­گیری آن­ها
۳-۸-۱- ویژگی­های رشدی گیاه
به منظور بررسی اثر تنش شوری بر برخی از ویژگی­های رویشی گیاهان مورد آزمایش، در پایان آزمایش، صفاتی نظیر ارتفاع بوته و طول ریشه توسط خط کش، قطر ساقه (قطر شاخساره حاصل از رشد) توسط کولیس دیجیتال (No:Z, Model 22855)، سطح برگ توسط دستگاه اندازه گیری سطح برگ (Leaf Area Meter, AM 200) و وزن تر برگ، وزن تر شاخساره و ریشه به کمک ترازوی دیجیتالی (با دقت ۰۰۰۱/۰ گرم) اندازه گیری گردید. همچنین تعداد برگ­ها شمارش شد. جهت تعیین وزن خشک نمونه­ها (برگ، شاخساره و ریشه)، ابتدا نمونه­ها به مدت ۷۲ ساعت در آون با دمای ۷۰ درجه سلسیوس قرار گرفتند و پس از خارج نمودن نمونه­ها از آون، وزن خشک آن ها به کمک ترازوی دیجیتالی (با دقت ۰۰۰۱/۰ گرم) تعیین شدند.
۳-۸-۲- اندازه گیری نشت یونی غشاء برگ
روش کار بدین صورت بود که از هر تکرار، تعداد دو برگ توسعه یافته از قسمت انتهایی ساقه، نمونه گیری و به قطعه­های ۱×۱ سانتی متر تقسیم شدند. قطعه­ها ۳ بار با آب مقطر شسته شده و در لوله­های آزمایش ۱۰ میلی لیتری محتوی آب مقطر نگهداری شده، سپس به مدت ۲۴ ساعت در دمای اتاق (۲۵ درجه سلسیوس)، در دستگاه شیکر قرار گرفته و EC₁ خوانده شد. سپس همان نمونه­ها در اتوکلاو در دمای ۱۲۰ درجه سلسیوس به مدت ۲۰ دقیقه قرار گرفته و بعد از خنک شدن محلول و رسیدن دمای آن­ها به ۲۵ درجه سلسیوس، EC₂ نیز قرائت شد. نشت یونی غشاء برگ به صورت درصد با بهره گرفتن از فرمول زیر محاسبه شد (Luttes et al., ۱۹۹۵).
[EC₁/EC₂]×۱۰۰ = نشت یونی غشاء برگ (٪)
۳-۸-۳- محتوای نسبی آب برگ(RWC)
برای اندازه گیری محتوای نسبی آب برگ، ابتدا در هر بوته، ۱۰ عدد دیسک برگی به قطر ۸ میلی متر از برگ­های توسعه یافته قسمت انتهایی ساقه تهیه شد. بلافاصله وزن تر آن­ها به کمک ترازوی دیجیتالی (با دقت ۰۰۰۱/۰ گرم) اندازه ­گیری گردید و سپس در داخل ظروف پتری دیش حاوی آب مقطر به مدت ۴ ساعت در یخچال (۴ درجه سلسیوس) و در تاریکی قرار داده شدند. پس از خارج کردن دیسک­ها از آب مقطر، جهت حذف رطوبت اضافی سطح دیسک ها، آن­ها را در بین دو لایه کاغذ صافی خشک نموده و سپس وزن آماس آن­ها اندازه گیری شد، سپس به مدت ۲۴ ساعت دیسک های برگی را به آون (۷۰ درجه سلسیوس) منتقل نموده و وزن خشک آن­ها تعیین گردید و در نهایت محتوای نسبی آب برگ با بهره گرفتن از رابطه زیر محاسبه شد (Turner, 1981).
۱۰۰×[(وزن خشک-وزن آماس)/(وزن خشک-وزن تر)]=محتوای نسبی آب برگ (درصد)
۳-۸-۴- میزان پرولین آزاد
برای اندازه ­گیری پرولین ابتدا نیم گرم از بافت تازه برگی (برگ­های توسعه یافته انتهایی) به همراه ۵ میلی لیتر اتانول ۹۵ درصد در داخل هاون چینی کوبیده و له شد. قسمت بالایی محلول حاصله، جدا گشته و رسوبات آن دو­باره با پنج میلی لیتر اتانول ۷۰ درصد شستشو شده و فاز بالایی آن به قسمت رویی قبلی اضافه گردید. محلول به­دست آمده، به مدت ۱۰ دقیقه در ۳۵۰۰ دور سانتریفیوژ شد. سپس فاز مایع رویی برداشته شده و عصاره الکلی به دست آمده تا زمان اندازه ­گیری پرولین و قندهای محلول در داخل یخچال (۴ درجه سلسیوس) نگهداری گردید (Irigoyen et al., ۱۹۹۲).
