محمدی (۱۳۸۳)، در مقالهای با عنوان مکان یابی مراکز امداد رسانی ( در شرایط وقوع زلزله ) با بهره گرفتن از GIS و روش ارزیابی چند معیاریAHP ترکیب این دو ابزار GIS وAHP را ابزاری مناسب برای انتخاب بهترین مکان دانسته است. که در این روش با بکارگیری GIS نقشه امکانات و عوامل محدود کننده منطقه با یکدیگر ترکیب شده و بدین ترتیب سایتهای مورد نظر جهت استقرار مراکز امداد تعیین می شوند. پس از آن جهت مشخص کردن بهترین سایت از روش AHP که خود نیازمند به کارگیری معیارهای دیگری میباشد، به منظور تصمیم گیری نهایی استفاده شده است.
نوریان (۱۳۸۳)، در مقالهای تحت عنوان نحوه طراحی و بکارگیری یک سیستم اطلاعات جغرافیایی فازی (Fuzzy_GIS) در مکان یابی کاربریهای شهری، بکارگیری این منطق در تحلیل مسائل شهری و بخصوص در تصمیم سازی و تصمیم گیری را بهترین روش دانسته است.
فرهادی (۱۳۸۱)، در مقالهای تحت عنوان تجزیه وتحلیل توزیع فضایی و مکان یابی مدارس ابتدایی منطقه ۶ تهران با بهره گرفتن از سیستم اطلاعات جغرافیایی سه عامل سازگاری، ظرفیت و مطلوبیت بررسی کرده است.
قرخلو (۱۳۸۰)، در مقالهای با عنوان سیستم اطلاعات جغرافیایی و نیازمندیهای در حال پیدایش GIS را به عنوان نقش کلیدی در انواع فعالیتهای شهری و ناحیهای در سراسر دنیا میداند و بیان کرده این فنآوری با توان بالقوه بالا برای آینده است.
الماس پور (۱۳۸۰)، در تحقیقی تحت عنوان کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی در تجزیه و تحلیل شبکه، توزیع فضایی و مکان یابی داروخانه ها- نمونه موردی: منطقه شش تهران، بیان نمود که استفاده از قابلیت های GIS و تحلیل شبکه و مدلهای مکان یابی مبنی بر آن، می تواند در ارزیابی وضعیت موجود در مکان یابی داروخانهها و سایر مراکز بهداشتی و خدماتی مورد استفاده قرار گیرد.
پژوهشهای مرتبط در حوزه ورزش در ایران
پژوهش های انجام گرفته در داخل کشور:
محمد سلطان حسینی و همکارانش(۱۳۹۱)، در مقالهای با عنوان تحلیل فضایی اماکن ورزشی در مناطق ۵ و ۶ اصفهان با بهره گرفتن از سیستم اطلاعات جغرافیایی، به تعیین وضعیت مکانی اماکن ورزشی موجود و ارزیابی عملکرد مدیران مربوطه پرداختند. نتایج پژوهش نشان داد که غالب اماکن ورزشی موجود از لحاظ مکانی دارای وضعیت نامناسب و متوسط و در برخی موارد اندک دارای وضعیت مناسب و بسیار مناسب هستند.
حیدرآبادی و همکارانش(۱۳۹۰)، در مقالهای تحت عنوان تحلیل مکان یابی فضاهای ورزشی شهر کرمانشاه با بهره گرفتن از GIS، به بررسی فضاهای ورزشی شهر کرمانشاه پرداختند و به این نتیجه رسیدند که GIS می تواند ابزار مناسبی برای تحلیل مکان و مکان یابی فضاهای ورزشی باشد و نیز دریافتند سرانه ورزشی برای شهروندان بر اساس استانداردهای تعیین شده نمی باشد و توزیع مکانی فضاهای ورزشی این شهر با توجه به تراکم جمعیت و استانداردهای ارائه شده مطابقت ندارد.
تاجی فایندری(۱۳۸۹)، در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان مکان یابی مکانهای ورزشی شهر رشت با بهره گرفتن از AHP در محیط GIS به این نتیجه رسید که بکارگیری مدل AHP با بهره گرفتن از ابزارهای توانمند GIS در مکان یابی مکانهای ورزشی کارایی بالایی داشته و امکان مقایسه و ارزیابی مکانهای مختلف و انتخاب مکانهای مناسب را با توجه به معیارهای مورد نظر به دست میدهد.
فاضل نیا و همکارانش(۱۳۸۹)، در مقالهایی با عنوان مکان یابی بهینه فضاهای ورزشی شهر زنجان با بهره گرفتن از مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، به بررسی وضع موجود فضاهای ورزشی شهر زنجان پرداخته و پس از مطالعه وضع موجود فضاهای ورزشی، مشخص گردید که توزیع فعلی فضاهای ورزشی در سطح سلسله مراتب شهری مناسب نبوده است.
لطفی و همکارانش(۱۳۸۹)، در پژوهشی با عنوان ارزیابی مراکز فرهنگی و ورزشی به جهت مکان یابی و احداث این مراکز با بهره گرفتن از سیستم GIS (منطقه ۱۸ شهرداری تهران)، به بررسی ویژگیهای منطقه ۱۸ شهرداری تهران، با توجه به شاخص های اجتماعی و فرهنگی و عدم تجانس قومی در احداث و مکان یابی مناسب کاربریها پرداختهاند و اظهار کرده اند این تکنیک مناسبترین تکنیک جهت برنامه ریزی و مکان یابی بوده است. بررسی داده های آماری این تحقیق نشان میدهد که احداث مراکز فرهنگی و ورزشی در طی سنوات گذشته بر اساس معیارهای علمی نبوده و احداث این مراکز بر طبق سلایق مدیران بوده است.
احمری (۱۳۸۸)، با بهره گرفتن از GIS و با توجه به دو معیار فاصله و جمعیت به تحلیل پراکندگی اماکن ورزشی خصوصی و دولتی در برخی از مناطق شهر تهران پرداخت. در این پژوهش مشخص گردید که در محدوده مورد مطالعه ۹۰ درصد اماکن ورزشی دولتی بوده که در این میان سازمان ورزش و جوانان بیشترین مساحت و شهرداری بالاترین تعداد را به خود اختصاص دادهاند. وی اظهار داشت که با توجه به بضاعت مالی کمتر در مناطق جنوبی نسبت به مناطق شمالی، سازمانهای دولتی نیز حمایت چندانی نکرده و سرانه فضاهای ورزشی در مناطق جنوبی بسیار پایین میباشد. همچنین مشخص گردید که بر اساس معیار فاصله، دسترسی افراد به اماکن ورزشی در مناطق شمالی و جنوبی تفاوت چندانی ندارد، در حالی که این میزان دسترسی با توجه به معیار جمعیت در مناطق شمالی نسبت به مناطق جنوبی مناسبتر است.
ابراهیمی (۱۳۸۶)، در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان بررسی پراکندگی اماکن ورزشی با بهره گرفتن از GIS استفاده از این ابزار را بهترین روش برای بررسی پراکندگی اماکن موجود دانسته است. که در این پایان نامه به بررسی پراکندگی اماکن موجود پرداخته است و به برسی فاصله اماکن از خطوط فشار قوی برق و لولههای اصلی گاز پرداخته و اماکنی که فاصله قانونی را رعایت نکرده اند را مناسب ندانسته است.
نظری (۱۳۸۶)، در مقالهای تحت عنوان، پیاده سازی الگوریم تحلیل سلسله مراتبی در محیط GIS جهت مکان گزینی بهینه فضاهای عمومی شهری(فضا های ورزشی منطقه ۶ تهران )گفته است که ترکیب این دو ابزار (AHP و GIS) در بررسی فضایی وضع موجود و شناسایی مناطق نیازمند و نیز ارائه راه حل برای رفع این نیازها بسیار توانمند است. در این مقاله ۴ عنصر به ترتیب اولویت ( تراکم جمعیت، پتانسیل توسعه، همجواری و دسترسی) مورد توجه قرار گرفت که با بهره گرفتن از این دو ابزار مکانهایی علاوه بر مکانهای موجد پیشنهاد داده شده است.
پژوهشهای انجام گرفته در خارج از کشور
دی. اس. فرناندز و همکارانش (۲۰۱۰)،در پژوهشی با بهره گرفتن از روش ترکیبی GIS و تحلیلهای تصمیم گیری چند معیاری برای منطقه بندی خطرات سیل در نواحی شهری استان توکیمان آرژانتین پرداختند.
سهناز سنر و همکارانش (۲۰۱۰)، در مقالهایی تحت عنوان انتخاب مکان دفن زباله با ترکیب GIS و AHP، در مکان یابی تغییرات سطح زمین در حوضچه بیسهیر ترکیه استفاده کردند.
تایمز ویلم (۲۰۰۹)، در مقالهای با بهره گرفتن از GIS و مدل AHP برای توسعه طرح جامع کاربری زمین در روندا مطالعه جامعی داشتند.
اه و ج انگ (۲۰۰۷)، طی تحقیقی به بررسی فضاهای سبز و پارکهای شهر سئول کره جنوبی پرداختند. آنها از GIS برای تجزیه و تحلیل فضایی پارک ها استفاده نمودند و اذعان داشتند که علی رغم وسعت پارکهای شهر سئول (تقریبأ ۱۵۸ کیلومتر) نسبت به اکثر شهرهای جهان، به دلیل وجود قسمت های وسیعی از این پارکها در نواحی خارجی شهر، شهروندان کمتر فرصت استفاده، تفریح و ورزش را از آن ها پیدا می کنند. آنها اظهار داشتند که اختلاف اساسی بین آمارها و استفاده واقعی مردم از فضاهای سبز و پارکهای موجود ناشی از مکان گزینی نامناسب و زحمتآور برای احداث پارکها بوده است. نهایتاً آنها مکان گزینی مناسب و عملی برای احداث پارکهای جدید با بهره گرفتن از سیستم اطلاعات جغرافیایی را انجام داده و ارئه نمودند.
دسپوتاکیس (۲۰۰۷)، در مقالهای با عنوان استفاده از مدل GIS برای انتخاب مکان دفن زباله، از این سیستم برای انتخاب مکان دفن زباله جزیره کریت استفاده کرده و بیان کرده مکان انتخابی باید فاصله تا نواحی صنعتی، ورزشی، آموزشی، باستانی را حفظ کند.
