رهبران سازمان با ایجاد چشم انداز مطلوب آینده و انتقال آن به دیگران و ایجاد تعهد و سازماندهی نیروها همراه با شناسایی وضع موجود، شکاف بین وضع موجود و مطلوب شناخته می شود و آن گاه مرحله اجرایی آغاز می گردد.
۶-۱۲-۲ تکنیکهای تحول آفرینی در کارکنان
منظور از متحول ساختن کارکنان، ایجاد تغییر در نگرش، دانش، مهارت و رفتار فردی و گروهی آنان است. این تحولات برای کارکنان در اداره تغییرات و پیچیدگیهای محیطی و سازمانی در ابعاد گوناگون ضروری است. البته برای ایجاد تحول در هر یک از موارد فوق الذکر ابزارها و شیوه ها و فضای خاصی لازم است، اما به طور کلی مهمترین شیوه های تحول در کارکنان عبارت است از :( دونالد[۶۹]، براون[۷۰]، هروی[۷۱]، ۱۹۹۸)
-
- آموزش
-
- دستور (آمرانه)
-
- ساختار
-
- تصمیم گیری گروهی
-
- برسی داده ها
-
- گروه آموزشی
با توجه به کاربرد هر شیوه در شرایط خاص به تشریح آنها پرداخته می شود.
۱- آموزش
یکی از تفاوتهای انسانها با سایر موجودات در قدرت یادگیرندگی آنهاست. انسانها با مشاهده و بیان تکرار و تجربیات خود و دیگران درس می آموزند. آموزش رسمی و کلاسیک طی گذراندن دوره های خاصی، با تعیین مساله خاص و برای تغییر دانش و نگرش، یا رفتار خاصی انجام می گیرند. اما در طول تاریخ انسانها به آموزش غیر رسمی و حاصل از تجربه توجه خاص داشته اند. انسانها همیشه از اعمال و افکار خود، افراد، گروه ها، سازمانها و محیط درس گرفته اند و آن را وسیلهء تغییر در دانش، نگرش و رفتار فردی و گروهی قرار داده اند. این نکته لازم به ذکر است که امروزه به جای شیوه های سخنرانی و کلاسیک یا سنتی، شیوه های کارگاهی، مباحثه و هم اندیشی مبتنی بر تجربه متداول گشته است.
۲-روش دستوری (آمرانه)
بعضی مواقع تغییرات کاملا به طور دستوری است، به نظر گرینز پاره ای از تغییرات با کانالهای رسمی و اختیاراتی که تصمیم گیرندگان در هر سازمان دارند با اتکا به دستور یا اراده لازم عملی می شوند. دامنه این نوع تغییرات در سازمانهای دولتی بروکراتیک وسیع است.
۳-روش ساختاری
سومین روش ایجاد تغییر در نحوه تقسیم کار یا سازماندهی در کل سازمان است. در این روش، در ارتباطات و مسئولیتها و وظایف تجدید نظر می کنند.
۴-روش تصمیم گیری گروهی
در این روش متخصصان تصمیم گیری، کلیه راهکارهایی را که به منظور رفع مشکلات و نارساییها که از طرف کارکنان سازمان معین شده است بررسی می کنند. این راهکارها وضعیت جدیدی را برای افراد و سازمانها ایجاد می کند تا مشکلات را حل کنند. گروه تصمیم گیرنده با بحث و استدلال می کوشند که به یکی از راه کارها تمرکز کنند. به محض این که تمرکز بر راهکارها انجام گیرد، فعالیت بهبود آغاز می شود. البته روش حل مساله گروهی نیز تاحدی مشابه این روش است.
۵-بررسی داده ها
کار گزار تغییر داخل یا خارج سازمان داده های مربوط به سیستم ارباب رجوع سازمان را از کانال های مربوط جمع آوری می کند و در اختیار افراد سازمان قرار می دهد. به علاوه کارگزار بازخور لازم را از سازمان به سیستم ارباب رجوع ارائه می کند و به این وسیله داده های متفاوتی بین دو سیستم رد و بدل می شوند. کارکنان سازمان با بررسی اطلاعات یا داده های بدست آمده از سیستم ارباب رجوع معضلات موجود در کارکرد سازمان را مشخص می کنند و می کوشند تا راه حلهای مختلفی را پیدا کنند.
۶-روش گروه آموزشی
در این روش، ابتدا گروه تصمیم گیرنده در مسائل مربوط به تغییر بالاخص در مورد رفتار فرد و گروه و سازو کارهای حاکم بر فرد و گروه آموزش می بینند تا بتوانند با دخالت و طراحی جدید در روابط فردی و گروهی، روابط کاری نیز تغییر خواهد کرد ، این روش بسیار مهم و کاربردی است.
روش های فوق و بسیاری از روش های دیگر برای تغییر رفتار و افکار و نگرشهای کارکنان قابل طراحی است و به تدریج روش های مبتنی بر انسان مداری و گروه گرایی و تجربه گرایی و بصیرت گرایی و نظام مندی در آموزش، به منظور بهره برداری بهینه از فرصتهای یادگیری در فضای یادگیری گسترش می یابد.
۷-۱۲-۲ تحول درکیفیت نیروی انسانی و توانمندسازی کارکنان
فرد یکی از مهمترین عوامل در تغییرات وسیع سازمانی است. در این زمینه برتری، از آن سازمانهایی است که حاضر به خطرکردن هستند و تصمیم گیری را به پایین ترین سطح سازمانی ممکن، ارجاع می دهند. این پارادایم جدید بر مبنای قدرت بخشیدن به فرد بنا شده است. سازمانها به گونه ای طراحی شده اند تا از انرژی و توانایی افراد برای انجام کار و تحقق هدفهای خود استفاده کنند. طبیعی است اگر مدیران بتوانند توانمندی کارکنان سازمان را افزایش دهند، موجب توسعه و بهبود کار سازمان شده اند. بنابراین از آنجا که انسان محور تحولات سازمانی است، برای دستیابی به تراز بالندگی قابل قبول سازمانی، باید به ارتقای تراز منابع انسانی پرداخت ، آنها را از درون رشد داد و بــه گونه ای خودفرمان پرورد.
با توجه به پیشینه تحقیق که مورد مطالعه قرار گرفت ۷ عامل تاثیر داشتند که در جدول زیر خلاصه گردید.
منابع | نیروی انسانی درون سازمانی | نیروی انسانی برون سازمانی | حمایت و پشتیبانی | قوانین | تکنولوژی | مراودات تجاری | نوآوری |
اژدر و دهقان نشادی(۱۳۸۸) | ***** | ***** |