برای تعیین غلظت پرولین، یک میلی لیتر از عصاره الکلی تهیه شده را با ۱۰ میلی لیتر آب مقطر رقیق نموده و ۵ میلی لیتر معرف نین هیدرین^[۱۹]به آن اضافه شد (روش تهیه نین هیدرین به ازاء هر نمونه: ۱۲۵/۰ گرم نین هیدرین + ۲ میلی لیتر اسید فسفریک ۶ مولار + ۳ میلی لیتر اسید استیک گلاسیال). پس از افزودن ۵ میلی لیتر اسید استیک گلاسیال به آن و هم زدن دستی به مدت چند ثانیه، محلول حاصله به مدت ۴۵ دقیقه در حمام آب گرم (۱۰۰ درجه سلسیوس) قرار داده شد. پس از در آوردن نمونه ها از حمام آب گرم و خنک شدن آن ها، ۱۰ میلی لیتر بنزن به هر کدام از نمونه ها افزوده شده و به شدت تکان داده شد تا پرولین وارد فاز بنزن گردد. نمونه­ها به مدت ۳۰ دقیقه به حال سکون رها شدند. استانداردهایی از آل­پرولین از غلظت صفر تا ۱/۰ میکرومول بر میلی لیتر تهیه گردید و نهایتا میزان جذب محلول های استاندارد و نمونه ها در طول موج ۵۱۵ نانومتر با دستگاه اسپکتروفتومتر خوانده شد (Paquin and Lechasseur, 1979).
۳-۸-۵- میزان قندهای محلول کل
برای اندازه ­گیری قندهای محلول، ۱/۰ میلی لیتر از عصاره الکلی نگهداری شده در یخچال، به کمک میکروپیپت به داخل لوله آزمایش ریخته شده و ۳ میلی لیتر آنترون^[۲۰] تازه تهیه شده (۱۵۰ میلی گرم آنترون + ۱۰۰ میلی لیتر اسید سولفوریک ۷۲ درصد، W/W) به آن افزوده شد. لوله­های آزمایش به مدت ۱۰ دقیقه در حمام آب جوش قرار داده شد تا ماده رنگی تشکیل گردد. پس از خنک شدن نمونه­ها، میزان جذب آن­ها در طول موج ۶۲۵ نانومتر با دستگاه اسپکتروفتومتر خوانده شد. برای تهیه استاندارد قند، از گلوکز، محلول­هایی با غلظت های صفر تا ۱۲۰میلی گرم در لیتر تهیه و کلیه مراحل آزمایش روی آن­ها انجام گردید و نهایتا میزان جذب آن­ها در طول موج ۶۲۵ نانومتر قرائت گردید (Irigoyen et al., ۱۹۹۲).
۳-۸-۶- اندازه ­گیری محتوای مالون دی آلدئید (MDA)
اندازه ­گیری محتوای مالون­دی­آلدئید که شاخص پراکسیداسیون لیپیدی در طی تنش­ها و همچنین معیاری برای سنجش تاثیر تنش می­باشد، با بهره گرفتن از روش Popham and Novachy (1991) اندازه ­گیری شد. در این روش ۲/۰ گرم بافت تر گیاهی (برگ) در ۵ میلی لیتر تری کلرو استیک اسید (TCA) 1 درصد ساییده شده و داخل لوله آزمایش ریخته شد. سپس نمونه ها به مدت ۱۰ دقیقه در دور g 8000 سانتریفیوژ شدند. ۱ میلی لیتر از فاز بالایی نمونه­های سانتریفیوژ شده، در لوله­های آزمایش که حاوی ۴ میلی لیتر محلول ۲۰ درصد تری کلرو استیک اسید در ۵/۰ درصد تیوباربیتوریک اسید (TBA) بودند، ریخته شد. نمونه­ها به مدت ۳۰ دقیقه در بن ماری با دمای ۹۵ درجه سلسیوس قرار گرفته و بی درنگ در آب یخ سرد شدند. سپس به مدت ۵ دقیقه در دور g 8000 سانتریفیوژ شده و در نهایت جذب آن در ۵۳۲ نانومتر توسط دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه گیری شد. میزان مالون دی­آلدئید با بهره گرفتن از فرمول زیر محاسبه گردید.
MDA (µmol/g FW)= [A532-A600/155]×۱۰۰۰
۳-۸-۷- اندازه ­گیری رنگیزه­های کلروفیل و کاروتنوئید