شویان لیا نگ وهمکاران (۲۰۰۷)، در مقالهای با عنوان تشخیص محلهای ریزش کوه با بهره گرفتن از GIS و AHP گفته است که ترکیب این دو برای اندازه گیری محلهای ریزش کوه بسیار مناسب است. که با بهره گرفتن از این دو ابزار مناطق خطر را به سه دسته بدون خطر، کم خطر و پر خطر تقسیم کرده اند.
ترونگ داک (۲۰۰۶)، در مقالهای تحت عنوان استفاده از تکنیک GIS و AHP در آنالیز مناسب بودن زمین استفاده شده، GIS را یک ابزار خیلی قوی در این زمینه دانسته اما گفته که این تکنیک به تنهایی نمیتواند این کار را انجام دهد و با ترکیب با AHP یک روش مناسب، برای آنالیز مناسب است.
یانگ و همکاران (۲۰۰۵)، در تحقیقی با عنوان یک مدل تصمیم گیری مکانی مبتنی بر AHP به منظور جستجوی یک مکان برای تأسیسات جدید و یا جابجایی تأسیسات موجود ارائه کردند. این تحقیق نشان میدهد که مدل تصمیم گیری مکانی AHP برای پیدا کردن یک مکان برای ساخت تأسیسات جدید یا جابجایی اماکن موجود مناسب است. وهمچنین بیان شده که مدل AHP می تواند یک چهارچوب برای کمک به تصمیم گیران در آنالیز فاکتورهای گوناگون مکان یابی، ارزیابی مکانها و انتخاب مکان نهایی برای ساخت اماکن جدید آماده کند. نتایج این تحقیق بیان می کند که مدیران از پیشنهادهای AHP برای مکان یابی مکانهای مناسب اظهار رضایت کرده اند.
جمع بندی پیشینه
در ابتدای این فصل بیان شد که انسانها برای انتخاب مکان برای انجام فعالیتهای خود همواره به دنبال مکانهایی هستند که هزینه کمتر، سود بیشتر و دسترسی آسان باشد و برای دستیابی به این امر نیازمند استفاده از ابزارهایی مانند GIS و AHP هستند. در گذشته برای مکان یابی از روشهای سنتی استفاده میشد که این روشها هزینه زیاد، وقت زیاد و دقت کم را دربرداشت اما استفاده از روشهای نوین مانند GIS باعث صرفه جویی در وقت و هزینه و افزایش دقت شده است. با مرور ادبیات موجود این نکته به وضوح روشن است که سیستم اطلاعات جغرافیایی و تحلیل سلسله مراتبی در مکان یابی مکانها برای کاربردهای مختلف بسیار استفاده شده است اما متأسفانه از این فناوری در مکان یابی مکانهای ورزشی در داخل و خارج از کشور خیلی کم صورت گرفته است. فقط در یک مقاله از این فناوری استفاده شده است اما استانداردهای خاصی برای مکان یابی و تعیین مکانهای بهینه در نظر نگرفته است. با توجه به اهمیت موضوع، مطالعه در زمینه مکان یابی مکانهای ورزشی با بهره گرفتن از این دو تکنیک ضروری به نظر میرسد.
فصل سوم
روش اجرای تحقیق
فصل سوم
مقدمه
در این فصل در مورد روش انجام تحقیق و چگونگی جمعآوری داده ها توضیح داده می شود. موضوعات این فصل شامل جامعه آماری، نمونه آماری، روش تحقیق، روش گردآوری اطلاعات، روش جمعآوری داده ها، مراحل انجام کار و تجزیه وتحلیل اطلاعات است.
جامعه آماری
محدوده تحقیق کلیه فضاهای ورزشی شهر تالش و حومه آن میباشد. کلیه اماکن ورزشی شهر تالش (دولتی و خصوصی) به عنوان نمونه آماری مورد بررسی قرار خواهد گرفت. طبق آمار شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی (۱۳۹۱) در شهر تالش مجموعاً ۴۰ مکان ورزشی موجود و در حال احداث وجود دارد (۲۰ مورد دولتی و ۲۰ مورد متعلق بخش خصوصی). این اماکن شامل استادیوم، زمینهای فوتبال، سالنهای ورزشی، استخرهای روباز و سرپوشیده باشگاهای بیلیارد و هر نوع فضای ورزشی که لیست این اماکن از اداره ورزش و جوانان دریافت شده است میباشد.
نمونه آماری
با توجه به دسترسی تمامی جامعه بصورت تمام شمار به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است.
روش تحقیق
این تحقیق یک تحقیق توصیفی است. روش این تحقیق میدانی و کتابخانهای است.
روش گردآوری اطلاعات
اطلاعات مورد نیاز این تحقیق به دو دستهی اطلاعات مکانی و اطلاعات غیر مکانی (توصیفی) تقسیم می شود که اطلاعات مکانی شامل نقشههای شهری موجود میباشد و اطلاعات غیر مکانی شامل مدارکی که از اداره ورزش و جوانان، شهرداری و آموزشوپرورش در مورد مکانهای ورزشی میباشد.
روش جمعآوری داده ها
با حضور محقق در مکانهای مورد مطالعه با بهره گرفتن از دستگاه GPS طول و عرض جغرافیایی این اماکن ثبت می شود. برای ثبت موقعیتهای مکانی فضاهای ورزشی مورد مطالعه دستگاه GPS در محل ورودی مکان مورد نظر توسط محقق به مدت چند دقیقه نگه داشته می شود تا دستگاه قادر به دریافت امواجی که از ماهوارهها صادر می شود گردد. مشخصات پس از رویت در دستگاه ذخیره می شود. این اطلاعات بعداً به صورت ذخیره در CD استخراج می شود.
مراحل انجام کار
مراحل انجام این کار را میتوان در فلوجارت زیر خلاصه نمود:
تهیه اطلاعات مکانی و توصیفی مورد نیاز
Arc GIS 9 ایجاد لایه های مورد نیاز در
تهیه نقشهها
محاسبه وزن معیارها با بهره گرفتن از روش مقایسه زوجی
تلفیق نقشهها و تعیین مکانهای مناسب
انتخاب مکان بهینه با بهره گرفتن از AHP
مقدار پوشش
امکان چند لایه ای شدن
فقط یک لایه
برگشت پذیری
بالا
غیر برگشت پذیر
اهمیت
تعیین سطح تماس و اندازه منافذ
تعیین سطح فعال (مراکز) و توضیح واکنش سطحی
۱-۱۲- تعیین مشخصات ساختاری کاتالیزور
۱-۱۲-۱- پراش اشعه X و تعیین اندازه ذرات
پراش اشعه X برای شناسایی ساختار، تعیین نوع فاز ها، درجه ی کریستاله شدن پارامتر های سلول واحد و تعیین اندازه ی ذرات استفاده می شود. همچنین می تواند به مطالعه ی سینتیک کریستالی شدن مولکولارسیو کمک کند. از آن جایی که الگوی XRD پودر به منزله ی اثر انگشت ساختار مولکولارسیو است. خلوص فاز و درصد کریستاله شدن مولکولارسیو تهیه شده را می توان از طریق مقایسه الگوی هر ساختار با الگوی استاندارد معین کرد. از معادله براگ می توان فواصل بین صفحه ایی dkhl را محاسبه نمود.
(۱-۵)
که n مرتبه دیفراکسیون و طول موج اشعه ی X می باشد. برای اندازه گیری اندازه ذرات با بهره گرفتن از طیف XRD از معادله شرر[۴۳] کمک می گیریم
(۱-۶)
که Thkl اندازه ذرات با بهره گرفتن از طیف XRD مربوط به صفحه ی hkl است. زاویه بزرگ و k ثابتی است که وابسته به شکل ذرات است و Bhkl پهنای پیک در نیمه ارتفاع و hkl اندیس های میلر هستند.
۱-۱۲-۲- تکنیک[۴۴]SEM و تعیین مورفولوژی و اندازه ذرات
SEM برای تعیین شکل ذرات، اندازه ذرات، شکل ظاهری سطح و یا شکل ظاهری حفره ها مورد استفاده قرار می گیرد. در این تکنیک ابتدا ماده ی جامد بر روی یک سری سطوح فلزی نمونه گیری می شود. سپس برای این که سطح جامد نمونه گیری شده هادی جریان الکتریکی شود آن را تحت بخارات طلا قرار می دهند تا یک لایه ی نازک از طلا روی سطح نمونه، نشانده شود و نسبت به الکترون های فرستاده شده توسط پرتو الکترونی هادی گردد و به این ترتیب از سطح نمونه، عکس برداری می شود.
۱-۱۲-۳- آنالیز حرارتی
آنالیز حرارتی به طور وسیعی در مطالعه ی پایداری ساختاری غربال های مولکولی استفاده می شود. می توان از این تکنیک اطلاعاتی در مورد دمای مورد نیاز برای حذف آب جذب شده، تجزیه کاتیون های مسدود کننده منافذ و کانال های غربال های مولکولی و هیدروکسیله شدن در دما های بالا به منظور ایجاد سایت های اسید لوئیس به دست آورد. داده های به دست آمده از TGA/DTA/DSCدر برآورد خواص حرارتی غربال های مولکولی مفید است شکل و شکافتگی ناحیه گرماگیر طیف (دمای پایین) به تعیین موقعیت مولکول های آب و همچنین مطالعه سینتیک آب گیری کمک می کند. دمایی که در آن بخش گرما زا در DTA مطالعه می شود، اطلاعات سودمندی درباره ی دمای لازم برای حذف مولکول های قالب از منافذ غربال های مولکولی در طول کلسینه کردن به دست می دهد. همچنین می توان از بخش های گرمازای به دست آمده در دما های بالا تبدیلات فاز را هم بررسی کرد[۱۲].
