متغیرها: متغیرها شامل هرچیزی است که بتواند ارزش­های گوناگون و متفاوت بپذیرد (سکاران, 1380, ص. 82).
الف. متغیرهای وابسته
پژوهشگر بیش از هر چیز به متغیر وابسته علاقمند است هدف وی توصیف یا پیش‌بینی تغییر­پذیری متغیر وابسته است. به بیان دیگر همان متغیر اصلی است که به منزله یک مطلب قابل پژوهش جلوه می‌­کند. پژوهشگر علاقمند است این متغیر و سایر متغیرهایی را که بر آن تاثیر می­گذارند کمی کند و بسنجد (بازرگان و سرمد, 1385, ص. 83). در این تحقیق متغییر وابسته شامل استفاده و قصد استفاده از سیستم مدیریت اطلاعات پروژه در سازمانهای تسهیلگر در حوزه فناوری پیشرفته می­باشد.

• متغیر مستقل

متغیر مستقل به گونه ای مثبت یا منفی بر متغیر وابسته تاثیر می­ گذارد. به بیان دیگر دلیل تغییر در متغیرهای وابسته را باید در متغیر مستقل جستجو کرد (سکاران, 1380, ص. 85). در این تحقیق متغییر­های عملکرد و تلاش مورد­انتظار ،تاثیرات اجتماعی و تسهیل شرایط و اعتماد به سیستم مدیریت اطلاعات پروژه متغییر مستقل محسوب می­ شود.

• متغیر تعدیل­کننده

اینگونه متغیر بر رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته تاثیر اقتضایی دارد یعنی حضور این متغیر سوم رابطه­ای را که اساسا بین متغیر مستقل و وابسته مورد انتظار است تحت­تاثیر قرار می‌دهد (سکاران, 1380, ص. 87). متغییر های سن و جنس و تجربه جز متغییرهای تعدیل­کننده محسوب می­ شود. دربخش بعد به تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق می پردازیم.
د.تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق
تاکنون تحقیقات متعددی در حوزه­ فناوری اطلاعات و چگونگی و چرایی بهره­ گیری از فناوری­های اطلاعاتی نو انجام شده است. برخی از مطالعات بر استقرار موفق فناوری در سطح سازمانی متمرکز بوده است مدل­های متداول تحقیقاتی ارائه شده در حوزه ی پذیرش فناوری اطلاعات با مفاهیم روان­شناسی و جامعه ­شناسی درهم آمیخته و تا حدود 40% از متغییرهای فردی قصد بهره گیری از سیستم­های فناوری اطلاعات را بیان می­دارد. درمیان متغییرهای وابسته نقش قصد استفاده به عنوان پیش ­بینی کننده­ رفتار حائز اهمیت است. در جدول 3-4 مدل نهایی تحقیق و سازه­های کلیدی آن ارائه شده است (Venkatesh, Morris, Davis, & Davis, 2003).
جدول 3 4. مدل ها و تئوری ها در حوزه ی پذیرش فناوری اطلاعات

مدل ها و تئوری ها در حوزه ی پذیرش فناوری اطلاعات

مدل

سازه‌های اصلی

تعریف متغیرها

نظریه یکپارچه پذیرش و به کارگیری فناوری که پیشتر نیز معرفی گردیده است.از سازه های مدل های گوناگون با نگرش به بهره گیری از فناوری در سازمانها بهره برده است .

عملکرد مورد انتظار

درجه ای که فرد اعتقاد دارد بهره گیری از سیستم به او در تحقیق هدف شغلی اش کمک می کند فاکتورهای اصلی این سازه: سودمندی درک شده است (که در مدل پذیرش فناوری و ترکیب مدل پذیرش فناوری و رفتار برنامه ریزی شده نقش داشته است و همچنین نتیجه ی انتظارات (که در توری شناختی اجتماعی) به آن اشاره شده است. این سازه اصلی ترین سازه ای است که بر قصد تأثیر داشته و از این رو در هر دو حالت (داوطلبی یا اجباری بودن) بسیار موثر بوده است.

تلاش مورد انتظار

درجه ای از سهولت که در حین کار با سیستم همراه است که سازه های اصلی آن سهولت درک شده است این متغییر در هر دو شرایط داوطلبی و اجباری بودن موثر است. زمانی که برای نخستین بار مورد استفاده قرار می گیرد تأثیر مشخص تری نسبت به زمانی که تجربه ی بهره گیری از سیستم افزایش می یابد. این امر برای زمان آشکارتر ازمردان است.

تأثیرات اجتماعی

درجه ی درک فردی از این که افرادی که او مهم می داند اعتقاد دارند که باید از سیستم بهره برد که …. هنجارهای ذهنی در مدل (رفتار منطقی – پذیرش فناوری 2- رفتار برنامه ریزی شده و ترکیب مدل پذیرش فناوری و رفتار برنامه ریزی شده) وجود دارد. رابطه این متغییر در شرایط اجبار مشخص تر است و این متغییر در مراحل تجربی ابتدایی موثرتر است.
تحقیقات نشان می دهد که خانم ها نسبت به نظر دیگران حساسیت بیشتری دارند.

تسهیل شرایط

درجه ای است که افراد اعتقاد دارند زیر ساخت های سازمانی و فنی برای حمایت از استفاده از سیستم وجود دارد که از سازه کنترل رفتاری درک شده نشأت می گیرد.

اعتماد