برای اندازه ­گیری رنگیزه­های کلروفیل و کاروتنوئید، از روش Lichtenthaler and Wellburn (1985) استفاده شد. ۱/۰ گرم از وزن تر برگ به همراه ۵ میلی لیتر استون ۸۰ درصد در هاون چینی ساییده شد. عصاره حاصل به مدت ۱۰ دقیقه در ۲۵۰۰ دور، سانتریفیوژ شد. سپس جذب فاز بالایی هر یک از نمونه­های سانتریفیوژ شده توسط اسپکتروفتومتر در طول موج­های ۶۶۲ نانومتر، ۶۴۵ نانومتر و ۴۷۰ نانومتر اندازه ­گیری شد. برای محاسبه کلروفیل a، کلروفیل b و کاروتنوئید از فرمول­های زیر استفاده شد:
Chl a = 11.75 A₆₆₂ – ۲٫۳۵۰ A₆₄₅
Chl b = 18.61 A₆₄₅ – ۳٫۹۶۰ A₆₆₂
Car =1000 A₄₇₀ – ۲٫۲۷۰ Chl a- 81.4 Chl b /227
در این رابطه Chl a، Chl b و Car به ترتیب غلظت کلروفیل a، کلروفیل b و کاروتنوئید می باشد (A میزان جذب خوانده شده در هر طول موج توسط اسپکتروفتومتر می­باشد).
۳-۸-۸- اندازه ­گیری گلایسین بتائین
برای اندازه ­گیری گلایسین بتائین از روش Greive and Grattan (1983) استفاده گردید. ابتدا نمونه­های گیاهی را در دمای ۸۰ درجه به مدت ۷۲ ساعت خشک نموده ۵/۰ گرم از برگ را توزین کرده و آن را در ارلن ریخته و ۲۰ میلی لیتر آب دیونیزه به آن اضافه گردید و به مدت ۲۴ ساعت در دمای ۲۵ درجه سلسیوس روی شیکر قرار داده شد. سپس نمونه­ها از کاغذ صافی عبور داده شدند.
پس از تهیه اسید سولفوریک ۲ نرمال (۲N)، ۱ میلی­لیتر از عصاره گیاهی را با ۱ میلی لیتر اسید، مخلوط (به نسبت ۱:۱) و سپس مقدار ۵/۰ میلی لیتر از تر­کیب حاصله را در لوله آزمایش ریخته و در حمام آب یخ به مدت ۱ ساعت قرار داده و نهایتا پس از تهیه مخلوط ید و یدید پتاسیم (۷/۱۵ گرم ید خالص به علاوه ۲۰ گرم یدید پتاسیم) مقدار ۲/۰ میلی­لیتر از یدید پتاسیم و ید را به لوله آزمایش اضافه کرده و آن را ورتکس می نمائیم. در این مرحله نمونه­ها به مدت ۱۶ ساعت در دمای صفر تا ۴ درجه سلسیوس نگهداری گردیدند. بعد از آن نمونه­ها به مدت ۱۵ دقیقه در دمای صفر درجه سلسیوس با میزان دور ۱۰۰۰۰ دور در دقیقه سانتریفیوژ شدند. در هر لوله آزمایش، فاز محلول رویی جدا و فقط کریستال موجود در کف لوله نگه داشته شد. این مراحل حتما بایستی در محیط حمام آب یخ انجام شود تا خطای آزمایش کاهش یابد. سپس کریستال­های موجود را در ۹ میلی لیتر از محلول ۱ و ۲ دی کلرو اتان حل کرده و پس از عمل ورتکس و طی زمان ۲ ساعت، مقدار جذب آن در طول موج nm 365 اندازه گیری شد.
۳-۸-۹- اندازه ­گیری پروتئین کل
برای تعیین میزان پروتئین محلول کل از روش برادفورد استفاده شد. برای این منظور ۱۰۰ میلی گرم کومایسی بلو را با ۵۰ میلی لیتر اتانول ۹۵ درصد حل نموده سپس با اضافه نمودن ۱۰۰ میلی لیتر اسید فسفریک ۸۵ درصد به حجم ۱ لیتر رسانیده و از کاغذ صافی عبور داده شد. برای تهیه محلول استاندارد از آلبومین سرم گاوی^[۲۱] استفاده شد. در داخل سل­های یک بار مصرف ۵/۲ میلی لیتر از محلول کومایسی بلو آماده شده ریخته شد و سپس ۱۰۰ میکرو­لیتر عصاره برگی از هر نمونه داخل یک سل اضافه شد و نهایتا میزان جذب نمونه­ها و محلول­های استاندارد با بهره گرفتن از دستگاه اسپکتروفتومتر در طول موج ۵۹۵ نانومتر قرائت شد (Bradford, 1976).
۳-۹- اندازه ­گیری فعالیت آنزیم ها
۳-۹-۱- استخراج عصاره گیاهی برای سنجش فعالیت آنزیم ها
