در کل دوره نیز جوجههای تغذیه شده با آنتی بیوتیک و چای کامبوچا بطور معنیداری افزایش وزن بدن بالاتری در مقایسه با گروه شاهد و چای سبز داشتند (p<0/01). اگرچه، گروه های تغذیه شده با پروبیوتیک و پری بیوتیک نیز بطور غیر معنیداری نسبت به گروه های شاهد و چای سبز بهبود در میانگین افزایش وزن بدن نشان دادند. همچنین گروه چای سبز بطور غیر معنیداری در مقایسه با گروه شاهد از میانگین افزایش وزن پایینتری برخوردار بود.
نتایج این آزمایش با یافته های محققین دیگر که نشان دادند استفاده از آنتی بیوتیک در جیره جوجههای گوشتی سبب بهبود افزایش وزن میگردد مطابقت داشت. (بافوندو و همکاران، ۲۰۰۳؛ فرکت، ۲۰۰۴). علت تأثیر مثبت مصرف آنتیبیوتیکها بر عملکرد طیور را میتوان به افزایش مصرف غذا (لسون، ۱۹۸۴)، افزایش ابقای چربی جیره غذایی که منجر به افزایش انرژی قابل متابولیسم ظاهری میگردد (بارتوو، ۱۹۹۲)، بهبود کارایی جذب مواد مغذی انرژیزا (نلسون و همکاران، ۱۹۶۳) و افزایش به کارگیری پروتئین جیره نسبت داد.
علاوه براین آنتی بیوتیک و پروبیوتیک، کلستریدیوم پرفرژنس که باعث عفونت نکروتیک رودهای و کاهش وزن بدن میشود را از بین میبرد (هوفاکر و همکاران، ۱۹۹۸). همچنین سایر باکتریها از جمله سالمونلاها و کلی باسیلها نیز با تشکیل کلنی در دستگاه گوارش طیور، حتی بدون ایجاد بیماری، سبب کاهش رشد میشوند. بنابراین استفاده از آنتی بیوتیکها و پروبیوتیکها با از بین بردن و حذف باکتریهای مضر از دستگاه گوارش، حتی در زمان سلامتی پرنده نیز سبب افزایش جذب مواد مغذی و افزایش وزن بدن میگردند (نهشان و همکاران، ۱۹۹۴). علاوه براین با بهره گرفتن از آنتیبیوتیک و پروبیوتیک تجزیه میکروبی پروتئینها به آمونیاک و فعالیت آنزیم اورهآز در روده کاهش مییابد و به این ترتیب، کارایی مصرف پروتئین در حیوان افزایش مییابد که در نتیجه باعث افزایش رشد حیوان میگردد. همچنین پروبیوتیکها با افزایش و توسعه ویلیهای روده و آنتی بیوتیکها با تغییر فلورمیکروبی روده و کند کردن حرکات آن موجب افزایش جذب پروتئینها، چربیها و کربوهیدراتها و در نتیجه افزایش سرعت رشد حیوان میشود (کارا اقلو و دورداگ، ۲۰۰۵).
میکروارگانیسمهای مضر باعث میشوند که سیستم ایمنی پرنده تحریک شود و در نتیجه به جای اینکه مواد مغذی در جهت ساختن پروتئین در عضلات به کار رود، در سیستم ایمنی حیوان مورد استفاده قرار میگیرد (معافی، ۱۳۷۸). آنتی بیوتیکها با از بین بردن این باکتریهای مضر سبب افزایش رشد حیوان میگردند. چنین نتیجهای را میتوان در مورد پروبیوتیکها نیز استنتاج کرد.
به طورکلی نیز در آزمایش حاضر کاربرد آنتی بیوتیک در جیره جوجهها بهبود در خوراک مصرفی، قابلیت هضم پروتئین، کاهش طول و وزن نسبی روده باریک و همچنین کاهش تیتر آنتی بادی را در پی داشت.
