شکل ۲- ۳ توانایی چهار شاخه‌ای هوش هیجانی (مایروسالووی ۲۰۰۰؛ به نقل از سبحانی‌نژادو یوزباشی، ۱۳۸۷، ص۵۰)

 

۲-۴-۵-۶)دیدگاه بار-آن در هوش هیجانی (مدل شخصیتی هوش اجتماعی و هیجانی):

 

بار-آن ابتدا در سال ۱۹۸۰ مدل خود را ارائه و سپس در سال ۲۰۰۰ اصلاحاتی را انجام داد، و در نهایت آخرین اصلاحات را در سال ۲۰۰۵ انجام و ارائه نمود، که در ادامه به بحث گذاشته می‌شود. این مدل، یکی از مدل‌های مختلط (ترکیبی) هوش هیجانی می‌باشد، ‌به این معنا که با «صفت» در ارتباط می‌باشد و نه با توانایی و پردازش اطلاعات؛ در این مدل‌ها (ترکیبی) هوش هیجانی به عنوان چهارچوب شخصیتی دیده می‌شود که توسط آزمون‌های خود ابرازی مانند EIS و EQi و Shutte سنجیده می‌شود (دوستار، ۱۳۸۵؛ به نقل از عباس آبادی، ۱۳۸۸). مدل‌های ترکیبی (مختلط) نسبت به مدل‌های توانایی (مدل مایر، کارسو و سالووی) دامنه وسیع تری دارند و هوش هیجانی را به عنوان ترکیبی از صلاحیت‌های اجتماعی، خصیصه‌ها و رفتار‌ها می‌دانند، و ارزش‌های اجتماعی و اعمال را در هم می‌آمیزند (کاب، مایر، ۲۰۰۰، به نقل از درمیانی، ۱۳۸۲؛ همگی به نقل از شریفی درآمدی، ۱۳۸۲). مدل بار-آن به دنبال این هست که چرا بعضی افراد نسبت به دیگران، در موفقیت در زندگی خویش توانمندتر هستند (کریم زاده و سلسبیلی، ۱۳۸۷، :۴۳). مدل بار-آن دارای پنج حوزه (مؤلفه) مهارت های، درون فردی^[۱۱۱]، بین فردی^[۱۱۲]، سازگاری (تطابق)، مدیریت استرس^[۱۱۳] (مدیریت تنیدگی، مقابله با فشار) و خلق و خوی کلی یا عمومی^[۱۱۴] با پانزده عامل به شرح زیر می‌باشد که در ادامه توضیح داده خواهند شد (بار-آن، ۲۰۰۵؛ به نقل از سبحانی نژاد و یوزباشی، ۱۳۸۷، صص ۵۰-۴۷؛ به نقل از مایر و فورکاس، سیاروچی، ۲۰۰۱).

 

مؤلفه‌های درون فردی: توانایی افراد را در آگاهی از هیجان‌ها و کنترل آن‌ ها مشخص می‌کند و شامل پنج عامل خودشکوفایی، خود ابرازی (جرئت مندی)، عزت نفس، استقلال و خودآگاهی هیجانی می‌باشد (شریفی درآمدی، ۱۳۸۶: ۲۰؛ سبحانی نژاد و یوزباشی، ۱۳۸۷، :۴۷؛ سپهریان، ۱۳۸۶: ۶۴).

 

• • جرات مندی: ابراز احساسات، عقاید، تفکرات، و دفاع از حقوق شخصی به شیوه‌ای سازنده.

 

• • احترام به خود (عزت نفس): درک، پذیرش و احترام به خود.

 

• • خود شکوفایی: توانایی تشخیص استعدادهای ذاتی خود.

 

• • استقلال: توانایی خود رهبری، خویشتن داری فکری و رهایی از وابستگی‌های هیجانی.

 

• خودآگاهی هیجانی: بازشناسی و فهم احساسات خود.

 

 

۲-۴-۵-۶-۱)مؤلفه‌های بین فردی

 

شامل سه عامل همدلی، مسؤلیت اجتماعی و مدیریت ارتباطات بین فردی می‌باشد

 

• • همدلی: توانایی آگاهی از احساسات دیگران و درک و تحسین آن ها.

 

• • مسؤلیت اجتماعی: توانایی فرد در برابر معرفی خود به عنوان عضوی مهم و سازنده در گروه اجتماعی.

 

• مدیریت ارتباطات بین فردی: آگاهی، فهم و درک احساسات دیگران، ایجاد و حفظ روابط رضایت بخش دو جانبه که به شکل نزدیکی هیجانی و وابستگی مشخص می‌شود

 

 

۲-۴-۵-۶-۲)مؤلفه سازگاری (تطابق)

 

شامل واقعیت سنجی (واقع گرایی)، انعطاف پذیری و حل مسأله می‌باشد

 

• • واقع گرایی: توانایی ارزیابی بین تجربه های هیجانی و عینیت‌های موجود را بررسی می‌کند.