برای تهیه عصاره گیاهی جهت تعیین میزان فعالیت آنزیم­ های کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و گایاکول پراکسیداز از روش Kang و Saltiveit (2001) با اندکی تغییرات استفاده شد. ۵/۰ گرم وزن تر برگ از کلیه تیمارها توزین و سپس به داخل هاون سرد منتقل شد و توسط ۳ میلی لیتر محلول بافر تریس با ۵/۷=pH (شامل اسید کلریدریک ۰۵/۰ مولار، ۳ میلی مولار کلرید منیزیم و ۱ میلی­مولار EDTA) با دسته هاون خوب ساییده شد. بافر استخراجی برای اندازه ­گیری فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز شامل ۲/۰ میلی­مولار آسکوربات نیز بود. هموژن حاصل به مدت ۲۰ دقیقه در دمای ۴ درجه سلسیوس با سرعت ۵۰۰۰ دور در دقیقه سانتریفیوژ شد. محلول رویی حاصله به عنوان عصاره خام برای اندازه گیری فعالیت آنزیم­ های آنتی­اکسیدان مورد استفاده قرار گرفت.
۳-۹-۲- اندازه ­گیری فعالیت کاتالاز(CAT, EC 1.11.1.6)
فعالیت آنزیم کاتالاز با بهره گرفتن از روش Aebi (1984) اندازه گیری شد. مخلوط واکنش شامل ۵/۲ میلی­لیتر بافر فسفات ۵۰ میلی مولار (۷=pH) شامل ۲/۰ میلی لیتر پراکسید هیدروژن ۱ درصد و ۳/۰ میلی­لیتر عصاره استخراجی بود. سپس فعالیت آنزیم کاتالاز به صورت کاهش در جذب طی ۱ دقیقه در طول موج ۲۴۰ نانومتر با بهره گرفتن از دستگاه اسپکتروفتومتر محاسبه شد. برای سنجش فعالیت کاتالاز از ضریب خاموشی (mM^-1 Cm^-16/43) استفاده شد.
۳-۹-۳- اندازه ­گیری فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز (APX, EC 1.11.1.1)
فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز در تمام تیمارها و تکرارها با بهره گرفتن از روش Nakano و Asada (1981) با اندکی تغییرات اندازه ­گیری شد. مخلوط واکنش شامل ۵/۲ میلی لیتر بافر فسفات ۵۰ میلی­مولار (۷=pH) شامل EDTA 1/0 میلی­مولار، آسکوربات سدیم ۱ میلی­مولار، ۲/۰ میلی­لیتر پراکسید هیدروژن ۱۰ میلی­مولار و ۱/۰ میلی­لیتر عصاره استخراجی بود. سپس فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز به صورت کاهش در جذب طی ۱ دقیقه در طول موج ۲۹۰ نانومتر با بهره گرفتن از دستگاه اسپکتروفتومتر محاسبه شد. برای سنجش فعالیت آسکوربات پراکسیداز از ضریب خاموشی ( mM^-1 Cm^-18/2) استفاده شد.
۳-۹-۴- اندازه ­گیری فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز (GPX, EC 1.11.1.7)
فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز با بهره گرفتن از روش Updhyaya و همکاران (۱۹۸۵) انجام گرفت. مخلوط واکنش شامل ۵/۲ میلی­لیتر بافر فسفات ۵۰ میلی مولار (۷=pH) شامل ۱ میلی­لیتر گایاکول ۱ درصد، ۱ میلی­لیتر پراکسید هیدروژن ۱ درصد و ۱/۰ میلی لیتر عصاره استخراجی بود. سپس فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز به صورت افزایش در جذب طی ۱ دقیقه در طول موج ۴۲۰ نانومتر با بهره گرفتن از دستگاه اسپکتروفتومتر محاسبه شد. برای سنجش فعالیت گایاکول پراکسیداز از ضریب خاموشی ( mM^-1 Cm^-16/26) استفاده شد.
۳-۱۰- اندازه ­گیری عناصر برگ و ریشه
۳-۱۰-۱- استخراج عصاره گیاهی جهت اندازه ­گیری کلر، سدیم، پتاسیم و نیترات