فصل دوم
ساختار و کاربرد کاتالیزور اکسید وانادیوم فسفر (VPO) در واکنش های اکسایش
۲-۱- اکسایش کاتالیزوری در فاز مایع
در سال های اخیر اکسایش کاتالیزوری در فاز مایع به مقدار زیادی گسترش پیدا کرده است. این نوع واکنش ها از لحاظ صنعتی مورد توجه خاصی قرار گرفته اند و در قسمت عمده ای از صنایع شیمیایی به کار می روند[۱۳]. این واکنش ها در سنتز مواد شیمیایی خالص اهمیت زیادی پیدا کرده اند، در حالی که در گذشته فرایند های سنتزی توسط اکسید کننده های معدنی تحت فشار بالای محیط انجام میگرفت[۱۵و۱۴]. به طور کلی در اکسایش کاتالیزوری در فاز مایع کمپلکس ها یا نمک های فلزی قابل حل در ترکیب با اکسنده های تمیز، ارزان و بدون زیان برای محیط زیست نظیر O2 و H2O2 به کار می روند.
اخیراً پیشرفت های زیادی در گسترش کاتالیزور های فعال و گزینش پذیر برای واکنش هایی نظیر اکسایش الکل ها و هیدروکسیل دار شدن اولفین ها با اکسنده های O2 و H2O2 وجود داشته است. به عنوان مثال کار های زیادی بر روی اکسایش فاز مایع بنزیل الکل با H2O2 و اسید های هتروپلی به عنوان کاتالیزور انجام شده است[۲۰-۱۶]. اسید های هتروپلی فعالیت کاتالیزوری خوبی را در فرایند های اکسایش الکل ها در فاز مایع نشان می دهند. همچنین کمپلکسهای روتنیم و پالادیم با پایه اکسید های فلزی وهیدروتالکیت ها بار ها برای این فرایند ها به کار برده شده اند.
کارهایی نیز بر روی اکسایش الکل ها در فاز بخار انجام شده است[۲۱]. اما مشکل اصلی این فرایند ها این است که نسبت به محصول گزینش پذیر نمی باشند[۲۲]. این مشکل با تنظیم کردن دمای واکنش برطرف می شود، لیکن دما های پایین باعث کاهش یافتن فعالیت کاتالیزور در واکنش اکسایش می شود. بنابراین این مهم است که ما یک سیستم کاتالیزوری را گسترش دهیم که فعالیت بالایی داشته باشد و همچنین در دما های پایین واکنش گزینش پذیر باشد.
۲-۲- اکسایش هیدروکربن ها
اکسایش یکی از اساسی ترین واکنش ها در سنتز ترکیبات آلی محسوب می شود. اغلب فرایند های مفیدی که در شیمی آلی صورت می گیرد شامل واکنش با اکسیژن و تشکیل CO یا CO2 می باشد. اکسایش هیدروکربن ها و سایر مولکول های آلی چندان مشکل نیست. مثلاً اگر یک اتاق پر از گاز متان داشته باشیم در حضور هوا و شعله اکسایش صورت می گیرد. این امر به دلیل گرما زا بودن شدید احتراق است. اما معمولاً در اکسایش ها هدف متوقف نمودن واکنش در یک مرحله ی خاص، مثلاً در واکنش بالا در تولید متانول می باشد.
اکسایش الکل ها که در صنعت و تکنولوژی بسیار مهم است، موجب ایجاد گروه های عاملی نظیر CHO، -COOH یا حلقه اپوکسید در محصول می شود و اغلب این فرایند ها چه در حضور کاتالیزور و چه بدون حضور کاتالیزور از طریق حد واسط رادیکالی پیش می روند. به این ترتیب که مولکول هیدروپراکسید با یون فلزی به عنوان کاتالیزور و واکنش گر آلی واکنش داده و موجب تشکیل رادیکال آزاد آلی می شود که این رادیکال اغلب رادیکال پراکسید است. یون فلزی به عنوان آغاز گر این واکنش نقش داشته و به تولید رادیکال و شروع زنجیر واکنش کمک می کند و لذا منجر به تجزیه ی هیدروپراکسید های آلی می گردد.
ROOH + MIIàMIIIOH + ROo
MIIIOH+ ROOHà MII + ROo2 + H2O
RO o + R’ à R’ o + RoH
R’o + O2 àR’Oo2
R’Oo2+ R’H à R’O2H+ Ro
۲-۳- اکسایش الکل ها توسط کاتالیزور های همگن و ناهمگن
اکسایش الکل ها به آلدهید ها و کتون ها از جمله واکنش های حیاتی در شیمی سنتز مواد آلی محسوب می شود و آن چه در این واکنش ها دارای اهمیت است، به دست آوردن گزینش پذیری بالا تحت شرایط ملایم، خارج ساختن آسان محصول از محیط واکنش و قمیت پایین سیستم کاتالیزوری می باشد. در سال های اخیر از کمپلکس های اکسوی فلزات واسطه به عنوان کاتالیزور در اکسایش یا ایزومری کردن الکل ها استفاده شده است. سیستمی ترتیب داده شده که در آن الکل های نوع اول و دوم را با بهره گرفتن از کمپلکس های سیس – دی اکسو مولیبدن (۶+) در حضور سولفوکسید ها یا –N اکسید ها به عنوان کاتالیزور اکسید می کنند. از سیستم های دو فلزی که جهت اکسایش الکل ها به کار می رود کاتالیزور فری سیانید و کمک کاتالیزور روتنیم می باشد.
سیکلوهگزانول توسط فری سیانید در محلول های قلیایی آبی با افزودن ترکیب روتنیم کلرید کاتالیز می شود[۲۳] و طول عمر کاتالیزور با افزایش غلظت فری سیانید افزایش می یابد. این واکنش شدیداً وابسته به PH محیط است و حتی مکانیسم و ثابت سرعت نیز با PH تغییر می کند. سانگیتا[۴۵] نیز روشی را فراهم ساخت که در اکسایش الکل های مختلف توسط زئولیت HZSM-5 و ترکیبات CrO3 صورت می گیرد و راندمان تبدیل الکل ها با این روش بالاست. اگر به جای H2SO4 که در روش جونز به کار می رود زئولیت اسیدی ZSM-5جایگزین شود، در کنار CrO3 می تواند راندمانی در حد معرف جونز داشته باشد و خواص کاتالیزوری آن در اپوکسایش الکل های آلیلی با TS-1 مورد مقایسه قرار گرفت.
راجا و راتناسامی[۴۶] نیز اکسایش سیکلوهگزانول را توسط فتالوسینانین های نیتروکلردار مس، کبالت و آهن محبوس شده در داخل زئولیت های Y و X، تحت شرایط ملایم در حضور مولکول اکسیژن و آلکیل هیدروپراکسید ها انجام دادند و دریافتند که فعالیت کاتالیزوری توسط فتالوسیانین های مس در حضور TBHP حدود ۹۰% می باشد[۲۴]. هدف اکثر محققین شیمی مشخص ساختن مکانیسم این واکنش ها و همچنین فاکتور های مؤثر بر سرعت واکنش می باشد و برای این کار در صدد یافتن بهترین و مناسب ترین سیستم های کاتالیزوری هستند. کاتالیزور هایی که اغلب مورد استفاده قرار می گیرند باید از نظر قیمت و نیز از نظر محیط زیست مناسب باشند.
اهمیت زیاد این موضوع ما را بر آن داشت تا در این پایان نامه، با بهره گرفتن از کاتالیزور VPO اکسایش بنزیل الکل را در حضور اکسید کننده ی TBHP مورد بررسی قرار دهیم. لازم به ذکر است، که از کاتالیزور VPO (توده)[۴۷] در صنعت جهت اکسیداسیون انتخابی –n بوتان به انیدرید مالئیک استقبال فراوانی شده است و تحقیقات در این کاتالیزور هم چنان ادامه دارد.
۲-۴- اکسایش انتخابی بنزیل الکل به بنزآلدهید
اکسایش الکل ها به آلدهید ها، به ویژه بنزیل الکل به بنزآلدهید، از واکنش های مهم آلی محسوب می شوند. بنزآلدهید یک ماده شیمیایی ارزشمندی است که در صنایع شیمیایی نظیر عطر سازی و مواد خوشبو کننده، رنگ و داروسازی کاربرد گسترده ای دارد[۲۶و۲۵].
به طور کلی بنزآلدهید از هیدرولیز کلرید یا اکسایش تولوئن به دست می آید. اما به علت گران تر شدن نفت خام و همچنین آلوده شدن محیط زیست، شیمیدانان مجبور شده اند تا فرایند های جدیدی برای سنتز بنزآلدهید بیابند. اکسایش کاتالیزوری بنزیل الکل به بنزآلدهید هم در آزمایشگاه و هم در صنایع شیمیایی مورد توجه زیادی قرار گرفته است[۲۹و۲۸و۲۷]. مطالعات زیادی بر روی اکسایش بنزیل الکل به بنزآلدهید با کاتالیزور ها و اکسید کننده های مختلف صورت گرفته است[۳۲و۳۱و۳۰].
۲-۵- تاریخچه و ساختمان کاتالیزور های اکسید وانادیم فسفر (VPO)
کاتالیزور های VPO جهت اکسیداسیون جزئی هیدروکربن های ۴،۵ و یا ۶ کربنه و تولید انیدرید مالئیک به کار می روند. در این فصل فقط ساختمان کاتالیزور های VPO را که قادرند در شرایطی نزدیک به شرایط متعارف صنعتی کار کنند، توصیف می کنیم. از نظر تاریخچه ای کاتالیزور های VPO تجارتی ابتدا در محیط آبی تهیه شده اند. اما بعداً روش های تهیه بر مبنای استفاده از الکل ها (محیط آلی) و تولید کاتالیزور های با کارآیی بالاتر ارائه شده است[۳۴و۳۳].
۲-۶- کاتالیزور VPO و ترکیب فازی آن
یکی از روش های اولیه برای تهیه ی کاتالیزورهای VPO شامل احیا V2O5 در محلول آبی HCl می باشد که در پی آن با اضافه کردن جز فسفر دار که معمولاً اسید ارتوفسفریک ۸۵% می باشد واکنش تکمیل می شود. پیش کاتالیزور جامد با تبخیر نمودن حلال جدا می شود. این کاتالیزور ها به مقدار قابل ملاحظه ای از (VO)2 P2O7 تشکیل شده اند. که در آن وانادیم در حالت اکسایش ۴+ می باشد.
اما کاتالیزور هایی که با این روش تهیه می شوند اغلب فاز های کریستالی دیگری، نظیر آن چه که در جدول (۲-۱) معرفی شده است را نیز دارا می باشند.