 

• • انعطاف پذیری: توانایی کنار آمدن با هیجان‌ها و افکار خود در شرایط مختلف.

 

• حل مسئله: توانایی تشخیص و تعریف مشکلات و خلق راه حل‌های مؤثر. (همان منابع؛ عباس آبادی، ۱۳۸۸؛ ضمیری، ۱۳۸۷).

۲-۴-۵-۶-۳)مؤلفه خلق و خوی عمومی یا کلی

 

شامل دو مؤلفه خوش بینی و شادمانی می‌باشد

 

• • شادمانی: احساس رضایت از خویشتن، شاد کردن خود و دیگران.

 

• خوش بینی: توانایی توجه به جنبه‌های هوش در زندگی و حفظ نگرش مثبت. (همان منابع؛ عباس آبادی، ۱۳۸۸؛ ضمیری، ۱۳۸۷).

۲-۴-۵-۶-۴)مؤلفه‌های مدیریت استرس و تنش (مدیریت تنیدگی)

 

شامل توانایی تحمل استرس (تحمل فشار روانی) و مهار و کنترل تکانه‌ها می‌باشد

 

• • کنترل تکانه ها: توانایی مقاومت فرد در برابر تنش‌ها و وسوسه ها.

 

• تحمل استرس و تنش: توانایی مقاومت در برابر رویداد‌ها و موقعیت‌های فشار زا، بدون توقف و از طریق سازگاری فعال و مثبت در برابر فشار. (همان منابع؛ عباس آبادی، ۱۳۸۸؛ ضمیری، ۱۳۸۷).

 

 

شکل ۲-۴ مؤلفه‌های هوش هیجانی (زعم بار-آن ۲۰۰۵؛ سبحانی نژاد و یوزباشی، ۱۳۸۷، ص ۵۰)

 

۲-۴-۵-۷)دیدگاه دانیل گلمن در هوش هیجانی:

 

دومین مدل مختلط (ترکیبی)، مدل دانیل گلمن می‌باشد. گلمن در حدود سال‌های ۱۹۹۴ و اوایل سال ۱۹۹۵کتاب پر فروش خود را تحت عنوان “هوش هیجانی: چرا مهمتر از هوش شناختی است” را نوشت و در سال ۱۹۹۵ این کتاب را منتشر کرد. در این کتاب مطرح کرد که در بهترین حالت هوش شناختی ۲۰% از عواملی را که در موفقیت مؤثر هستند تبیین می‌کند، در حالی که هوش هیجانی ۸۰% دیگر را تعیین می‌کند و پنج مهارت خودآگاهی، خود مدیریتی، خود انگیزشی، همدلی و انگیزش را ارائه کرد؛ سپس در سال ۱۹۹۸ و ۲۰۰۱ مدل خود را مورد تجدید نظر قرار داد و مدل شایستگی‌ها نام گذاری کرد. این مدل روی پنج جنبه از هوش هیجانی که در برگیرنده بیست و پنج توانایی هیجانی است کار نموده است. خود آگاهی شامل خودآگاهی هیجانی، و اعتماد به نفس می‌باشد؛ و خود نظم بخشی (خود تنظیمی، خود مدیریتی) شامل پنج خرده معیار خود کنترلی، قابلیت اعتماد، وظیفه شناسی، سازگاری و انطباق پذیری و نوآوری می‌باشد؛ خود انگیزشی شامل چهار خرده معیار هدایت، موفقیت، تعهد و قوه ابتکار و خوش بینی می‌باشد؛ و آگاهی اجتماعی شامل همدلی، خدمت مداری، توسعه و بهبود دیگران، تنوع در نفوذ قدرت و آگاهی سیاسی می‌باشد؛ و مهارت‌های اجتماعی شامل هفت خرده معیار نفوذ، ارتباطات، رهبری، شتاب‌دهنده تغییر، مدیریت تعارض، ایجاد تعهد و همکاری مشترک می‌باشد، که سه نوع اول شایستگی شخصی و دو نوع آخر شایستگی اجتماعی می‌باشند (سپهریان، ۱۳۸۶: ۷۰؛ سبحانی نژاد و یوزباشی، ۱۳۸۷،:۴۷-۳۳)؛ کریم‌زاده و سلسبیلی، ۱۳۸۷: ۴۹-۴۳؛ کیاروچی و همکاران، ۲۰۰۲، ترجمه نوری و نصیری، ۱۳۸۳؛ به نقل از شریفی درآمدی، ۱۳۸۶: ۷۱). گلمن به همراه همکارانش بار دیگر حوزه های هوش هیجانی را در سال ۲۰۰۴ مورد تجدید نظر و تحلیل آماری قرار داد، و از ۲۵ توانش مطرح شده ۲۰ توانش در ۴ حوزه استخراج گردید و به صورت زیر طبقه بندی شد:

 

• خودآگاهی، خود مدیریتی (خود تنظیمی، خود گردانی هیجانی خود)، آگاهی اجتماعی و مدیریت روابط (مهارت‌های اجتماعی). در ادامه توضیح داده خواهند شد (شریفی درآمدی، ۱۳۸۶: ۲۲-۲۱)؛ کریم زاده، سلسبیلی، ۱۳۸۷: ۵۷-۴۹).