• • الگوریتم WD

• • الگوریتم WW

در بخش ۳-۳-۲-۱، الگوریتم WD و در بخش ۳-۳-۲-۲، الگوریتم WW را که اساس کار ما هستند به طور مفصل توضیح خواهیم داد. لازم به ذکر است که تکنیک‌های دیگری نیز بر اساس زمان‌مهر وجود دارد از جمله:

• • زمان‌مهر مبنایی (پروتکل TO)

• • پروتکل زمان‌مهر محافظه‌کارانه (سخت‌گیرانه)

• • پروتکل زمان‌مهر شدید (قاعده نوشتن توماس)

که از خارج از این مبحث هستند و از توضیح آن‌ها خودداری می‌شود و به بیان نام آن‌ها بسنده می‌کنیم.
الگوریتم WD
در این الگوریتم اگر TS(T_i)<TS(T_j) باشد، آنگاهT_i که خواهان قفل روی داده است انتظار می‌کشد تا T_j به اتمام برسد، در غیر این صورت T_i طرد می‌شود تا دیرتر با مقدار زمان‌مهر جدید دوباره وارد سیستم شود و شروع به کار کند. در این الگوریتم حق تقدم زمانی تراکنش رعایت نمی‌شود؛ به همین دلیل به آن الگوریتم نابازدارنده می‌گویند.
الگوریتم WW
در این الگوریتم اگر TS(T_i)<TS(T_j) باشد و T_j روی داده قفل داشته باشد آنگاهT_j طرد می‌شود. در واقع داده از T_j گرفته می‌شود و به T_i که قدیمی‌تر است داده می‌شود. اما اگر این شرط برقرار نباشد T_i باید انتظار بکشد. در این الگوریتم حق تقدم زمانی تراکنش رعایت می‌شود؛ به همین دلیل به آن الگوریتم بازدارنده می‌گویند.
خصوصیات الگوریتم WD و WW
در هر دو روش ممکن است پدیده طرد تسلسلی پیش آید و تراکنش‌هایی طرد شوند که ایجاد کننده‌ی بن‌بست نیستند. اما در هر دو الگوریتم از پدیده محرومیت اجتناب می‌شود.
فصل چهارم
شبکه‌های پتری
مقدمه
در این فصل به بررسی شبکه‌های پتری، مخصوصاً شبکه‌های پتری رنگی که یکی از ابزارهای بسیار مفید برای شبیه‌سازی الگوریتم‌های کنترل همروندی هستند، پرداخته می‌شود. اطلاعات ذکر شده در این فصل از مراجع (Murata, 1989)، (Zoltan, Carlos, and Victor, 2006)، (Yilmaz, 2008)، (Halder, 2006)، (Li, Hu, and Zhou, 2004) و (Jensen, et al., 2010) اقتباس شده‌اند و مطالب ذکر شده به نوعی در تمام این مراجع موجود می‌باشند.