بیشتر این فاز ها حاوی وانادیم با حالت اکسایش ۵+ می باشند[۳۵]. به طور کلی کاتالیزور های تهیه شده در محیط آبی به اندازه کاتالیزور های تهیه شده در محیط آلی فعالیت یا گزینش پذیری ندارند. کاتالیزور های VPO با فعالیت و گزینش پذیری مناسب حاوی بیش از ۹۰% وانادیل پیروفسفات (VO)2 P2O7 می باشد. برای تهیه ی آن ابتدا V2O5 توسط یک الکل احیا شده و به سوسپانسیون تقریباً قابل حل V +۴ تبدیل می شود. سپس اسید ارتو فسفریک به آن اضافه شده و پیش کاتالیست (VO)2H4P2O9 که گاهی اوقات به صورتVOHPO4.0.5H2O نوشته شده و همی هیدرات نامیده می شود، به صورت رسوب جدا می گردد. هروویتز[۴۸] و همکارانش گزارش کردند، وقتی این روش به کار می رود نسبت P/V در توده ی پیش کاتالیست هرگز بیشتر از نسبت ۱/۱ به ۱ نخواهد شد، با نسبت P/V بالاتر در محلول، فقط خصلت کریستالی نمونه بهبود می یابد[۳۶]، همان طوری که توسط خطوط تیز تر در طیف XRD زیر نشان داده شده است.
جدول ۲-۱- فازهای شناسایی شده در کاتالیزور VPO
(۴-۲۲)
که در آن تقاضا در هر فصل و سطح بار بهصورت تابعی از قیمت بیان می شود. و به ترتیبنشاندهندهشیب تابع تقاضا درslبرحسب[MW/$/MWh]و کل تقاضا به ازای قیمت صفر [MW]میباشند.
با توجه به اینکه برای دستیابی به نقطه تعادل بازار، عرضه (مجموع توان تولیدی بازیگران) باید با تقاضا برابر باشد، لذا در هر تکرار با قرار دادن مجموع توانهای تولیدی قابلعرضه به بازار بهجایدر رابطه (۴-۲۲)، قیمت محاسبه میشود. مشاهده میشود که قیمت متأثر از تولید همه شرکتها بوده و در تکرار بعد مسائل بهینهسازی شرکتها از طریق قیمت با یکدیگر مرتبط میشوند. برای یافتن ضرایب و از روابط (۴-۲۳) و (۴-۲۴) و نقاط مبنای( استفاده میشود [۱۲].
حل مسئله بهینهسازی توسط بازیگران و شفافسازی بازار در یک فرایند تا زمانی تکرار میشود که هیچیک از بازیگران نتوانند با تغییر در تولید، سود خود را افزایش دهند. در این شرایط نقطه تعادل بازی شامل تولید و سود هریک از بازیگران و قیمت تسویه بازار حاصل می شود.و وبه ترتیب بار پیشبینیشده در slبرحسب[MW]، قیمت رقابتی برق در slبرحسب[$/MWh] و ضریب کششپذیری تقاضا هستند. قیمت پایه که همان هزینه حاشیهای سیستم است که از حل مسئله در مدار قرار دادن نیروگاهها در سیستم سنتی محاسبه میشود]۱۲[.
(۴-۲۳)
(۴-۲۴)
بهعبارتدیگر در هر فصل از مسئله برنامه ریزی بهره برداری میتوان تعادل بازار را با الگوریتمی که در این قسمت ارائه شد، تعیین و سود بازیگران در بازار انرژی و همچنین قیمت برق را محاسبه کرد. الگوریتم تسویه بازار در شکل (۴-۵) نشان داده شده است.
شکل(۴-۵): الگوریتم تسویه بازار در بازار برق
NO
YES
NO
YES
NO
YES
۴-۴-۴-نحوه در نظر گرفتن مدل احتمالی منابع بادی در چارچوب پیشنهادی
همانطور که قبلاً اشاره شد، برای مدلسازی تولید منابع بادی از روش احتمالاتی استفاده شده است. در این روش برای مدل کردن خروجی منابع بادی از تعدادی سناریو استفاده می شود که هر سناریو دارای یک احتمال میباشد؛ بهگونهای که مجموع این احتمالها برابر یک میباشد. در مدل استفاده شده برای تسویه بازار در میانمدت، تعادل بازار به ازای هریک از سناریوهای تولید منابع بادی محاسبه شده و در انتها با توجه بهاحتمال هر سناریو، مقادیر انتظاری سود شرکتها یا در اصطلاح امید ریاضی سود و قیمت بازار با بهره گرفتن از روابط (۴-۲۵) و (۴-۲۶) محاسبه میشوند. قابلذکر است که با توجه به مدل احتمالاتی در نظر گرفته شده برای منابع بادی و در نظر گرفتن تعدادی سناریو برای آن، به ازای هر سناریو یک قیمت حاصلشده و درنتیجه استراتژی بازیگران دیگر نیز به ازای هر قیمت متفاوت خواهد بود. با بهره گرفتن از امید ریاضی میتوان مقدار معینی برای سود و قیمت برق به دست آورد.
(۴-۲۵) | |
(۴-۲۶) |
در این روابط، ، وبه ترتیباحتل سناریو nام در مدلسازی تولید منابع بادی، سود انتظاری شرکت iناشی از عدم قطعیت در تولید منابع بادی، قیمت انتظاری برق ناشی از عدم قطعیت در تولید منابع بادی و تعداد سناریوهای در نظر گرفته شده برای مدلسازی تولید منابع بادی هستند.
۴-۴-۵-مدلسازی هزینه سرمایهگذاری
ازآنجاکه هزینه سرمایه گذاری در ابتدای کار صورت میگیرد و مطالعات انجام شده در این پایان نامه بر مبنای یک سال میباشد، لذا هزینه سرمایه گذاری با توجه به طول عمر نوع تکنولوژی و نرخ تورم به صورت هزینه سالیانه درآمده است. بر اساس روشی که در شکل (۴-۴) نیز نشان داده شده است، هزینه یکنواخت شده سالیانه از رابطه زیر قابل محاسبه میباشد. در ضمن از ارزش اسقاطی نیروگاه صرفنظر شده است [۳].
(۴-۲۷) |
۴-۵- مدل پیشنهادی برای بهره برداری از خودروهای برق ده
خودروهای برق ده یکی از منابعی است که طی سالهای اخیر نقش قابلملاحظهای در مطالعات سیستم قدرت داشته است. این خودروها با توجه به ظرفیت محدود خود نمی توانند برای تأمین بار پایه سیستم قدرت استفاده شوند. این مسئله در محیط رقابتی نیز حادتر می شود؛ چراکه سرمایهگذار انتظار دارد که هزینه سرمایه گذاری بالا را تأمین و کسب سود نماید.
از طرف دیگر یکی از منابعی که در این پایان نامه در نظر گرفته شده است، منابع بادی میباشد. منابع بادی در محیط رقابتی با دو مشکل عمده روبرو میباشند؛ اول اینکه این منابع دارای تولید متغیر هستند و این مسئله شرکت آنها را در محیط رقابتی با مشکلاتی مواجه می کند. مسئله بعد مشکل تأمین هزینه سیاست تشویق این منابع یعنی منابع بادی در محیط رقابتی میباشد؛چراکه در محیط رقابتی لزومی به پرداخت هزینه اضافی به منابع خاصی وجود ندارد و پرداخت هزینه اضافی رقابتی بودن بازار را زیر سؤال میبرد.
به همین دلیل در این پایان نامه پیشنهاد شده است که در مدل برنامهریزی بهره برداری، این منابع در کنار خودروهای برق ده بهره برداری شوند تا بتوانند عدم قطعیتهای این منابع را کاهش و انعطافپذیری آنها را جهت شرکت در بازار برق افزایش دهند. این مسئله بهعنوان یکی از نوآوریهای این پایان نامه مطرح میباشد.
از طرف دیگر در این پایان نامه اجرای راهکارهای مدیریت مصرف مطرح میباشد. در این راستا منحنی بار مشترکین نسبت به قیمت برق الاستیک در نظر گرفته شده است. علاوه بر این پیشنهاد شده است که از طریق یکپارچگی منابع ذخیرهساز یعنی خودروهای برق ده و منحنی بار، قابلیت کنترلپذیری بار را افزایش داد. این مسئله نیز بهعنوان یکی از نوآوریهای این پایان نامه مطرح میباشد؛ بنابراین نقش دوم بدینصورت است که خودروهای برقی قابل اتصال به شبکه توسط بهرهبردار مستقل سیستم مورد بهره برداری قرار گرفته و تأثیر خود را بهصورت کاهش بار زمانهای پیک و افزایش در زمانهای غیر پیک نشان دهند.
برنامه ریزی بهره برداری از منابع انرژی محدود بدینصورت است که این منابع در زمانهای غیر پیک شارژ و در زمانهای پیک دشارژ شوند. در این فرایند شارژ و دشارژ بازدهی اینورتر و باتری نیز باید مدنظر قرار گیرد. خودروهای برقده دارای هزینه سرمایه گذاری نسبتاً پایین و هزینه بهره برداری بالا هستند؛ بنابراین بسیار مناسب است که این خودروها را در ساعات غیر پیک شارژ و در ساعات پیک دشارژ کرد. همانطور که بیان شد، بهره برداری از این منابع انرژی محدود در کنار منابع بادی می تواند منجر به افزایش انعطافپذیری و ضریب ظرفیت این منابع گردد.تکنولوژی خودروهای برق ده دارای عدم قطعیتهای زیادی در ابعاد مختلف و بخصوص درزمینهٔ شرکت آنها در بازار برق میباشد. در این قسمت از پایاننامه فرض شده است که محرکهای اقتصادی کافی برای تشویق این منابع در بازار برق وجود دارد. برای مدلسازی میزان انرژی شارژ شده و یا دشارژ شده توسط خودروهای برق ده تعدادی سناریو در نظر گرفته شده است.