توانش‌های فردی:

 

• • خودآگاهی

 

یاد خدا و آخرت، یکی از ویژگی‌های برجسته انسان‌های کامل است. حضرت علی علیه‌السلام در این باره می‌فرمایند:

 

«همانا مردمانی هستند که یاد خدا را به جای دنیا برگزیدند. هیچ تجارتی یا خرید و فروشی، آن‌ ها را از یاد خدا باز نمی دارد. با یاد خدا، روزگار می‌گذرانند و غافلان را با هشدارهای خود، از کیفرهای الهی می‌ترسانند. به عدالت فرمان می‌دهند و خود، عدالت گسترند. از بدی‌ها نهی می‌کنند و خود، از آن‌ ها پرهیز دارند.

 

با اینکه در دنیا زندگی می‌کنند، گویا آن را رها کرده، به آخرت پیوسته‌اند. سرای دیگر را مشاهده کرده، گویا از مسائل پنهان برزخیان و مدت طولانی اقامت­شان، آگاهی دارند. گویا قیامت، وعده های خود را برای آنان تحقق بخشیده است! آنان پرده‌ها را برای مردم دنیا برداشته‌اند. می‌بینند آنچه را که مردم نمی‌نگرند و می‌شنوند آنچه را که مردم نمی‌شنوند».

 

حسابرسی اعمال

 

چه خوب است که انسان، در پایان هر روز، به حساب اعمال خویش برسد و بر گناهانی که در آن روز مرتکب شده، استغفار کند و تصمیم بر ترک آن بگیرد و اگر عمل نیکی انجام داده‌اند، تصمیم بر استمرار آن داشته باشد. این ویژگی، یکی از ویژگی‌های انسان‌های صالح و پرهیزکار است که با آن، توانسته‌اند قله‌های کمال را یکی پس از دیگری، فتح کنند، امیرمؤمنان، علی علیه‌السلام در این باره فرمودند:

 

«اگر اهل ذکر را در اندیشه خود آوری و مقامات ستوده آنان و مجالس آشکارشان را بنگری، می‌بینی که آنان، نامه‌های اعمال خود را گشوده، و برای حسابرسی آماده‌اند که همه را جبران کنند. همواره در این اندیشه‌اند که در کدام یک از اعمال کوچک و بزرگی که به آنان فرمان داده‌شده، کوتاه کرده‌اند؛ یا چه اعمالی را که از آن نهی شده بودند، مرتکب شده‌اند. بار سنگین گناهان خویش را بر دوش نهاده و دربرداشتن آن ناتوان شدند، گریه در گلویشان شکسته و با ناله و فریاد می‌گریند و یا یکدیگر گفتگو دارند و در پیشگاه پروردگار خویش، به پشیمانی اعتراف دارند.»

 

کامل و ایده آل

 

انسان کامل، انسانی است که زندگی او در تمامی ابعاد، کامل و شایسته باشد. در اخلاق فردی، خانوادگی و اجتماعی، دستورها و آداب دین اسلام را مدنظر داشته باشد و فراز و نشیب‌های زندگی، او را دچار ضعف اخلاقی و اعمال و رفتار ناشایست نکند. فروتنی، خوش اخلاقی، دوری از حرف‌های بیهوده، کسب و کار حلال، دوری از اذیت و آزار مردم، ویژگی‌هایی است که امیر مؤمنان علی علیه‌السلام درباره انسان کامل و ایده آل، به آن‌ ها اشاره فرمودند:

 

«خوشا به حال آن کس که خود را کوچکم بشمارد و کسب و کار او پاکیزه است و جانش پاک و اخلاقش نیکوست؛ مازاد بر مصرف زندگی را در راه خدا بخشش می‌کند، زبان را از زیاده‌گویی باز می‌دارد و آزار او به مردم نمی‌رسد. سنّت پیامبر صلی‌الله علیه و آله او را کفایت کرده، بدعتی در دین خدا نمی‌گذارد.»

 

بهای انسان

 

خودشناسی، مهم‌ترین عامل خوشبختی انسان در دنیا و آخرت است. بزرگان علم اخلاق، با توجه به روایات و آموزه‌های دینی، از خودشناسی به عنوان سودمندترین علوم یاد کرده و آن را نخستین مرحله در سیر و سلوک اخلاقی برشمرده‌اند و همان گونه که در روایات اسلامی آمده است، خداشناسی هم از خودشناسی آغاز می‌شود.