مختصری در مورد شبکه‌های پتری
تا کنون صورت‌بندی‌های مختلفی برای مدل‌سازی سیستم‌های واکنشی معرفی شده است. این صورت‌بندی‌ها، برای تحلیل سیستم‌ها به منظور ارزیابی جنبه‌های عملیاتی و درستی‌یابی جنبه‌های وظیفه‌مندی آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور کلی انواع صورت‌بندی‌های مدل‌سازی عبارتند از:

• • مدل‌سازی مبتنی بر متن

• • مدل‌سازی دارای قابلیت نمایشی و گرافیکی مثل شبکه‌های پتری

تفاوت UML^[40] و پتری
یکی از نقاط ضعف UML این است که فازهای تحلیل و پیاده‌سازی در آن از هم جدا است و تا اتمام فاز پیاده‌سازی نمی‌توان به طور رسمی از صحت تحلیل مطمئن بود. اما در شبکه‌های پتری دو فاز تجزیه و تحلیل و پیاده‌سازی به صورت همزمان صورت می‌گیرد. این ویژگی سبب شده است تا با گذشت زمان اهمیت شبکه‌های پتری بیشتر گردد.
تاریخچه شبکه‌های پتری
ایده‌ی اولیه‌ی شبکه‌های پتری به عنوان یک ابزار برای مدل‌سازی سیستم‌های کامپیوتری در سال ۱۹۶۲ توسط کارل آدام پتری^[۴۱] مطرح شد. سپس توسط گروه‌های خاصی در آلمان مورد بررسی قرار گرفت و پس از آن در بسیاری از کشورها رواج پیدا کرد. البته لازم به ذکر است که در چند سال آینده شبکه‌های پتری گسترش چشم‌گیری خواهند داشت. به طور مثال به جای فلوچارت‌ها خواهند نشست.
ویژگی‌های شبکه‌های پتری
شبکه‌های پتری ابزاری مناسب برای مدل‌سازی بر پایه‌ی منطق ریاضی، البته به صورت گرافیکی می‌باشند. به عبارت دیگر پتری نت گرافیکی است اما پایه‌ی قوی ریاضیاتی دارد.
از پتری برای مدل‌سازی و تحلیل سیستم‌هایی که ماهیت همزمان، توزیع شده، موازی و اتفاقی دارند استفاده می‌شود.
از خصوصیات مهم پتری نت قابل اجرابودن آن است. بر خلاف UML در شبکه‌های پتری همواره تجزیه و تحلیل و پیاده‌سازی به صورت همزمان صورت می‌گیرد. از همین ویژگی می‌توان برای ارزیابی رفتار و کارایی یک سیستم به صورت همزمان بهره برد.
اجزای شبکه‌ی پتری
شبکه پتری از چهار جزء بیان شده در شکل ۴-۱، تشکیل می‌شود.
توکن
مکان
گذار
کمان
شکل ۴-۱- اجزای شبکه‌ی پتری
این‌ها چهار جزء اصلی در شبکه پتری هستند. کم بودن تعداد آن‌ها، باعث سادگی در شبکه پتری شده است.
تعریف اجزای شبکه‌ی پتری

• • مکان‌ها^[۴۲]: مؤلفه‌ها واجزای سیستم هستند. مثلاً یک گرداننده دیسک، یک برنامه یا منابع دیگر هستند.

• انتقال‌ها یا گذارها^[۴۳]: توضیحات حوادث و وقایع هستند. مثلاً می‌تواند خواندن از دیسک باشد.