چنانچه بیان شد، در این پایاننامه، خودروهای برق ده از دو جنبه مورد بررسی و مطالعه قرار گرفتهاند. در دیدگاه اول این تکنولوژی در کنار منابع بادی مورد بهره برداری قرارگرفته است. با افزایش نرخ نفوذ منابع بادی و افزایش سهم این منابع در تأمین توان سیستم قدرت نیاز به استفاده از خودروهای برق ده برای جبران عدم قطعیتهای موجود این منابع افزایش مییابد. اختلاف به وجود آمده در قیمتهای تسویه بازار در لحظات مختلف که درنتیجه افزایش سهم منابع بادی دارای عدم قطعیت ممکن است رخ دهد، بهعنوان محرک اصلی و سیگنال اولیه نیاز به استفاده از منابع انرژی محدود میباشند. در شکل (۴-۶)، الگوریتم پیشنهادی جهت برنامه ریزی بهره برداری با در نظر گرفتن نقش خودروهای برق ده در کنار منابع بادی نشان داده شده است.
در دیدگاه دوم فرض شده است که بهرهبردار مستقل سیستم تکنولوژی خودروهای برق ده را برای کاهش نیاز شبکه به توسعه ظرفیت اضافه و همچنین توسعه تولید منابع بادی در نظر گرفته است. با بهره گرفتن از این روش میزان تشویقی در نظر گرفته شده برای منابع بادی دستخوش تغییر خواهد شد. خودروهای برق ده در مقایسه با بقیه نیروگاهها دارای هزینه بهره برداری بالایی بوده و طول عمر آنها نیز پایینتر است. علاوه بر این مدتزمان دشارژ آنها پایین است و این مسئله باعث می شود که این منابع بیشتر در زمانهایی که قیمت برق بالا و مدتزمان کم است مورد بهره برداری قرار گیرند.
ازآنجاییکه توان پیک فقط در ساعات محدودی در طول سال (مثلاً چند صد ساعت) موردنیاز میباشند، بنابراین نیروگاههایی برای تأمین آنها مناسب هستند که دارای هزینه سرمایه گذاری پایین باشند؛ هرچند که ممکن است هزینه بهره برداری از آنها به ازای هر کیلووات ساعت گران تمام شود. در چنین حالتی به نظر میرسد که استفاده از تکنولوژی خودروهای برق ده در ساعات پیک به عنوان یک منبع تولید و سپس شارژ آنها در زمان غیر پیک یک فرضیه قابلقبول باشد. بهرهبردار سیستم انتقال می تواند از طریق شارژ خودروهای برقی یکپارچه شده در زمانهای غیر پیک و دشارژ آنها در زمانهای پیک، هزینه توان خریداری شده از سیستم انتقال را کاهش دهد. علاوه بر این اپراتور سیستم انتقال این توانایی را دارد که با داشتن زیرساخت شبکه هوشمند، برنامه ریزی شارژ و دشارژ خودروهای برقی یکپارچه شده در پارکینگ را کنترل کند. در این فصل از پایاننامه نیز فرض شده است که این ساختار هوشمند برای شبکه موجود میباشد.
ملت ايران که پس از استقرار مشروطيت انتظار رفاه، آزادي و استقلال را داشت با مصائب و مشکلات زيادي مواجه گرديد که ناشي از حوادث و جريانات داخلي و خارجي بود. در سالهاي پاياني قرن نوزدهم ميلادي رقابت ميان قدرتهاي بزرگ که از اوايل اين قرن آغاز شده بود به اوج خود رسيد و مداخلات آنان در کشورهاي مستعمره و تحت سلطه افزايش يافت. پس از آغاز دوره صلح مسلح (1914 ـ1870م / 1293 ـ 1249 هـ ش / 1333 ـ 1287 هـ ق) ورود به دسته بندي هاي بين المللي و تقويت نيروي نظامي در راس برنامههاي قدرتهاي بزرگ قرار گرفت در اوايل قرن بيستم ميلادي قرارداد 1907 م (1286 هـ ش / 1325 هـ ق) ميان روسيه و انگلستان به منظور حل اختلافات دو کشور در برخي از مناطق جهان به امضا رسيد که در مورد ايران نتيجه اين قرارداد چيزي جز تقسيم ايران نبود. مدت زمان کوتاهي بعد با بالا گرفتن اختلافات و مناقشات بينالمللي و به دنبال بروز بحران هايي چند جنگ جهاني اول در سال 1914 م (1293 هـ ش / 1333 هـ ق) آغاز شد.
ایران از نظر سیاسی و اقتصادی همزمان با شروع جنگ جهانی اول، کشوری بحران زده و در اشغال نیروهای بیگانه بود و توان بهره برداری از شرایط جنگ را نداشت. در این شرایط مستوفی الممالک، اعلان سیاست بیطرفی نموده ولی در این کار موفقیتی حاصل نشد. زیرا موقعیت حساس ایران، برای نیروهای درگیر جنگ بسیار مهم بود. روسیه و انگلستان در خلال جنگ جهانی اول عملا با انعقاد قراردادهائی ایران را به مناطق تحت نفوذ خود تبدیل کرده بودند و ورود نظامیان آنان به داخل کشور که غالبا با استناد به این قراردادها صورت میگرفت، سبب شده بود که دولت مرکزی حتی در تهران، قدرتی نداشته باشد. یکی از این توافقنامه ها پیمان معروف ۱۹۱۵م، بود که در ۲۸ دی۱۲۹۳ش، میان روسیه و انگلستان به امضا رسید. این پیمان که به فاصلهی ۸۰ روز پس از اعلام بیطرفی ایران در جنگ به امضای دو دولت مذکور رسید، قلمرو نفوذ دو کشور در ایران را بیش از آنچه که در پیمان ۱۹۰۷ آنان مقرر شده بود، توسعه داد. به موجب این پیمان، دو کشور حقوق و امتیازات ارضی بیشتری برای خود در ایران قائل شدند و هزینه نگاهداری نیروهای خود در ایران را نیز به گردن دولت تهران گذاشتند. ورود نظامیان روسیه به شهرهای تبریز، ارومیه، همدان، قزوین، زنجان و کرمانشاه که در زمستان ۱۲۹۳ش و در تمام طول سال ۱۲۹۴ صورت گرفت، نتیجه همین توافقنامه بود. روسها این قرارداد را به بهانهی فراهم شدن زمینه مقابله با پیشروی نیروهای عثمانی در ایران امضا کردند. در زمان انعقاد این پیمان، عثمانیها تبریز را در اشغال خود داشتند. انگلیسیها نیز متعاقب انعقاد پیمان ۱۹۱۵م، در نواحی جنوبی کشور پیشرویهای چشمگیری داشتند(ملایی،161:1376).
در اوايل جنگ، در حالي که ايران بي طرفي خود را اعلام کرده بود بخش هايي از خاک اين سرزمين اشغال و عملاً صحنه کشاکش هاي دولت هاي متخاصم شد. در چنين وضعيتي که حکومت در ايران فقط جنبه تشريفاتي داشت و ملت به ستوه آمده بود، افرادي در گوشه و کنار مملکت پيدا شدند تا با مقابله با نفوذ بيگانه و استبداد داخلي آزادي و استقلال کشور را تأمين نمايند. اينان مي ديدند که وضع اقتصادي کشور به وخامت کامل گراييده، تسلط بيگانه نيرويي براي دولت مرکزي باقي نگذاشته، خرابي ناشي از جنگ و قطع روابط بازرگاني مردم را به فلاکت کشانده، خزانه کشور تهي شده، زمين ها کشت نگرديده، قيمت نان و ساير مايحتاج به چند برابر رسيده و قحطي، گرسنگي و شيوع بيماري ها باعث شده است که قسمت هايي از کشور به مناطق غير مسکوني مبدل گردد. تمام اين عوامل ريشه نهضتها و قيام هايي است که از بعد از شروع جنگ جهاني اول در ايران ظاهر شد. قيام ميرزاکوچک خان در گيلان، قيام خياباني در تبريز، جنبش دشتستانيها و تنگستانيهادرجنوبوپايداريکلنل محمد تقي پسيان در خراسان از آن جملهاند. (http://www.qomefarda.ir )
رسیدن کمکهای نظامیو مستشاری دولتهای آلمانی و عثمانی به حوزه سلطهی جنگل سر و سامانی
به امور جنبش جنگل داد و چون دولت مقتدری در تهران وجود نداشت و انقلاب مشروطه هم به علت دخالتهای امپریالیسم روسیه و انگلیس و خان ها و عاملهای وابسته به آنها و علمای دربار قاجاری به هدفهای خود نرسید و ناتمام ماند و در نتیجه به هرج و مرج عمدی به وسیله وابستگان به امپریالیسم انگلستان و روسیه تبدیل شد. دولت ایران با آن که اعلام بیطرفی کرده بود، به علت ضعف و نداشتن پشتوانهی مردمینتوانست در عمل استقلال کشور را حفظ کند و التیماتوم دولت تزاری، شیرازهی دولت تهران را از هم گسست. عده ای از رجال و شخصیتهای سیاسی از تهران خارج و دولت در مهاجرت تشکیل دادند و چون قوای دولت اسلامیعثمانی به جانب غرب کشیده شد، دولت در مهاجرت تشکیل دادند و چون قوای دولت اسلامیعثمانی به جانب غرب کشیده شد، دولت در مهاجرت به رهبری رضاقلی خان نظام مافی و سیدحسن مدرس و گروه زیادی از بقایای مشروطه طلبان به طرف آن دولت جلب شدند و رسیدن به کمکهای مالی و تسلیحاتی امپراتوری آلمان که علیه روس و انگلیس در جنگ بود، نیز موجب تقویت دولت در مهاجرت شد. ایل سنجابی و مردم کرمانشاه هم به این دولت در تبعید و مهاجرت کمکهای شایانی کردند و نیروی ملی، قشون روسیه ی تزاری را تا همدان به عقب راند و موجب دلگرمیو روحیه ی آزادی خواهان شد. در چنین شرایطی ارتباط جنگل با دولت در مهاجرت که این زمان در کرمانشاه سازمان دهی یافت و منطقههای جنگلی گیلان را به تصرف درآورد. به تقریب شهرها به ویژه رشت در محاصره ی جنگلیان قرار گرفت و عدهی زیادی از فرصت طلبان هم با مجاهدان جنگل هم صف و هم کاسه شدند. چون امید پیروزی و فتح تهران و قدرت دولت در مهاجرت و نهضت جنگل در دلهای مشتاقان آزادی درخشیدن گرفت و آن امید و آرزو در جان و دماغ خان ها و روسای عشایر و ایلات هم به مانند بوی کباب استشمام میشد، نهضت جنگل جان تازه ای گرفت و عدهی زیادی از خانهای صاحب ایل و عشیره که از خانهای بزرگی مانند امیرمقتدر(ضرغامالسلطنهتالش)وشبانشفتیدراضطراببودند، خود را در پناه جنگل قراردادند.(مهربان،35:1387).