 

آری! کسی که خود را شناخت و ارزش و بهای این روح ملکوتی که خداوند به او عطا نموده است را فهمید و دانست که قابلیت آن را دارد که در مقام اشرف مخلوقات، به جایگاهی برتر از فرشتگان برسد، دیگر فریفته ظواهر دنیا نمی‌شود و دل و جانش را اسیر این دنیای بی‌ارزش نمی‌کند، امیر مؤمنان، حضرت علی علیه‌السلام در سخن کوتاه درباره دنیا و ارزش و بهای والای جان انسان، چنین می‌فرمایند:

 

«آیا آزاد مردی نیست که این لقمه جویده حرام دنیا را به اهلش واگذارد؟ همانا بهایی برای جان شما جز بهشت نیست؛ پس به کمتر از آن نفروشید!»

 

آثار تقوا در انسان

 

تقوا، برجسته‌ترین ویژگی بندگان شایسته خداوند است و یکی از اساسی‌ترین مباحث علم اخلاق به شمار می‌رود که در آیات قرآن و روایات اسلامی، نسبت به آن بسیار سفارش شده است؛ چرا که اگر تقوا در وجود انسان جا گرفت، فضایل اخلاقی دیگر نیز به دنبال آن، تقویت و غفلت زدگی و ارتکاب به گناه هم کم رنگ خواهند شد. در این هنگام، رحمت و برکات الهی به انسان روی می‌آورد. امیر مؤمنان علی علیه‌السلام درباره آثار تقوا در انسان چنین فرموده است:

 

«سپس کسی که تقوا را انتخاب کند، سختی‌ها از او دور گردند، تلخی‌ها شیرین و فشار مشکلات و ناراحتی‌ها برطرف خواهند شد. مشکلات پیاپی و خسته کنند آسان گردیده و مجد و بزرگی از دست رفته، چون قطرات باران بر او فرو می‌بارند. رحمت بازداشته حق بازمی‌گردد و نعمت‌های الهی، پس از فرونشستن، به جوشش می‌آیند و برکات تقلیل یافته، فزونی گیرند.»

 

پیشینه تحقیق

 

در این پژوهش ضمن برسی پژوهش­های انجام شده در باب تربت اخلاقی و عدم موجود بودن تحقیق خاص ‌در مورد مبانی، هدف، اصول، اهداف و روش‌های تربیت اخلاقی از دیدگاه امام علی (ع) به سراغ موضوعات نزدیک به موضوع پژوهش رفته که اهم آن‌ ها را به اختصار با جمع ­بندی و نتیجه ­گیری عرضه می­دارد.

 

همت بناری ،‌حجه‌الاسلام علی،(۱۳۸۸)، مقاله تحت عنوان برسی و اولویت‌های اخلاقی از دیدگاه امام علی(ع) در نهج‌البلاغه ارائه شده است.

 

در این مقاله به شناخت اخلاقیات و تربیت اخلاقی در دو بعد خودسازی و دگرسازی می ­پردازد و اولویت­های تربیت اخلاقی و مهم­ترین روش مربوط به آن می­داند. این نوع اهمیت را با دو نوع معیار کمی و کیفی قابل کشف و نبین دانسته است . نتایج به دست آمده در این مقاله عبارت است از:

 

1. 1. از دو بعد خودسازی و دگرسازی ، امام علی (ع) در خودسازی را مقدم دانسته و بدان تصریح نموده ­اند و روش­هایی را برای تهذیب نفس بیان کرده ­اند . ‌بنابرین‏ پرداختن به خود، مهم­ترین اولویت اخلاقی است .

 

1. از میان اخلاقیات مثبت، به ترتیب سه مفهوم : تقوا، زهد،صبر بیش از همه مورد تأکید حضرت واقع شده است( همت بناری، علی،چاپ اول زمستان۸۹).

۳-از میان اخلاقیات منفی، به ترتیب سه مفهوم دنیاپرستی، کبر، بخل بیش از همه مورد نکوهش و تحذیر واقع شده است.

 

1. 1. از اخلاقیات منفی و مثبت، روش‌های خاص و عامی در نهج‌البلاغه آمده است . روش خاص عبارت‌اند از : روش­هایی ذر مورد هر یک از این مفاهیم به کار می­رود و روش‌های عام روش­هایی است که اختصاص به مفهوم خاص ندارد و برای اخلاقیات یا عمده آن‌ ها قابل به کار گیری می­باشند. در میان روش‌های خاص مربوط به اخلاقیات، روش بیان آثار منفی­، مهم­ترین و اساسی‌ترین روش بوده است.

 

1. 1. از میان روش‌های عام تربیت اخلاقی دو روش (( یادآوری مرگ و قیامت)) و ((عبرت گیری)) بیش از دیگر روش­ها مورد استفاده حضرت قرار گرفته است.

 

1. 1. در خصوص جنبه­ های اجتماعی تربیت اخلاقی، روش ((خود میزانی)) یا خود را به جای دیگری انگاشتن)) مهم‌ترین روش مورد نظر حضرت بوده است.