آمرمن و همکاران (۱۹۸۹) گزارش نمودند که افزودن ۷۵/۳ گرم در کیلوگرم فروکتان الیگوساکارید ((FOS در جیره جوجههای گوشتی سبب افزایش وزن آنها گردید. مطالعاتی نیز وجود دارد که بیان کرده، کاربرد پریبیوتیکها در جیره تأثیری بر فاکتورهای عملکردی ندارد (بیگس و همکاران، ۲۰۰۷). استفاده از پریبیوتیک میتواند منجر به تولید رودهای اسید لاکتیک، افزایش در تولید اسیدهای چرب کوتاه زنجیر و کاهش pH روده بزرگ گشته و در نتیجه آن یک پتانسیل خوراک افزوده برای کمک به تغییر و بهبود میکروفلورای رودهای طیور حاصل میشود (بیگس و همکاران، ۲۰۰۷). نشان داده شده است که تغذیه الیگوساکاریدها به جوجههای گوشتی فعالیت آنزیمهای بتاگلوکوزیداز، آلفاگالاکتوزیداز، مالتاز آمینوپپتیداز و آلکالین فسفاتاز در آنها را افزایش میدهد که این امر منجر به افزایش قابلیت هضم و جذب مواد مغذی در نتیجه مصرف پریبیوتیکها بیان شده است (جین و همکاران، ۱۹۹۷؛ زدانزک و همکاران، ۲۰۰۷).
بدلیل حضور مجموعه همزیستی از باکتریها و مخمرها در چای کامبوچا، این محلول دارای خاصیت پروبیوتیکی میباشد. بر اساس مطالعه فیورامونتی و همکاران (۲۰۰۳)، استفاده از پروبیوتیک باعث تحریک اشتها در حیوان میزبان، بهبود تعادل فلور میکروبی روده، ساخت ویتامینها، تحریک سیستم ایمنی، تحریک تولید لاکتات و اسیدهای چرب فرار، هضم کربوهیدراتهای غیر قابل هضم، کاهش pH و ترشح باکتریوسین، رقابت با دیگر میکروبها و چسبیدن به جایگاه جذب در روده میگردند. مقدار pH کامبوچا در طول فرایند تخمیر همراه با افزایش اسیدهای آلی کاهش مییابد (بلانک، ۱۹۹۶؛ رایسس و همکاران، ۱۹۹۴؛ سیورس و همکاران، ۱۹۹۵). اسیدی نمودن جیره (توسط افزودن چای کامبوچا)، سبب مهار باکتریهای رودهای که با میزبان برای مواد مغذی رقابت میکنند و کاهش متابولیتهای سمی باکتریایی مانند آمونیاک و آمینها و بنابراین بهبود افزایش وزن حیوان میزبان میگردد (تامپسون و هینتون، ۱۹۹۷). علاوه براین، تایتز و همکاران (۱۹۹۵) شرح دادند که آسنیک اسید موجود در چای کامبوچا خاصیت آنتی باکتریال در برابر عوامل بیماریزا دارد.
نتایج پانجا (۲۰۰۵) نیز نشان داد استفاده از سطوح مختلف چای سبز (۵/۰، ۱، ۵/۱ و ۲ درصد) در جیره جوجههای گوشتی اثر معنیداری بر مصرف خوراک، افزایش وزن، ضریب تبدیل و نیتروژن وانرژی مصرفی نداشت. هرچند، رحمانی و همکاران (۲۰۰۸) گزارش نمودند که پودر برگ سبز چای به طور معنیداری باعث کاهش وزن بدن، مصرف خوراک، اضافه وزن روزانه و افزایش ضریب تبدیل غذایی جوجهها در کل دوره شد.
جدول۴-۶- مقایسه میانگینهای وزن بدن جوجههای گوشتی در دوره های مختلف پرورشی
افزایش وزن (گرم/پرنده) | |||||||||
سن (روز) | |||||||||
گروه های آزمایشی | ۷-۰ | ۱۴-۷ | ۲۱-۱۴ | ۰-۲۱ | ۲۸-۲۱ | ۳۵-۲۸ | ۴۲-۳۵ | ۲۱-۴۲ | ۰-۴۲ |
شاهد | ۸۷/۶۲ | ۱۹۷/۵۰b | ۳۸۵/۱۳ | ۶۷۰/۲۵b | ۵۳۱/۹۴ | ۵۹۷/۸۷bc | ۶۵۸/۱۱ | ۱۷۸۷/۹۲bc | ۲۴۵۸/۱۷cd |
آنتی بیوتیک | ۹۹/۱۲ | ۲۲۳/۲۵a | ۴۴۰/۱۳ | ۷۶۲/۵۰a | ۵۹۹/۱۶ |