در شرایطی که بیگانگان بدون توجه به اعلام بی طرفی ایران این سرزمین را در طول جنگ جهانی اول اشغال کرده بودند میرزا کوچک خان به منظور حفظ استقلال و جلوگیری از انحراف مشروطیت پرچم قیام را برافراشت. حضور یک روحانی مشروطه خواه و مبارز به عنوان قائد نهضت خود مؤید این نکته است.
4-5- تحلیل روابط روسیه با نهضت جنگل قبل از وقوع انقلاب اکتبر
میرزا کوچک خان در جریان کودتای محمدعلیشاه مخلوع به کمک نیروهای مشروطه خواه شتافت و زخمیشد. وقتی به گیلان برگشت، روسها او را به جرم داشتن افکار آزادیخواهی از گیلان به تهران تبعید کردند؛ در این مدت همواره به ستمگریهای روسیه در گیلان اعتراض میکرد. وی به عضویت اتحاد اسلام درآمد و مبارزه خود را علیه روسیه و انگلیس آغاز کرد. او نخست تنکابن و مازندران را برای قیام خود انتخاب کرد و به کجور نزد سالار فاتح رفت، اما او را همدل نیافت، سپس در سال 1333ق. کمیتهای به نام اتحاد اسلام در رشت تشکیل داد. (مهرداد،13:1382).
و قرار شد در فومن قیام را آغاز کند، اما وضعیت جنگل آنجا را مناسب ندید و با شمار اندکی از یارانش از طرف بندر پیربازار به جنگل همت در تولم واقع در جنوب مرداب انزلی رفت و قیام جنگل را بنیانگذاری کرد و از 28 مرداد سال 1294ق. علیه قوای بیگانه جنگید. میرزا کوچک خان از نظر شخصیتی مردی درستکار و صادق و متدین بود تا حدی که دنسترویل او را وطن پرست حقیقی میداند و معتقد است امثال او در ایران نادراست.ویدرادامهمینویسد:«مناورا پسندیدهام و با نقطه نظرات سیاسی او کاملاً موافقام.» (شورمیج،130:1386).
آغاز مبارزه سیاسی میرزاکوچک خان از دوره مشروطه است. در فتح تهران به دست مشروطه خواهان شرکت داشت و در شورش شاهسونها همراه یفرم و سردار اسعد به کمک ستارخان شتافت، اما مریض شد و به تهران بازگشت. در شورش ترکمن ها به تحریک محمدعلی شاه به کمک مشروطه خواهان پیوست و زخمیشد. (افشار،332:1381).
هنگامیکه میرزاکوچک، کمیته اتحاد اسلام را تشکیل داد،مبلغان ترک و کارگزاران آلمانی مقداری اسلحه به او دادند. هدف جنگلی ها در نخستین سالهای تشکیل این گروه در چند خواسته خلاصه میشد:
-
- اخراج نیروهای بیگانه از ایران؛
-
- برقراری امنیت و عدالت در کشور؛
-
- مبارزه با استبداد.(شورمیج،128:1386)
اما آنها در کنگره کسما در سال 1299ش. روش اجتماعیون(سوسیالیست ها) را انتخاب کردند و مشی آیندهی جنگل براساس مرام سوسیالیسم بنیانگذاری شد. مبارزه ی نیروی جنگل با روسیه تزاری از اواسط جنگ جهانی اول شروع شد. افیسکوف، سرکنسول روسیه در گیلان به حشمت الدله، حاکم رشت، فشار میآورد تا قیام جنگل را سرکوب کند. زیرا روس ها منطقه شمال به ویژه گیلان را حوزه استحفاظی خود میدانستند. در این زمان دو حزب مقتدر دموکرات و اتحاد و ترقی در رشت فعالیت سیاسی داشتند. اغلب آنها طرفدار نهضت جنگل بودند. در این زمان گیلان در اشغال روس ها بود؛ پس مفاخرالملک، ریس شهربانی رشت، که از طرف روس ها منصوب شده بود، مأموریت داشت به مبارزه با جنگلی ها بپردازد، اما شکست خورد و کشته شد. (هدایتی،29:1383).
کنسول روسیه تصمیم گرفت گروهی از قزاقان روسی را که در بیرحمیشهرت داشتند؛ برای قلع و قمع تشکیلات جنگل بفرستد؛ این نیرو نیز شکست خورد و فاتحان جنگل با اسیران به ویژه قزاقان اسیر ایرانی به خوبی رفتار کردند. در مجموع رفتار جنگلی ها و میرزا کوچک خان با مردم و حتی مخالفان خود خوب بود. آفیسکوف مقامات دولت مرکزی را مجبور کرد که با تشکیلات جنگل برخورد جدی کنند؛ زیرا قدرت روس ها در منطقه بسیار کم شده بود. به دلیل فشارهای سفارت روسیه، حدود چهار هزار قزاق سواره، پیاده و توپخانه به فرماندهی کالچوک اوف به گیلان و جنگل رهسپار شدند. شماری از فئودالهای محلی نظیر امیر مقتدر طالشی و برهان السلطنه طارمینیز آنها را تقویت میکردند. قوای جنگل در این جنگ به سختی شکست خورد. سفارت روسیه در تهران، جنگلی ها را به چشم متجاوزان خطرناکی مینگریست که منافع دولت تزاری را در شمال تهدید میکردند و به دولت ایران فشار میآورد که با فرستادن قوا به شمال، این نهضت را ریشهکن سازد، اما دولت مستوفی الممالک که در این زمان بر سر کار بود، تشکیلات جنگل را زیانبار نمیدانست و هیچ اقدامیعلیه آن انجام نداد.(شورمیج،130:1386)
کابینه محمد ولی خان تنکابنی به علت داشتن روابط بسیار نزدیک با روس ها خیلی زود به دام تحریک عمال تزاری گرفتار شد و تصمیم گرفت، خوانین اطراف گیلان، نظیر اسعد الدوله زنجانی و جهانشاه خان امیر افشار را با 600 تن از قزاقان ایرانی برای سرکوبی قیام جنگل بفرستد. به نظر فخرایی، حشمت الدوله، شخصی مومن بود و جنگلیها را خدمت گزار میدانست. زمانی که دولت مستوفی الممالک میخواست کار جنگلیها را با سازش تمام کند، حشمت الدوله قول داد که با مذاکره، اوضاع رشت و شمال را اصلاح کند. او جنگلیها را متقاعد کرد که عملیات چریکی قوای جنگل را، دولت مرکزی ایران را مقابل سفارت روس قرار میدهد و بی فایده است؛ نباید کاری کنید که حکومت تهران زیر فشار روس ها ناچار به اقدام نظامیمبادرت ورزد. حشمت الدوله از سران جنگل قول گرفت که درآمد املاک منتسب به رعایای روس چیزی گرفته نشود و سپس به رشت برگشت و گزارش کار خود را به تهران مخابره کرد، اما کنسول دولت تزاری در رشت با این اقدام حشمت الدوله موافق نبود و تصمیم داشت، نهضت جنگل را ریشه کن سازد. زمانی که قوای روسیه در غرب کشور دست به یغما و چپاول زدند، جنگلی ها نیز بین راه رشت و انزلی به شماری از سربازان روسی حمله کردند و پس از وارد کردن تلفات و گرفتن تعدادی تفنگ از آنها به پایگاه خود در جنگل برگشتند و با این کار کوششهای دیپلماتیک حشمت الدوله به هدر رفت. روس ها به حکومت مرکزی فشار آوردند تا حشمت الدوله را عزل کند. جانشین او، مفاخر الدوله با سیاست روسیه هماهنگ بود و به مخالفت نهضت جنگل برخاست. در همین زمان در روسیه انقلاب شد و تزار استعفا داد و کرنسکی در ژوئیه 1917 به فرماندهان قوای روس در ایران دستور داد خاک ایران را تخلیه کنند و به روسیه بازگردند. قراردادی میان فرماندهان روس و رؤسای نهضت جنگل بسته شد تا عقب نشینی سربازان روسی به درگیری میان آنها منجر نشود.(هدایتی،32:1383). نیروهای جنگل، شهر رشت را تصرف کردند و امیر عشایر خلخالی، حاکم رشت شد.(شورمیج،131:1386)
4-6-تأثیرپذیری نهضت جنگل از انقلاب اکتبر روسیه
در شرایطی که در اوایل سال 1295 ش / 1918 م صحبتهایی از انقلاب سوسیالیستی روسیه به گوش میرسید نیروهای روسی مستقر در ایران به منظور حفظ ارتباط قشون خود با نیروهای انگلستان شمال، غرب و شمال غربی ایران را تحت استیلای خود قرار دادند. نیروهای کمیته دفاع ملی نیز با نیروهای روسی و انگلیسی در مبارزه بودند. مقارن این احوال جنگل به تقویت بنیه مالی خود پرداخت و سازمان اتحاد اسلام را تشکیل داد. جنگلیها با انتخاب این عنوان دامنه نفوذ نهضت خویش را بسط دادند. در سال بعد (1296 ش/ 1335 ق / 1917 م) انقلاب اکتبر در روسیه به وقوع پیوست. لذا وضع استراتژیکی روس ها در ایران بهم خورد و صحبت از یک عقب نشینی کلی به میان آمد. (پناهی و مهرنیا،485:1391 ).
ژنرال باراتف فرمانده نیروهای روسی مستقر در ایران خواهان بازگشت نیروهای نظامیتحت فرماندهی خود به روسیه بود. قوای جنگل با توجه به تجارب گذشته اجازه خروج بدون ضابطه را به نیروهای روسی نداد و باراتف ناچار شد از کارگزار همدان، ساعدالسلطنه بخواهد ضمن تقاضایی دوستانه، اجازه ی خروج نیروهای روسی، از راه گیلان را کسب نماید.(عظیمی1377: 49 ).