 

 

– بخش جبهه‌های پژوهش خیلی ضعیفه مطالبی که توشه.

 

– بخش رتبه بندی دانشگاه‌ها رو اصلاً وزارت بهداشت شاخص‌هاشو قبول نداره با شاخص‌های علوم پزشکی اصلاً جور نیست که التبه خودشون قبول نکرده بودند.

 

– خوبه که ‌به این فکر بودن چنین پایگاهی رو راه اندازی کنند ولی سیستم‌های توش پاسخگو نیست مطالبش فوق العاده ضعیفه کار کردن با آن بسیار مشکله باید خیلی به روزش کنند و به وضعیت روز دنیا برسوننش.

 

– هیچ کس اونجا جواب گو نیست. من خودم چون منو می‌شناسن با تلفن ایمیل و چت کارو پیش می‌برند و گرنه نه تلفن نه ایمیل را جواب نمی‌دند من خودم تجربه شخصی دارم و حرفی که مجلات هم می‌گویند.

 

– گاهی سمیناری چیزی می‌ذارن و چهار تا عکس می‌ذارن که بگن خیلی کار می‌کنیم ولی عملاً خبری نیست یک زمانی گفتن با اسکوپوس و آی اس آی قرارداد بستیم ولی خبری ندیدیم.

 

– در کل فکر خوبی بوده خیلی زحمت کشیدن اما به خاطر کمبودها و ناهماهنگی‌هایی که همه جا هست اون کیفیتی که باید داشته باشه رو نداره.

 

– این که ‌در مورد جهان اسلامه ولی ۹۰ درصدش فقط ایرانه.

 

– با آی اس آی اصلاً قابل مقایسه نیست.

– چند بار رفتم دیدم این پایگاه رو چطور باهاش آشنا شدم که کار روزمرمه چون جزء هیئت ممیزه هستم.

 

– مرتب ولی خودم رجوع ‌نمی‌کنم منشی دارم توی بخش هیئت ممیزه مرتب دارن رجوع می‌کنن و بهشون می‌گم این کار رو انجام بدن.

 

– ضریب تأثیراش واقعی نیست خیلی‌هاش اصلاً ضریب تأثیر نداره همش نوشته صفر.

 

– مثلاً مجلاتی ضریب تأثیر داره مثل مجلات علوم پزشکی چرا چون وادارشون می‌کنند که نویسنده‌ها برن اونجا به هم ارجاع بدن ولی مثلاً اگه من مقالم تو ایران داک چاپ بشه ضریب تأثیر نداره ولی اگه مقالم تو مجله توسعه علوم پزشکی کرمان چاپ بشه ضریب تأثیر داره خوب این ارزشی نداره من اینو قبول ندارم بخاطر اینکه این یه رسم نامطلوبی هست.

 

– بخش نمایه استنادی علوم را نمی‌شناسم به نظر بیشتر برای علوم است نه علوم انسانی.

 

– بخش طلایه داران علم رو کتاباشو دارم اما قبولش ندارم برای اینکه یه چیزای کمی هست مثلاً فلان شخص ۶۰ تا مقاله داره.

 

– بخش مقالات داغ و پر استناد استفاده نمی‌کنم.

 

– چون اصلاً محور مطالعاتیم رو بر اساس آی اس سی نمی‌گذارم یه مقالات ویژه و خاصی رو استفاده می‌کنم.

 

– جبهه‌های پژوهشش قویه ولی مثلاً بهت می‌گه در زمینه زیست شناسی مقاله در اومده یا مکانیک یه آماری می‌ده.

 

– ولی کیفی نیست که اگه اینطور باشه بهتره چون بعضی رشته‌ها چون دکترا دارن تولید علمشون بیشتر ولی کتابداری چون خیلی جاها دکترا نداره تولید کمتری داره و این دلیل تعین سطح علمی نمی‌شه البته بحث سر کیفیت‌ها نیست کمیت هم می‌تونه کیفیت رو نشون بده کسی که مقاله کم می‌نویسه نمی‌تونه ایده‌هاشو بیان کنه.

 

– رتبه بندی دانشگاههاش الکیه دلیلشم اینه که بقیه کشور‌ها درست اطلاعات ‌نمی‌دهند چون نمی‌خوان کسی بدونه محورهای علمیشون کجاست من اصلاً رتبه بندی‌ها رو قبول ندارم.

 

– نقاط قوتش اینه که بحث‌های کمی رو نشون می‌ده که خوبم هست ولی بحث‌های کیفی رو نمی‌تونه نشون بده یعنی مثلاً خیلی از مقالاتی که من مینوسم ممکنه از نظر ماهوی خیلی قوی نباشه ولی اسمش اینجا می‌یاد و خیلی مقالاته که خیلی قویه ولی امکان استناد هم براش وجود نداره چون ممکنه فعال دراون زمینه کم باشه یا مجله‌ای الکترونیکی نباشه و امکان ارجاع بهش نباشه.