لذا نمایندگانی برای مذاکره، به جنگل اعزام شدند. بین نیروهای روسی و جنگلی ها موافقت نامه ای برای عبور منظم نیروهای روسی، منعقد شد و از این تاریخ قواء ژاندارمری، قزاق و شهربانی گیلان با تمام نفرات در اختیار جنگل درآمد.خروج نیروهای روسی از ایران موجب نگرانی انگلستان بود. تشکیل جمهوری آذربایجان به وسیله مساواتی ها که به عثمانی گرایش داشتند (گیلک، 1371 : 88).
روی کارآمدن حکومت شائومیان، افزایش قدرت بلشویک ها که با ادامه شرکت روسیه در جنگ بین الملل مخالف بودند. موجب گردید تا انگلیسی ها به منظور ایجاد یک سد دفاعی یا « کمربند بهداشتی » در مقابل روسهای کمونیست، حفظ ارتباط با نیروهای ضد انقلاب و تصرف قفقاز، همگام با نیروهای روسی به رهبری بیچراخف که از بقایای نیروهای باراتف در ایران بودند، نیروهای خود را به رهبری ژنرال دانسترویل به رشت و از آنجا به باکو اعزام کنند. از این تاریخ رابطه نهضت جنگل با سوسیالیستهای روسیه وارد مرحله جدیدی گردید. اعزام نیروهای انگلیسی از خاک گیلان با مخالفت نیروهای جنگل مواجه شد. زیرا جنگلی ها معتقد بودند در صورتی که مسیر گیلان مورد استفاده انگلیسی ها قرار گیرد روس ها به این بهانه مجددا به گیلان لشکرکشی خواهند کرد. (پناهی و مهرنیا،480:1391).
و البته این پیش بینی جنگلی ها پس از مدتی تحقق یافت. نیکیتین کنسول سابق روسیه پیرامون ارتباط نیروهای جنگل با سوسیالیست ها و بلشویک ها معتقد بود: «من خیال میکنم مقصود آن ها این بود که بیچراخف را به مخاطراتی دچار کرده و در نظر کمیسر فوق العاده شورویهای قفقاز و رئیس حکومت بالشویک بادکوبه یعنی مسیو شائومیان مفتضح نماید زیرا در عمل با حکومت بلشویک روسیه همدست بودند» او همچنین سابقه ارتباط جنگلی ها را کمیجلوتر از این دانسته و میگوید: « همدست بودن جنگلی ها با بلشویکهای انزلی نمونه های بارزی داشت. بلشویک ها با طبقه زارع و کارگر ایرانی اظهار اخوت میکردند و در قید منافع امپریالیستی نبودند و با حزب مساوات قفقاز نیز همدستی داشتند. ( گیلک، 1371: 114 )
با وجود مذاکراتی که بین استوکس نماینده سیاسی انگلیس و نیکیتین با رهبران جنگل در آتشگاه صورت گرفت، توافقی حاصل نشد. به دنبال این تصمیم نیروهای بیچراخف همراه با نیروهای ژنرال دنسترویل به سوی گیلان حرکت و در جنگ منجیل ( 4 رمضان 1336 / 14 خرداد 1297 ) با شکست نیروهای جنگلی وارد رشت و انزلی شدند و از آنجا با کشتی به سوی باکو حرکت نمودند. (فخرایی، 1357: 132).
این نیروها حکومت شائومیان را برانداختند و حکومت هیئت مدیره بحر خزر را تحت نظر و نفوذ انگلیسیها بوجود آوردند. این حکومت چندان دوام نیافت و پس از فشارهایی که از سوی نیروهای عثمانی و انقلابیون بلشویک به آن وارد گردید منحل شد و پس از توافقی که بین نیروهای انقلابی روسیه و نیروهای عثمانی به رهبری مصطفی کمال پاشا به عمل آمد در 20 آوریل 1918 حکومت جمهوری کمونیستی آذربایجان رسما اعلام گردید و نیروهای اینگلیسی و دنیکین نیز به انزلی رانده شدند. در خلال زمانی که نبرد انگلیسی ها با نیروهای بلشویک و عثمانی جریان داشت، نیروهای جنگل پس از شکست منجیل به جنگهای پارتیزانی روی آوردند و علی الدوام به خطوط مواصلاتی انگلیسی ها به ویژه در امامزاده هاشم و سیاهرود حمله میکردند. نیروهای انگلیسی به منظور کاستن از فشار نیروهای جنگلی و کسب فرصت لازم برای به قدرت رساندن وثوق الدوله پیشنهاد صلح را مطرح نمودند. جنگلی ها که به علت اوضاع نامناسب گیلان و بروز قحطی در شرایط سختی قرار داشتند با آن موافقت کردند. انگلیسی ها پس از تثبیت نسبی موقعیت خود با روی کار آوردن وثوق الدوله مقدمات محو نهضت جنگل و انعقاد قرارداد 1919 را طراحی نمودند. زیرا بیم آن را داشتند، در صورت بقا، نهضت در آینده با نیروهای بلشویک متحد گردد. جنگلیها قرارداد1919 را «سند فروش ایران » مینامیدند و به شدت با آن مخالف بودند. ( فخرایی،1357 : 189).
لذا پس از مذاکراتی که بین نمایندگان وثوق الدوله مبنی بر تسلیم نیروهای جنگل انجام گرفت و به نتیجهای منتهی نشد انگلیسی ها طی نامه ای در تاریخ 8 فروردین 1298 با نیروهای جنگل اتمام حجت نمودند. نیروهای جنگل که با تسلیم حاج احمد کسمائی در موقعیت بدی قرار داشتند به منظور پیوستن به نیروهای دکتر حشمت از سفید رود عبور کرده به لاهیجان رفتند. اما فشار نیروهای قزاق و تعقیب هواپیماهای انگلیسی و تأکید عدم جنگ با نیروهای داخلی موجب عقب نشینی ممتد، پراکندگی و تسلیم دکتر حشمت گردید.(گیلک 1371 : 201 ).
میرزا نیز پس از مدتی جنگ و گریز در جنگلهای تنکابن و از دست دادن بسیاری از همرزمان خود به جهت موقعیت حسن خان آلیانی و دفع خطر نیروهای حاج احمد کسمائی به جنگلهای فومن بازگشت و به دوتن از همرزمان خود یعنی احسان الله خان و خالو قربان پیوست و قیام جنگل را دوباره مشتعل ساخت.به این ترتیب با حذف حاج احمد و دکتر حشمت احسان الله خان و خالو قربان موقعیت بالاتری را در نهضت کسب کردند. قدرت گیری مجدد نیروهای جنگل در نهایت موجب گردید تا احمد آذری از سوی دولت وثوق الدوله مأمور صلح با نیروهای جنگل گردد. مذاکرات به آنجا منتهی شد که موافقت گردید مادام که مجلس شورای ملی افتتاح نشده و تکلیف قرارداد معلوم نگردیده است عملیات خصمانه از هردو طرف موقوف و قواء جنگل با حفظ نفراتش باقی بماند در عوض جنگلی ها از مداخله به ادارات دولت خودداری و پادگان نظامیدولت در رشت برقرار و پیشوای جنگل از طرف دولت عهده دار امنیت فومنات باشد. (پناهی و مهرنیا،481:1391).
4-7- تشکیل حكومت جمهوري در گیلان
پس از توافق جنگليها با روسها، سران نهضت به رشت آمدند و در اين شهر اعلام حكومت جمهوري كردند. آنان ضمن انتشار اعلاميهاي با عنوان «فرياد ملت مظلوم ايران از حلقوم فداييان جنگل» به مفاسد دستگاه حاكمه ی ايران و جنايات انگليسي ها اشاره كردند. و در پايان نظريات خود را به شرح ذيل اعلام داشتند:
1- جمعيت انقلاب سرخ ايران، اصول سلطنت را ملغي كرده، جمهوري را رسماً اعلام مينمايد.
2- حكومت موقت جمهوري، حفاظت جان و مال عموم اهالي را به عهده ميگيرد.
3- هر نوع معاهده و قراردادي را كه قديماً و جديداً با هر دولتي منعقد شده است، لغو و باطل ميشناسد.
4- حكومت موقت جمهوري، همه اقوام بشر را يكي دانسته، تساوي حقوق درباره آنان قائل است و حفظ شعاير اسلامي را از فرايض ميداند.(http://www.aviny.com)
مرامنامه نهضت جنگلبه روایت ابراهیم فخرائی حاکی از مطالب ذیل است.آسایش عمومیونجات طبقات زحمتکش ممکن نیست مگر به تحصیل آزادی حقیقی و تساوی افرادانسانی بدون فرق نژادومذهب دراصول زندگانی وحاکمیت اکثریت بواسطه ی منتخبین ملت-پیشرفت این مقاصدرافرقه “اجتماعیون” بمواردذیل تعقیب مینمایند.
ماده اول:
-
- حکومت عامه و قواء عالیه در دست نمایندگان ملت جمع خواهد شد.
-
- قواء مجریه در مقابل منتخبین مسؤول بوده و تعیین آنها از مختصات نمایندگان متناوب ملت میباشد.
-
- کلیه افراد بدون فرق” نژاد” و"مذهب” از حقوق مدنیه به طور “مساوی” بهره مند خواهند بود.
-
- آزادی تامه افراد انسان در استفاده از قواء طبیعی خود.
-
- الغاء کلیه شئون و امتیازات.
-
- ماده دوم: حقوق مدنیه
-
- مصونیت شخص و مسکن از هر نوع تعرض و حریت اقامت و مسافرت
- آزادی فکر، عقیده، اجتماعات، مطبوعات، کار، کلام(بیان)
مشایخی و دیگران(١٣٨۴)نقش اقلام اختیاری در مدیریت سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه دست یافتند که در شرکتهای مورد مطالعه این تحقیق مدیریت سود اعمال شده است و مدیران این شرکتها به هنگام کاهش وجه نقد حاصل از عملیات که بیانگر عملکرد ضعیف واحد تحاری بوده است به منظورجبران این موضوع اقدام به افزایش سود از طریق افزایش اقلام تعهدی اختیاری کرده است.