 

– دومین نقطه ضعفش درخصوص محورهایی که بخصوص در بحث دانشگاه‌ها دنبال می‌کنه ‌بر اساس استانداردهای مناسب صورت نگرفته کلاً محورهای کار آی اس سی کمی هست کیفی نیست.

 

– کلاً سیستمشون آزار دهندست مثلاً من الان می‌خوام جستجو کنم براحتی در اختیار من قرار نمی‌ده.

 

– ولی سید خیلی راحته خیلی سریع اطلاعاتی که می‌خوام رو می‌آره و تموم اجزای کارای منو می‌آره و جزئی نگره آی اس سی کار باهاش خیلی سخته.

 

در واقع بچه آی اس آی هست ولی سیستم آی اس آی هم همینه بر اساس کمی گرایی رشد می‌کنه و من بهشون اعتقاد ندارم.

– چند بار رفتم دیدم این پایگاه رو چطور باهاش آشنا شدم که کار روزمرمه چون جزء هیئت ممیزه هستم.

 

– مرتب ولی خودم رجوع ‌نمی‌کنم منشی دارم توی بخش هیئت ممیزه مرتب دارن رجوع می‌کنن و بهشون می‌گم این کار رو انجام بدن.

 

– ضریب تأثیراش واقعی نیست خیلی‌هاش اصلاً ضریب تأثیر نداره همش نوشته صفر.

 

– مثلاً مجلاتی ضریب تأثیر داره مثل مجلات علوم پزشکی چرا چون وادارشون می‌کنند که نویسنده‌ها برن اونجا به هم ارجاع بدن ولی مثلاً اگه من مقالم تو ایران داک چاپ بشه ضریب تأثیر نداره ولی اگه مقالم تو مجله توسعه علوم پزشکی کرمان چاپ بشه ضریب تأثیر داره خوب این ارزشی نداره من اینو قبول ندارم بخاطر اینکه این یه رسم نامطلوبی هست.

 

– بخش نمایه استنادی علوم را نمی‌شناسم به نظر بیشتر برای علوم است نه علوم انسانی.

 

– بخش طلایه داران علم رو کتاباشو دارم اما قبولش ندارم برای اینکه یه چیزای کمی هست مثلاً فلان شخص ۶۰ تا مقاله داره.

 

– بخش مقالات داغ و پر استناد استفاده نمی‌کنم.

 

– چون اصلاً محور مطالعاتیم رو بر اساس آی اس سی نمی‌گذارم یه مقالات ویژه و خاصی رو استفاده می‌کنم.

 

– جبهه‌های پژوهشش قویه ولی مثلاً بهت می‌گه در زمینه زیست شناسی مقاله در اومده یا مکانیک یه آماری می‌ده.

 

– ولی کیفی نیست که اگه اینطور باشه بهتره چون بعضی رشته‌ها چون دکترا دارن تولید علمشون بیشتر ولی کتابداری چون خیلی جاها دکترا نداره تولید کمتری داره و این دلیل تعین سطح علمی نمی‌شه البته بحث سر کیفیت‌ها نیست کمیت هم می‌تونه کیفیت رو نشون بده کسی که مقاله کم می‌نویسه نمی‌تونه ایده‌هاشو بیان کنه.

 

– رتبه بندی دانشگاههاش الکیه دلیلشم اینه که بقیه کشور‌ها درست اطلاعات ‌نمی‌دهند چون نمی‌خوان کسی بدونه محورهای علمیشون کجاست من اصلاً رتبه بندی‌ها رو قبول ندارم.

 

– نقاط قوتش اینه که بحث‌های کمی رو نشون می‌ده که خوبم هست ولی بحث‌های کیفی رو نمی‌تونه نشون بده یعنی مثلاً خیلی از مقالاتی که من مینوسم ممکنه از نظر ماهوی خیلی قوی نباشه ولی اسمش اینجا می‌یاد و خیلی مقالاته که خیلی قویه ولی امکان استناد هم براش وجود نداره چون ممکنه فعال دراون زمینه کم باشه یا مجله‌ای الکترونیکی نباشه و امکان ارجاع بهش نباشه.

 

– دومین نقطه ضعفش درخصوص محورهایی که بخصوص در بحث دانشگاه‌ها دنبال می‌کنه ‌بر اساس استانداردهای مناسب صورت نگرفته کلاً محورهای کار آی اس سی کمی هست کیفی نیست.

 

– کلاً سیستمشون آزار دهندست مثلاً من الان می‌خوام جستجو کنم براحتی در اختیار من قرار نمی‌ده.

 

– ولی سید خیلی راحته خیلی سریع اطلاعاتی که می‌خوام رو می‌آره و تموم اجزای کارای منو می‌آره و جزئی نگره آی اس سی کار باهاش خیلی سخته.