نوروش و همکاران(۱۳۸۵) کیفیت اقلام تعهدی و سود با تاکید بر نقش خطای برآورد اقلام تعهدی را مورد بررسی قرار داده اند .نتایج تحقیق نشان می دهد که میان تغییرات سرمایه در گردش غیرنقدی و جریانهای نقدی رابطه ای معنی دار وجود دارد، از میان ویژگی های منتخب هر شرکت نظیر اندازه شرکت، میزان فروش، چرخه عملیاتی و نوسان در اجزای اقلام تعهدی تغییرات سرمایه در گردش را میتوان به عنوان ابزاری برای ارزیابی کیفیت سود به کار برد و معیار مورد استفاده در ارزیابی کیفیت اقلام تعهدی که باقیمانده های حاصل از رگرسیون میان تغییرات در سرمایه در گردش و جریان های نقدی هستند ؛ رابطه مثبت معنی داری با پایداری سود دارد.
پورحیدری و یزدی(۱۳۹۰) در تحقیقی با عنوان بررسی مقایسه ای توان پیش بینی و محتوای اطلاعاتی عناصر صورت سود وزیان، به بررسی توانایی اجزای صورت سود و زیان در پیش بینی سود و بازده سهام پرداختند. نتایج نشان داد که در پیش بینی سود آینده و توضیح بازده سهام، تغییر در فروش، سود ناویژه و سایر هزینه ها، توانایی پیش بینی و محتوای اطلاعاتی بیشتری نسبت به سود خالص دارد و همچنین، تغییر در سود عملیاتی، توانایی پیش بینی و محتوای اطلاعاتی بیشتری نسبت به سود خالص دارد. با توجه به نتایج بدست آمده، چنین استنباط می شود که جدا کردن سود به اجزای آن سبب افزایش توانایی پیش بینی و محتوای اطلاعاتی سود می شود.
مجتهدزاده و ولیزاده(۱۳۹۰) در تحقیقی با عنوان رابطه مدیریت سود و بازده آتی دارایی ها و جریانهای نقد عملیاتی آتی، تأثیر مدیریت سود بر بازده آتی داراییها و جریان های نقد عملیاتی را بررسی کردند. مدیریت سود با بهره گرفتن از معیارهای کاهش هزینه های اداری، عمومی و فروش، افزایش سود غیرعملیاتی حاصل از فروش دارایی های بلندمدت و تولید بیش از حد اندازه گیری شد. برای آزمون فرضیه ها از مدل گانی(۲۰۰۵) استفاده گردید. جامعه آماری، شرکتهای تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سا لهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۵ است. نتایج نشان داد، بین بازده آتی دارایی ها و جریان های نقدی عملیاتی آتی و مدیریت سود رابطه معنی داری وجود ندارد.
فصل سوم
روش شناسی پژوهش
۳-۱) مقدمه
در فصل دوم به بررسی مبانی نظری و ادبیات موضوع پرداخته شد. یک محقق پس از انتخاب و تعیین موضوع تحقیق باید به دنبال تعیین روش تحقیق باشد. پایه هر علمی روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین هر علمی به روش شناختی مبتنی است که در آن علم به کار می رود. انتخاب روش تحقیق بستگی به هدف ها و ماهیت موضوع تحقیق و امکانات اجرایی آن دارد. بنابراین هنگامی می توان در مورد بررسی و انجام یک تحقیق تصمیم گرفت که ماهیت، موضوع تحقیق، هدف ها و نیز وسعت و دامنه آن مشخص باشد. به عبارت دیگر، هدف از انتخاب روش تحقیق آن است که محقق مشخص نماید چه روش و شیوه ای او را دقیق تر، سریع تر و آسان تر در دستیابی به پاسخ پرسش های تحقیق مورد نظر یاری می نماید. در این فصل در ارتباط با روش تحقیق، فرضیههای تحقیق، متغیرهای تحقیق و نحوه محاسبه آنها ، جامعه و نمونه آماری، روش جمع آوری اطلاعات و دادهها، و روشهای آزمون فرضیهها و معرفی مدل تحقیق بحث می شود.
تحقیق حاضر بدنبال بررسی رابطه بین عدم تقارن اطلاعاتی، مدیریت سود و نظارت صندوق های سرمایه گذاری در شرکتهای پذیرفته شده در بازار بورس اوراق بهادار تهران می باشد. تعامل بین متغیرهای اساسی تحقیق، مبنای تصمیم گیری در خصوص فرضیات می باشد. بنابراین آزمونهای همبستگی و بطور خاص رگرسیون چندگانه بیشترین نقش را در تجزیه و تحلیل اطلاعات این تحقیق ایفا می کنند. در رگرسیون چندگانه، دو یا چند متغیر مستقل وجود دارد و لازم است که برای مشخص شدن معنادار بودن آنها دو آزمون انجام گیرد. ابتدا آزمون معنیدار بودن معادله رگرسیون و در مرحله بعد آزمون معنادار بودن هر کدام از ضرایب متغیرهای مستقل صورت میگیرد. آزمون های آماری موردنظر در تحقیق حاضر از طریق نرم افزار Eviews انجام شده است و در هر یک از مدل های رگرسیونی برقراری فرض های اساسی رگرسیون، موردنظر قرار گرفته است.
۳-۲) روش تحقیق
در هر تحقیق ابتدا باید ماهیت، اهداف و دامنه آن مشخص شود تا بتوان با بهره گرفتن از قواعد و ابزار و از راه های معتبر به واقعیت ها دست یافت. فرایند تحقیق، فرآیندی است که طی آن محقق می کوشد با پردازش علمی و منظم درون دادها، فرضیه های خود را به بوته آزمایش بگذارد.
روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی است. توصیفی به این دلیل که هدف آن توصیف کردن شرایط یا پدیده های مورد بررسی است و برای شناخت بیشتر شرایط موجود می باشد و همبستگی به دلیل اینکه در این تحقیق رابطه بین متغیرها موردنظر است. آزمون همبستگی موردنظر این تحقیق معادلات رگرسیونی می باشد. همچنین تحقیق حاضر به لحاظ هدف، کاربردی است و از نظر گردآوری داده ها، توصیفی است.
۳-۳)جامعه آماری
جامعه آماری تحقیق را کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بازار بورس اوراق بهادار تهران تشکیل می دهد. در این تحقیق از داده های مالی طبقه بندی شده و حسابرسی شده شرکتهای فعال پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است. دلایل انتخاب جامعه آماری مذکور این است که سازمان بورس اوراق بهادار تهران اطلاعات نسبتاً جامعی درخصوص وضعیت شرکتها و روند عملکردهای مالی و اقتصادی آنها دارد و می توان گفت تنها منبع اطلاعاتی است که با بهره گرفتن از آن می توان به منابع اطلاعاتی مالی شرکتها دسترسی یافته و مدلهای تحقیق را مورد آزمون قرار داد.
۳-۴)روش نمونه گیری
در علم آمار جهت تعمیم نتایج حاصل از تحقیق به کل جامعه بگونه ای که هم هزینه و زمان انجام مراحل مختلف تحقیق معقول باشد و هم تعمیم نتایج قابل اتکا باشد، روش های مختلفی برای نمونه گیری پیشنهاد شده است. آنچه که مهم بنظر میرسد این است که محققین در رشته های مختلف و در تحقیقات با موضوعات مختلف سعی نمایند بهترین روش نمونه گیری که بیشترین کارآیی را در نیل به اهداف مذکور دارد؛ انتخاب نمایند. اغلب در تحقیقاتی که بر پایه اطلاعات حسابداری و بازار سرمایه است؛ نمونه گیری به روش سیستماتیک انجام شود. در این روش ابتدا شرایطی جهت انتخاب نمونه تعریف می شود و نمودهای فاقد شرایط مذکور از نمونه حذف می گردند. این شرایط با توجه به مدل آزمون فرضیات و متغیرهای تحقیق تعیین می شود.دلیل استفاده از این روش و تعریف چنین شرایطی همگون نمودن نمونه آماری مورد مطالعه با کل جامعه و امکان تعمیم نتایج حاصل از آزمونها به جامعه آماری می باشد.
باتوجه به متغیرهای تحقیق می توان ضوابط ذیل را جهت اعمال در نمونه گیری به روش غربالگری تعریف نمود.
در طول سالهای ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۱ در بازار بورس حضور داشته باشد.
شرکت جزء شرکتهای سرمایه گذاری، بانکها، شرکتهای بیمه و واسطه گری مالی نباشد.
پایان سال مالی شرکت منتهی به پایان اسفند باشد.
شرکت در دوره مورد مطالعه تغییر سال مالی نداشته باشد.
بیش از ۶ ماه در هر سال، توقف نماد معاملاتی نداشته باشند.
مانده حقوق صاحبان سهام شرکت در پایان سال مالی، منفی نباشد.
در همه سالهای مورد بررسی در پایان سال مالی اطلاعات و داده های موردنیاز آنها در دسترس باشد.
۳-۵) حجم نمونه آماری
حجم نمونه آماری با توجه به تعداد جامعه مورد مطالعه و روش موردنظر برای نمونه گیری، متغیر می باشد. از طرفی مسئله تعیین مناسب ترین تعداد نمونه به موضوع هزینه و منفعت بستگی دارد. بهتر است تا آنجا که امکانات اجازه می دهد بزرگترین نمونه انتخاب شود. با بزرگتر شدن نمونه، نتیجه تحقیق تصویر بهتری از جامعه را ارائه می کند و از نظر آماری معنی دارتر می شود . دست کم، باید نمونه در سطحی تعیین شود که بتوان آزمون های لازم را با توجه به پرسش تحقیق انجام داد.
جدول شماره۳- ۱نحوه انتخاب و استخراج نمونه
تعداد شرکتهای که در سالهای ۱۳۸۶الی ۱۳۹۱ بطور مستمر در بورس حضور داشته اند. | ۲۸۴ شرکت |
تعداد شرکتهای که جزء شرکتهای سرمایه گذاری، بانکها و بیمه ها نبوده اند. | ۲۰۷ شرکت |
تعداد شرکتهایی که سال مالی آنها منتهی به پایان اسفند می باشد | ۱۶۵ شرکت |
تعداد شرکتهایی که در دوره مورد مطالعه تغییر سال مالی نداده اند | ۱۵۸ شرکت |
تعداد شرکتهایی که در هیچیک از سالهای دوره تحقیق، بیش از ۶ ماه توقف نماد معاملاتی نداشته اند. | ۱۱۹ شرکت |