 

در واقع بچه آی اس آی هست ولی سیستم آی اس آی هم همینه بر اساس کمی گرایی رشد می‌کنه و من بهشون اعتقاد ندارم.

 

۴-توجه او به لذت دراز مدت­تر، منطقی­تر و منطقی با موقعیت باشد.

 

۵- بر زمان حال و آینده تأکید نماید نه بر گذشته و تأکید بر آینده نیز جنبه دور نگری داشته باشد نه به صورت خیال­پردازی باشد. واقعیت درمانی گلاس نیز بر سه اصل: قبول واقعیت، قضاوت در درستی یا نادرستی رفتار و پذیرش مسئولیت رفتار و اعمال استوار است و چنانچه در شخص این سه اصل تحقق یابد نشانگر سلامت روان- شناختی است(گلاس، ۱۹۶۵).

 

نظریه اسکنیر^[۲۳]:

 

سلامت روانی و انسان سالم به عقیده اسکنیر معادل با رفتار با قوانین و ضوابط جامعه است و چنین انسانی وقتی با مشکل روبرو شوند از طریق شیوه اصلاح رفتار برای بهبود و بهنجار کردن رفتار خود و اطرافیانش به طور متناوب استفاده می­جوید تا وقتی که به هنجار مورد پذیرش اجتماع برسد، به علاوه انسان سالم بایستی آزاد بودن خودش را نوعی توهم بپندارد و بداند که رفتار او تابعی از محیط است و هر رفتار توسط حدودی از عوامل محیطی مشخص گردد. انسان سالم کسی است که تأییدات اجتماعی بیشتری به خاطر رفتارهای متناسب از عوامل متناسب از دیدگاه اسکینر این باشد که انسان بایستی از علم، نه برای پیش ­بینی بلکه برای تسلط بر محیط خودش استفاده کند. در این معنا فرد سالم کسی است که بتواند با هر روش بیشتر از اصول عملی استفاده کند و به نتایج سودمندانه­تری برسد و مفاهیم ذهنی مثل امیال، هدفمندی، غایت نگری و غیره را کنار بگذارد(فرهیخته۱۳۸۹).

 

۲-۲ تعارض کار- خانواده

 

تقابل میان کار و خانواده یکی از موضوعات مورد توجه بسیاری از پژوهش­ها در ۲۵ سال گذشته بوده است(گرین هوس و پاول^[۲۴]، ۱۹۹۶). علوم مدیریت و روانشناسی نیز علاقه بسیاری به مطالعه اینکه چگونه مردان و زنان میان مسئولیت­های شغلی و خانوادگی خود تعادل ایجاد ‌می‌کنند، داشته اند (ادوارد و روثبارد^[۲۵]، ۲۰۰۰؛ کرچ میر^[۲۶]، ۱۹۹۲؛ کوسک، نویی و دمار^[۲۷]، ۱۹۹۹)؛ در این میان با تغییر در ماهیت و ساختار نقش­های کاری و خانوادگی، مانند شاغل شدن زوجین، حضور بیشتر زنان در مشاغل و کم رنگ شدن برخی نقش­های سنتی در مسئولیت­های زندگی خانوادگی افراد (بارنت و هاید^[۲۸]، ۲۰۰۱؛ ادوارد و روث بارد، ۲۰۰۰؛ جنکینز، رپتی و کروتر^[۲۹]، ۲۰۰۰) مطالعات بسیاری در این زمینه انجام شده است (به نقل از شاین و چن^[۳۰]، ۲۰۱۱). پیشینه مسائل مربوط به کار و خانواده عمدتاًً بر روی تعارض میان حدود فعالیت­های شغلی و خانوادگی، یا همان تعارض کار-خانواده (WFC)^[31]، تمرکز یافته است، گرچه اصطلاح کار-خانواده و کـار-زنـدگی^[۳۲] اغلب بجای یکـدیگر استفاده می­شـود؛ اما بین این دو تمـایز وجود دارد، چرا که عنوان کار-خانواده به مسائل مربوط به نقش­های همسری و والدینی در خانه اشاره دارد و کار-زندگی به سایر نقش­های غیر شغلی فرد مانند عضویت در گروه ­های اجتماعی، فعالیت­های مذهبی و غیره مربوط است.

 

‌بر اساس مطالعات کان (۱۹۶۴)؛ بیوتل و گرین هوس (۱۹۸۵) تعارض کار-خانواده را اینگونه تعریف کرده‌اند «نوعی از تعارض بین نقشی^[۳۳]، که در آن فشار ناشی از نقش­های حیطه کار و خانواده در برخی از جنبه­ ها با یکدیگر ناسازگار هستند، از این رو انجام یک نقش (شغلی یا خانوادگی) باعث دشواری در انجام دادن نقش دیگر می­ شود» ( به نقل از، شاین و چن، ۲۰۱۱).

 

تعارض کار-خانواده زمانی رخ می­دهد که انتظارات مربوط به یک نقش با توانمندی­های شخص برای اینکه سایر نقش­هایش را نیز بتواند به طور کامل انجام دهد، تداخل می­ کند. گوود^[۳۴](۱۹۶۰) بیان می­ کند که تعارض بین نقش نتیجه و پیامدی چاره­ناپذیر برای فرد در انجام نقش­های چندگانه است (شاین و چن، ۲۰۱۱). ‌بنابرین‏ تعارض کار-خانواده (WFC) غالباً در زیر مجموعه عوامل استرس‌زای ناشی از نقش دسته­بندی و مطرح شده است، چرا که این تعارض گویای ناهمخوانی و تضاد بین الزامات و خواسته­ های دو نقش متفاوت است (کان و روزنتال^[۳۵]، ۱۹۶۴؛ کتز و کان^[۳۶]، ۱۹۷۸؛ به نقل از متشرعی، ۱۳۸۹) و لذا تعارض به هر شکلی که باشد منجر به استرس برای فرد خواهد شد.

 

جهت­گیری تعارض کار-خانواده، دو جنبه را مد نظر دارد. جهتی که در آن کار و مسائل کاری با زندگی خانوادگی تداخل می­یابد (WIF و یا W FC)^[37]و در مقابل، جهتی که در آن مسائل خانوادگی با حیطه کاری تداخل می­یابد (FIW و یا F WC)^[38]. به عنوان مثال، تداخل خانواده- کار، زمانی رخ می­دهد که فرد به دلیل بیدار ماندن و مراقبت کردن از کودک خردسالش که در طول شب نا آرامی می­کرده، در روز بعد در محل کار خسته و ناکارآمد عمل می­ کند و مثالی از تداخل کار-خانواده زمانی است که فرد برای اتمام زمان کار و ماندن در پست خود در سازمان، نتواند در برنامه­ای مربوط به خانواده، مثل جشن فارغ التحصیلی فرزندش شرکت کند. تمایز میان این دو مفهوم در برخی مطالعات از جمله پژوهش­های، فرون، راسل و بارنز^[۳۹] (۱۹۹۶) و گوتک، سرل و کلپا^[۴۰] (۱۹۹۱)، بررسی و مورد تأیید قرار ‌گرفته‌اند (توتل^[۴۱]، ۲۰۰۶). به طور کلی، مفهوم تعارض کار-خانواده می ­تواند در سه حیطه، دسته­بندی شود (گرین هوس و بیوتل، ۱۹۸۵؛ نقل از توتل، ۲۰۰۶):

 

۱) تعارض مبتنی بر زمان^[۴۲]

 

۲) تعارض مبتنی بر توان فرسایی^[۴۳]

 

۳) تعارض مبتنی بر رفتار^[۴۴].

 

تعارض مبتنی بر زمان نیز به دو شکل نمود پیدا می­ کند:

 

الف) هنگامی که فرد به دلیل حضور فیزیکی در محیط کار یا در خانواده نتواند به وظایف و انتظارات برخواسته از نقش دیگر خود بپردازد.

 

ب) فشار زمانی حتی هنگامی که فرد در محیط کار یا خانواده حضور فیزیکی ندارد، به دلیل ایجاد اشتغال ذهنی و فکری، باعث می­ شود فرد نتواند وظایف نقش دیگر خود را بخوبی انجام دهد.

 

تعارض مبتنی بر فشار روانی زمانی وجود دارد که فشار در یک نقش شغلی عملکرد فرد را در نقش دیگر تحت تاثیر قرار می­دهد. تعارض مبتنی بر رفتار هنگامی رخ می­دهد که شیوه رفتاری که فرد در محل کار نشان می­دهد (بی­عاطفه بودن، منطقی بودن، قدرت نمایی و استبدادگری) مورد علاقه افراد خانواده نباشد و در واقع این رفتارها در خانه ناکارآمد ارزیابی می­شوند.

 

به طور طبیعی، ناسازگاری میان نقش­های فرد در خانواده و نقش­های فرد به عنوان یک کارکن منجر به تعارض می­گردد. همان‌ طور که گرین هوس و بیوتل در تشریح پیشایندهای تعارض کار-خانواده، نشان می­ دهند(جدول شماره ۱-۲) فشارهای حیطه­های خانواده و حیطه­های شغل منجر ‌به این عدم سازگاری­ها میان دو نقش می­شوند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فشارهای حیطه خانواده فشار نقش (ناسازگاری ) فشارهای حیطه شغل نگهداری از کودک

 

همسر شاغل

 

خانواده بزرگ

زمان زمانی: هنگامی که صرف وقت در یک نقش از رسیدگی به نقش دیگر جلوگیری کند. زمان ساعات کار

 

برنامه غیر انعطاف کار

 

نوبتکاری/شیفت کاری

تعارض در خانه

 

کم حمایتی همسر

توان توانی: هنگامی که انجام یک نقش توان انجام نقش دیگر را سلب کند. توان تعارض نقش